معرفی و دانلود بهترین کتاب‌های نقد و نظریه‌ی ادبی، بررسی داستان و شعر

چرا باید کتاب‌های نقد ادبی بخوانیم؟

در هر حوزه‌ای، از ادبیات، هنر و فرهنگ گرفته تا علم، سیاست، اقتصاد و... می‌توان ردپای نقد را مشاهد کرد. نقد (Criticism) درواقع دانش ارزیابی و سنجش اعتبار یک اثر یا نظریه‌ی ادبی، هنری، علمی و... است که نقاط ضعف و قوت آن را عیان می‌کند. به همین دلیل است که تاکنون در عرصه‌های مختلف، انواع نقد ادبی، نقد هنری، نقد فرهنگی، نقد سیاسی و... نمود پیدا کرده‌اند. در این میان اصطلاح مرور یا بررسی (Review) را نیز نمی‌توان نادیده گرفت که قرابت نزدیکی با نقد دارد و طی آن وضعیت، کیفیت و ویژگی‌های یک اثر ادبی، محصول و یا یک خدمت مورد ارزیابی و واکاوی قرار می‌گیرد. بنابراین عجیب نیست که اصطلاح‌های نقد و بررسی اغلب اوقات در کنار یکدیگر می‌آیند.

نقد ادبی چیست و چه اهمیتی دارد؟

هر کسی به‌عنوان خواننده‌ی یک کتاب می‌تواند در مورد آن نظری داشته باشد، اما توانایی اثبات، بیان مشروح و تحلیلی و ارزیابی این نظر، نقد ادبی محسوب می‌شود. درواقع نقد ادبی عملی تخصصی است که توانمندی‌ در تفسیر، تحلیل و داوری از ضروریات آن است. نقد و بررسی ادبی یکی از اشکال مهم تولید فرهنگی محسوب می‌شود. هدف از نقد ادبی کمک به خواننده است تا بهتر بتواند با متن ادبی موردنظر ارتباط برقرار کند و یا آن را به چالش بکشد. نقد ادبیِ حرفه‌ای، درک ما را نسبت به ادبیات عمق می‌بخشد و به‌مرور زمان باعث پیشرفت ادبیات می‌شود. همچنین به نویسندگان کمک می‌کند تا تکنیک‌های خود را بازنگری کنند و یا به اصول نوینی دست یابند.

انواع نقد ادبی

• نقد تاریخی - زندگی‌نامه‌ای (Historical-biographical criticism): در این روش که بسیاری آن را به‌عنوان نقد سنتی می‌شناسند، منتقد از زندگی‌نامه‌ی نویسنده و رجوع به مسائلی مانند جغرافیا، نژاد، جنسیت و طبقه‌ی اقتصادی و اجتماعی نویسنده، برای تحلیل و درک متن او استفاده می‌کند.
• نقد اخلاقی - فلسفی (Moral-philosophical criticism): این نوع نقد با این فرض که ادبیات نقشی اخلاقی در جامعه ایفا می‌کند، متن اثر را با در نظر گرفتن چارچوب‌های اخلاقی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهد.
• نقد نو (New criticism): نقد نو یا نقد فرمالیستی، یکی از انواع نقد ادبی است که در مقابل نقد تاریخی- زندگی‌نامه‌ای قرار می‌گیرد و به همین سبب فارغ از جنبه‌های بیرونی، به آثار ادبی به‌عنوان آثاری مستقل نگاه می‌کند و بر شکل و ساختار متن تأکید دارد.
• نقد خواننده‌محور (Reader-response criticism): منتقدانی که با این رویکرد به نقد می‌پردازند، معتقدند که واکنش اولیه‌ی خواننده، اطلاعات ارزنده‌ای را برای بررسی و ارزیابی اثر به‌دست می‌دهد.
• نقد فمینیستی (Feminist criticism): این نوع نقد، متن اثر را بر اساس واکاوی سازوکارهای جامعه‌ی مردسالار و با توجه به نقش‌های جنسیتی مورد تحلیل قرار می‌دهد.
• نقد جامعه‌شناختی (Sociological criticism): همان‌طورکه لوسین گلدمن معتقد بود هر متنی به نوبه‌ی خود، آراء و گرایش‌ها و خواسته‌های گروه اجتماعی معینی را نشان می‌دهد، نقد جامعه‌شناسی نیز به دیدگاه و بینش سیاسی و اجتماعی برآمده از یک متن توجه می‌کند.
• نقد روان‌شناختی (Psychoanalytical criticism): با نگاهی به دیدگاه زیگموند فروید که اعتقاد داشت «اثر ادبی نمود بیرونی ناخودآگاه نویسنده است»، این نوع نقد در تلاش است تا با تحلیل اثر ادبی، به واکاوی رفتارهای بشری پی ببرد. نقد روان‌شناختی حوزه‌ی وسیعی است که به دو گروه «روان‌شناختی ذهنی» و «روان‌شناختی رفتاری» تقسیم‌بندی می‌شود.

ادبیات تطبیقی چیست؟

زمانی که حرف از نقد و بررسی ادبی به میان می‌آید، حوزه‌ی ادبیات تطبیقی را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. این رشته، یک حوزه‌ی پژوهشی میان‌رشته‌ای محسوب می‌شود که به مطالعه‌ی ارتباط میان ادبیات ملل مختلف و همین‌طور بررسی رابطه‌ی ادبیات با عرصه‌ی هنر و علوم انسانی می‌پردازد. خاستگاه این رشته، کشور فرانسه است و ریشه‌های آن به پژوهش‌های فرانسویان در باب پیوندهای ادبی ملت‌های مختلف و میزان تأثیرپذیری آن‌ها از یکدیگر می‌رسد. در مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی، توجهی به زیبایی‌شناسی صورت نمی‌گرفت؛ اما در نیمه‌ی دوم قرن بیستم و با ظهور مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، جنبه‌های زیبایی‌شناسی اثر و توجه به نقد و تحلیل به‌عنوان اصول این عرصه شناخته شدند.

اهمیت مطالعه‌ی کتاب‌های نقد ادبی

مطالعه‌ی آثار ارزشمندی که در حوزه‌ی نقد داستان، نقد شعر و بررسی آثار ادبی به رشته‌ی تحریر درآمده‌اند و در پی آن، یادگیری نحوه‌ی خواندن و نوشتن نقد ادبی، می‌تواند جهان‌بینی شما را گسترش دهد و ارتباطتان را با نویسندگی و ادبیات عمیق‌تر کند. کتاب‌های حوزه‌ی نقد ادبی به شما کمک می‌کنند تا از جنبه‌های مختلف به مضامین، مفاهیم و رویکردهای یک اثر ادبی نگاه کنید. این رویه، دید انتقادی را در شما تقویت می‌کند و سطح بینشتان را نسبت به ادبیات ارتقا می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت نقد ادبی نه‌تنها در رشد و پرورش درک فرهنگی، بلکه در تقویت تفکر انتقادی نیز نقش مهمی دارد. چراکه توسعه‌ی مهارت‌های تفکر انتقادی در زندگی روزمره‌ی افراد تأثیرگذار است و به آن‌ها کمک می‌کند تا با بررسی موقعیت‌های زندگی از زوایای مختلف، بهترین تصمیم‌ها را اتخاذ کنند.

مسیر مطالعه‌ی کتاب‌های نقد ادبی در کتابراه

در حوزه‌ی نقد و نظریه‌ی ادبی کتاب‌های پرشماری وجود دارند و کتابراه برخی از بهترین آثار این عرصه را در قالب نسخه‌های الکترونیک، صوتی و PDF، در دل دسته‌های «نقد ادبی»، «نقد و بررسی شعر»، «نقد و بررسی داستان»، «ادبیات تطبیقی» و «مقاله و جستار خارجی»، جای داده است تا شما بسته به نیاز خود، کتاب موردنظرتان را انتخاب کنید. اما پیش از اقدام به خرید و دانلود این آثار صوتی و الکترونیک، لازم است هدف و علاقه‌ی خود را بشناسید.

اگر به نقد شعر علاقه‌مندید، پس کتابی مثل «مقالات شاهنامه» اثر محمد رسولی، برایتان جذاب خواهد بود. برای افرادی که نقد داستان و رمان برایشان اهمیت دارد نیز، مطالعه‌ی کتاب «برای رمانی نو» نوشته‌ی آلن رب‌ گریه، لذت‌بخش خواهد بود. از سوی دیگر کتاب‌هایی مانند «روایت رنه ولک از ادبیات تطبیقی» به قلم رنه ولک، برای علاقه‌مندان به حوزه‌ی ادبیات تطبیقی مناسب است. البته این عناوین تنها بخش کوچکی از کتاب‌های موجود در وب‌سایت و اپلیکیشن کتابراه هستند که شما را به خواندن و شنیدن کتاب‌های صوتی و الکترونیک نقد ادبی و نظریه‌های نقد ادبی معاصر علاقه‌مند می‌کنند. به‌ویژه اینکه این آثار اغلب از سوی ناشران معتبری همچون گیوا، روزگار، نسل نواندیش و بیدگل به انتشار رسیده‌اند و از لحاظ کیفیت و محتوا، جذاب و خواندنی‌اند.

خواندن کتاب‌های نقد ادبی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

به کسانی که به چیزی فراتر از روخوانی ادبیات فکر می‌کنند و قصد دارند با شکافتن رویه‌ی آثار ادبی به عمق آن‌ها پی ببرند و با انواع نقد ادبی آشنا شوند، توصیه می‌کنیم خرید و دانلود بهترین کتاب‌های نقد و بررسی در حوزه‌ی ادبیات و آثار ادبی را از دست ندهند.

پرطرف‌دارترین کتاب‌های نقد ادبی در کتابراه

در میان آثار پرشماری که در کتابراه در قالب کتاب‌های الکترونیک، صوتی و PDF ارائه شده‌اند، برخی عناوین به‌دلیل برخورداری از محتوای جذابشان اقبال بیشتری دیده‌اند و کاربران بیشتری برای خرید و دانلود آن‌ها اقدام کرده‌اند. کتاب‌های «علیه تفسیر» اثر برجسته‌ی سوزان سانتاگ، جلد اول و دوم «شرح مثنوی شریف» به قلم بدیع الزمان فروزانفر و «سواد روایت» نوشته‌ی اچ. پورتر ابوت، نمونه‌هایی از این آثار محبوب و پرطرف‌دارِ حوزه‌ی نقد در کتابراه هستند که هم‌اکنون می‌توانید نسبت به خرید و دانلودشان اقدام کنید.

پیشنهاد برای دانلود کتاب‌های رایگان نقد ادبی در کتابراه

در صورتی که هزینه‌های خرید کتاب‌های نقد ادبی، مانع دسترسی شما به آثار موردعلاقه‌تان شده است، با مراجعه به وب‌سایت و اپلیکیشن کتابراه می‌توانید عناوین متعددی را که در نسخه‌های الکترونیک، صوتی و PDF و به‌صورت کاملاً رایگان ارائه شده‌اند، دانلود و دریافت کنید. «مثنوی معنوی: شریعت و طریقت» اثر عبدالحسین زرین کوب و «مولوی در آینه علم» نوشته‌ی عبدالحسین حق بین، دو مورد از این کتاب‌های رایگان در کتابراه هستند.