معرفی و دانلود کتاب فرهنگ واژگان دریدا

معرفی کتاب فرهنگ واژگان دریدا

کتاب فرهنگ واژگان دریدا نوشته‌ی نیل لوسی اثری است که در راستای ارائه‌ی شرح و تفسیری کوتاه از کلیدی‌ترین اصطلاحات و مفاهیم فلسفه‌ی ژاک دریدا به نگارش درآمده است. نویسنده در این کتاب با لحنی بیش از آن‌که بار آکادمیک داشته باشد، خالق حال‌وهوایی شوخ‌طبعانه و بازیگوشانه است و آنچه را که از اندیشه‌ی دریدا دریافت کرده با مخاطبان خود در میان می‌گذارد.

درباره‌ی کتاب فرهنگ واژگان دریدا

در میان متفکرانی که در طول سده‌ی بیستم در حوزه‌ی اروپای قاره‌ای ظهور کردند، ژاک دریدا از بسیاری جهات چهره‌ای استثنایی و بی‌مانند است. او اگرچه از یک سو واپسین فیلسوف اصیلی نامیده شده که صاحب منظومه‌ی فکری خاص و منحصربه‌فردی است، از سویی دیگر به مثابه‌ی فیلسوفی معرفی و شناسایی شده که از اساس خط بطلان بزرگی بر تمام تاریخ فلسفه‌ی غرب کشیده است. بدین معنی که در آثار خود انگشت بر نارسایی‌ها، خطاهای معرفت‌شناختی، اسطوره‌سازی‌ها و تلقی‌های نادرستی گذاشته که طی قرن‌ها توسط «فیلسوفانِ بزرگ نظام‌ساز» ترویج و صورت‌بندی شده است. از این حیث، دریدا را نمی‌توان وام‌دار فیلسوفان پیش از خود دانست، بلکه اساساً می‌بایست به وی به چشم یک بت‌شکن نگریست، به چشم یک یاغی که از پذیرفتن سنت سر باز می‌زند و از نوعی فلسفه‌ورزی دیگرگونه، متفاوت با هر آنچه تاکنون بدان عادت داشته‌ایم، سخن می‌گوید. از این منظر که به کارنامه‌ی فکری ژاک دریدا بنگریم، شمار اندکی را در تاریخ فلسفه‌ی غرب نظیر او می‌یابیم. شاید تنها نیچه و هایدگر از جهاتی قابل مقایسه با دریدا باشند. اما از قضا این دو فیلسوف بزرگ آلمانی نیز از نقادی دریدا مصون نبوده‌اند.

باری، با این توضیحات باید به قدر کافی روشن شده باشد که مواجهه با آثار و اندیشه‌های ژاک دریدا به دلایل بسیاری از جمله اندیشه‌ی غریب و بدیع او، دشواری‌های خاص خود را دارد. کتاب فرهنگ واژگان دریدا (A Derrida Dictionary) اثر نیل لوسی (Niall Lucy) به این قصد نوشته شده که تا حدی از این دشواری‌ها بکاهد و خواننده‌ی سردرگمی را که در هزارتوی نوشتار پیچیده‌ی ژاک دریدا گم گشته، راهنمایی کند. با این همه باید اذعان کرد که حتی همین کتاب نیز که به‌ظاهر در توضیح و روشن‌سازی مبانی فکری دریدا نگاشته شده، خود خالی از تکلف و پیچیدگی نیست.

در کتاب فرهنگ واژگان دریدا، چنان‌که عنوان اثر به ما می‌گوید، با نوعی فرهنگ‌نامه مواجهیم که یک‌به‌یک اصطلاحات خاصی را که در فلسفه‌ی دریدا اهمیت بنیادین دارند، معرفی کرده و شرح داده است. نیل لوسی برای تألیف کتاب پیش رو در تمام متون ژاک دریدا دقیق شده و شرح‌های مهمی را نیز که بر فلسفه‌ی دریدا ارائه شده‌اند، از نظر گذرانده است. اما دغدغه‌ی اصلی او پیش از هر چیز وفاداری به روح فلسفه‌ی دریدا بوده است؛ فلسفه‌ای که در همه حال ردی آشکار از امر غریب و نامتعارف در آن آشکار و هویداست.

در پیشگفتار مؤلف بر کتاب فرهنگ واژگان دریدا می‌خوانیم که ایده‌ی تنظیم نوعی فرهنگ واژگانِ دریدایی چه بسا با اندیشه‌ی دریدا ناهمخوان و مغایر باشد. زیرا چنان‌که می‌دانیم، دریدا به هر نوع سامان‌بخشی و ساده‌سازی بدبین بود، حال‌آن‌که یک فرهنگ واژگان دریدایی ظاهراً به همین قصد تنظیم شده است، یعنی به قصد ساده‌سازی فلسفه‌ی دریدا. با این همه، با مطالعه‌ی اثری که در دست داریم، خیلی زود می‌فهمیم که در کتاب نیل لوسی خبری از ساده‌سازی نیست و اصطلاحاً او قصد ندارد لقمه را جویده‌شده در دهان خواننده بگذارد! بلکه او به سادگی قصد داشته فهم و خوانش خاص خویش از اندیشه‌ی دریدا را به اشتراک بگذارد و برای این کار، کلنجار رفتن با اصطلاحات و واژگان خاص این فیلسوف را مناسب‌ترین راه تشخیص داده است. اصطلاحات و واژگانی نظیر «نوشتار»، «دیفرانس»، «لوگوس‌محوری و آوامحوری» و ... که جملگی یا توسط دریدا برساخته شده‌اند یا در کار او معنا و مفهومی تازه یافته‌اند.

کتاب فرهنگ واژگان دریدا توسط انتشارات شوند منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب فرهنگ واژگان دریدا

• در کتاب نیل لوسی شوخ‌طبعی و دقت نظر درخور توجهی وجود دارد. (پگی کاموف، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی)
• نیل لوسی یک فرهنگ واژگان جالب، خواندنی و هوشمندانه نوشته است. این کتاب مملو از ارجاعات به‌جا به موسیقی، هنر، فرهنگ و سیاست است. (جان دی کاپوتو، دانشگاه ویلانوا)
• نثر نویسنده در کتاب فرهنگ واژگان دریدا صمیمانه و ساده و شفاف است... لوسی در این اثر رویکردی شمایل‌شکنانه و بازیگوشانه داشته است. (Reference Reviews)

کتاب فرهنگ واژگان دریدا مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به فلسفه‌ی قاره‌ای مخاطبان اصلی کتاب پیش رو محسوب می‌‌شوند.

در بخشی از کتاب فرهنگ واژگان دریدا می‌خوانیم

در حال حاضر «نامحبوب‌ترین جنگ در تاریخ» را قسمی «ائتلاف خواست‌ها» به راه انداخته است، جنگی که ایالات متحده‌ی آمریکا و نه سازمان ملل، موجب آن گشته، آن هم علیه کشوری که از جانب قانون بین‌المللی محکوم نشده است. اما البته این ائتلاف قضیه را طور دیگری می‌بیند. وحشت‌آفرینی در عراق را برای عموم این‌ طور توجیه کردند که عراق تسلیم دستور سازمان ملل به خلع سلاح که از مدت‌ها پیش صادر شده بود نشد، توجیهی که در جلب رضایت عمومی موفق نبود. به‌رغم ناکامی در جلب حمایت عمومی یا جلب موافقت سازمان ملل، برای توجیه حمله به عراق، به این‌که ظاهراً این حمله از حمایت بین‌المللی برخوردار است متوسل شدند. استدلالی شبیه به این: تفسیر خاصی از قطعنامه‌ی 1441 سازمان ملل (تفسیری که ممکن است برخی آن را منفعت‌طلبانه، مزورانه یا اشتباه تلقی کنند) اجازه می‌دهد در صورت خودداری عراق از خلع سلاح به این کشور لشگرکشی شود. اما «مشکل» این‌جاست که سازمان ملل - که نماینده‌ی ائتلاف بین‌المللی دولت - ملت‌هاست - نشان داده است که خود مایل نیست به استناد به ضوابط اساسنامه‌اش متوسل شود، اساسنامه‌ای که اقتدار قانون بین‌المللی به آن واگذار شده است. این است لزوم تشکیل «بین‌الملل نوین» - ائتلاف خواست‌ها - به نام اتخاذ تصمیم‌هایی «جدی و محکم» که به نفع صلح جهانی باشد.

تحت لوای یک اتحاد بین‌المللی مسئولیت جهانی قرار است جای منفعت‌طلبی ملی را بگیرد - البته اتحادی غیرانتخابی و غیررسمی که در آن تنها ایالات متحده اختیار هر گونه فشار یا نفوذ بین‌المللی را دارد - اما (همان‌گونه که دریدا اندکی پس از آخرین باری که اعلان «بین‌المللی» جنگ علیه عراق صادر شد، اظهار کرد) معنای «جهانی» در این کاربرد محدود است به منافع یک آرمان دموکراسی لیبرال خاص که در شرایط سیاسی - واقعی، نه توسط ملل متحد جهان بلکه توسط ایالات متحده‌ی آمریکا تعریف می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
آری: yes
آوامحوری: phonocentrism
استعاره‌ی پُستی: postal metaphor
افلاطون (فیلسوف یونانی، قرن 427-347 قبل از میلاد): Plato
بازی: play
بین‌الملل نوین: new international
پراکنش: dissemination
تصمیم‌ناپذیری: undecidability
تقابل گفتار-نوشتار: writing oppositionspeech
تکرارپذیری: iterability
حضور: presence
خاستگاه: origin
خاص: proper
درون-بیرون: inside-outside
دموکراسی: democracy
دورفناوری: teletechnology
دیفرانس: Differance
رخداد: event
رد: trace
ساختار: structure
سوسور، فردینان دو (زبان‌شناس سوییسی، 1913-1857): Saussure, Ferdinand de
شبح‌وارگی: spectrality
عدالت: justice
علامت: mark
فارماکون: pharmakon
فروید، زیگموند (روان‌کاو اطریشی، 1939-1856): Freud, Sigmund
قصدمندی: intentionality
کانت، ایمانوئل (فیلسوف آلمانی، 1804-1724): Kant, Immanuel
کورا: Khora
لوگوس‌محوری: logocentrism
متافیزیک: metaphysics
متن: text
مَجاز: Virtuality
مسئولیت: Responsibility
مصنوع‌بودگی: artifactuality
معضل: aporia
مکملیت: supplementarity
موعودباوری: messianism
نوشتار: writing
نیچه، فریدریش (فیلسوف آلمانی، 1900-1844): Nietzsche, Friedrich
واسازی: deconstruction
هایدگر، مارتین (فیلسوف آلمانی، 1976-1889): Martin, Heidegger
هدیه: gift
هستی: being
هویت: identity
هیمن (پرده‌ی بکارت): Hymen
منابع