معرفی و دانلود کتاب مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفه معاصر

معرفی کتاب مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفه معاصر

کتاب مردان اندیشه حاصل مصاحبه‌های برایان مگی با فیلسوفان معروف و برجسته‌ای نظیر نوآم چامسکی، رونالد دوورکین و هیلاری پاتنم است. این گفت‌وگوها از برنامه‌ای که در سال 1978 از تلویزیون BBC نمایش داده می‌شد و برایان مگی مجری آن بود، جمع‌‌آوری شده است. این کتاب ابتدا به بررسی چیستی فلسفه می‌پردازد و سپس شاخه‌های مختلف آن را نظیر فلسفه‌ی مارکسیسم، فلسفه‌ی زبان و فلسفله‌ی علم به پرسش می‌کشد.

درباره‌ی کتاب مردان اندیشه

برایان مگی (Bryan Magee)، فیلسوف، نویسنده و پژوهشگر قرن بیستم، با کتاب‌های معروفی مثل «سرگذشت فلسفه» و «مردان اندیشه (Men of Ideas)» نزد جهانیان شناخته شده است. او که یکی از بنیان‌گذاران فلسفه‌ی تحلیلی است، تمام تلاشش را به کار بست تا موضوعات فلسفی را به زبان ساده توضیح دهد. برایان مگی همچنین در برنامه‌ای تلویزیونی در سال 1978 فعال بود. این برنامه در پانزده قسمت از شبکه‌ی BBC پخش شد و شامل مصاحبه‌های برایان با فیلسوفان معروفی نظیر جان سرل (John Searle)، نوآم چامسکی (Noam Chomsky)، آیزایا برلین (Isaiah Berlin)، چارلز تیلور (Charles Taylor) و دیگران بود. مگی در این گفت‌وگوها مسائل مهم دنیای فلسفه و اساساً چیستی فلسفه را به پرسش می‌کشد.

مطالب این کتاب به‌علت قالب گفت‌وگومحور آن برای خوانندگان عام نیز جذاب و آسان‌فهم است. درک اندیشه‌های فلاسفه از آنجا ضروری می‌نماید که منجر به شناخت دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم می‌شود. بنابراین مهم است بدانیم فلسفه دقیقاً چطور کار می‌کند و فلاسفه دقیقاً به چه چیزهایی می‌اندیشند. حین مطالعه‌ی آراء و عقاید این اندیشمندان، مخاطب نیز می‌آموزد که چگونه سوالات بنیادین را در باب زندگی و پدیده‌های مختلف عنوان کند و چگونه با دیدگاهی فلسفی به آن‌ها پاسخ دهد.

برایان مگی در اولین گفت‌وگو با آیزایا برلین، مباحث مقدماتی فلسفه را عنوان می‌کند. سوالاتی نظیر اینکه چرا اساساً کسى باید به فلسفه علاقه داشته باشد؟ چرا فلسفه مهم است؟ و اصولاً فلسفه چیست؟ آیزایا برلین، دارنده‌ی نشان لیاقت (OM)، عضو هیأت‌علمى دانشگاه آکسفورد و زندگینامه‌نویس کارل مارکس، بناست در این بخش از کتاب مردان اندیشه به این سوالات پاسخ دهد. به‌زعمِ برلین، مسائل فلسفى در نفس خودشان جالب توجه‌اند و غالباً با مفروضاتى سروکار دارند که بسیارى از عقاید عادى بر آن‌ها پى‌ریزى شده‌اند. مردم نمى‌خواهند چیزهایى را که به نظرشان مسلم است زیاد وارسى شود. وقتى وادار به تعمق در امورى مى‌شوند که پایه‌ی اعتقاداتشان است، کم‌کم احساس ناراحتى مى‌کنند. ولى در واقع بسیارى از پیش‌فرض‌هاى مربوط به معتقدات عادى و ناشى از شعور متعارف در دایره‌ی تحلیل فلسفى قرار مى‌گیرند، و وقتى درست سنجیده شوند، گاهى معلوم مى‌شود نه آنچنان محکم و استوارند که در نگاه اول به نظر مى‌رسید و نه معنا و نتایجشان به آن روشنى است. فلاسفه، با تحقیق در اینگونه امور، شناختى را که افراد از خودشان دارند افزایش مى‌دهند.

فیلسوف بعدی که برایان مگی با او درباره‌ی فلسفه‌ی مارکسیستی حرف می‌زند، چارلز تیلور است. می‌توان گفت مارکسیسم، صرفاً از نظر عملى، از هر فلسفه‌ی دیگرى که ظرف صدوپنجاه سال گذشته ظهور کرده، به‌مراتب پرنفوذتر بوده است. مگی این بحث را با بیان اجمالى نظریه‌ی سیاسى و اقتصادى مارکسیستى آغاز می‌کند. به بیان چارلز تیلور در کتاب مردان اندیشه، مارکسیسم نظریه‌اى براى رهایى است و به این جهت در یک قرن گذشته چنین اهمیت عظیمى داشته و این‌همه هیجان برانگیخته است. موضوع این است که دسته‌ی انسان به دلیل نحوه‌اى که وسایل زندگى را تولید مى‌کنند این‌طورند که هستند، و وسایل زندگى را به طور اجتماعى تولید مى‌کنند نه انفرادى. پس، از یک جهت، ممکن است به انسان هم به چشم جانور اجتماعى دیگرى مثل مورچه و زنبور عسل نگاه کرد. ولى، به اعتقاد مارکس، آنچه انسان را از مورچه و زنبور عسل متمایز مى‌کند این است که او مى‌تواند دراین‌باره که چگونه براى تولید وسایل زندگى با طبیعت معامله کند، مشغول بازاندیشى شود و چگونگى این کار را تغییر دهد.

از دیگر مباحثِ مطرح‌شده در کتاب مردان اندیشه، می‌توان به مکتب فرانکفورت، فلسفه‌ی جدید اصالت وجود، فلسفه‌ی ویتگنشتاین و پوزیتیویسم اشاره کرد. نشر ماهی این اثر را با ترجمه‌ی عزت‌الله فولادوند چاپ و منتشر کرده است.

کتاب مردان اندیشه برای چه کسانی مناسب است؟

کسانی که به فلسفه علاقه دارند، می‌توانند مباحث پایه‌ای را در کتاب مردان اندیشه، از دیدگاه فلاسفه‌ی برجسته دنبال کنند.

در بخشی از کتاب مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفه معاصر می‌خوانیم

مگى: اعتقادات نازی‌ها درباره‌ی نژاد از بسیارى آشفته‌فکری‌ها سرچشمه مى‌گرفت، از جمله این قسم خاص آشفته‌فکرى. این‌طور نیست؟

برلین: چرا. اینگونه آشفته‌فکری‌ها از پاره‌اى جهات منشأ تجربى داشتند و از بعضى جهات نداشتند. خود تصور اینکه بعضى موجوداتِ دون انسانى وجود دارند مانند یهودی‌ها یا کولی‌ها یا اسلاوها یا سیاه‌ها یا هر کس دیگر، و این موجودات خطر وحشتناک براى جامعه ایجاد مى‌کنند و بنابراین باید نابود شوند خود این اعتقاد هولناک بدون شک بعضاً از عقاید نادرست تجربى درباره‌ی ماهیت رفتار اینگونه زنان و مردان مایه مى‌گرفت. منتها نکته اینجاست که این مسائل همه فلسفى است، نه تجربى: یعنى تصور چیزى دون انسانیت و اینکه دون بشر بودن یعنى چه و مقصود ما از کلمه‌ی «انسان» چیست و طبیعت انسان به چه معناست و چه چیزى فرد انسانى را مى‌سازد و عالی‌تر و پست‌تر بودن چگونه چیزى است، و البته اینکه نتایج این‌ها کدام است و چه چیزى شکنجه‌ کردن و کشتن «پست‌ترها» را توجیه مى‌کند. کسانى که شکایت دارند که این‌ها مسائلى پیش‌پاافتاده است و چیزى جز بررسى زبان و کاربرد زبان نیست، باید فکر کنند جان مردم در آن زمان به این چیزها بستگى داشت و هنوز هم دارد.

مگى: بعضى از فیلسوفان زبان مدعى شده‌اند که به وسیله‌ی تحلیل نحوه استفاده ما از زبان، ما را از افسون آن آزاد مى‌کنند. به عبارت دیگر، کسى که افسون‌زده زبان است ماییم، نه آن‌ها.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم
پیشگفتار براین مگى
مقدمه‌اى بر فلسفه: گفت‌وگو با آیزایا برلین
فلسفه‌ی مارکسیستى: گفت‌وگو با چارلز تیلر
مارکوزه و مکتب فرانکفورت: گفت‌وگو با هربرت مارکوزه
هایدگر و فلسفه‌ی جدید اصالت وجود: گفت‌وگو با ویلیام بَرِت
دو فلسفه‌ی ویتگنشتاین: گفت‌وگو با آنتونى کوئینتن
پوزیتیویسم منطقى و میراث آن: گفت‌وگو با ا. ج. اِیِر
افسون فلسفه‌ی تحلیل زبان: گفت‌وگو با برنارد ویلیامز
فلسفه‌ی اخلاق: گفت‌وگو با ر. م. هِر
اندیشه‌هاى کوآین: گفت‌وگو با ویلارد وان اُرمن کوآین
فلسفه‌ی زبان: گفت‌وگو با جان سرل
اندیشه‌هاى چومسکى: گفت‌وگو با نوآم چومسکى
فلسفه‌ی علم: گفت‌وگو با هیلرى پاتنام
فلسفه و سیاست: گفت‌وگو با رانلد دِوُرکین
فلسفه و ادبیات: گفت‌وگو با آیریس مِرداک
متن اجتماعى فلسفه: گفت‌وگو با ارنست گلنر
نظرى عمومى به فلسفه در غرب: گفت‌وگو با الن مونته‌فیوره
نمایه