معرفی و دانلود کتاب غلط باوری: چه چیزهایی باعث می‌شود افراد منطقی چیزهای غیرمنطقی را باور کنند

معرفی کتاب غلط باوری: چه چیزهایی باعث می‌شود افراد منطقی چیزهای غیرمنطقی را باور کنند

مهم نیست در چه جمعی هستیم: توی تاکسی نشسته‌ایم، در مهمانی خانوادگی هستیم یا در محل کار. شایعات و تئوری‌های توطئه همیشه جذاب و بحث‌برانگیزند. کتاب غلط باوری نوشته‌ی دن آریلی درباره‌ی باورهای اشتباهی صحبت می‌کند که مثل ذرات ریز ویروس در میان ما پراکنده‌اند؛ این‌سو و آن‌سو می‌روند و از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند.

درباره‌ی کتاب غلط باوری

ماجراجویی دن آریلی (Dan Ariely) در این کتاب با بررسی مشکل شخصی خودش شروع می‌شود، اما صبر کنید! او به سرعت از بحث کردن درمورد معضلی که برای خودش به وجود آمده بود به شرح پدیده‌ای می‌رسد که زندگی همه‌ی ما را در بر می‌گیرد: باور کردن دروغ‌ها، شایعات و تئوری‌های توطئه. نویسنده در کتاب غلط باوری (Misbelief: What Makes Rational People Believe Irrational Things) از جاری بودن نیروهای پنهانی صحبت می‌کند که بر تصمیم‌گیری ما در زندگی تاثیرگذارند.

ویروس کرونا معضل بسیار بزرگی برای تمام ما بود. دن آریلی اما در کنار نگرانی‌هایی که برای محافظت از جانش داشت باید در آن مدت با مشکل بزرگ دیگری نیز دست‌وپنجه نرم می‌کرد: او باید به مردم ثابت می‌کرد که در مورد او اشتباه فکر می‌کنند. دن آریلی یک روز صبح از خواب برخاسته بود و مثل خیلی از ما رسانه‌های اجتماعی را چک کرده بود و با چیزی بسیار عجیب روبه‌رو شده بود: مردم تصور می‌کردند که او در انتشار ویروس کرونا نقش داشته است و آریلی نیز بخشی از یک بازی سیاسی بزرگ است. او یک‌شبه از نویسنده‌ی پرفروش کتاب‌های روانشناسی مجله‌ی نیویورک‌تایمز به هیولایی تبدیل می‌شود که دنیا را به سمت نابودی و مرگ می‌برد. حالا چه‌طور باید به همه ثابت کند که تمام این‌ها دروغی بیش نیستند؟

دن آریلی شروع می‌کند به فکر کردن‌های عمیق و طولانی. چرا مردم این‌گونه شایعات را باور می‌کنند و از آن هم بیش‌تر، شرح و انتقالش می‌دهند؟ او تحلیلی چشم‌گشا و بسیار جامع از محرک‌های روان‌شناختی ارائه می‌دهد که چرا افراد منطقی به باورهای بسیار غیرمنطقی روی می‌آورند. آریلی با استفاده از آخرین پژوهش‌هایش، به واکاوی عناصرعاطفی، شناختی، شخصیتی و اجتماعی‌ای که افراد را به سوی قیف اطلاعات نادرست سوق می‌دهد می‌پردازد. کتاب غلط باوری به ما نشان می‌دهد که اگر شرایط ایجاب کند، هر کسی می‌تواند در دام باورهای نادرست بیفتد.

دن آریلی در نهایت به ارائه‌ی راهکاری مناسب برای جلوگیری از دامن زدن به باورهای غلط می‌پردازد. او اعتقاد دارد که ایستادگی در برابر باورهای نادرست ما را به‌عنوان اعضای جامعه مقاوم می‌کند و درنهایت نیز یک جامعه‌ی محکم و ایستاده در برابر شایعات و دروغ‌ها بار می‌آورد. کتاب غلط باوری به ما یادآوری می‌کند که مبارزه با باور نادرست نیازمند راهبردی است که نه در تعارض و جدایی اعضای یک جامعه از هم، بلکه در یک‌دلی ریشه دارد. هرچه زودتر دروغ‌ها و باورهای غلط را تشخیص دهیم، زودتر دربرابر آسیب‌دیدگی ناشی از شایعات مقاوم می‌شویم.

کتاب غلط باوری توسط جمیل آریایی ترجمه شده است و وظیفه‌ی انتشار آن را نیز انتشارات مازیار برعهده داشته است.

نکوداشت‌های کتاب غلط باوری

• کتاب غلط باوری بسیار دقیق است اما همزمان رویکردی دلسوزانه دارد: هدف آریلی در این کتاب قضاوت کردن افرادی نیست که در برابر اطلاعات غلط گول می‌خورند، بلکه این است که به خواننده نشان دهد که باور کردن چیزهای غیرمنطقی تا چه حد می‌تواند راحت باشد. این کتاب از ما می‌خواهد که در رفتار خود همدلی پیش بگیریم و صحت برخی از باورهای خود را مجددا بسنجیم. (بوک‌لیست)
• دن آریلی با ترکیب داستان‌های شخصی بسیار چشم‌گیر و اطلاعات علمی‌اش، ما را در سفری حیرت‌انگیز همراهی می‌کند؛ سفر به ذهن کسانی که انتخاب می‌کنند تا ناواقعیت‌ها را به جای واقعیت‌ها بپذیرند. کتاب غلط باوری چشم‌انداز بسیار ارزشمندی را برای تمییز دادن و مسیردهی به جهان‌بینی ما در دنیای مدرن فراهم می‌کند. (جسی ال. مارتین، بازیگر و ستاره‌ی شبکه‌ی تلویزیونی NBC)
• در این کتاب پرمغز، تکان‌دهنده و خوش‌خوان، دن آریلی راوی سفر شخصی و حرفه‌ای خود در مسیر درک دنیای غلط باوران و معتقدان به تئوری‌های توطئه است. او بینش و نکات حائز اهمیتی را با این امید مطرح می‌کند که به همه‌ی ما کمک کند تا از موقیعت اجتماعی خود که در اثر مواجهه با اطلاعات نادرست و بی‌اعتمادی از هم پاشیده شده است محافظت کنیم. (یووال هراری، نویسنده‌ی پرفروش کتاب Sapien)

کتاب غلط باوری برای چه کسانی مناسب است؟

اگر شما هم شیفته‌ی مطالعه‌ی آخرین پژوهش‌ها در زمینه‌ی روانشناسی رفتاری و علوم اجتماعی هستید، می‌توانید از خواندن کتاب غلط باوری لذت بسیاری ببرید. بررسی ریشه‌های رفتار انسانی در شکل‌گیری و دامن زدن به افکار و عقاید و شایعات، عمده جذابیت کتاب غلط باوری است.

در بخشی از کتاب غلط باوری: چه چیزهایی باعث می‌شود افراد منطقی چیزهای غیرمنطقی را باور کنند می‌خوانیم

سومین دلیل محبوبیت روانی پیچیدگی، نیاز به داشتن دانش منحصر به فرد است. آن‌گونه که در فصل پیشین شرح دادیم، از دست دادن کنترل در شرایط استرس‌زا، عنصر اصلی در قیف غلط‌باوری است. افرادی که روی بسیاری از پیامدهای مهم زندگانی سطح کنترل کمتری دارند نیاز مبرمی دارند که دوباره‌ روی این پیامدها کنترل داشته باشند. برای این که چنین کنترلی را به دست بیاورند، مهم است احساس کنند که دانش منحصر به فردی دارند که آن‌ها را از افراد دیگر متمایز می‌کند. این فرآیند روانی به دو شیوه‌ی اندک متفاوتی عمل می‌کند. نخست، احساس داشتن دانش منحصر به فرد، مقداری از احساس ناتوان بودن و اسیر نیروهای پنهان بودن را کم می‌کند. دوم، غلط‌باوران اغلب به طور کامل با جامعه جوش نمی‌خورند. آن‌ها بیشتر اوقات احساس می‌کنند که به طریقی از جامعه رانده شده‌اند، از جمله این که افراد نزدیک، به آن‌ها با بی‌احترامی و بیزاری نگاه می‌کنند. در این‌گونه موارد، احساس داشتن دانش منحصر به فرد نوعی احساس کنترل و برتری به فرد می‌دهد. در این راه، دانش منحصر به فرد وارونه عمل می‌کند و غلط‌باوران احساس می‌کنند که می‌دانند در اطراف‌شان چه می‌گذرد، حال آن که دیگران را گوسفندانی می‌پندارند که نمی‌دانند. غلط‌باوران فکر نمی‌کنند که چه بسا این گوسفندان نیز روزی آگاه شوند و به این دانش مهم پی ببرند.

در بحث‌های بسیاری که با غلط‌باوران داشتم، بحث‌هایی که گاهی ساعت‌ها طول می‌کشید و در مدت چند سال رخ داد، اغلب احساس می‌کردم که آن‌ها وقت زیادی با من صرف می‌کنند به این امید که بتوانند مرا نیز با دیدگاه‌هایی که دارند هم‌سو کنند. آن‌ها باور داشتند که همین‌که من با آن‌ها هم‌سو شوم، تأییدی خواهد بود بر برتری و جایگاه خاص آن‌ها.

فهرست مطالب کتاب

شیطان زده
بخش اول: قیف غلط‌باوری
فصل 1: چگونه آن شخص می تواند به آن چیز باور داشته باشد؟
فصل 2: قیف در عمل
بخش دوم: عناصر عاطفی و داستان استرس
فصل 3: فشار، استرس، خمش، و شکست
فصل 4: انتخاب یک شرور به عنوان راهی برای بازیافتن کنترل
بخش سوم: عناصر شناختی و داستان سازوکار پردازش اطلاعات ناکارآمد ما
فصل 5: جستجوی ما برای یافتن حقیقتی که می خواهیم به آن باور کنیم
فصل 6: سخت تلاش می کنیم به چیزی باور کنیم که از پیش آن را باور داریم
بخش چهارم: عناصر شخصیتی و داستان اختلافات فردی ما
فصل 7: درس هایی در باب شخصیت از بیگانگان آدم ربا
فصل 8: تلاش برای طبقه بندی کردن نقش شخصیت در قیف غلط باوری
بخش پنجم: عناصر اجتماعی و داستان قبیله‌گرایی
فصل 9: طردشدگی، تعلق، و جاذبه‌ی اجتماعی غلط‌باوری
فصل 10: شتاب دهنده ی اجتماعی
بخش ششم: غلط‌باوری، اعتماد، و داستان آینده‌ی ما
فصل 11: آیا می توانیم دوباره اعتماد ایجاد کنیم - و شاید هم نتوانیم؟
فصل 12: چرا سوپرمَن به من امید می دهد
قدردانی‌ها