معرفی و دانلود کتاب ریاضیات عجیب: در لبه بی‌نهایت و فراتر از آن

معرفی کتاب ریاضیات عجیب: در لبه بی‌نهایت و فراتر از آن

عجیب‌تر از کتاب ریاضیات عجیب، این است که کسی بتواند با کمک ریاضیات نت موسیقی بنویسید و آن را بنوازد و در بازی‌هایی مثل شطرنج همیشه برنده شود، اما ما در جهان شگفتی‌ها زندگی می‌کنیم. دیوید دارلینگ و آگنیجو بانرجی نیز در این کتاب، درهای جدیدی را رو به جهان مرموز و ناشناخته ریاضیات می‌گشایند و می‌کوشند تا ریاضیات دشوار و پیچیده را با زبانی ساده و شفاف برای ما توضیح دهند.

درباره‌ی کتاب ریاضیات عجیب

بعد از موضوعِ «تابستان را بیشتر دوست دارید یا زمستان» یکی از مناقشه‌برانگیزترین مباحث «ریاضی» است که آدم‌ها را به دو گروهِ عاشقان ریاضی و دشمنان این علم تقسیم کرده است. افرادی که از ریاضی متنفرند اصلاً درک نمی‌کنند چطور ممکن است یک نفر دوست داشته باشد با هزار بدبختی اثبات کند که یک شکل سه‌ ضلعی است. در صورتی‌که با یک نگاه هم آدم می‌فهمد آن شکل سه گوشه و سه ضلع دارد. این موضوع به‌ظاهر ساده به‌نظر می‌رسد! اما ریاضی‌دان‌هایی مثل دیوید دارلینگ و آگنیجو بانرجی معتقدند: «ریاضیات در تار و پود واقعیت تنیده شده!» (البته برای ما افرادی که چندان به ریاضیات علاقه و ارادتی نداریم، واقعیت بدون معادلات و فرمول‌های ریاضی بسیار شیرین‌تر است.) به‌هرحال، نویسندگان کتاب ریاضیات عجیب جزو دسته‌ی ریاضی‌دوستان هستند و کوشیده‌اند تا مباحث سخت و پیچیده‌ی علم ریاضی را برای خوانندگان خود به زبانی ساده و شفاف بازگو کنند.

یکی از موضوعات سخت و غیرقابل فهمی که دیوید دارلینگ و آگنیجو بانرجی سعی کرده‌اند تا آن را برای مخاطبان خود به‌سادگی توضیح دهند «بُعد چهارم فضاست». این بُعد حقیقتاً پیچیده‌تر از این است که مغز آدمی آن را درک کند. مثلاً برخی از افراد برجسته مانند آرتور کانن دویل و ویلیام کروکس معتقد بودند در ابعاد بالاتر از بعد سوم (مثل بُعد چهارم)، انسان‌های زنده می‌توانند با مردگان ارتباط برقرار کنند. شاید نام پدیده‌های عجیبی همچون «ابر مکعب» و «ابر کره» برایتان آشنا به‌نظر برسد. ابر کره، کره‌ای سه‌بعدی است که در فضایی چهار بعدی قرار گرفته. فضای چهار بعدی جای غیرقابل تصوری است، در این حد که می‌توانید در این فضای جادویی کفش پای راست خود را با یک چرخش، به کفش پای چپ تبدیل کنید!

کتاب ریاضیات عجیب همان‌طور که از نامش پیداست، همه‌ی موضوعات عجیب و غریب را برای مخاطبان خود شرح می‌دهد. مثلاً یکی از مباحث پیچیده و ناشناخته، ماشین شطرنج است. ریاضی‌دان‌هایی که بعد از جنگ جهانی دوم زندگی می‌کردند، به‌دنبال این بودند که وسیله‌ای هوشمند به نام «ماشین شطرنج» را به‌عنوان حریف تمرینی در این بازی بسازند. این ماشین موجودی است که همیشه و در هرحال برنده می‌شود؛ چیزی شبیه به نادرشاه افشار! مهندسان و ریاضی‌دانان سال‌های زیادی‌ست که می‌کوشند تا چنین اختراعی را به‌ثمر برسانند، آن‌ها با وجود اینکه تحقیقات گسترده‌ای انجام داده و ماشین‌های گوناگونی را به‌وجود آورده‌اند، همچنان موفق نشدند دستگاهی همیشه و در هرحالت برنده را ابداع کنند. دیوید دارلینگ و آگنیجو بانرجی به یاری ما آمده‌اند تا از زاویه‌ای جدید به موضوعاتی که با آن‌ها آشنا هستیم نگاه کنیم و با پدیده‌های عجیب و تازه، مثل توپولوژی، روبه‌رو شویم.

کتاب ریاضیات عجیب با ترجمه‌ی فارسی جلال حاجی شفیعی‌ها در انتشارت مازیار منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب ریاضیات عجیب

• دارلینگ و بانرجی ما را به یک سفر فریبنده در پهنای وسیع ریاضیات می‌برند و موضوعات مسحورکننده‌ای را به ما ارائه می‌دهند. این کتاب را بخوانید و اوج بگیرید. (یان استوارت، ریاضی‌دان)
• یک نابغه‌ی جوان ریاضیات به‌همراه نویسنده‌ی علوم، این کتاب را پدیدآورده‌اند تا دیدگاه جدیدی از ریاضیات را به ما ارائه دهند. آن‌ها بدون ترس عجیب‌ترین و شگفت‌انگیزترین موضوعات ریاضی را توضیح می‌دهند. آن‌ها معتقدند اگر نمی‌توانید موضوعی را به‌سادگی توضیح دهید یعنی آن را درک نکرده‌اید. (جان استیول، استاد دانشگاه و نویسنده)

کتاب ریاضیات عجیب برای چه کسانی مناسب است؟

نمی‌توان گفت این کتاب، اثری تخصصی است که فقط دانشجویان علوم ریاضی و اساتید این رشته می‌توانند آن را درک کنند، اما نمی‌توان هم آن را کتابی ساده و قابل استفاده برای عموم تلقی کرد. کتاب ریاضیات عجیب برای افرادی کاربردی است که تا حدی با مباحثی همچون اثبات اشکال هندسی، فیثاغورس و ارقام اعشاری آشنا هستند اما می‌خواهند دانسته‌های خود را افزایش دهند.

در بخشی از کتاب ریاضیات عجیب: در لبه بی‌نهایت و فراتر از آن می‌خوانیم

خورخه لوئیس بورخس نویسنده آرژانتینی در داستان کوتاه خود، «کتابخانه بابل»، از کتابخانه‌ای می‌گوید، به اندازه‌ای وسیع احتمالاً به بی‌نهایت که تعدادی گیج‌کننده کتاب است. همه کتاب‌ها دارای قالب یکسانی هستند: «هر کتاب شامل چهارصد و ده صفحه است؛ هر صفحه چهل سطر؛ هر سطر تقریبا هشتاد حرف سیاه فقط 22 علامت الفبایی از یک زبان مبهم به اضافه کاما، نقطه و فاصله در کل استفاده می‌شود اما هر ترکیب ممکنی از این علامت‌ها که از قالب رایج پیروی می‌کنند در کتابی در کتابخانه وجود دارد. به نظر می‌رسد که بیشتر کتاب‌ها فقط مجموعه‌ای بی‌معنی از علامت‌ها هستند.

برخی دیگر کاملاً منظم هستند اما هنوز هیچ معنای ظاهری ندارند برای مثال، یک کتاب فقط حاوی حرف M است که بارها و بارها تکرار شده است. دیگری دقیقا مشابه است با این تفاوت که حرف دوم با یک N جایگزین می‌شود. برخی دیگر کلمات جملات و پاراگراف‌های کاملی دارند که از نظر گرامری در برخی زبان‌ها صحیح هستند اما با این وجود غیرمنطقی هستند. برخی از آن‌ها تاریخ واقعی هستند. برخی ادعا می‌کنند که تاریخ واقعی هستند، اما در واقع تخیلی هستند. برخی از آن‌ها حاوی توضیحاتی در مورد دستگاه‌هایی هستند که هنوز اختراع نشده‌اند یا اکتشافاتی که هنوز انجام نشده است. جایی در کتابخانه کتابی است که شامل هر ترکیبی از 25 نماد اصلی است که می‌توان آن‌ها را تصور کرد یا در قالبی مشخص نوشت بااین‌حال، البته همه این‌ها بی‌فایده است زیرا بدون دانستن قبلی درست یا نادرست واقعیت یا خیال معنادار یا بی‌معنی چنین ترکیب‌های جامعی از نمادها ارزشی ندارند. این ایده مشابه ایده قدیمی میمون‌ها است که به‌طور تصادفی کلیدهای ماشین تحریر را می‌زنند و در نهایت با توجه به زمان کافی به آثار شکسپیر می‌رسند. آن‌ها همچنین به راه‌حل‌هایی برای هر مسئله مهمی در علم پس از تریلیون‌ها سال دست یافته‌اند. مشکل این است که آن‌ها هم چنین با هر پارادایم و هر رد قانع‌کننده‌ای از راه‌حل‌های واقعی (آزمون و خطا) و در بیشتر موارد مقادیر قابل توجهی از مفاهیم: محضا بی‌ربط، این نتایج را به دست می‌آورند.

فهرست مطالب کتاب

فصل 1- ریاضیات پشت جهان
فصل 2- نحوه دیدن 4 بعدی
فصل 3- شانس چیز خوبی است
فصل 4- الگوهایی در آستانه آشوب
فصل 5- ماشین خارق‌العاده تورینگ
فصل 6- موسیقی کره‌ها
فصل 7- اسرار اعداد اول
فصل 8- چگونه می‌توان مسئله شطرنج را حل کرد؟
فصل 9- آنچه هست و آنچه هرگز نباید باشد
فصل 10- کمکی از من ساخته نیست - من هم تاب تحمل «بی‌نهایت» را ندارم
فصل 11- بزرگ‌‍ترین عدد
فصل 12- آن را خم کنید، بکشید، هرطور که می‌خواهید
فصل 13- خدا گودل و جستجوی برهان
تقدیر و تشکر
تحسین کتاب