معرفی و دانلود کتاب شب‌های روشن

معرفی کتاب شب‌های روشن

داستانی از یک دیدار غیرمنتظره در سن پترزبورگ که ماجرای عاشقانه‌ی کوتاهی را رقم می‌زند. کتاب شب‌های روشن از فئودور داستایوفسکی، نویسنده‌ی مشهور روس، روایتی از زندگی یک زن و مرد جوان است که هر دو با تنهایی عمیقی دست و پنجه نرم می‌کنند، اما تقدیر، آن‌ها را سر راه یکدیگر قرار می‌دهد و فضایی را فراهم می‌کند تا بالاخره بتوانند احساسات درونی خود را با یک نفر در میان بگذراند.

درباره‌ی کتاب شب‌های روشن

فئودور داستایوفسکی (Fyodor Dostoevsky) شاهکار ادبی‌ای که پیش رو داریم را با توصیف مردی آغاز می‌کند که آرامش خود را تنها از قدم‌زدن‌های شبانگاهی در شهر می‌گیرد. مرد خیالبافی که همیشه در رویاپردازی‌های خود غوطه‌ور است و هیچ دوست و آشنای عزیزی برایش باقی نمانده که بتواند تنهایی خود را با آن‌ها پر کند یا احساساتی که واقعاً تجربه می‌کند را با آن‌ها در میان بگذارد. اما تقدیر، طوری پیش می‌رود که با قرار گرفتن یک زن جوان بر سر راهش، احساس می‌کند در کنار این زن خبری از تنهایی‌ها و غم‌هایی که در دل داشته نخواهد بود و انگار معجزه‌ای که به دنبالش بوده در زندگی‌اش رخ داده است. معجزه‌ای که سرآغازی‌ست برای یک ماجرای عاشقانه‌ی عمیق، اما کوتاه‌مدت! کتاب شب‌های روشن (White Nights) که اولین بار در سال 1848 منتشر شده، 4 شب از زندگی مرد راوی داستان و «ناستنکا» را روایت می‌کند و مخاطب را همراه با راوی و این زن جوان، در این ارتباط عاشقانه‌ی غیرمنتظره همراه می‌کند.

شبی که ناستنکا کنار پل نشسته و در حال گریستن است، مرد جوان متوجه حضور او می‌شود و نمی‌داند که در این لحظه باید فاصله‌ی خود را با زن حفظ کند، یا باید احوال زن را جویا شود و ببیند که کمکی از او ساخته است یا نه. زمانی که مرد دیگری به ناستنکا نزدیک می‌شود و به نظر می‌رسد که قصد آزار او را دارد، راوی فوراً به کمک زن رفته و با نجات او، آغاز این احساس عشق کوتاه‌مدت را رقم می‌زند. این زن و مرد جوان، شبی که یکدیگر را ملاقات می‌کنند را به قدم‌زدن در شهر و صحبت کردن درباره‌ی زندگیشان می‌گذرانند و تصمیم می‌گیرند دوباره همدیگر را ببینند، اما با شرطی که ناستنکا تعیین می‌کند: «مطمئن باش که حاضرم دوست تو باشم... ولی نباید عاشقم بشوی!»

شب دوم، این ملاقات دوباره اتفاق می‌افتد و در این شب، ناستنکا خود را مشتاق بیشتر دانستن درباره‌ی راوی نشان می‌دهد. مرد، خود را فردی معرفی می‌کند که تقریباً هیچ ماجرایی برای تعریف کردن ندارد، چون همیشه اوقات را به تنهایی سپری می‌کرده. او خود را فردی خیال‌باف توصیف می‌کند و زمانی که از ماجراهای عاشقانه‌ی زندگی خود می‌گوید، عنوان می‌کند که تمام زمان‌هایی که عشق را تجربه کرده، معشوقه‌ای داشته که در خیالات او زندگی می‌کرده است. اما در شب‌های بعد و زمانی که نوبت به ناستنکا می‌رسد که از خود بگوید، راوی متوجه می‌شود که زن داستان شب‌های روشن، درگیر عشق به مرد دیگری‌ست و انگار این بار که توانسته عشق حقیقی را تجربه کند، باز هم ناموفق بوده، حتی با این که این بار معشوقه‌اش در واقعیت، هم‌قدم با او در شهر پرسه می‌زند...

ناستنکا در حالی با راوی آشنا می‌شود که در سن پترزبورگ در انتظار معشوق خود بوده و از همین روست که تنها شرط ادامه‌ی ارتباط خود را اینطور تعریف می‌کند که راوی هرگز نباید دچار عشق به این زن شود. اما ارتباط دوستانه‌ای که قرار بود احساسی در آن دخیل نشود، شکل دیگری به خود می‌گیرد و زندگی این زن و مرد جوان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

داستان کوتاه شب‌های روشن توسط هانیه چوپانی به فارسی برگردانده شده و به کوشش انتشارات کتاب کوله‌پشتی به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب شب‌های روشن

• شاهکار! (Barnes & Noble)
• داستانی متأثرکننده. (Penguin)
• فراموش‌ناشدنی. (Yomu Teader)

اقتباس‌های سینمایی از کتاب شب‌های روشن

آثار مهم ادبیات کلاسیک دنیا، همواره موردتوجه سینماگران قرار داشته و فیلم‌ها و سریال‌های متعددی بر اساس آن‌ها ساخته شده‌اند. شب‌های روشن داستایوفسکی، از آن دست آثاری‌ست که عشق جاری میان شخصیت‌هایش، الهام‌بخش آثار سینمایی متنوعی بوده که برخی از آنها عبارتند از:

• فیلم سینمایی ایتالیایی شب‌های روشن (Le notti bianche)، ساخته‌ی لوکینو ویسکونتی (Luchino Visconti) در سال 1957
• فیلم سینمایی ایرانی شب‌های روشن، ساخته‌ی فرزاد موتمن در سال 1381
• فیلم سینمایی دو عاشق (Two Lovers)، ساخته‌ی جیمز گری (James Gray) در سال 2009
• فیلم سینمایی روسی شب‌های سفید (White Nights) ساخته ایوان پیرایف (Ivan Pyryev) ساخت سال 1960
• فیلمی سینمایی فرانسوی چهار شب یک رویاباف (Four Nights of a Dreamer) از رابرت برسون (Robert Bresson) در سال 1971
• فیلمی سینمایی شب‌های سفید به کارگردانی آلن سیلور (Alain Silver) ساخته شده در سال 2006

کتاب شب‌های روشن برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این شاهکار ادبی را به تمامی دوستداران ادبیات جهان به ویژه ادبیات روسیه و آثار داستایوفسکی پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب شب‌های روشن می‌خوانیم

آدم رؤیایی خاکستر رؤیاهای گذشته‌اش را بیخودی پس می‌زند، به این امید که میان آن جرقه‌ی کوچکی بیابد، فوتش کند تا دوباره جان بگیرد. تا این آتش برافروخته قلب سرمازده‌اش را گرم کند و همه‌ی آن‌هایی که برای او عزیز بوده‌اند، برگردند. همان چیزهایی که قلبش را به تپش انداخت و خونش را جوش آورد. اشک را از چشمانش سرازیر کرد و آن‌گونه باشکوه فریبش داد! می‌دانی به چه نتیجه‌ای رسیده‌ام، ناستنکا؟ می‌دانی که حالا باید سالگرد احساساتم را، احساسات شیرین گذشته‌ام را درحالی‌که هرگز اتفاق نیفتاده‌اند، به یاد داشته باشم، چون این احساسات هم باید با همان رؤیاهای احمقانه‌ی زودگذر مطابقت داشته باشند. من به طرف آن کشیده می‌شوم چون رؤیاهای احمقانه دیگر وجود ندارند، برای اینکه چیزی ندارم که از آن‌ها محافظت کنم؛ می‌دانی که حالا دوست دارم در زمان‌هایی خاص نقاطی را که در آن‌ها شادی را احساس کرده‌ام به یاد بیاورم و دوباره ببینم.

دوست دارم زمان حال را به گذشته‌ی غیرقابل برگشتم گره بزنم و اغلب مثل یک آواره، ناراحت و غمگین در کوچه‌ها و خیابان‌های سن پترزبورگ بدون هیچ هدف و مقصودی پرسه بزنم! برای مثال به‌خاطر می‌آورم که یک سال پیش در اینجا، در همین ساعت، به دلتنگی و ناراحتی حالا روی همین پیاده‌رو سرگردان بودم. و به‌خاطر می‌آورم که رؤیاهای غم‌انگیزی داشتم که از حالا بهتر نبودند؛ گرچه نمی‌توانی فکرش را بکنی که زندگی آن روزها آسان‌تر و آرام‌تر از امروز و بدون افکار شوم آزاردهنده‌ی این روزها بود، و من دستخوش ناراحتی‌های شدید وجدان، دل‌سردی و اضطرابی دردناک که شب و روز راحتم نمی‌گذارند، نبودم. از خودت می‌پرسی: آن رؤیاها کجا هستند؟ سرت را تکان می‌دهی و می‌گویی: سال‌ها چه زود می‌گذرند! و باز هم از خودت می‌پرسی: تو با زندگی‌ات چه کردی؟ بهترین سال‌های عمرت را کجا به خاک سپردی؟ اصلاً زندگی کردی یا نه؟ ببین، به خودت می‌گویی: دنیا دارد سرد می‌شود.

فهرست مطالب کتاب