معرفی و دانلود کتاب تجربه و طبیعت

معرفی کتاب تجربه و طبیعت

کتاب تجربه و طبیعت اثری از جان دیویی، فیلسوف مشهور و تأثیرگذار آمریکایی است. این اثر که یکی از مهم‌ترین دستاوردها در کارنامه‌ی کاری مؤلف به شمار می‌رود، شامل شرحی جامع و دقیق از آرای فلسفی و روان‌شناختی دیویی است. این فیلسوف برجسته در این کتاب بیش از هر چیز بر مفهوم آگاهی و ادراک انسانی و نسبت آن با جهان خارج تمرکز کرده است.

درباره‌ی کتاب تجربه و طبیعت

جان دیویی (John Dewey) یکی از مهم‌ترین چهره‌های فلسفی به‌شمار می‌رود که در ایالات متحده‌ی آمریکا ظهور کرده است. از او در کنار ویلیام جیمز، به عنوان مهم‌ترین فیلسوفان آمریکایی قرن بیستم یاد می‌کنند. آرا و نظریات جان دیویی، طیف وسیع و گسترده‌ای از موضوعات، اعم از موضوعات مربوط به فلسفه‌ی ذهن، فلسفه‌ی هنر، فلسفه‌ی ادراک، جامعه‌شناسی و علوم سیاسی را در بر می‌گیرد. دیویی همچون اغلب فیلسوفان مطرح انگلیسی‌زبان، ارزش بسیاری برای شفافیت فکری قائل بود و از هیچ تلاشی برای انتقال صحیح آرای خویش به خوانندگانش فروگذار نمی‌کرد. در نتیجه، در عمده‌ی کتاب‌هایی که از او به جا مانده، با فیلسوفی روبه‌رو هستیم که علی‌رغم برخورداری از اندیشه‌ای عمیق و چندوجهی، زبان و بیانی ساده و همه‌فهم دارد. کتاب تجربه و طبیعت (Experience and Nature) به عنوان یکی از اصلی‌ترین آثار جان دیویی، به‌خوبی ویژگی مذکور را بازتاب می‌دهد.

جان دیویی در کتاب تجربه و طبیعت به مسائل و مباحث فکری بسیاری می‌پردازد. از جمله کم‌وکیف رابطه‌ی انسان با جهان خارج، نقش طبیعت در بروز و ظهور ادراک و آگاهی انسانی، نقش عامل زبان در شکل‌گیری ادراک، هسته‌ی روابط انسانی، متدهای گوناگون تفکر فلسفی و ...

کتاب تجربه و طبیعت در واقع متن مکتوب و ویراسته‌ای از سخنرانی‌هایی است که دیویی در سال 1925 ایراد کرده است. در سال‌های بین دو جنگ جهانی، چنان‌که می‌دانیم، تفکر فلسفی در اروپا و آمریکا دستخوش تغییرات چشمگیر بسیاری شد. در این برهه، نه فقط در علوم انسانی و به طور خاص در فلسفه، بلکه در تمام ساحت‌های فکری و معرفتی بشر تحولات عدیده‌ای رخ داد. از جمله در علوم طبیعی، خاصه در علم فیزیک و زیست‌شناسی. تحولات وسیع و بنیادینی که در هنرها و ادبیات رخ داد نیز چنان واضح است که نیازی به پرداختن بیشتر به آن نیست. مقصود از ذکر این مطلب این است که آن دوره‌ی زمانی و شرایط فکری خاصی را که جان دیویی در بطن آن به نگارش کتاب پیش رو دست زده مدنظر داشته باشیم. زیرا در غیر این صورت، در فهم بسیاری از آرای این فیلسوف آمریکایی ناکام می‌مانیم.

جان دیویی در سال 1859 دیده به جهان گشود و به سال 1952 روی در نقاب خاک کشید. او در فلسفه هواخواه مکتب پراگماتیسم (عمل‌گرایی) بود. واضعان این مکتب فلسفی بر این باورند که ارزش گزاره‌های فلسفی نه در صدق و کذب منطقی آن‌ها، بلکه در اثرگذاری آن‌ها بر جهان خارج است. پراگماتیست‌ها با فرضی اساسی و ریشه‌دار در فلسفه‌ی غرب درمی‌افتند. این فرض که کار گزاره‌های زبان به طور عام و گزاره‌های علمی و فلسفی به طور خاص، توصیف واقعیت است. به زعم آن‌ها، این وظیفه نه‌فقط موهوم و غیرقابل‌دست‌یابی، بلکه مهم‌تر از آن، بی‌فایده است. ایشان می‌گویند که دانش فلسفی باید ناظر به کنش‌های انسانی باشد و احکامی را صادر کند که در حل مسائل انضمامی زندگی به آدمی یاری می‌رسانند. مختصات این تفکر تا حدی در کتاب تجربه و طبیعت شرح داده شده است.

جان دیویی کتاب پیش رو را با بررسی روش‌شناسی فلاسفه‌ی بزرگ پیش از خود شروع می‌کند و ضمن مطالب خود، از اشراف گسترده‌اش بر تاریخ فلسفه پرده برمی‌دارد. او پس از بررسی آرا و نظریات مهم تنی چند از فیلسوفان نامدار مغرب‌زمین، به نقد این آرا و نظریات دست می‌زند و نقطه‌نظرات خاص خود را درباره‌ی موضوعات مربوطه ارائه می‌کند.

کتاب تجربه و طبیعت توسط نشر بیدگل به دست شما می‌رسد. ترجمه‌ی این اثر بر عهده‌ی یاسر پوراسماعیل بوده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی به روایت فیلسوف

کتاب تجربه و طبیعت به مجموعه‌ی «به روایت فیلسوف» نشر بیدگل تعلق دارد. مجموعه‌ای که دبیر آن مسعود علیا، مترجم و کارشناس فلسفه، است. آثاری که ذیل این مجموعه به چاپ می‌رسند، عناوین مهم و کلاسیک فلسفی‌اند که لزوماً توسط فیلسوفان نامدار نگاشته شده‌اند. به عبارتی، در این مجموعه با متن اصلی آثار فلسفی مهم سروکار داریم و نه با شرح و تفسیر دیگران از این آثار. از میان آثار متعلق به این مجموعه می‌توان به عناوینی چون «بیماری منتهی به مرگ»، «نامه‌هایی در تربیت زیبایی‌شناختی انسان» و «عشق و آگوستین قدیس» اشاره کرد.

کتاب تجربه و طبیعت مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به مسائل و آثار فلسفی مخاطبان اصلی کتاب تجربه و طبیعت از جان دیوییِ آمریکایی‌اند.

در بخشی از کتاب تجربه و طبیعت می‌خوانیم

دیویی بسیاری از نظریه‌های فلسفی را، از دوره‌ی یونان باستان تا دوره‌ی مدرن، تلاش‌هایی برای جمع میان امر لایتغیر و امر متغیر می‌داند، وفق دادن امر ثابت با امر متزلزل؛ و در واقع تلاش‌هایی برای حل مسائل ناشی از امور متزلزل و متغیر. در روزگار باستان، انسان‌ها که توان محدودی در ضبط‌ومهار طبیعت داشتند، به خشنود کردن خدایان و توجیه رخدادها روی می‌آوردند. در فلسفه‌ی آن روزگار نیز سعی می‌شد تغییرات و ناپایداری‌ها اموری غیرواقعی و موهوم قلمداد شوند. در روزگار مدرن، که بشر کنترل بیشتری بر طبیعت دارد و آن را تا حد قابل‌توجهی به تسخیر خویش درآورده است، درِ فلسفه همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد. فلسفه با پیشرفت‌های بشری همراه نشده است، بلکه هنوز در پی دستیابی به امر ثابت و طرد امر متزلزل است. دیویی می‌نویسد: «محافظ جادویی ما در برابر ماهیت نامطمئن جهان انکار وجود صدفه است، اشاره‌ی زیرلب به قانون کلی و ضروری، فراگیر بودن علت و معلول، یکنواختی طبیعت، پیشرفت جهان‌شمول و عقلانیت پنهان عالم.»

وانگهی، به نظر دیویی، یکی از عناصر اصلی هر کار نظری‌ای «گزینش» یا «تأکید گزینشی» است، به این معنا که ما بیشترِ آنچه را در نظامی وجود دارد نادیده می‌گیریم تا بر آنچه از نظرمان مهم و مربوط است تمرکز کنیم: تأکید گزینشی، که با حذف و طرد همراه است، نبض حیات ذهنی است. خرده گرفتن بر این فرایند به معنای دور انداختن هر تفکری است. اما در موضوعات متعارف و در پژوهش‌های علمی، همیشه این حس را داریم که ماده‌ی انتخاب‌شده برای هدف خاصی گزینش شده است؛ این ایده را نداریم که آنچه را از قلم افتاده است انکار کنیم، زیرا آنچه حذف شده صرفاً چیزی است که به این مسئله‌ی خاص و هدف مورد بحث مربوط نیست. پس، اصل چنین گزینشی از نظر دیویی امر مطلوب و لازمی است، اما مشکلی که در نظرورزی‌های فلسفی به چشم می‌خورد این است که ساختارهای نظریِ حاصل از این فرایند در آثار فلسفی معمولا در معرض آزمون تجربی قرار نمی‌گیرند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
بنیاد پال کرس
پیشگفتار نویسنده
1. تجربه و روش فلسفی
2. وجود به‌مثابه‌ی امری متزلزل و امری ثابت
3. طبیعت، غایات و تاریخچه‌ها
4. طبیعت، وسیله و دانش
5. طبیعت، مفاهمه و معنا
6. طبیعت، ذهن و سوژه
7. طبیعت، حیات و بدن ذهن
8. وجود، ایده‌ها و آگاهی
9. تجربه، طبیعت و هنر
10. وجود، ارزش و نقد
نمایه