معرفی و دانلود کتاب مکبت / بداهه گویی آلما

معرفی کتاب مکبت / بداهه گویی آلما

در کتاب مکبت / بداهه گویی آلما مخاطب دو اثر نمایشیِ طنزآمیز از اوژن یونسکو، نویسنده‌ی شهیر فرانسوی‌زبان، خواهید بود. اثر نخست، «مکبت»، اقتباسی از نمایشنامه‌ای به همین عنوان از ویلیام شکسپیر است. اثر دوم (بداهه گویی آلما) نیز، نمایشنامه‌ای ابزورد است که وقایع آن حول محور شخصیتی هم‌نام با نویسنده رخ می‌دهد. کتاب پیش رو ذیل مجموعه نمایشنامه‌های نشر بیدگل به انتشار می‌رسد.

درباره کتاب مکبت / بداهه گویی آلما

اوژن یونسکو (Eugène Ionesco) یکی از درام‌نویسان پیشرو و مهمِ ادبیات نمایشی فرانسه در قرن بیستم بود، که با مجموعه‌ی آثار خویش، تأثیری غیرقابل انکار بر فضای ادبی اروپا گذاشت. در کتاب مکبت / بداهه گویی آلما مخاطب دو اثر خواندنی و درخشانِ این نویسنده خواهید بود؛ دو اثری که در صورت صرف نظر از شاهکارهایی چون «کرگدن» و «شاه می‌میرد»، به جرئت از بهترین عناوین در کارنامه‌ی هنری نویسنده به شمار می‌روند.

اثر نخست، نمایشنامه‌ای کوتاه با عنوان مکبت (Macbett) است، که به واقع نقیضه‌ای بر یکی از مشهورترین نمایشنامه‌های ویلیام شکسپیر به شمار می‌رود. شکسپیر در تراژدی مکبث، داستان فرمانده‌ای دلاور به نام مکبث را به تصویر کشیده که پس از پیروزی در جنگی بزرگ، به اغوای جادوگرانی که خبر از پادشاهیِ قریب‌الوقوع او در آینده می‌دهند، شاهِ وقت را به طرزی ناجوانمردانه به قتل می‌رساند و با ترتیب دادن صحنه‌سازی‌ای هوشمندانه، خود به جای او بر اریکه‌ی قدرت تکیه می‌زند. اوضاع اما برخلاف آنچه مکبث آرزویش را در سر می‌پرورانده پیش می‌رود. او که دستان خود را آلوده به خون پادشاهی نیک و عادل می‌بیند، به تدریج دچار جنون و زوال عقل می‌گردد و در نهایت، با سوءاستفاده از قدرتِ ناحقی که در کف دارد، به مستبدی خونخوار و بدنام بدل می‌گردد. این البته، چنان‌که گفتیم، روایتِ مکبثِ شکسپیر است. در مکبتِ یونسکو، اساس پیرنگِ تراژدی شکسپیر حفظ شده، اما در جزئیات تغییرات بسیاری اِعمال شده است؛ تا جایی که می‌توان مکبت یونسکو را اثری کمیک خواند که در آن، هر آنچه مایه‌های عظمت شاهکار شکسپیر را فراهم آورده، با استفاده از ابزار هزل و طنز، به ریشخند گرفته شده است.

نمایشنامه‌ی دیگری که در کتاب پیش رو خواهید خواند، بداهه گویی آلما (L'Impromptu de l'Alma) نام دارد. پایه‌ی این نمایشنامه نیز هزل و طنز و ریشخند است؛ اما نوک پیکان این طنازی و تمایلِ به ریشخند گرفتن، از قضا این بار روی به سوی خود نویسنده دارد! توضیح آن‌که شخصیت اصلی نمایشنامه‌ی بداهه گویی آلما، نویسنده‌ای به اوژن یونسکو است، که در کار نگارش نمایشنامه‌ی تازه‌ی خویش به بن‌بستی اساسی برخورده، و در این راه، خود را ناگزیر به یاری جستن از دیگران می‌بیند.

به طور کلی باید گفت که حال‌وهوای خاص آثار اوژن یونسکو، بر فضای دو نمایشنامه‌ی موجود در کتاب مکبت / بداهه گویی آلما نیز حاکم است. حال‌وهوایی که ویژگی اصلی آن، چنان‌که به اختصار بیان نمودیم، منطق‌گریزی، شوخ‌طبعی، تقدس‌زدایی، و البته، نوعی پوچیِ تلطیف‌شده با عناصر کمیک است.

کتاب مکبت / بداهه گویی آلما، همچون بسیاری از دیگر نوشته‌های اوژن یونسکو، به قلم سحر داوری به فارسی درآمده، و به همت انتشارات بیدگل، در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

درباره مجموعه نمایشنامه‌های بیدگل

این مجموعه‌ی جذاب و خواندنی دربردارنده‌ی شماری از بهترین آثار نمایشی از سراسر دنیاست. دست‌اندرکاران مجموعه نمایشنامه‌های بیدگل بر آن بوده‌اند که با معرفی آثار ارزشمند دنیای درام به مخاطب فارسی‌زبان، او را با گستردگی و غنایِ این دنیای وسیع آشنا سازند. در همین راستا، این مجموعه خود به بخش‌های مستقلی از جمله «نمایشنامه‌های اروپایی»، «نمایشنامه‌های آمریکایی»، «نمایشنامه‌های فارسی»، »نمایشنامه‌های کلاسیک»، «نمایشنامه‌های مدرن» و... تقسیم شده است.

کتاب مکبت / بداهه گویی آلما مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به درام مدرن و دوست‌داران متون نمایشی طنزآمیز، دو گروه از مخاطبین اصلی کتاب پیش رو از اوژن یونسکواند.

با اوژن یونسکو بیشتر آشنا شویم

اوژن یونسکو به سال 1912 در کشور رومانی دیده به جهان گشود. یک‌ساله بود که همراه مادر فرانسوی و پدر خود به فرانسه رفت و تا سیزده‌سالگی در آن کشور به سر برد. پس از آن عزم وطن کرد و در آستانه‌ی هجده‌سالگی به دانشگاه بخارست رفت و تحصیل در زبان و ادبیات فرانسوی را آغاز نمود. در سال 1938، برای اتمام دوره‌ی دکتری ادبیات فرانسه به پایتخت این کشور، پاریس، رفت، و از آن پس تا پایان عمر در همین شهر رحل اقامت افکند.

یونسکو در دوره‌ی تحصیلات دانشگاهی به آثار شاعران سمبولیست فرانسه علاقه‌مند شد و تحت تأثیر همین علاقه، بررسی دو درونمایه‌ی «گناه» و «مرگ» را در اشعار مدرن فرانسه، به عنوان موضوع پایان‌نامه‌ی خویش برگزید. در همین ایام روابطی نزدیک با محافل ادبی فرانسه نیز برقرار کرد و حین همین روابط، دوستی‌ای هم با آلبر کامو، نویسنده‌ی ملی فرانسویان در قرن بیستم، به‌هم زد. نمایشنامه‌های یونسکو، به زعم یکی از برجسته‌ترین منتقدان آثار او، زاییده‌ی دو حالت روانیِ «خلأ« و «سرشاری»‌اند. یا به قول خود او، نور سرشار و تاریکی محض. شیوه‌ی اصلی یونسکو در بیان حالات روانی، توسل به بزرگنمایی و اغراقی است که اغلب تنه به تنه‌ی پوچی و یاوه‌گی می‌زند.

یونسکو به سبب خلق آثار ادبی درخشان و پرمایه‌ای چون «کرگدن»، «عابر هوایی»، «آوازخوان طاس»، «شاه می‌میرد» و «آدمکش»، موفق به دریافت جایزه‌ی نوبل ادبی شد. او همچنین، یکی از مهم‌ترین اعضای فرهنگستان فرانسه بود. از میان دیگر افتخارات وی می‌توان به توفیقش در دریافت جایزه‌ی دولتی اتریش و جایزه‌ی اورشلیم (به ترتیب در سال‌های 1970 و 1973) اشاره کرد. این نویسنده‌ی برجسته در سال 1994 از دنیا رفت.

در بخشی از کتاب مکبت / بداهه گویی آلما می‌خوانیم

مکبت: مرهون الطاف اعلیحضرت هستم، سرور من.

لیدی دانکن: سیصد. سرم دارد گیج می‌رود. نُه هزار و سیصد.

دانکن: (به مکبت) اما بهتر است موضوع کاملا روشن بشود.

مکبت: (از لیدی دانکن، که همچنان بدو مشغول است و تن خود را به او می‌مالد و دستش را روی پای او می‌گذارد، کمی دور می‌شود.)

سراپا گوشم، سرور من.

دانکن: من نیمی از املاک کاندور و نیمی از املاک گلامیس را نگه می‌دارم. جزو املاک سلطنتی می‌شوند.

لیدی دانکن: بیست‌ هزار.

بانکو: (همچنان مشغول گیوتین) سپاسگزارم، اعلیحضرت.

دانکن: (به مکبت) چیزهای دیگری هم هست که باید به من بدهید-هر دوتان-عوارض، دیون و مالیات.

افسری از راست دوان می‌آید و وسط صحنه می‌ایستد.

افسر: گلامیس گریخته.

دانکن: جزئیاتشان را بعدها روشن خواهیم کرد.

افسر: سرور من، گلامیس گریخته.

فهرست مطالب کتاب

‌مجموعه‌ نمایشنامه‌های بیدگل
مکبت
شخصیت‌ها
بداهه‌گویی آلما
شخصیت‌ها