معرفی و دانلود کتاب بهداشت روانی

معرفی کتاب بهداشت روانی

ملکه مشهدی فراهانی و علیرضا عرب بیگی در کتاب بهداشت روانی سعی بر این دارند تا نقش مهم و تاثیرگذار بهداشت روانی را در بروز و یا جلوگیری بیماری‌های روانی بررسی کنند.

در سال‌های اخیر، در کشور ایران نیز مانند سایر کشورهای جهان، توجه ویژه‌ای هم از سوی مقامات دولتی، و هم از جانب مردم به امر بهداشت روانی نشان داده شده است. اگر چه هنوز مدت زمانی از این توجه و علاقه نگذشته است ولی اثرات بهبود اوضاع بیمارستان‌های روانی و به کار بردن روش‌های صحیح در پیشگیری مشاهده می‌شود. اما با وجود این پیشرفت‌های محسوس، می‌توان گفت که مردم ما هنوز از فهم و درک صحیح ماهیت و علل اختلالات روانی به درستی آگاهی ندارند و متأسفانه آمارهای دقیق و منظمی مربوط به این موضوع نیز در دسترس نیست.

بهداشت روانی؛ به مفهوم دور بودن از استرس، افسردگی و تعارضات مزمن روانی است که به دنبال خود احساس آرامش و امنیت را به ارمغان می‌آورد. از منظر دیگر، بهداشت روانی؛ به معنای بهره‌وری از سلامت ذهن و اندیشه و تفکر است، چرا که خیلی از بیماری‌های جسمانی، ریشه روانی دارند، پس سلامت روان می‌تواند بر سلامت جسم اثری مثبت داشته باشد.

از سویی دیگر، سلامت جسم نیز بستری مناسب برای دستیابی به احساس امنیت درون و سلامت ذهن و روان ایجاد می‌کند. نوع نگرش افراد درباره زندگی و محیط اطراف خود و نیز تعهدات ارزشی و خصوصیات زندگی فردی و اجتماعی آن‌ها، در بهره‌مندی از بهداشت روانی موردنظر بسیار موثر خواهند بود.

بهداشت روانی، اصول مرتبط با سلامت عاطفی را شامل می‌شود، به شکلی که فرد بتواند سختی‌ها را به راحتی پشت سر بگذارد؛ به شرط آنکه بداند چطور از فشارهای روانی و نگرانی دوری کند.

در بخشی از کتاب بهداشت روانی (mental health) می‌خوانیم:

بهداشت روانی مستلزم دانستن و ارزش دادن به احتیاجات اولیه افراد بشر است. بعضی از این احتیاجات جسمی است، مانند احتیاج به آب، غذا و استراحت. گروهی از آن‌ها نیز روانی است، مانند احتیاج به پیشرفت. بشر دائماً تحت تاثیر و به نسبت محرومیت و یا ارضای آن‌ها رفتار می‌کند. بنابراین زندگی او هیچ گاه در حال سکون مطلق نیست، بلکه دائما در کشمکش و تلاش برای به دست آوردن غذا، آب، مسکن و عشق به پیشرفت، موقعیت اجتماعی و امنیت جسمی و روانی است. سکون مطلق تنها هنگام مرگ موجود است.

شخصی که اصول را بفهمد و بپذیرد، مسلما واقع‌بینانه با مشکلات زندگی مقابله می‌کند و با وجود موانع، دلسرد نمی‌شود زیرا می‌داند که زندگی یعنی کشمکش با عوامل مختلف. شخص انعطاف‌پذیر می‌داند که هیچ گاه احتیاجات فرد در تطابق کامل با مقتضیات اجتماعی نیست و بر این اساس سعی می‌کند در برآوردن احتیاجات خود واقعیات را در نظر بگیرد و بیشتر از اندازه توقع نداشته باشد. او می‌پذیرد که تعارض روانی اغلب اتفاق می‌افتد و خود را برای مقابله با آن آماده می‌سازد. این شخص در زندگی هدف‌های معینی دارد و برای رسیدن به آن‌ها سعی وافی خواهد کرد. به علاوه شناسایی خود و دیگران حس خوشبینی و احترام او را نسبت به بشریت افزایش می‌دهد.

خلاصه این که او دیگران را آن طور که هستند قبول دارد و به جای ایده آلیسم در رابطه با آن‌ها، روش رئالیسم یا واقع‌بینی را اتخاذ می‌کند. بدین وسیله او قادر است به آنان اعتماد کند و با اطمینان خاطر به زندگی بی‌تشویش خود ادامه دهد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: ماهیت بهداشت روانی
رفتار غیرعادی کودکان دبستان و دبیرستان
رفتار غیرعادی دانشجویان دانشگاه
تعریف بهداشت روانی و سه سطح پیشگیری
پیشگیری اولیه
پیشگیری ثانویه
پیشگیری ثالثیه
اصول بهداشت روانی
شناختن محدودیت‌ها
پی بردن به علل رفتار
رفتار تابع تمامیت فرد است
نیازهای اولیه
مفاهیم بهداشت روانی
بهداشت روانی و بیماری روانی
بهداشت روانی و بهنجاری
تعریف بهداشت روانی براساس مکاتب مختلف روانشناسی
فصل دوم: احتیاجات روانی و جسمانی
اهمیت غدد
غده تیروئید
غده هیپوفیز
غدد آدرنال یا اپی نفرین
غدد ترشح هورمون‌های تناسلی
رابطه خستگی با غدد
گرسنگی
برنامه تغذیه به نوزادان
میل جنسی
مشکلات جنسی
رابطه با اولیا
از خود راندن
توجه افراطی
خانواده گسسته
اختلافات خانوادگی
هدف زندگی
رابطه با برادران و خواهران
تشکیل و تکامل خودپنداری
نمونه‌ای از ناراحتی روانی در خانواده
ازدواج
رشد عاطفی و فکری
توافق علایق و طرز فکر
عقاید مذهبی
تشابه تحصیلی و طبقاتی
طرز تفکر درباره امور جنسی
رابطه با اولیا
پیری
فصل سوم: رابطه نیازها با بهداشت روانی
تفاوت‌های فردی
منحنی توزیع طبیعی (نرمال)
اصول مقدماتی آمار
میزان تمایل مرکزی
میزان انحراف
تفاوت فراوان استعداد در فرد
استعدادها از لحاظ کمیت متفاوت است
علل تفاوت‌های فردی
تاثیر وراثت در عقب ماندگی هوشی
تاثیر وراثت در افراد باهوش
تحقیقات درباره دوقلوها
تاثیر محیط‌های مختلف
نتیجه
میل به موفقیّت
ابعاد خویشتن
خود ایده‌آل
احساس ارزش
علل پیدایش پدیده خویشتن، تصویر خود و ارزش خود
مقایسه با دیگران
ایفای نقش
همانند سازی الگوها
بحران هویت
نیاز به احساس ارزش
احساس ایمنی
احساس ناایمنی اولیه و ثانوی
عوامل مربوط به احساس ایمنی و احساس ناایمنی
خانواده
همانند سازی و احساس ایمنی
رابطه انتظارات و هدف‌ها با احساس ایمنی
طرد کردن
رابطه خانواده گسسته و اختلافات خانوادگی با احساس ایمنی
رابطه خواهران و برادران با احساس ایمنی
رابطه احساس ناایمنی با محیط بیرون از خانواده
فصل چهارم: استرس، یادگیری و بهداشت روانی
روش‌های یادگیری
پاسخ شرطی
طرق از بین بردن رفتار شرطی
تجارب هیجانی
ادامه رفتار شرطی
حل مسائل
یادگیری بر اساس آزمایش و خطا
بصیرت
قانون تاثیر و تقویت رفتار
تعمیم یا انتقال یادگیری
مراحل سازگاری
اضطراب
یادگیری اضطراب
محبت (پاداش) - خشم (تنبیه) - به مقدار مساوی
محبت (پاداش) زیاد و بدون تنبیه
خشم (تنبیه) زیاد و بدون پاداش
محبت (پاداش) - خشم (تنبیه) - محبت کم- خشم زیاد
محبت (پاداش) - خشم (تنبیه) - محبت زیاد- خشم کم
اضطراب سرکوب کننده است
اضطراب از یادگیری جلوگیری می‌کند
تعریف استرس
تاریخچه و وضع فعلی استرس
روش‌های پیشگیری از ایجاد استرس
هدف‌های کوتاه‌مدت
هدف‌های درازمدت
هدف نهایی
تعریف استرس
استرس مثبت و استرس منفی
علت‌های استرس: دگرگونی‌ها و گرفتاری‌های زندگی
دگرگونی‌های زندگی
مقیاس ارزشیابی دگرگونی‌های زندگی
استرس بلندمدت
گرفتاری‌های زندگی
پیامدهای استرس: واکنش‌های ارگانیسم
آثار فیزیولوژیک استرس
جنگ یا گریز
استرس و دستگاه ایمنی
استرس و بیماری‌های خطرناک
سرطان: علت‌های مختلف، از جمله استرس
بیماری‌های قلبی
شخصیت تیپ A
آثار شیوه‌ی زندگی بر بهداشت جسمی و روانی
زندگی با استرس
شکل‌های سازگاری با هیجان‌های استرس: ارزشیابی مجدد موقعیت
شکل‌های سازگاری با حل مسائل حاصل از استرس
منابع لازم برای مبارزه با استرس: از سلامتی تا امکانات مالی
منبع کنترل
توانایی اجتماعی شدن
حمایت اطرافیان
امکانات مالی
راهبردهای سازگاری خاص: چگونگی کاهش استرس
توصیه‌های دیگر
فصل پنجم: مسائل اجتماعی و بهداشت روانی
تاثیر رسانه‌های گروهی و فن‌آوری‌های جدید بر بهداشت روانی
تلویزیون
تاثیر مثبت و منفی تلویزیون
خودکشی در تلویزیون- خشونت شخصی
رایانه و اینترنت
جنبه‌های آموزشی رایانه
اینترنت
تاثیر بازی‌های رایانه‌ای بر بهداشت روانی کودکان و نوجوانان
بهداشت روانی و ورزش
مراحل رشد و ارتباط آن با ورزش
نقش بزرگسالان در ورزش کودکان و نوجوانان
نقش مربی در بهداشت روانی
پژوهش در انگیزه، رضایت و تعارض
بهداشت روانی و اجتماع
عوامل اجتماعی موثر در بهداشت روانی
مرکز راهنمایی کودک
کودکان و جوانان ناسازگار
علل پیدایش رفتار کودکان و جوانان سازگار
علل عاطفی
پیشگیری
طبقات اجتماعی
فقیر یا غنی به دنیا آمدن
کاش همه غنی بودیم و سالم، نه فقیر و بیمار
نابرابری‌های جوانان
فقرا چه کسانی هستند؟
پیامدهای فقر
آثار روانی فقر
بیگانگی در روابط اجتماعی
مهاجرت
افزایش فردگرایی
مسائل سیاسی
فصل ششم: بهداشت روانی و آموزش
چند سوال
نقش مدرسه در بهداشت روانی
پیشرفت در دروس
امتحان
نمره
انضباط
ناسازگاری علامت ناراحتی روانی است
آموزگار
تعلیم اصول بهداشت روانی به آموزگاران
کودکان پر استعداد
مشخصات عقلانی کودک
پیشرفت تحصیلی
موقعیت خانوادگی
سازگاری کودکان پر هوش در مدرسه
عقب افتادگی
مشخصات افراد کم هوش
مشکلات سازگاری
محیط خانواده
سازگاری کودکان کم هوش در مدرسه
سازگاری عاطفی
عقب افتادگی کاذب
انواع دشواری‌های رفتار دانش‌آموزان
نقش مدرسه در تکوین دشواری‌های رفتاری
علل دشواری‌های رفتاری دانش‌آموزان در کلاس
اصول اقدام برای از بین بردن دشواری‌های رفتاری
سطوح مختلف اقدام برای از بین بردن دشواری‌های رفتاری دانش‌آموزان
فصل هفتم: اخلاق و بهداشت روانی
منش یا کاراکتر بی‌اخلاق
منش جمع گرا
منش سلطه جو
منش اشتراکی
منش مقرراتی
منش اخلاقی- خودکفا- نوع دوست
فصل هشتم: بهداشت روانی و اختلالات
بهداشت روانی و اعتیاد
اعتیاد به الکل
روش‌های پیشگیری از الکلیسم
سوء مصرف مواد دارویی
چه کسانی معتاد می‌شوند و چرا؟
پیشگیری و جلوگیری از سوء مصرف
رابطه بهداشت روانی با روان نژندی- پیشگیری نوع دوم
طبقه‌بندی
اضطراب نوروتیک
از هم پاشیدگی روانی
هیستری و اختلالات پسیکوفیزیولوژیک
اختلالات حرکتی
حمله‌های هیستری
بی حسی
اختلالات بینایی و شنوایی
اختلال در تکلم
اختلال دستگاه تنفسی
اختلالات دستگاه گوارش
علل ایجاد هیستری
شخصیت هیستریک
فوبی
وسواس
افسردگی
بهداشت روانی و روان‌پریشی پیشگیری نوع سوم
طبقه‌بندی
شیزوفرنی
شیزوفرنی ساده
شیزوفرنی نوع هیبفرنیک
شیزوفرنی نوع کاتاتونی
شیزوفرنی نوع پارانوید
علل پیدایش شیزوفرنی
تأثیر یادگیری در شیزوفرنی
پسیکوز عاطفی
مانیک دپرسیو یا اختلال دو قطبی عاطفی
مانیک دپرسیو نوع مانیک
مانیک دپرسیو نوع دپرسیو
علل بیماری مانیک دپرسیو
افسردگی پسیکوتیک
عکس‌العمل‌های پارانوید
پسیکوز پیری
فصل نهم: عوامل خطرآفرین و بهداشت روانی
عوامل خطر آفرین و پیشگیری کننده در بهداشت روانی
پژوهش‌های مربوط به عوامل خطر آفرین
دوره اولیه کودکی
مرحله میانه کودکی
اواخر کودکی
فصل دهم: درمان بیماری‌های روانی
صلاحیت افراد برای روان درمانی
صلاحیت حرفه‌ای
روان‌پزشک
پسیکوآنالیست
روانشناس بالینی
صلاحیت شخصی
روش‌های درمان
روش‌های پزشکی
دارو درمانی
شوک
جراحی مغز
رفتار درمانی
روان درمانی
فصل یازدهم: بهداشت روانی در دوره‌های مختلف زندگی
۱- بهداشت روانی و پیشگیری اولیه در دوره قبل از تولد و زمان تولد
۲- بهداشت روانی در آغاز کودکی
3- بهداشت روانی و بلوغ
4- تقلب و جرائم نوجوانان
نقش معلم در بهداشت روانی کودکان و نوجوانان
5- بهداشت روانی در بالغین
مهم‌ترین عوامل برای ازدواج‌های موفق
طلاق
6- بهداشت روانی در میانسالان
7- بهداشت روانی در دوران پیری
پیشگیری از عوارض پیری
8-پیشگیری بیماری‌های مخصوص
1-8- روش‌های پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی
اقدامات پیشگیری از نظر پزشکی
مسئله مشاوره ژنتیک
2-8- پیشگیری اولیه در اسکیزوفرنی
3-8- پیشگیری از اختلالات رفتاری و شخصیتی
4-8- پیشگیری اولیه در انواع دیگر اختلالات
نتایج حاصل از پیشگیری اولیه
فصل دوازدهم: پیشگیری و بهداشت روانی
پیشگیری
پیشگیری اولیه
1- بررسی‌های اتیولوژیک بیماری‌های روانی
2- بررسی‌های اپیدمیولوژیک یا همه‌گیرشناسی
1-2- همه‌گیرشناسی توصیفی
2-2- همه‌گیرشناسی تحلیلی
3-2- همه‌گیرشناسی مداخله ای
4-2- همه‌گیرشناسی اجرایی
3- ایجاد و توسعه موسسات بهداشتی درمانی و آموزشی
ارزیابی فواید به هدف از تشکیل مراکز جامع روان‌پزشکی
نیروهای انسانی در مراکز روان‌پزشکی، برای اجرای صحیح و اصول بهداشت روانی
4- آموزش بهداشت روانی همگانی
Refrence