معرفی و دانلود کتاب عمیق‌ترین چاه: درمان اثرات بلند‌ مدت تروماهای دوران کودکی

معرفی کتاب عمیق‌ترین چاه: درمان اثرات بلند‌ مدت تروماهای دوران کودکی

هنوز فیلم ترسناکی را که در هفت سالگی دیده‌ایم از یاد نبرده‌ایم. صدای دعواهای پدر و مادر که سال‌ها پیش ما را به وحشت می‌انداختند در سرمان می‌پیچد و انگار این استرس دائمی قصد رها کردنمان را ندارد. کتاب عمیق‌ترین چاه نوشته‌ی نادین برک هریس به ما نشان می‌دهد که آسیب‌های روانی و تروماهای دوران کودکی، چگونه بر بزرگسالی ما تأثیر می‌گذارند و باعث به‌وجود آمدن بیماری‌های جسمی و روحی گوناگون خواهند شد. این کتاب تروماهای گذشته را ابتدا ریشه‌یابی می‌کند، سپس برای بهبود آن‌ها راه‌حل‌هایی ارائه خواهد داد.

کتاب عمیق‌ترین چاه

حس تنها نبودن واقعاً نجات‌دهنده است؛ آدم اگر بداند تنها موجود درمانده‌ی این دنیا نیست و میلیون‌ها انسان دیگر هم با او هم‌درد هستند، خیالش راحت می‌شود که قرار نیست به‌تنهایی در اقیانوس بلاها غرق شود. شاید در اصل قضیه فرقی نکند و مفلوک بودن دیگری، چیزی از فلاکت‌زدگی ما کم نکند اما حدأقل می‌دانیم هنگام سقوط در چاه مصیبت‌ها، یک هم‌صحبت کنارمان هست و می‌توانیم تا رسیدن به مقصد و نهایت بیچارگی، خودمان را سرگرم کنیم. کتاب عمیق‌ترین چاه (The deepest well : healing the long-term effects of childhood adversity) تقریباً درباره‌ی همین موضوع است و می‌خواهد خیالمان را راحت کند که «همه‌ی ما در گرداب اضطراب و تروما در حال دست و پا زدن هستیم». البته میزان استرس و اضطرابی که نادین برک هریس (Nadine Burke Harris) و بسیاری از بیمارانش، تجربه کرده‌اند با چیزی که ما شهروندان خاورمیانه تجربه می‌کنیم، از زمین تا آسمان متفاوت است، اما خوشبختانه چند نفر از مراجعان او که در این کتاب با آن‌ها آشنا می‌شویم رنگین‌پوست و آفریقایی هستند و می‌توانیم با آن‌ها درد مشترک پیدا کنیم.

سبک زندگی ما تعیین می‌کند که عمرمان چقدر باشد. استرسی که در طول یک روز تحمل می‌کنیم، سلامت قلب و مغز و روان ما را نابود می‌کنند؛ البته استرس در تمام مواقع هم چیزی بدی نیست؛ نتیجه‌ی ترشح هورمون «کورتیزول» است و باعث می‌شود تا در شرایط خطرناک بتوانیم از مهلکه بگریزیم و خود را نجات دهیم؛ اما مشکل اینجاست که کورتیزول هورمون هوشمندی نیست. این هورمون متوجه نمی‌شود که تنها در شرایطی باید خود را در خون ما آزاد کند که برای بهبود وضعیت، کاری از دستمان بربیاید و در شرایطی که نمی‌توانیم چیزی را تغییر دهیم، بهتر است آرام بگیرد! کتاب عمیق‌ترین چاه ابتدا شیوه‌ی کارکرد کورتیزول و چگونگی به‌وجود آمدن آدرنالین را شرح می‌دهد و سپس ما را به دوران گذشته می‌برد؛ زمانی که انسان اولیه کلا با دو خطر مواجه بود: حیوانات وحشی؛ نبود غذا. بدن ما نیز با این سیستم برنامه‌ریزی شده و هنوز بعد از هزاران سال، نتوانسته خود را با سبک زندگی بسیار افتضاحی که انسان مدرن آن را به‌وجود آورده، وفق دهد. از همه‌ی این‌ها بدتر دوران کودکی است؛ زمانی که هر اتفاقی در ساخته شدن شخصیت ما اثرگذار است و تأثیر وقایع ناخوشایند تا پایان عمر بر روح و روان و جسم آدمی باقی می‌مانند.

نادین برک هریس ما را با واقعیتی تلخ درباره‌ی تروما مواجه می‌کند: اغلب کودکان (به‌جز کسانی که با بیماری مادرزادی به‌دنیا می‌آیند) جسمی مشابه به‌همدیگر دارند. ضربان قلب، اندازه‌ی دور سر و... در آن‌ها حدوداً برابر است. اما چه اتفاقاتی رخ می‌دهند که 30 سال بعد، هر کدام از آن‌ها به دردهای گوناگونی دچارند و دیگر از نظر سلامت جسم و روح همانند نیستند؟ پاسخ این پرسش در یک کلمه خلاصه می‌شود: تروما. کودکی که در خانه‌ای پرتنش بزرگ می‌شود و شاهد جنگ و ستیز همیشگی والدین خود است، در مقایسه با کودکی که در خانه‌ای آرام رشد می‌کند، بیمارتر خواهد شد و آینده‌ای پر از بیماری و رنج در انتظار اوست. کتاب عمیق‌ترین چاه ما را با افرادی آشنا می‌کند که در خردسالی مورد تعرض و تجاوز قرار گرفته‌اند؛ نکته‌ی جالب اینجاست که این افراد به‌دلیل داشتن ترومای مشترک،‌ دردهای همانندی همچون مشکل قلبی و چاقی مفرطر دارند؛ یا به‌طور مثال کسی که فقیر و رنگین‌پوست است و از کودکی طعم تبعیض و طردشدن را چشیده، بعد از بالغ شدن نیز دچار اضطراب دائمی است و سلامتی‌اش را زودتر از یک سفیدپوست ثروتمند از دست می‌دهد.

کتاب عمیق‌ترین چاه می‌کوشد تا تروماهای کودکی‌مان را به‌یاد بیاوریم؛ زیرا تا زمانی که نتوانیم آن‌ها را خوب بشناسیم و ریشه‌ی استرس و اضطراب دائمی‌مان را کشف کنیم، از درمان آن نیز عاجزیم و به از دست دادن سلامتی و سکته کردن و... محکومیم. تروما معضلی نیست که به‌سادگی درمان شود، اما نادین برک هریس برای بهبود آن و کم کردن میزان آسیب‌های روانی ما راهکارهایی را ارائه کرده است تا مخاطبان خود بتوانند آسیب‌های روحی و روانی دوران کودکیشان را ساده‌تر تحمل کنند.

کتاب عمیق‌ترین چاه با ترجمه‌ی نسرین امیراحمد در انتشارات میلکان منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب عمیق‌ترین چاه

• این کتاب بسیار هوشمند و روشن‌گر است و به ما نشان می‌دهد که استرس‌های دوران کودکی، خانواده و جوامع چه تأثیری بر بزرگسالی ما خواهند گذاشت و علاوه‌بر این‌ها راهکارهایی هدفمند برای برطرف کردن تروماها نیز ارائه می‌کند. نویسنده‌ی این اثر می‌تواند با دانسته‌های خود به افراد زیادی در برطرف شدن آسیب‌های روانی‌شان کمک کند. (اشلی جاد)
• کتاب عمیق‌ترین چاه یک زنگ خطر است که ما را نسبت به موضوعاتی همچون عدالت نژادی و بهداشت روانی هوشیارتر می‌کند. نادین برک هریس با اطلاعاتی که ارائه می‌دهد، اثبات خواهد کرد که زندگی میلیون‌ها نفر به تروماهای دوران کودکی و استرس‌هایشان بستگی دارد. (میشل الکساندر)
• بسیاری از ما به تروماهای قدیمی و اضطراب مبتلاییم. کتاب حاضر به یاری ما می‌آید تا آن‌ها را بشناسیم، درک کنیم و بهبود بخشیم. (مجله‌ی BookPage)

کتاب عمیق‌ترین چاه برای چه کسانی مناسب است؟

کدام یک از ما، صبح که از خواب بیدار می‌شویم با نگرانی به‌سراغ گوشی خود نمی‌رویم و به‌دنبال خبر بد نمی‌گردیم؟ کدام یک از ما از زمان کودکی با هزار ترس و وحشت دسته‌وپنجه نرم نکرده‌ایم؟ انگار از روز تولد، در درونمان دیگی از تمام جوشیدنی جهان مشغول بالا و پایین پریدن است. این کتاب به ما نشان می‌دهد که سرمنشأ رنج‌هایمان چیست؟ تروماهای کودکی چگونه ویرانمان می‌کنند و برای آرام ماندن در این جهان پر از آشوب باید به چه ریسمانی چنگ بزنیم!

در بخشی از کتاب عمیق‌ترین چاه: درمان اثرات بلند‌ مدت تروماهای دوران کودکی می‌خوانیم

اولین باری که وارد اتاق معاینه شدم و ترینیتی را دیدم، لحظه‌ای به کودکی خودم برگشتم. پیش‌از اینکه خانواده‌ام از جامائیکا به ایالات متحده نقل مکان کنند، کلاس اول را در مدرسه‌ی ابتدایی هوپ‌ولی در کینگستون سپری کردم. آن جا چیزی به دست آوردم که در خانه، باوجود چهار برادر، نداشتم؛ یعنی دوستان و هم‌بازی‌های دختر. گروهی از دختران بزرگ‌تر مرا در جمعشان پذیرفتند و درس‌های مهمی یادم دادند؛ مثل طناب‌زدن و بالا‌رفتن با دامن از وسایل بازی در پارک. به مادرم التماس می‌کردم که دو تا گیس درست مثل مال آن‌ها برایم ببافد. آن‌ها دست و پاهای بلندی داشتند و لاغر بودند. رنگ پوستشان قهوه‌ای کاکائویی و دندان‌هایشان سفید بود. ترینیتی دقیقاً مثل آن‌ها بود، حتی لباس مدرسه‌اش: بلوز آستین‌کوتاه نخی سفید چین‌دار و دامن پشمی آبی تیره تا روی زانو. متوجه شدم که قدش بلندتر از اندازه‌ی نرمال در یازده‌سالگی و تنش لاغرتر از حد میانگین است، گرچه شک داشتم که مثل دوستان دوران کودکی‌ام روزی پنج کیلومتر از خانه تا مدرسه پیاده‌روی کند. ترینیتی ساکت کنار عمه‌اش نشسته بود و با چشمانش دورتادور اتاق را نگاه می‌کرد. مؤدب و مطیع و بسیار شیرین بود. حتی قبل‌از اینکه بخواهم بپرسم، عمه‌اش ماجرای نمره‌ی اِی‌سی‌ایِ او را تعریف کرد.

مادر ترینیتی معتاد به هروئین بود و فقط گهگاه و غیرمنتظره در زندگی دخترش ظاهر می‌شد. ناگهان سر‌و‌کله‌اش در محله پیدا می‌شد و ترینیتی را با خودش به خرید می‌برد؛ اما «خرید»، در واقع، رفتن به فروشگاه‌های بزرگ و سرقت لباس و کفش بود و از دخترش برای فریب‌دادن مردم استفاده می‌کرد. وقتی عمه‌ی ترینیتی فهمید که خود ترینیتی هم هنگام همراهی با مادرش برق لب و چیزهای کوچک دیگر می‌دزدد، دیگر به مادرش اجازه نداد او را ببیند. از همان زمان، ترینیتی در مدرسه مشکلات اساسی داشت و جان معلمان را به لب رسانده بود. گذشته از مشکلات یادگیری، در تنظیم هیجاناتش هم مشکل داشت. رفتارهای نامناسبی نشان می‌داد و دانش‌آموزی را که در مدرسه کنارش می‌نشست، اذیت می‌کرد و نمی‌توانست بیشتر از پنج دقیقه آرام سر جایش بنشیند. گاهی حتی از کلاس درمی‌رفت.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت نویسنده
مقدمه
بخش یکم: کشف
فصل یکم: یک جای کار می‌لنگد
فصل دوم: برای پیش‌رفتن، عقب برو!
فصل سوم: هجده کیلو
بخش دوم: تشخیص
فصل چهارم: تیراندازی از داخل خودرو و خرس
فصل پنجم: اختلال پویا
فصل ششم: توله‌هایتان را لیس بزنید!
بخش سوم: تجویز
فصل هفتم: پادزهر ای‌سی‌ای
فصل هشتم: کشتار را متوقف کنید!
فصل نهم: جذاب‌ترین فرد زنده‌ی دنیا
فصل دهم: خنثی‌کننده‌ای با حداکثر توانایی
بخش چهارم: انقلاب
فصل یازدهم: موج خیزان
فصل دوازدهم: لیسترین
فصل سیزدهم: در آینه‌ی عقب
سخن پایانی
ضمیمه‌ی یکم: نمره‌ی ای‌سی‌ای من چند است؟
ضمیمه‌ی دوم: پرسش‌نامه‌ی ناملایمات کودکی سی‌وای‌دبلیو
سپاسگزاری
یادداشت‌ها
درباره‌ی نویسنده