معرفی و دانلود کتاب اورنگ نادر: رموزی فراسوی مشهودات عینی

معرفی کتاب اورنگ نادر: رموزی فراسوی مشهودات عینی

کتاب اورنگ نادر: رموزی فراسوی مشهودات عینی نوشته الیاس صفاریان و نسیم غفوری به مطالعه و بررسی نقوش و تزئینات موجود بر روی تخت نادر، اورنگی متعلق به فتحعلی شاه قاجار می‌پردازد.

درباره کتاب اورنگ نادر:

تخت بی‌همتای نادر با ساختاری چندگونه، پیکره چوبی با روکش طلا و مینایی در نهایت ظرافت، نقش، رنگ و البته گوهرنشان، فارغ از سرمایگی خود گنجینه‌ای است برای بازتاب ارتباط میان فرهنگ، ارزش و معنا که با وجوه مختلف باورهایی چون تقدس، شوکت، قدرت و اعتقاد به مراسم آیینی ارتباطی عمیق دارد.

شیوه گردآوری داده‌ها در این کتاب با استفاده از مشاهده مستقیم اثر، در خزانه جواهرات بانک مرکزی و با بهره‌گیری از اسناد و مطالعات کتابخانه‌ای در زمینه تاریخ نمادها و اساطیر کهن صورت گرفته و تکنیک ساخت و قدمت هنرهای بکار رفته در آن بررسی شده است. نقش‌مایه‌ها و گوهرها با ذکر پیشینه، نمادشناسی و دسته‌بندی شدند و نتایج، حکایت از آن دارد که نقوش و احجار کریمه، رسالتی نمادین در جهت نمایشی از فرّ شاهی، اقتدار و شوکت سلطنتی دارند و همچنین تعمد در انتخاب آن‌ها بر حفظ حکومت، جاودانگی و تضمین پیروزی تاکید می‌کند.

گزارشاتی در مورد سابقه ساخت و حضور این شئ در بانک مرکزی و گزارشات مرمتی و درمان‌های انجام شده بر روی آن و همچنین در وصف جواهرات نفیسش و زیبایی آن در سفرنامه‌های جهانگردان و مقالات مرتبط با گوهرشناسی موجود است، اما از آنجایی که در بسیاری از این گزارشات به جریانات تاریخی، نحوه مرمت و نگهداری شئ و ارزشمندی و کثرت جواهرات بکار‌ رفته در آن پرداخته شده، در مورد تأویل و فرآیند ساخت معنا و نشانه‌های بصری عناصر در دست نیست.

مطالعه کتاب اورنگ نادر مناسب چه کسانی است؟

مطالعه این کتاب به کسانی که به بررسی آثار باستانی و تاریخی به خصوص جواهرات و مطالعه پیرامون نمادها و عناصر به کار رفته در آن‌ها علاقه دارند پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب اورنگ نادر می‌خوانیم:

در پشت ترکیب زیبا شناسانه نقوش مختلف، با منشاء گیاهی، حیوانی و... ، نمایشی از اقتدار مطلق، شوکت و جلال پادشاهی، همچنین به رُخ کشیدن ثروت و عظمت سلطنت نهفته است.

در باور ایرانیان کهن، و چه بسا بسیاری از تمدن‌های باستانی دیگر، پادشاهی، فعلی تلقی می‌شده است، که به اراده مستقیم خداوند مربوط بود، و مشروعیت شاهان وابسته به فرهمندی ایشان بوده است. یعنی پادشاه کسی بوده که به خواست خالق دنیا، از میان دیگران برگزیده شده و شایسته موهبت فرمانروایی گشته است. بنابراین، انتخاب این نقشمایه‌ها بدین سبب است که تجمعشان کنار هم، هدف سازنده را که همانا تکمیل عناصر بصری نمادین در جهت ایجاد نیروهای الهی و ماورائی و کمک به پادشاه تا خود را به عالم برتر متصل بداند، فراهم می‌کرده است.

نقشمایه‌های حیوانی تا حد بسیار زیادی دارای مفاهیم بین‌المللی هستند و شاهد حضور سمبلیک آن‌ها در هنر، تقریباً بدون محدودیت مرزهای جغرافیایی هستیم.

در مورد نقشمایه‌های گیاهی، با درصد کمتری اشتراکات روبرو هستیم و می‌توان گفت، تشابهات نمادین نقوش گیاهی بیشتر به حوزه مشرق‌زمین محدود می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل اول: مقدمه
مقدمه
فصل دوم: پیشینه اورنگ نادر
بررسی تاریخچه و کاربرد تخت (اورنگ) در ایران
معرفی تخت نادر و پییشینه آن
تاریخچه استفاده از تخت نادر
ابعاد و اندازه‌های دقیق و مرصع‌کاری در اورنگ نادر
مرصع کاری در تخت نادر
کمبودها و افزوده شده‌ها در تخت نادر
جمع‌بندی و نتیجه
تصاویر فصل 2
فصل سوم: تکنیک ساخت اورنگ نادر
گوهر یا جواهر
تاریخچه کاربرد گوهر در ایران
گوهرها در تخت نادر
احجار کریمه (سنگ‌های قیمتی)
الماس
زمرّد
یاقوت
لعل
طلا فلز نجیب و گرانبها
جادویی بنام مینا
پیشینه مینا‌کاری
مینای اورنگ نادر
جمع‌بندی و نتیجه
تصاویر فصل 3
فصل چهارم: مفهوم پنهان نقوش در فراسوی مشهودات عینی
سمبل، نماد، اسطوره
نقوش اورنگ نادر
بررسی نقوش گیاهی
اسلیمی
ارکیده
گل صدتومانی
شقایق نعمانی
گل داوودی
گل ادریسی
نیلوفر آبی، لوتوس
نسترن
همیشه بهار
نقوش جانوری
پرندگان
طاووس
طوطی
کبوتر
مرغابی
عقاب
کبک
چهارپایان
شیر
پلنگ
سمندر
گربه
پاژن (بزکوهی یا کَل)
موجودات ترکیبی و افسانه‌ای
اژدها
نقوش هندسی
دایره
فلسفه نقاشی ایرانی با گشت و گذاری در گل و مرغ و نگارگری
مفاهیم نهفته در نقوش نمادین
جمع بندی
تصاویر فصل 4
فصل پنجم: سخن پایانی
نتیجه‌گیری
چند پیشنهاد مهم
فهرست منابع