معرفی و دانلود کتاب انقلاب روسیه

معرفی کتاب انقلاب روسیه

انقلاب اکتبر یا انقلاب بلشویکی به گواه بسیاری از مورخان یکی از مهم‌ترین وقایع قرن بیستم به شمار می‌آید. در کتاب انقلاب روسیه به‌طور مختصر با حقایقی جالب در باب این اتفاق بزرگ آشنا می‌شوید. جان ام. دان در این اثر خود ملتی را به تصویر می‌کشد که فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته و قدرت‌هایی چون ناپلئون و هیتلر را به زانو درآورده؛ اما در تحقق رؤیاهایش ناکام مانده است.

درباره‌ی کتاب انقلاب روسیه

مردمانی تشنه‌ی رسیدن به آزادی هستند و لحظه‌شماری می‌کنند که روزی به آرزوی دیرینه‌شان برسند. آنان بارها در خیالشان تصویر روز انقلاب را ترسیم می‌کنند و عقیده دارند هیچ چیزی در دنیا به‌اندازه‌ی انقلابشان باشکوه نخواهد بود. اما بعد از انقلاب، آرام‌آرام حقیقت رخ می‌نماید و روزگار بر وفق مراد ملت انقلابی نمی‌چرخد. شاید در ابتدا به نظر برسد مردم دیوی غول‌پیکر را شکست داده‌اند؛ اما انگار مارهای روی دوش ضحاکی را قطع کرده‌اند که بعد از هر بار بریدن سربرمی‌آورند و این بار قوی‌تر از گذشته ظاهر می‌شوند. شاید تصویر انقلاب همین باشد. و یکی از انقلاب‌هایی که مصداق بارز چنین تصویری محسوب می‌شود، انقلاب روسیه است.

بیشتر مردم انقلاب روسیه را همان انقلاب اکتبر 1917 می‌دانند؛ اما با مطالعه‌ی کتاب انقلاب روسیه (The Russian Revolution) می‌آموزید این کشور در فاصله‌ی سال‌های 1905 تا 1917 سه انقلاب را پشت سر گذاشته و از قضا دو انقلاب در سال 1917 رخ داده است! جان ام. دان (John M Dunn)، مؤلف کتاب، عقیده دارد که انقلاب روسیه یکی از بزرگ‌ترین حوادث تاریخ بشر بوده است. او فصل اول کتاب را با بررسی نظام سیاسی و اجتماعی روسیه‌ی تزاری شروع می‌کند. اگر کتاب‌های تولستوی را خوانده باشید، با طبقه‌ی کشاورزان یا سرف‌ها به‌خوبی آشنایی دارید. اگر داستان‌های چخوف را مطالعه کرده باشید، طبقات اداری روسیه‌ی آن‌زمان را به‌خوبی می‌شناسید. در قرن نوزدهم اولین‌ گروه‌های سازمان‌یافته‌ی انقلابی به وجود آمدند. آن‌ها معتقد بودند که باید تزار را ترور کنند تا به آزادی برسند و این عقیده‌شان را با تلاش برای ترور تزار الکساندر دوم عملی کردند.

در فصل دوم کتاب انقلاب روسیه با دیگر گروه‌های انقلابی و نظراتشان آشنا می‌شوید. جان ام. دان آرای متفکرانی چون چرنیشفسکی، مارکس و هرزن را بررسی می‌کند. عقاید این اشخاص در ایجاد تفکر انقلابی در کشور روسیه بسیار مؤثر بود؛ اما مسئله‌ی اصلی در این‌جا بود که هیچ‌کس وظیفه‌ی رهبری مردم سرگردان را بر عهده نمی‌گرفت. مقدر بود که در سال‌های آینده، لنین رهبر انقلاب روسیه شود. در قسمتی از فصل دوم، زندگی‌نامه‌ی لنین را خواهید خواند.

داستان انقلاب 1905 در فصل سوم کتاب انقلاب روسیه روایت می‌شود. وقتی نیکلای رومانوف تزار روسیه شد، همگان فکر می‌کردند که این مرد جذاب، امپراتوری شایسته برای کشور روسیه خواهد گشت؛ اما حوادث بعدی، سرنوشت او و خانواده‌اش را برای همیشه تغییر داد. نیکلای دوم هرگونه شورش و اعتراض را سرکوب می‌کرد. یکی از اتفاقاتی که پایه‌ی سلطنت تزار را برای همیشه متزلزل کرد، «یک‌شنبه‌ی خونین» نام دارد. مردم برای رساندن عرض‌حالشان به تزار، راهپیمایی‌ای آرام و صلح‌طلبانه به سمت کاخ زمستانی ترتیب دادند؛ اما سربازان قزاق با تفنگ و باروت از آن‌ها استقبال کردند. پس از این کشتار گسترده بود که تزار قول داد با تشکیل «دومای سلطنتی» موافقت کند و نوعی سلطنت مشروطه به وجود بیاورد.

همانطور که در ابتدا اشاره شد،‌ در سال 1917 در کشور روسیه دو انقلاب رخ داد؛ درست زمانی که اروپا در بحبوحه‌ی جنگ جهانی اول قرار گرفته بود. اگر برایتان این سؤال پیش آمده که روسیه در این جنگ بزرگ چه نقشی داشته، فصل چهارم کتاب انقلاب روسیه را بخوانید. راسپوتین یکی از آن شخصیت‌های مرموز تاریخ است که ادوارد راژینسکی درباره‌ی او کتابی پرطرفدار نوشته. جان ام. دان در فصل چهارم، زندگی او را از دریچه‌ای تاریخی روایت کرده.

و سرانجام روز بزرگ فرامی‌رسد... انقلاب فوریه رخ داد و تزار مجبور به کناره‌گیری از سلطنت شد. مردم به آرزویشان رسیدند؛ اما سؤال اصلی این‌جا بود: چه کسی بر روسیه حکم می‌راند؟ دولت موقتی با نخست‌وزیری الکساندر کرنسکی تشکیل شد و زمام امور را در دست گرفت. آن‌ها تبعیدیان سیاسی را که خواهان سرنگونی دولت موقت بودند، آزاد کردند و این‌چنین، تیشه‌ به ریشه‌ی خود زدند. زمانی که لنین به روسیه برگشت، تأکید کرد که مردم باید یک‌بار دیگر انقلاب کنند. در ابتدا مردم با او مخالف بودند؛ اما اندک‌اندک مردم به افکار لنین تمایل نشان دادند و او را همراهی کردند. وقایعی که به دومین انقلاب روسیه، معروف به انقلاب بلشویکی، منجر شدند، در فصل پنجم و ششم آمده است. در فصل هفتم دوران جنگ داخلی روسیه و درگیری ارتش سفید و سرخ توصیف می‌شود. بعد از اینکه حزب کمونیست به قدرت رسید، نام کشور روسیه به اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بدل شد. جان ام. دان فصل آخر کتاب را به دوران استالینیسم اختصاص می‌دهد.

انتشارات ققنوس کتاب انقلاب روسیه را با ترجمه‌ی سهیل سُمّی روانه‌ی بازار کرده است.

درباره‌ی مجموعه تاریخ جهان

مجموعه‌ی تاریخ جهان نام مجموعه‌ای 87 جلدی از انتشارات ققنوس است که هر جلد آن ترجمه‌ای از مجموعه‌‌ی World History به حساب می‌آید. دان ناردو، مایکل وی. آزکان، جیمز آ. کوریک و بسیاری دیگر از صاحب‌نظران حوزه‌ی تاریخ، نویسندگان هر جلد از این مجموعه هستند. هر جلد از مجموعه‌ی تاریخ جهان یک دوره‌ی مهم تاریخی را از نظر سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی با زبانی ساده به خوانندگان می‌شناساند. بعضی از کتاب‌های این مجموعه عبارتند از: «جنگ کره»، «آمریکا و روسیه»، «اسطوره‌های یونان و روم»، «پیدایش مسیحیت»، «جنگ کریمه»، «امپراتوری مغول» و... . مخاطبان اصلی این کتاب‌ها نوجوانانی هستند که می‌خواهند دانش عمومی خود را پایه‌ریزی کنند اما بزرگسالان و علاقه‌مندان و پژوهشگران نیز می‌توانند از مطالب کتاب‌های این مجموعه بهره‌ی بسیار ببرند.

کتاب انقلاب روسیه برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به تاریخ روسیه و تاریخ حزب بلشویک مخاطبین اصلی این کتابند.

در بخشی از کتاب انقلاب روسیه می‌خوانیم

تزار در چهاردهم سپتامبر سال 1915، از پتروگراد عازم موگیلف شهرى امن که از جبهه‌هاى جنگ فاصله داشت شد تا فرماندهى نیروهاى روسیه را برعهده گیرد. هنگامى که او پتروگراد را ترک کرد، الکساندرا عمیقاً تحت‌تأثیر مردى پرکینه و خطرناک قرار داشت که به زودى رفتارى چون حاکم مطلق روسیه در پیش گرفت.

گریگورى یفیموویچ راسپوتین دهقان‌زاده‌اى خشن و زمخت با ریش‌هاى گوریده سیبریایى بود که اتفاقا معناى اسم مستعارش «انسان هرزه» بود. راسپوتین، که مردى سرگردان و به ظاهر خداپرست بود، در شرابخورى و اغواى زنان نیز ید طولایى داشت و مردم به او لقب «مرید شیطان» داده بودند. بسیارى از مردم روسیه، اعم از فقیر و غنى، مسحور جذبه‌ی به‌ظاهر مقدس این مرد شده بودند. گفته‌اند که این مرد بسیار پرجذبه و با هیبت بوده است. یکى از شاهدان عینى گفته است که چشمان افسونگر راسپوتین چون «دو شعاع نور فسفرى که در حلقه درخشان عظیمى ذوب مى‌شد» مى‌درخشید.

بخشى از قدرت راسپوتین در گروى قدرت شفابخشى بود که به او نسبت مى‌دادند. توان او در شفاى بیماران بدون استفاده از دارو، کلید ورودش به حوزه‌ی قدرت دربارى شد. امپراتریس الکساندرا چهار دختر به دنیا آورده بود، اما تولد آلکسیس، پنجمین و آخرین فرزندش، در سال 1904 تاریخ روسیه را عوض کرد. آلکسیس، وارث تاج و تخت، دچار نوعى بیمارى خونى مادرزادى به نام هموفیلى بود. کسانى که مبتلا به این بیمارى بودند ممکن بود با کوچک‌ترین خراش یا کبودى دچار خونریزى مهارناپذیر و حتى مرگ شوند. آلکسیس در نوامبر سال 1905 دچار خونریزى‌اى شد که پزشکان دربارى توان مهارش را نداشتند. امپراتریس، در کمال یأس و استیصال، با پیشنهاد فراخواندن راسپوتین افسانه‌اى موافقت کرد. «راهب دیوانه» با چکمه‌هاى دهقانى و جبه روستایى وارد کاخ سلطنتى شد. راسپوتین آرام و آهسته، پسرک را با دعا و داستان آرام کرد و خونریزى بند آمد!

فهرست مطالب کتاب

رویدادهاى مهم در انقلاب روسیه
پیشگفتار: وعده‌اى که تحقق نیافت
1: زندگى در دوران تزارها
2: بذرهاى انقلاب
3: تب و تاب علنى: انقلاب اول
4: جنگ بزرگ و راهب دیوانه
5: بازگشت تبعیدى
6: انقلاب دوم
7: روسیه در جنگ با خویش
8: تحریف اهداف انقلاب
پسگفتار: میراث انقلاب
یادداشت‌ها
براى مطالعه بیش‌تر
منابع