معرفی و دانلود کتاب امیر کوستوریتسا

معرفی کتاب امیر کوستوریتسا

کتاب امیر کوستوریتسا نوشته‌ی دینا ایوردانووا آثار و زندگی کارگردان برجسته‌ و صربستانی، امیر کوستوریتسا را مورد بررسی قرار می‌دهد. در این کتاب با تحلیل‌هایی از فیلم‌های او و همچنین تاثیرات فرهنگی و اجتماعی آن‌ها مواجه می‌شوید و نویسنده‌ی کتاب نگاهی کامل و دقیق به جنبه‌های هنری و سبک خاص او در فیلم‌سازی انداخته است.

درباره‌ی کتاب امیر کوستوریتسا

کتاب امیر کوستوریتسا (Emir Kusturica) حاصل تحقیقات تحلیلی دینا ایوردانووا (Dina Iordanova) درباره‌ی این کارگردان برجسته است که به‌زعم بسیاری، آن‌طور که باید و شاید به آن پرداخته نشده است. در کتاب می‌بینیم که نویسنده چگونه دیدگاه‌های انتقادی دیگران درباره‌ی این کارگردان را در متن خود ترکیب می‌کند و درعین‌حال دریچه‌های بسیاری برای تحقیق بیشتر و گسترده‌تر درباره‌ی فیلم‌های غنی و چندلایه‌ی کوستوریتسا باز می‌کند.

آثار سینمایی امیر کوستوریتسا را نمی‌توان به‌راحتی توصیف و تحلیل کرد. سبک شخصی او، پرهیجان، تصویر محور و کارناوال‌گونه است که خواننده را در اوج هیجان، مبهوت و مجذوب خودش می‌کند. او توانسته است با این فیلم‌ها، دو بار برنده‌ی جایزه‌ی نخل طلای کن و جوایز مهم بین‌المللی بی‌شماری شود. فیلم‌های او با اینکه عموماً مخاطبان اروپایی داشته است، اما اخیراً مخاطبان زیادی را از سراسر جهان به خود جلب کرده است و عمدتاً توسط دانشجویان سینما و سینمادوستان حرفه‌ای دنبال می‌شود و مورد تحسین قرار می‌گیرد.

باوجودآنکه منتقدان تخیل قوی و خلاقیت قابل‌توجه او را ستایش کرده‌اند، ممکن است در نظر برخی دیگر فیلم‌های او به نظر افراطی و اغراق‌آمیز باشد. کوشش‌هایی که کوستوریتسا در زمینه‌ی تاریخ‌نگاری و عرصه‌های بزرگ سیاسی، مخصوصاً در فیلم «زیر زمین» (1995) به خرج داده است، جنجال‌های زیادی را برانگیخته است و پس از برنده‌شدن نخل طلای کن بحث‌هایی طولانی در فرانسه به وجود آورد.

دینا ایوردانووا در کتاب امیر کوستوریتسا به جای آن که در دل انتقادات ضدونقیض درباره‌ی فیلم‌های کوستوریتسا، زیبایی‌شناسی آن‌ها و اخلاق شخص او گرفتار شود، تصمیم گرفته است تا مسیری تحلیلی و میانه‌رو را برگزیند تا نگاهش تاحدامکان تاریخ‌نگارانه و بی‌طرفانه باشد. به همین منظور او چهار نقطه‌ی عزیمت برای درک بهتر فیلم‌های کوستوریتسا را برگزیده است؛ در فصل اول، این مرد، به پیشینه، تأثیرات، آموزش حرفه‌ای و زندگی شخصی و دیدگاه منحصربه‌فرد او درباره‌ی زندگی پرداخته است که از طریق مصاحبه‌های عمومی جمع‌آوری شده‌اند. در فصل دوم به فرم فیلم‌ها و زیبایی‌شناسی آن‌ها می‌پردازد و در فصل سوم به مسائل مربوط به روایت در آثار او پرداخته است و نهایتاً در فصل چهارم لایه‌های ایدئولوژیک و سیاسی آثار او هم به‌صورت آشکار و هم پنهان، مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

این رویکرد باعث به‌وجود آمدن چندین نقطه‌ی قوت قابل‌توجه شده است. کتاب امیر کوستوریتسا چندین نقطه‌ی مختلف برای تعامل جدی انتقادی با فیلم‌ساز و مسائل زیبایی‌شناختی غالب او را فراهم کرده است. دینا ایوردانووا بیشتر علاقه‌مند به ترویج گفت‌وگوی انتقادی و تنوع رویکردهاست تا پیگیری یک دیدگاه نظری خاص. او نقشه‌ای پیش روی خواننده گذاشته است که جاده‌هایی با چند مسیر جایگزین در آن تعبیه شده است. همچنین مستندات کاملی از مهم‌ترین نوشته‌های انتقادی و منابع در این زمینه همراه با فهرست‌نامه و فیلموگرافی ارزشمند در این کتاب وجود دارد و در آخر تسلط کاملی که نویسنده بر موضوع خود دارد و همچنین دقت و تمایلی که برای به‌اشتراک‌گذاری دانشش با خواننده دارد از نکته‌های جالب این کتاب محسوب می‌شود.

دینا ایوردانووا همچنین مسیرهای مهمی برای بحث در بخش سیاست و ایدئولوژی باز می‌کند. پس از پوشش بحث‌های سیاسی پیرامون فیلم «زیرزمین» در کتاب تازه منتشرشده‌اش با نام «سینمای شعله‌ها»، نویسنده بیشتر توجه خود را در این بخش به دیدگاه‌های انتقادی در مورد سیاست‌های خانوادگی و ایدئولوژی، از جمله زیرساخت‌های پدرسالارانه فیلم‌های مهم کوستوریتسا و همچنین تصویر او از روابط پیچیده خانوادگی که شامل خیانت و انتقام، پیچش‌های ادیپی حل نشده و شخصیت‌های مردی نابالغ است، معطوف می‌کند.

کتاب امیر کوستوریتسا را می‌توانید با ترجمه‌ی حافظ روحانی در انتشارات علمی و فرهنگی بخوانید.

کتاب امیر کوستوریتسا برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب مرجعی ارزشمند برای دانشجویان سینما، طرفداران کوستوریتسا و برای علاقه‌مندان به سینماست که هنوز با جذابیت‌های منحصر به فرد آثار این کارگردان آشنا نشده‌اند.

در بخشی از کتاب امیر کوستوریتسا می‌خوانیم

با وجودی که گربه‌ی سیاه، گربه‌ی سفید از نظر درون‌مایه فیلمی درباره‌ی کولی‌ها به شمار می‌آید، این بار کوستوریتسا از منظری کاملاً متفاوت به سراغ آن‌ها می‌رود. دیگر نه واقعیت زندگی کولی‌ها به جا مانده است و نه رئالیسم جادویی؛ به جای آن، هستی کولی‌ها همچون یک ماجراجویی پرهیجان تصویر می‌شود و تماشاگر را به تعقیب و گریزهای هیجان‌انگیز قهرمانان پرتاب می‌کند، که همگی دارند حقه‌بازی یا قاچاق می‌کنند یا در عروسی‌ها با شوروشوق می‌رقصند. این خرده‌جهانی از زندگی پرزرق‌وبرق عده‌ای بی‌قیدوبند است که حمام آفتاب می‌گیرند و در مزرعه‌ی آفتابگردان مغازله می‌کنند. سبک زندگی چنان مسری است که پدربزرگِ رو به موت، با شنیدن اولین نغمات ساز گروه نوازندگان کولی، رقص‌کنان از تخت بیرون می‌جهد و بیمارستان را ترک می‌کند.

در گربه‌ی سیاه، گربه‌ی سفید، همه در این میل پرشور به زندگی از هم سبقت می‌گیرند. دیگر جایی برای مالیخولیا یا فلاکت نمی‌ماند. فقر و محدودیت‌های اجتماعی نامربوط به نظر می‌رسند و تمامی قهرمانان در جهانی قائم‌به‌ذات از خوشی زندگی می‌کنند. جمعیت کولی‌های ساکن یوگوسلاوی شاید امروز نیز همچنان با مشکلات دوره‌ی فیلم زمانه‌ی کولی‌ها درگیر باشند و شاید هنوز فقر و خطر حملۀ گروه‌های نژادپرست آن‌ها را تهدید کند، ولی پس از ده سال، دیگر این مسائل نیستند که کوستوریتسا را جلب می‌کنند. او حالا توجه به ارزش‌های ثروت چشمگیرِ گِرگا پیتیچ یا جدیت توان‌فرسای دادان و روابط مشکوکش را مهم‌تر می‌یابد. با وجودی که کولی‌ها شخصیت‌هایی به‌یادماندنی دارند، گربۀ سیاه، گربۀ سفید بر کاریکاتورهایی به‌یادماندنی بنا شده است.

گربه‌ی سیاه، گربه‌ی سفید دوباره علاقه‌ی کوستوریتسا به کولی‌ها را به تصویر می‌کشد. در سال 1989، وقتی او یک بار موضوع جمعیت کولی را از طریق استفاده از سمبولیسم و عناصر جادویی تجربه کرد، انگیزه‌اش مسائل اجتماعی، قاچاق، و به حاشیه رانده شدن این جمعیت بود. ده سال بعد، علاقه‌ی او کاملاً جنبه‌ای زیباشناسانه گرفته و این بار در پی معرفی شخصیت‌هایی غنی و خلق تصاویری عجیب‌وغریب بوده است.

فهرست مطالب کتاب

سپاس‌گزاری
مقدمه‌ی مترجم
پیش‌گفتار: کوستوریتسا کیست؟
فصل اول: این مرد
فصل دوم: فیلم‌ها
فصل سوم: هنرمندی
فصل چهارم: ایدئولوژی
مؤخره: زمانه‌ی کوستوریتسا
منابع
پیوست 1: فیلم‌شناسی امیر کوستوریتسا
پیوست 2: مارادونا ساختۀ کوستوریتسا؛ یک مستند سیاسی