معرفی و دانلود کتاب آموزش و زندگی بهتر

معرفی کتاب آموزش و زندگی بهتر

هیچ‌کس بعد از بزرگ شدن، اتفاقات و آسیب‌هایی که در کودکی برایش رخ داده‌اند را از یاد نبرده و اثر رفتارهای نادرست والدین و آموزش‌وپرورش تا همیشه با فرد همراه است. کتاب آموزش و زندگی بهتر کوشیده تا آنچه را که به نظر خود در زمینه‌ی تربیت کودک و فرزندپروری، درست و مفید است در اختیار خوانندگان بگذارد. برتراند راسل ایده‌های خود درباره‌ی موضوعاتی مانند مفاد آموزشی مدارس، تغذیه‌ی سالم برای کودک، سرگرمی و یادگیری، تنبیه و تشویق را برای ما بازگو می‌کند تا بتوانیم نسلی مفید و سلامت را پرورش دهیم.

درباره‌ی کتاب آموزش و زندگی بهتر

کودکان آینده‌ی جامعه هستند و اگر به‌خوبی تربیت نشوند، باید منتظر مواجه شدن با اجتماعی بیمار و آسیب‌دیده باشیم. شیوه‌های تربیتی سنتی و قدیمی برای پرورش دادن کودکانی که در عصر نوین متولد شده‌اند مناسب نیستند و باعث می‌شوند تا خلاقیت و پرسش‌گری کودکان سرکوب و نیازهایشان برآورده نشود. ما باید بدانیم اشکالات تربیتی نسل گذشته در چه مواردی ریشه دارند و از تکرار رفتارهایی همچون خشونت و تنبیه فیزیکی که نسل پیش از انجام آن‌ها ابایی نداشت، بپرهیزیم. برتراند راسل در کتاب آموزش و زندگی بهتر بر این نکته تأکید دارد که باید فرزندان را متناسب با نیازهای روز و با کمک آموزش‌های غیرسنتی بزرگ کرد و نقش‌های اجتماعی و جنسیتی را از ابتدای به ایشان آموخت؛ البته ما به‌عنوان خوانندگان این اثر باید بر این نکته واقف باشیم که برتراند راسل (Bertrand Russell) در سال 1970 درگذشته و کتاب حاضر را در دهه‌ی 60 میلادی تحریر کرده است؛ به همین دلیل نمی‌توانیم توصیه‌های او را دستورالعملی برای تربیت کودکان امروز به شمار آوریم و ممکن است در کتاب او با نظریاتی مواجه شویم که در سال‌های پیشین منسوخ شده‌اند؛ با این حال کتاب آموزش و زندگی بهتر (Education and the Good Life) یکی از مقالاتی است که شیوه‌ی تربیت نوین کودکان و ضرورت اصلاح آموزش را برای ما عنوان می‌کند.

کتاب آموزش و زندگی بهتر در فصل ابتدایی خود، درباره‌ی تعلیمات و هنرهایی که کودکان باید آن‌ها را فراگیرند، سخن می‌گوید. از نظر برتراند راسل تربیت شامل دو نوع فکری و فیزیکی است. در تربیت فیزیکی، جسم کودک به کمک ورزش‌های گوناگون ورزیده و قوی می‌شود، اما در تربیت فکری، ذهن کودک از طریق مطالعه‌ی کتاب و آشنایی با هنر، به بالندگی می‌رسد. این تربیت‌ها، اهمیتی برابر دارند و والدین و آموزش‌وپرورش مؤظف هستند تا هر دو را به کودکان بیاموزند. برتراند راسل مهم‌ترین زمان زندگی انسان را نخستین سال تولد او می‌داند؛ یعنی دوره‌ی نوزادی. بسیاری از مشکلات روحی و جسمی ما به کمبودهایی که در آن زمان تجربه کردیم بازمی‌گردند؛ در این دوران، کودک هنوز وارد مدرسه نشده و مراقبت از او برعهده‌ی والدین است. مادر و پدرها باید در این یک سال به نظم زندگی کودک توجه کنند. خوراک نوزاد باید سروقت و در هروعده به مقدار یکسان باشد. اگر زمان غذا خوردن، مقدار خوراک کودک، ساعت و میزان خواب کودک مدام تغییر کند، رشد او در این دوره با اختلال مواجه می‌شود.

مقوله‌ی «ترس» یکی از مهم‌ترین بخش‌های تربیت کودک است. بسیاری از حیوانات مانند گربه، کبوتر و... خطرناک نیستند؛ اما کودکان از آن‌ها می‌ترسند و این هراس بی‌مورد تا بزرگسالی نیز با آن‌ها باقی می‌ماند. والدین و آموزش‌وپرورش موظف‌اند این موضوع را مدیریت کنند و تفاوت موجودات ترسناک با پدیده‌ها و حیوانات بی‌خطر را برای کودکان توضیح دهند. برتراند راسل بازی و تفریح را بخش مهم و سازنده‌ای از تربیت کودکان می‌داند. او معتقد است سرگرمی‌های دسته‌جمعی و پیدا کردن دوست می‌تواند به رشد شخصیت کودکان کمک کند؛ البته همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، برتراند راسل حدود شصت سال پیش نظرات خود را بازگو کرده و برخلاف روش‌های تربیتی امروزی که معتقدند نباید کودک را در معرض مسئولیت‌های بزرگسالی قرار دارد، او اعتقاد دارد باید کودکان را باتوجه‌به جنسیتشان برای برعهده گرفتن نقش‌های اجتماعی پروراند. راسل مهم‌ترین وظیفه‌ی دختران در آینده را «مادری و فرزندپروری» می‌داند؛ همین موضوع نشان‌دهنده‌ی این است که با وجود مفید بودن نظریات برتراند راسل، نمی‌توان آن‌ها را چندان کاربردی تلقی کرد و باید بپذیریم که آموزه‌های او درحال‌حاضر جزو تربیت سنتی محسوب می‌شوند.

کتاب آموزش و زندگی بهتر به ما نشان می‌دهد که شیوه‌ی آموزش و مفاد درسی که کودکان و نوجوانان هرروزه با آن‌ها سروکار دارند تا چه اندازه می‌تواند بر آینده‌ی جهان اثرگذار باشند. برتراند راسل معتقد است هنگامی که نوجوان به 16 سالگی می‌رسد، باید به یکی از این سه حوزه‌ی درسی وارد شود: ادبیات کلاسیک؛ ریاضیات و علوم؛ ادبیات جدید. او آموزش دروسی همچون بهداشت و مسائل جنسی را برای همه ضروری و مدرسه را به‌عنوان محل مناسبی برای یادگیری این موضوعات معرفی می‌کند. نویسنده از تفاوت مدارس مذهبی و غیرمذهبی، روزانه و شبانه‌روزی و... می‌گوید و تأثیر این مدارس بر تربیت کودکان را روشن می‌سازد. کتاب حاضر به ما اجازه می‌دهد که آن را غربال کنیم و توصیه‌هایی را که برای زمان و موقعیت زندگی‌مان مناسب و منطقی هستند برگزینیم و مواردی را که در عصر و موقعیت جغرافیایی ما کاربردی ندارند، نادیده بگیریم. با این روش می‌توانیم کودکان و نوجوانان خود را به افرادی مفید برای جامعه تبدیل کنیم.

کتاب آموزش و زندگی بهتر با ترجمه‌ی ناهید فخرایی در نشر جامی منتشر شده است.

کتاب آموزش و زندگی بهتر برای چه کسانی مناسب است؟

کودکانی که در این دهه متولد می‌شوند، با کسانی که در سال‌های گذشته به‌دنیا آمده‌اند بسیار متفاوت‌اند و ما نمی‌توانیم با همان شیوه‌ی آموزشی که بیست، سی و یا حتی چهل سال پیش با کودکان برخورد کردیم، اکنون نیز رفتار کنیم. برتراند راسل نیز کوشیده است تا آن شیوه‌ی تربیتی را که تصور می‌کند برای کودکان عصر خود مناسب‌تر است، بازگو کند. این کتاب برای دانشجویان و استادان علوم تربیتی و فلسفه‌ی تعلیم و تربیت مناسب است.

در بخشی از کتاب آموزش و زندگی بهتر می‌خوانیم

وقتی من می‌گویم شاگردان را باید هدف اصلی دانست معتقدم که هر انسانی آن قدر اهمیّت دارد که وجودش هدف قرار گیرد. زیرا هر انسانی می‌تواند آن قدر اهمیّت داشته باشد که همه چیز را تحت‌تأثیر وجود خود قرار بدهد. اگرچه آدم خوب اثر خوب دارد و آدم بد اثر بد، اما این قانون قابل‌تغییر است. مثلاً شخصی آدمی را می‌کشد و باعث نجات عده‌ای می‌شود؛ او عمل بدی انجام داده، لیکن عملش نافع بوده است. ولی درهرصورت در مملکتی که زن و مرد آن اشخاص خوب و خوش عمل نیستند مسلماً بهتر از مملکتی خواهد بود که افراد آن احمق و بدجنس باشند.

ازاین‌گذشته بچه‌ها اختلاف بین افراد خوب و شریف را با اشخاص بدجنس حس می‌کنند. آن‌ها حس می‌کنند که این شخصی که آن‌ها را دوست دارد و برای آن‌ها اهمیّت قائل است یا آن‌ها را مواد خام می‌داند، یا می‌خواهد از راه وجود آن‌ها به مقصود خود برسد. بالاخره، وقتی هوش و اخلاق رشد می‌کند که معلم با محبت با بچه‌ها روبه‌رو شود و وقتی معلم می‌تواند شاگردان را دوست داشته باشد که واقعاً وجود آن‌ها برایش هدف اصلی باشد، اما هر انسانی راجع به خود احساسی دارد و میل دارد هر کاری به نفعش باشد انجام دهد. هر پدر و مادری نیز آرزوهای بسیاری برای بچه‌های خود دارند. والدین میل دارند که خودشان و بچه‌هایشان سلامت و قوی باشند و در مدرسه موفق شوند و همین‌طور میل دارند که خودشان به آرزوها و خواسته‌هایشان برسند بدون آن که شرطی در طبقه خود قائل باشند. این غریزه پدر و مادر فقط منحصر به یک بچه نیست. این غریزه در معلمین نیز گاهی وجود دارد و به همین دلیل که بچه‌ها را دوست دارند در کار خود موفق می‌شوند و هرچه بزرگ‌تر می‌شوند، این حس کمتر ظاهر می‌گردد.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
مقدمه‌ى مؤلّف
بخش نخستین: آموزش و زندگى بهتر
فصل اول: اصول تعلیم و آموزش جدید
فصل دوم: سرلوحه تعلیم و تربیت
بخش دوم: تربیت اخلاق
فصل سوم: اولین سال زندگى
فصل چهارم: ترس
فصل پنجم: بازى و تفریح
فصل ششم: سازندگى
فصل هفتم: خودخواهى و مالکیت
فصل هشتم: صداقت
فصل نهم: تنبیه
فصل دهم: اهمیّت بچه‌هاى دیگر
فصل یازدهم: محبت و هم‌دردى
فصل دوازدهم: آموزش در مسائل جنسى
فصل سیزدهم: شیرخوارگاه‌ها [کودکستان‌ها]
فصل چهاردهم: اصول کلّى
فصل پانزدهم: برنامه مدرسه قبل از چهارده سالگى
فصل شانزدهم: آخرین سال مدرسه
فصل هفدهم: مدارس روزانه و خوابگاه‌ها [شبانه‌روزى]
فصل هجدهم: دانشگاه
فصل نوزدهم: نتیجه