معرفی و دانلود بهترین سفرنامه‌های ایرانی و خارجی

چرا باید کتاب‌های سفرنامه بخوانیم؟

ژانر سفرنامه‌نویسی با قدمتی طولانی در ایران و جهان، سبکی محبوب و پرطرفدار در دنیای ادبیات محسوب می‌شود که خوانندگان خود را به مرورِ تجربیات و احساسات حاصل از یک سفر دعوت می‌کند. کتاب‌های سفرنامه حس و حال سیاحت و مسافرت را با هنر نویسندگی و جذابیت‌های موجود در ادبیات تلفیق می‌کنند تا خواننده با اعجاز کلمات، لذت سفر را بچشد. سفرنامه‌ها درواقع گزارش‌هایی هستند که نویسنده در قالب آن‌ها، دیده‌های خود از ابنیه‌های تاریخی، مکان‌های دیدنی، آداب و رسوم جوامع، آب‌وهوای مناطق مختلف و بسیاری جزئیات دیگر را به شکل مکتوب، به ثبت می‌رساند. این شرح‌های متنوع از جریان سفر، افزون بر ارزش ادبی‌ای که دارند، به‌عنوان منابع تاریخی معتبری در نظر گرفته می‌شوند که حاوی اطلاعات دست‌اول از وقایع و شرایط جوامع مختلف هستند.

تاریخچه‌ی سفرنامه‌نویسی و کتاب‌های سفرنامه

جابه‌جایی و سفر همیشه با ذات انسان عجین بوده و از این‌رو سفرنامه‌نویسی نیز از پیشینه‌ای بسیار طولانی برخوردار است. به‌سبب آنکه در طول تاریخ، سفرها با انگیزه‌ها و اهداف متفاوتی همچون بازرگانی و تجارت، سیاست، جهان‌گردی، تبلیغ دین، کنکاش علمی، تفریح و سیاحت، زیارت و... صورت می‌پذیرفته‌اند، کتاب‌های سفرنامه نیز طیف متنوعی از موضوعات را پوشش می‌دهند. منابع مختلف نشان می‌دهند که قدیمی‌ترین گزارش‌های سفرنامه‌نویسی، به قلم مصریان باستان نوشته شده و متعلق به سده‌ی ششم قبل از میلاد است. در میان کهن‌ترین و مشهورترین آثار این حوزه، کتاب «آناباسیس» اثر گزنفون، به‌عنوان قدیمی‌ترین سفرنامه‌ای شناخته می‌شود که درباره‌ی ایران به رشته‌ی تحریر درآمده است. «سفرنامه‌ی مارکوپولو» نیز از مشهورترین سفرنامه‌های اروپایی محسوب می‌شود که از دوران قرون وسطی به یادگار مانده است.

در تاریخ ایران نیز سفرنامه‌نویسی، عمری دراز دارد. «سفرنامه ناصر خسرو» یکی از قدیمی‌ترین سفرنامه‌های ایرانی است که در آن ناصرخسرو، شاعر، دانشمند و جهانگرد ایرانی، جریان سفر خود از خراسان به مکه و بازگشت به شهر زادگاهش که هفت سال به طول انجامید را تمام و کمال شرح می‌دهد. در دوران صفویه که مسافران بسیاری از اروپا به قصد تجارت یا با اهداف سیاسی به ایران سرازیر می‌شدند، کتاب‌های سفرنامه‌ی بسیاری درباره‌ی ایران و ایرانیان به رشته‌ی تحریر درآمدند. در قرن‌های اخیر تاریخ ایران نیز، ناصرالدین‌شاه قاجار و مظفرالدین‌شاه قاجار ازجمله نام‌هایی به‌حساب می‌آیند که سفرنامه‌هایی شاهانه را از خود به یادگار گذاشته‌اند.

«سفرنامه‌ی نظام‌السلطنه» و «سیاحت‌نامه‌ی علی‌خان امین‌الدوله» نیز ازجمله سفرنامه‌های دوران قاجار هستند که به قلم رجال سیاسی آن عصر تحریر شده‌اند. در این دوره زنان هم در سفرنامه‌نویسی نقش پررنگی پیدا کردند. بسیاری از این آثار اکنون به‌شکل دست‌نویس و در کتابخانه‌ی ملی ایران نگه‌داری می‌شوند. در این زمینه مجموعه‌ی سترگ «پنجاه سفرنامه حج قاجاری» که به کوشش رسول جعفریان و انتشارات علم منتشر شده، دربردارنده‌ی متون خاطره‌نگاری از سفرهای حج زنان و مردان آن عصر از تاریخ ایران است. نشر اطراف نیز در مجموعه‌ی «تماشای شهر» که به همت علی اکبر شیروانی گردآوری شده، دو مجلد تحت عناوین «چادر کردیم رفتیم تماشا» و «سه روز به آخر دریا» را به سفرنامه‌های زنان قاجار اختصاص داده است.

گفته می‌شود که تحول و دگرگونی در شیوه‌ی سفرنامه‌نویسی و خاطره‌نگاری و تغییر آن به شکلی که امروزه با آن روبه‌رو هستیم، به قرن نوزدهم میلادی می‌رسد. در ایران نیز بسیاری میرزاصالح شیرازی را از پیشگامان سفرنامه‌نویسی و خاطره‌نویسی مدرن می‌دانند. از میان مهم‌ترین و بهترین سفرنامه‌هایی که در دوران معاصر به نگارش درآمده‌اند، می‌توان به «حیرت‌نامه: سفرنامه ابوالحسن خان ایلچی به لندن»، «مجموعه سفرنامه‌های میرزاصالح شیرازی»، «خسی در میقات» سفرنامه‌ی‌ حج جلال آل احمد، «از پاریز تا پاریس» به قلم محمدابراهیم باستانی پاریزی، «صفیر سیمرغ» نوشته‌ی محمدعلی اسلامی ندوشن، «اصفهان نصف جهان» تألیف صادق هدایت و «سفر ژاپن» اثر ایرج افشار اشاره کرد.

اهمیت مطالعه‌ی کتاب‌های سفرنامه

اگرچه از قدیم‌الایام اعتقاد اغلب مردم بر این بوده که وصف‌العیش، نصف‌العیش است، شکی نیست که کتاب‌های سفرنامه با بهره‌گیری از قدرت کلمات، عیش مدامِ سفر را بی‌کم‌وکاست به مخاطب انتقال می‌دهند و به‌قول بیژن الهی «سفر کنم چرا؟» وقتی سفرنامه‌ها این فرصت را به ما می‌دهند تا بدون تحمل رنج سفر، فقط لذت و جذابیت‌هایش را از آن خود کنیم. از جنبه‌ی سرگرمی و لذت مطالعه‌ی کتاب‌های سفرنامه که بگذریم، این آثار در اغلب اوقات اطلاعات تاریخی و فرهنگی مفیدی را انتقال می‌دهند. اطلاعاتی که حاصل ایران‌گردی و جهان‌گردی افرادی‌ست که با به جان خریدن فرازونشیب‌های سفر، یافته‌های ارزشمندی را به دست می‌آورند و سپس آن‌ها را به‌سادگی به دست دیگر مخاطبان می‌رسانند. تجربه‌گرایان دیگری نیز هستند که با طبیعت‌گردی و دست‌وپنجه نرم کردن با چالش‌های کمپینگ، سفرنامه‌هایی را خلق کرده‌اند که در دل آن‌ها، می‌توان به اطلاعات جغرافیایی ارزشمندی دست یافت.

از سوی دیگر هر مسافری اگر با تمام وجود و حواس خود مسیر سفر را طی کند، علاوه‌بر کسب تجاربی در دنیای بیرون، می‌تواند به کاوشی درونی در خود نیز بپردازد. کاوشی که حاصل آن ممکن است رسیدن به دیدگاهی تازه درباره‌ی دنیا یا صعود به مرحله‌ای جدید از خودشناسی باشد. این تأثیرات در بسیاری از اوقات، از طریق خواندن کتاب‌های سفرنامه نیز قابل انتقال به مخاطبان هستند. این مخاطبان در حین خواندن سفرنامه قادرند که به موازات همراه شدن با جریان مسافرت نویسنده و اکتشافات او از جوامع و مناطق مختلف، سفری درونی، معنوی و فلسفی را نیز همراه با وی تجربه کنند.

راه آسان دسترسی به کتاب‌های سفرنامه

چنانچه برای اولین‌بار است که قصد دارید قدم در راه مطالعه‌ی سفرنامه بگذارید و یا در پی یافتن کتاب‌های تازه‌ای با این موضوع می‌گردید، کتابراه می‌تواند به شما کمک کند تا به‌راحتی به کتاب موردنظر خود دسترسی پیدا کنید. سفرنامه‌های مذهبی با شرح خاطرات «حج» یا زیارت «امام رضا» و سفر به «مدینه» و «کربلا»، ازجمله محبوب‌ترین کتاب‌های این حوزه محسوب می‌شوند که در سایت و اپلیکیشن کتابراه نیز، تعداد زیادی از آن‌ها در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. در این بسترهای آنلاین عرضه‌ی کتاب، عناوین متعددی در باب سفر به کشورهای مختلف در قاره‌های آسیا، آفریقا، آمریکا و اروپا نیز در دسترس شما قرار گرفته‌اند. سفرنامه‌های منصور ضابطیان همچون «استامبولی» و «نوشابه‌ی زرد»، به‌علاوه‌ی «کلکسیون شن» اثر ایتالو کالوینو و «با Ellie در واشینگتن دی سی: پانوشت سفر آمریکا» به قلم محمود طیاری، ازجمله کتاب‌هایی هستند که در این دسته از آثار قرار می‌گیرند.

در صورتی‌ که سفر به مکان‌های مرموز و مخوف برایتان جذاب است، کتاب‌هایی مثل «تعطیلات من در کره شمالی: خنده‌دارترین و بدترین جای دنیا» اثر وندی سیمونز و «ده روز با داعش از درون دولت اسلامی» به قلم یورگن تودنهوفر، حتماً توجه شما را جلب خواهند کرد؛ چراکه این کتاب‌ها شما را به بازدید از مکان‌ها و مرور وقایعی منحصربه‌فرد دعوت می‌کنند و می‌توانند احساسات مختلفی مانند ترس، هیجان، حیرت و حتی غم و هم‌دردی را در شما به اوج برسانند.

خواندن کتاب‌های سفرنامه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

اگر به سفرنامه‌خوانی و مرور ماجراهای سفر افراد مختلف در فضاهای جغرافیایی و تاریخی متفاوت علاقه دارید، اگر از ماجراجویی لذت می‌برید و از مرور ماجراجویی‌های دیگران هم هیجان‌زده می‌شوید و یا اگر برای سفرهای آتی خود به‌دنبال مکان‌هایی جذاب می‌گردید، در هر صورت پیشنهاد می‌کنیم که مطالعه‌ی کتاب‌های سفرنامه را از دست ندهید.

پرطرف‌دارترین کتاب‌های سفرنامه در کتابراه

تا کنون آثار متنوعی با سبک سفرنامه‌نویسی در قالب کتاب الکترونیک، صوتی و یا PDF در سایت و اپلیکیشن کتابراه قرار گرفته است. در این بین برخی کتاب‌ها اقبال و توجه ویژه‌ای را از سوی مخاطبان دریافت کرده‌اند. آثاری که بسیاری برای خرید و دانلود آن‌ها اقدام کرده‌اند یا مورد بحث ظولانی مخاطبان قرار گرفته‌اند و یا مطالعه‌شان به دیگران توصیه شده است. در اینجا تعدادی از این عناوین پرطرف‌دار را به شما معرفی می‌کنیم تا در صورت علاقه‌مندی برای خرید کتاب‌های سفرنامه اقدام کنید:

  • کتاب سیاحت‌نامه ابراهیم بیگ، اثر زین العابدین مراغه‌ای
  • کتاب اصفهان نصف جهان، نوشته‌ی صادق هدایت
  • کتاب زن آقا، به قلم زهرا کاردانی
  • کتاب تعطیلات من در کره شمالی، اثر وندی سیمونز
  • کتاب ده روز با داعش از درون دولت اسلامی، تألیف یورگن تودنهوفر
  • کتاب سفر با حاج سیاح، نوشته‌ی احسان نوروزی
  • کتاب یک سال در میان ایرانیان: مطالعاتی در خصوص وضع زندگی و اخلاق و روحیات ملت ایران، اثر ادوارد براون

پیشنهاد برای دانلود کتاب‌های رایگان سفرنامه در کتابراه

شما از طریق سایت و اپلیکیشن کتابراه می‌توانید به کتاب‌های رایگان در ژانر سفرنامه‌نویسی نیز دسترسی پیدا کنید و لازم نیست برای تهیه‌ی بسیاری از کتاب‌های این دسته که در قالب الکترونیک، صوتی و PDF عرضه شده‌اند، هزینه‌ای بپردازید. تنها یک کلیک می‌تواند کتاب‌های رایگان زیر و عناوین بسیار دیگری را به کتابخانه‌تان در کتابراه اضافه کند:

  • کتاب سفرهای مرجاپولو - جلد اول: از کلات تا خوزستان، اثر مرجان محمدبیگی
  • کتاب سفر فرنگ، نوشته‌ی جلال آل احمد
  • کتاب سفر در ایران، نوشته‌ی گاسپار دروویل
  • کتاب سفر به ولایت عزرائیل، اثر دیگری از جلال آل احمد