معرفی و دانلود کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟: خاطرات زندگی را شکل می‌دهند

معرفی کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟: خاطرات زندگی را شکل می‌دهند

کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟ به دغدغه‌ای مبهم پاسخ می‌دهد: چرا زمانی که کودک هستیم، اتفاقات بزرگ‌ترند؟ اما در بزرگسالی اینطور نیست؟ نویسنده‌ی این کتاب، استاد دانشگاه هلندی، دووه درائیسما این مسئله را در سایه‌ی چیستی ادراک ما از زمان مورد بررسی قرار می‌دهد. او با دیدگاهی علمی، دقیق و درعین‌حال شاعرانه، تأثیر حافظه و خاطرات بر درک ما از زمان را بررسی می‌کند.

درباره‌ی کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟

متاسفانه یا خوشبختانه ذخیره شدن خاطرات در حافظه‌ی انسان انتخابی نیست. درست است همه چیز در خاطرمان نمی‌ماند، ولی چیزهایی هست که قطعا نمی‌توانیم فراموششان کنیم. در کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟ (Why Life Speeds Up as You Get Older) قرار است علاوه‌بر پاسخ دادن به این پرسش، دغدغه‌های عمیق‌تری هم نسبت به این موضوع پیدا کنیم. این کار با ترکیب‌کردن مطالعات تاریخی، تحقیقات علمی و تجربه‌های روزمره‌مان انجام می‌شود.

دووه درائیسما (Douwe Draaisma) نویسنده‌ی این کتاب برای پاسخ‌دادن به این پرسش از مفهومی با نام‌ حافظه‌ی خودزندگینامه‌ای رونمایی می‌کند؛ درست است که زندگی ما با فراموشی آغاز می‌شود و ممکن است با آن هم به پایان برسد؛ اما ما برای آن که بتوانیم هویت یکپارچه‌ای از خودمان بسازیم، به خاطرات مختلفی رجوع می‌کنیم که بعضاً قابل پاک شدن و فراموشی هم نیستند. برای پاسخ دادن به این سؤال که من تا به حال در زندگی‌ام چه کارهایی کرده‌ام؟ به این حافظه رجوع می‌کنیم اما این همه‌ش نیست!

در کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟ از آزمایش‌های علمی تا آثار ادبی برای روشن‌کردن وجه‌های مختلف حافظه به کار گرفته می‌شود. مثلا هنگامی که یک بوی آشنا، یک مزه یا یک تصویر در ذهن آدمی به سلسله تداعی‌هایی تبدیل می‌شود که اکنون او را به گذشته‌ای که فکر می‌کرد از یاد برده پیوند می‌زند. یا اینکه زمانی که می‌خواهیم خاطره‌ای را به یاد بیاوریم، حتما باید سلسله‌ی اتفاقات رو به جلو باشند یا اینکه افرادی که حافظه‌ای استثنایی دارند، چطور دنیا را تجربه می‌کنند؟ یا زمانی که یک ترومای شدید را تجربه می‌کنیم، چه بلایی سر حافظه‌مان می‌آید؟

دووه درائیسما در این کتاب ما را به گردشی سرگرم‌کننده و بعضاً حزن‌آلودی در باغ خاطره‌های خودمان و دیگران می‌برد. واکاوی کردن احساس آشناپنداری، تأثیر رویاها در ایجاد خاطرات و تلاش‌هایی که در علوم روانشناسی، عصب‌شناسی و روانکاوی درباره‌ی این مفهوم شده است، نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

پاسخی که او قرار است به پرسش عنوان کتاب بدهد، این است که زمان در حافظه‌ی آدمی به گونه‌ی متفاوتی تجربه می‌شود. در واقع این تجربه‌های جدید هستند که باعث می‌شوند ما خاطره‌ای جدید به حافظه‌ی خودزندگینامه‌ای خودمان اضافه کنیم. و درعین‌حال گفته است که همه چیز آن‌قدرها ساده نیست؛ نحوه‌ی ادراک ما از دژاوو، تجربه‌های نزدیک به مرگ یا آسیب‌های فیزیکی هم می‌تواند در این زمینه تأثیرگذار باشد.

کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد، توسط انتشارات پندار تابان به بازار نشر عرضه شده است و آیدا مردانی کرانی وظیفه‌ی ترجمه‌ی آن را برعهده داشته است.

نکوداشت‌های کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟

• «دووه درائیسما، مورخ روانشناسی مستقر در هلند، تصمیم گرفته است تا مجموعه گزارش‌های علمی‌ای درباره‌ی حافظه‌ی زندگینامه‌ای و تجربه‌ی زمان را با استفاده از چیزهایی عجیب و غریب به ما ارائه دهد. حاصل کار کتابی است شامل فلسفه، علوم اعصاب، تک‌نگاری تاریخی، پژوهش و زندگی‌نامه.» (ساندی تایمز)
• «این کتاب پر از استعاره و دارای توضیحاتی است که به‌طرزی زیبا نوشته شده و خواننده را از ابتدا تا انتها مجذوب خودش می‌کند.» (The Oldie Magazine)
• «روایتی بسیار خواندنی و مفید از حافظه‌ی زندگی‌نامه‌ای. کتابی جذاب برای خواندن در تعطیلات.» (Scientific and Medical Network)
• «واضح بودن مطالب، این کتاب را برای مخاطب عام قابل درک می‌کند. دووه درائیسما نویسنده‌ای فوق‌العاده است که دانش و اشتیاقش نسبت به موضوع، در هر صفحه از کتاب پیداست.» (Nature Medicine)
• «دووه درائیسما کتاب را طوری به پایان می‌رساند که مخاطب با آگاهی بیشتر از پیچیدگی‌ها و بی‌ثباتی حافظه انسانی و احساس لذت واقعی از مواجه شدن با چنین راهنمای ظریف، سرگرم‌کننده و روشنگری در قلمروی وجودش، مواجه می‌شود.» (The Times Literary Supplement)

کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟ برای چه کسانی مناسب است؟

اگر دوست دارید کتابی بخوانید پر از نمونه‌های علمی و تاریخی درباره‌ی مفهوم حافظه و ادراک آدمی از زمان زندگی، می‌توانید با خیال راحت این کتاب را بردارید و از خواندنش لذت ببرید. شیوه‌ی تلفیقی ادبی، علمی و تاریخی‌ای که نویسنده در این کتاب پیش گرفته است، باعث می‌شود به گزینه‌ای جذاب برای افرادی که کنجکاوی زیادی درباره‌ی ماهیت زندگی دارند، تبدیل شود.

در بخشی از کتاب چرا زندگی با افزایش سن زودتر می‌گذرد؟: خاطرات زندگی را شکل می‌دهند می‌خوانیم

خرابی حافظه باعث ایجاد حفره‌ها، شکاف‌ها و درزها می‌شود. هیچ‌کس نمی‌تواند با خلأ زندگی کند و این حفره‌ها اغلب نه با خاطرات، بلکه با داستان‌های ساختگی دوباره پر می‌شود. بیماران کورساکوف می‌توانند به‌شکل قانع‌کننده‌ای به شما بگویند که در هفته‌ی گذشته چه اتفاقی برای آن‌ها افتاده است: افسانه‌بافی یکی از علائم مشخص سندرم آن‌هاست. برخی اختلالات حافظه را می‌توان در درون «احساس کرد»، حتی اگر به خلأ منجر نشود. شما از آنچه فراموش کرده‌اید چیز زیادی از دست نمی‌دهید، همان‌طور که فردی فقط در حین مراجعه به چشم‌پزشک متوجه می‌شود که میدان بینایی‌اش بسیار محدود شده است و هیچ حاشیه‌ای نمی‌بیند. بنابراین گاهی اوقات بدترشدن حافظه قبل از انجام آزمایشِ تشخیصی آشکار نمی‌شود.

روزمرگی، تکرار و محیطی که در آن فرد واکنش‌های ثابتی دارد، اغلب می‌تواند تا مدتی طولانی پشتیبان حافظه‌ای باشد که دیگر کارکرد مستقلی ندارد. اولین چیزی که نشان می‌دهد اوضاع خوب نیست اغلب بدتر‌شدنِ نوعی از حافظه است که به آینده معطوف می‌شود؛ یعنی حافظه‌ی آینده‌نگر، به عبارتی توانایی به‌خاطرسپردن کاری که می‌خواهید انجام دهید. حتی در افراد سالم، این شکل از یادآوری مشکل‌ساز است. هرگاه به خود می‌گویید: «نباید فراموش کنم...» بیشتر شبیه کد مخفی‌ای است که تضمین می‌کند فراموش می‌کنید. به‌شکل جدی‌تر، مشکلات در برنامه‌های فرد، به‌خاطرسپردن مقاصد و همچنین به‌خاطرسپردن به‌موقع آن‌ها برای اجرایشان نه‌تنها بر زندگی روزمره تأثیری مخرب دارد، بلکه شاخص‌های حساس زوال و افول نیز هستند.

برای خود مبتلایان، تحمل ازدست‌دادن حافظه، به‌ویژه در مرحله‌ی اولیه، دشوار است. بیماران مبتلا به مراحل ابتدایی آلزایمر زمانی که متوجه می‌شوند دیگر چیزی را که یک فرد سالم و عادی به‌خوبی می‌داند نمی‌دانند، مراحلی بین اضطراب خفیف و وحشت شدید را پشت‌سر می‌گذارند. این احتمال وجود دارد که در نهایت همه‌ی چیزهایی را که فراموش کرده‌اید فراموش کنید و کمبودش را حس نکنید. این نوعی تسلی خاطر نیست، زیرا به این معنی است که شما به‌عنوان یک شخص وجود خود را از دست خواهید داد.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر
فصل 1: «حافظه مانند سگی است که هر جا بخواهد لم می‌دهد.»
فصل 2: جرقه‌هایی در تاریکی: اولین خاطرات
فصل 3: بو و حافظه
فصل 4: مستنداتِ دیروز
فصل 5: لامپ حباب درونی
فصل 6: «چرا رو به جلو به یاد می‌آوریم و نه رو به عقب؟»
فصل 7: خاطرات مطلق فونز و شراشفسکی
فصل 8: مزایای یک نقص: سندرم ساوان
فصل 9: حافظه‌ی یک استاد بزرگ: گفت‌وگویی با تون سیجبراندز
فصل 10: تروما و حافظه: پرونده‌ی دمیانیوک
فصل 11: ریچارد و آنا واگنر: چهل‌وپنج سال زندگی زناشویی
فصل 12: «در آینه‌هایی بیضی‌شکل دور می‌زنیم»: در باب حس آشناپنداری
فصل 13: یادبود
فصل 14: چرا با افزایش سن، زندگی سرعت می‌گیرد؟
فصل 15: فراموش کردن
فصل 16: دیدم که زندگی‌ام از پیش چشم‌هایم می‌گذرد
فصل 17: از حافظه - پرتره‌ی طبیعت بی‌جان