معرفی و دانلود کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان: تاثیر محیط‌های مصنوع و طبیعی

معرفی کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان: تاثیر محیط‌های مصنوع و طبیعی

کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان از همکاری گروهی از نویسندگان به نظارت ان اسلوان دولین به تألیف درآمده و چکیده‌ای از نیم‌قرن مطالعات این حوزه را در اختیار شما می‌گذارد. این کتاب با رویکردی علمی و پژوهشی تأثیرات محیط شهری و طبیعی بر شخصیت و رفتارهای انسان می‌پردازد، جدیدترین روش‌ها برای تعریف بهزیستی و سنجش آن را برمی‌شمارد، همچنین نشان می‌دهد چه جنبه‌هایی از محیط بر بهزیستی اثر مثبت و منفی می‌گذارند و پیشنهادهایی برای رفع مشکلات و نیازهای گوناگون انسانی ارائه می‌دهد.

درباره‌ی کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان

در پیاده‌روی تنگ راه می‌روید و ناگهان یک موتور یا دوچرخه از کنارتان رد می‌شود. پنجره‌ی خانه را باز می‌کنید و به جای آسمان، درخت یا یک فضای دلپذیر، با نمای نزدیک ساختمان روبرو مواجه می‌شوید. قصد دویدن و ورزش دارید، اما تا نزدیک‌ترین پارک به خانه‌تان حدود یک ساعت فاصله است. کلاس درس یا محل کارتان نور و تهویه‌ی مناسبی ندارد. همه‌ی این‌ها به خاطر بی‌توجهی به تأثیرات محیط بر انسان در فرایند ساخت و طراحی است، توجهی که روانشناسی محیطی بر آن تأکید حیاتی می‌گذارد.

روانشناسی حوزه‌های مختلفی را در برمی‌گیرد. یکی از جدیدترین حوزه‌های آن روانشناسی محیطی است که به سرعت بسط و گسترش یافت. ذیل این حوزه، روانشناسان به دنبال بازسازی رابطه‌ی انسان با محیط طبیعی و بهبود تعامل با محیط مصنوعی هستند. مسئله‌ی اصلی روانشناسی محیطی، بررسی تأثیرات محیط بر انسان است. کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان (Environmental Psychology and Human Well-Being: Effects of Built and Natural Settings) به صورت علمی تأثیرات محیط‌های مصنوعی و طبیعی بر زندگی انسان می‌پردازد و عواملی را مطرح می‌کند که منجر به بهبود شرایط جسمی، روانی و اجتماعی انسان‌ها می‌شود و نیازهایشان را برآورده می‌کند.

روانشناسی محیطی تقریباً از سال‌های 1960 و همزمان با جنبش‌های حقوق مدنی و محیط زیست پایه‌گذاری شد. در آن زمان نویسندگان از حوزه‌های علمی متفاوت، رابطه‌ی میان محیط و انسان را مورد بررسی قرار دادند و در طول سالیان نظریات و دیدگاه‌های مختلفی شکل گرفت. بنا بر نظریات روانشناسی محیطی، رفتارهای انسان در خلأ رخ نمی‌دهند، بلکه از زمینه‌ای که در آن قرار دارند، ریشه می‌گیرد و این زمینه همان محیط زندگی انسان است. این نظریات در حد تئوری باقی نمی‌مانند، بلکه بر درک و طراحی محیط‌هایی برای رفع مشکلات و بهبود شرایط زندگی انسانی می‌پردازند و در حیطه‌ی مطالعات کاربردی می‌گنجند. از همان نخستین سال‌های شکل‌گیری این رشته، انجمن‌ها، سازمان‌ها و نشریات علمی گوناگونی پدید آمدند که از جنبه‌های مختلفی به رشد و گسترش آن همت گماردند. نخستین کتاب درسی این حوزه با عنوان «روانشناسی محیطی: انسان و محیط فیزیکی وی» در سال 1970 با همکاری گروهی از پژوهشگران و در حدود هفتصد صفحه انتشار یافت که نشان می‌داد روانشناسی محیطی، علمی چندرشته‌ای است که رشته‌های جامعه‌شناسی، برنامه‌ریزی شهری، جغرافیا، مردم‌شناسی و معماری را نیز در برمی‌گیرد.

کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان حاصل همکاری گروهی از استادان حوزه‌های مختلف از جمله روانشناسی، مدیریت و جغرافیا، و تحت نظارت ان اسلوان دولین (Ann Sloan Devlin) در چهارده فصل نوشته شده است. هر فصل از کتاب را یک یا چند نویسنده‌ی متخصص به نگارش درآورده است. فصل یکم، مفاهیم و نظریه‌هایی که اساس کتاب را تشکیل می‌دهند، عنوان می‌کند. فصل دوم به مسئله‌ی طراحی محیط‌های مسکونی می‌پردازد و تأثیرات فضای سبز، ساختمان‌های مرتفع و سازوکارهای حمل و نقل بر بهزیستی انسان را بررسی می‌کند. نویسنده‌ی این فصل میان مسکن و خانه تفاوت قائل می‌شود. از نظر او مسکن صرفاً ساختمان و معماری را در برمی‌گیرد، اما خانه مفهومی است که به فرد آرامش و پناه می‌دهد. به‌دنبال فصل دوم، در فصل سوم مسکن سالمندان مطرح می‌شود. در این فصل ویژگی‌های لازم برای مسکن سالمندان و راهکارهای مختلف جهت بهبود شرایط زندگی و جلوگیری از تنهایی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل چهارم رابطه‌ی میان شهر و زندگی انسان به بحث گذاشته می‌شود. این فصل مواردی را مطرح می‌کند که در صورت رعایت شدن، شهروندان را به بهزیستی می‌رساند، مواردی مثل توجه به طراحی فیزیکی بناهای شهری، ایجاد دسترسی‌های بهتر برای پیاده‌روی و رانندگی و ...

فصل پنجم کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان نقش محیط‌های فیزیکی و تأثیرات آن را بر فرایند یادگیری و آموزش بررسی می‌کند. این فصل بر طراحی ساختمان مدرسه، فراهم کردن فضایی برای تقویت تمرکز دانش‌آموزان و کاهش خستگی آن‌ها تمرکز دارد و جایگزینی باغ‌مدرسه‌ها به جای حیاط‌های آسفالته را پیشنهاد می‌کند. فصل ششم به محیط‌های کاری اشاره دارد. نویسندگان در این فصل می‌گویند محیط‌های با ویژگی‌های بصری و معماری مناسب، کارایی کارمندان را بالا می‌برد و فراتر از آن رضایت و سلامت آن‌ها را تضمین می‌کند. در فصل هفتم موضوع محیط و رفتار مصرف‌کننده به بحث گذاشته می‌شود. بر اساس مطالب این فصل، میان چگونگی چیدمان کالاها و رفتار مصرف کننده تأثیرات مستقیمی وجود دارد. برای مثال اگر محصولات را به صورت عمودی در فروشگاه بچینید، فروش بیشتری نسبت به چیدمان افقی خواهید داشت. فصل هشت و نه به اثرات محیط روزانه و محیط طبیعی بر رفتار انسان می‌پردازند و مزایای تماس انسان با محیط طبیعی را برمی‌شمارند. این دو فصل پیشنهادهایی برای طراحی فضاهای طبیعی، فضاهای سبز و آبی، در محیط‌های شهری ارائه می‌دهند که منجر به بهزیستی شهروندان می‌شود. فصل دهم نیز به مراکز اصلاح و تربیت اشاره دارد و هدف اصلی آن طراحی محیط مناسب برای اصلاح مجرمان، به ویژه کسانی است که انگیزه‌ی تخلف مجدد را ندارند.

سه فصل یازده، دوازده و سیزده کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان به توان‌بخشی محیطی در حوزه‌های مراقبت‌های بهداشتی، سلامت روانی و چگونگی مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر و اختلال‌های حافظه می‌پردازد، نکات لازم برای محیط‌های درمانی را مطرح می‌کند و بر این نکته تأکید دارد که محیط بهترین پیشگیری و درمان را ارائه می‌دهد. در نهایت، فصل چهاردهم به تأثیرات فضای سبز بر جسم و روان انسان اشاره دارد و دستورالعمل‌های طراحی این فضاها را، به ویژه در رابطه با محیط‌های درمانی، عنوان می‌کند.

کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان تمامی محیط‌های زندگی ما را از جمله خانه، مدرسه، محل کار، محیط درمانی و فضاهای بین‌شان را مورد بازبینی قرار می‌دهد و انواع متغیرهای محیطی مهم را عنوان می‌کند. این کتاب با همکاری حسین زارع و مینا بختیاری به فارسی درآمده و ذیل مجموعه کتاب‌های دانشگاهی انتشارات نسل نواندیش روانه‌ی بازار کتاب ایران شده است.

در نکوداشت کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان

• این کتاب ما را درباره‌ی اثرات محیط بر بهزیستی جسمی و روانی انسان‌ها آگاه می‌کند. (سایت آمازون)

کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به دانشجویان و کارشناسان رشته‌های روان‌شناسی، شهرسازی، جامعه‌شناسی و معماری توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب روانشناسی محیطی و بهزیستی انسان: تاثیر محیط‌های مصنوع و طبیعی می‌خوانیم

در بحث طراحی فضاهای کاری، باید به تمهیدهایی برای رضایت و بهزیستی اولیۀ کارکنان اندیشید. شخص چه در یک فضای فردی کار کند چه یک فضای مشترک، محیط باید انجام وظایف کاری را با حداقل زمان، تلاش و فشار روانی برای وی امکان‌پذیر کند. جنبه‌هایی از محیط کار فیزیکی که بر رضایت و بهزیستی کارمندان تأثیر می‌گذارد، شامل اثاثیه (کفایت، چیدمان و انعطاف‌پذیری)، شرایط محیطی (گرمایش، تهویه، تهویۀ مطبوع و سروصدا)، روشنایی (کفایت و سطوح محیطی) و پشتیبانی فناوری‌ اطلاعات ‌می‌شود. شواهد قابل‌توجهی وجود دارند که نشان ‌می‌دهند، حتی برای کارهای ساده، طراحی ناکارآمد محیط می‌تواند بر سلامت، بهزیستی و عملکرد شغلی تأثیر منفی بگذارد. این موارد باید با رهبری مناسب و حمایت‌های مدیریت مکان، مانند سیاست‌های همکار خوب یا سایر منابعی که راهنمایی‌هایی را درمورد همسویی بین محل کار و رفتار واقعی ارائه می‌کنند، تکمیل شوند.

امکانات فیزیکی، حداقل باید اثرهای منفی بر سلامت و عوامل فشار‌زای محیطی را کاهش دهد یا حذف کند. و در بهترین حالت، امکانات فیزیکی باید موجب ارتقای اثربخشی کار، رضایت کارکنان و سلامتی آن‌ها شود.

انجمن بین‌المللی مدیریت امکانات گزارش ‌می‌دهد که حدود 70% از دفاتر ایالات متحده الگوی فضای کاری با پلان‌باز (پارتیشن کم یا بدون پارتیشن) را پذیرفته‌اند (کافمن، 2014). شرکت‌های سیلیکون‌ولی مانند گوگل، یاهو و فیس‌بوک، با انگیزۀ ایجاد ارتباطات پیشرفته و برابری بیشتر در بین کارکنان، از رهبران این جنبش بوده‌اند. بااین‌حال، این بحث همچنان در پیشینۀ پژوهشی طراحی فضاهای کاری وجود دارد که چه فضاهایی باعث ارتقای اثربخشی کار، رضایت و سلامتی کارکنان ‌می‌شود. راهبرد‌های بررسی‌شده، طیف وسیعی از ویژگی‌ها از شرایط اولیۀ راحتی گرفته تا نزدیکی به همکاران، انتخاب‌ فضای دلخواه برای جلسه یا اتاق‌های کنفرانس، تا تنظیم مرزها برای دستیابی به سطوح مناسب حریم خصوصی و تمرکز بر الگوهای گردش برای افزایش فرصت‌های تعامل را شامل می‌شود. بااین‌حال، پیچیدگی‌ها زمانی به وجود می‌آیند که مشخصات انواع کار در نظر گرفته شود. به‌عنوان‌مثال، کار مبتنی بر فضای کاری ممکن است بین کسانی که نرم‌افزار جدید طراحی ‌می‌کنند و کسانی که ارتباطات مشتری را مدیریت ‌می‌کنند متفاوت باشد. راهبرد‌های تیمی نیز متفاوت است. علاوه‌براین‌ها، هنجارهای سازمانی و چرخه‌های زمانی کاری بخش دولتی یا خصوصی که ساعات کاری متفاوتی را می‌طلبد به این ترکیب اضافه ‌می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

سخن مترجم
دیباچه: منطق کتاب، بررسی اجمالی فصل‌ها و شرح‌حال نویسندگان
1. مفاهیم، نظریه‌ها و رویکردهای پژوهشی آن اسلوآن دِولین
2. محیط‌های مسکونی و زندگی فعال: باربارا بی. براون
3. مسکن برای سالمندان: گراهام دی. رولز
4. زندگی شهری و بهزیستی: لین سی. مانزو
5. نقش محیط‌های فیزیکی در آموزش: لورن ای. مکسول
6. محیط‌های کاری: جین دی. واینمن و جنیس بارنز
7. محیط و رفتار مصرف‌کننده: استوارت ویس
8. محیط طبیعی روزانه و در دسترس: نانسی ‌ام. ولزو، کیمبرلی بوسوِرث ِفیلین
9. اثر محیط‌های طبیعی و بکر بر رفتار: تری ال. میپلو و مگان سی. موریس
10. آیا مراکز اصلاح و تربیت می‌توانند انسانی باشند؟ مطالعۀ موردی طراحی مبتنی بر شواهد و ارزش‌محور
11. محیط‌های مراقبت‌های بهداشتی: کارین تانجا - دایکستارا و کلودیا کمپاس آندرید
12. طراحی مراکز سلامت روانی و رفتاری: پیامدهای روان‌شناسی، اجتماعی و فرهنگی
13. مراکز مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر و اختلال‌های حافظه
14. فضاهای سبز شفابخش
ملاحظات نهایی