معرفی و دانلود کتاب تک درخت انجیر

معرفی کتاب تک درخت انجیر

گاهی زندگی را می‌توان در ریشه‌های یک درخت خلاصه کرد؛ درختی که از ریشه‌هایش کنده شده و از خاکی به خاک دیگر منتقل شده است. تک درخت انجیر نوشته‌ی الیف شافاک، داستان زندگی را با شاخ و برگ‌های درهم‌تنیده‌ای از عشق، مهاجرت، جنگ و هویت به تصویر می‌کشد. این کتاب سفری است میان گذشته و حال، بین آدم‌هایی که با دنیای خود در صلح نیستند و تک درختی که شاهد تمام این ناآرامی‌هاست.

درباره‌ی کتاب تک درخت انجیر

هرکدام از آدم‌ها یک روزی، یک جایی از این کره‌ی خاکی وقتی که به دنیا آمدند، مثل بذری کوچک توی خاک کاشته شدند و درست مثل یک درخت از خاک آن سرزمین برآمدند، ریشه زدند، رشد کردند، سبز شدند و شکوفه دادند. اما این خاک، چیزی بیش از بستر زندگی است؛ خاک، مأمن خاطرات و هویت است و آنگاه که از این مأمن جدا می‌شوی، زخمی عمیق در جانت رخنه می‌کند. انگار بخشی از وجودت میان ریشه‌هایی که جا گذاشته‌ای، اسیر شده باشد. خاک است که روحت را به‌سوی خود می‌کشد و خاک است که سنگینی‌اش دمار از روزگار آدمی که از آن دل‌کنده، درمی‌آورد. الیف شافاک (Elif Shafak) در کتاب تک درخت انجیر (The Island of Missing Trees)، این زخم را با زبانی شاعرانه و از چشم‌اندازی بی‌بدیل روایت می‌کند؛ تک درخت انجیر درد هجرت را از زبان یک درخت بیان می‌کند و به زیبایی هرچه‌تمام‌تر زخم از ریشه کندن را به تصویر می‌کشد.

داستان تک درخت انجیر در دو محور زمانی موازی پیش می‌رود. در قبرسِ دهه 1970، عشقی ممنوعه میان دو جوان، کوستاس و دفنی، شکوفا می‌شود؛ عشقی که زیر سایه‌ی تعصبات قومی و آتش جنگ تاب نمی‌آورد. دفنی می‌ماند تا زخم‌های سرزمینش را تحمل کند، و کوستاس به‌اجبار راهی غربت لندن می‌شود. اما این تنها نیمی از ماجراست. در لندنِ معاصر، آدا، دختر آن‌ها، با هویت گم‌شده‌ی خود دست‌وپنجه نرم می‌کند و میان این دو روایت، صدای درخت انجیر است که داستان را به هم پیوند می‌دهد؛ درختی که ریشه‌هایش را در خاک قبرس جا گذاشته، اما همچنان خاطرات گذشته را در خود حمل می‌کند.

داستان به موضوع هویت مهاجران و تبعیدشدگان می‌پردازد. کسانی که میان دو جهان گیر کرده‌اند؛ از یک سو، سرزمین مادری که به خاطره‌ای دردناک تبدیل شده و از سوی دیگر، سرزمین جدیدی که هرگز نمی‌تواند کاملاً به‌عنوان خانه پذیرفته شود. الیف شافاک از طریق درخت انجیر، زبانی شاعرانه و فلسفی برای روایتش انتخاب کرده و تسلطِ مطلقش در داستان‌نویسی را به رخ می‌کشد و در عین جذابیت داستانی، پرسش‌هایی اساسی را در دل داستانش گنجانده: اینکه آیا گذشته، سایه‌ای‌ست که تا همیشه با ما می‌ماند؟ آیا خاطرات و زخم‌ها می‌توانند در زندگی نسل‌های بعدی‌مان تأثیر بگذارند؟ و آیا این دانسته‌ها و تجربیات هستند که هویت ما را می‌سازند؟ یا پیشینه‌ی خاک و ریشه‌ای که به آن تعلق داریم؟

شاید قبل خواندن این داستان هیچ‌وقت فکرش را نمی‌کردید که روزی عاشق یک درخت انجیر شوید. این کتاب ادای دینی‌ست به دلتنگی برای یک مفهوم ابدی به نام خانه... و هدیه‌ای به تمام مهاجران، تبعیدشدگان، ریشه‌دارها، بی‌ریشه‌ها و حتی شاید ریشه‌کن‌شده‌ها... کتاب تک درخت انجیر را با ترجمه‌ی الناز امیری از انتشارات البرز بخوانید.

جوایز و افتخارات کتاب تک درخت انجیر

کتاب تک درخت انجیر اثر الیف شافاک در فهرست نهایی جوایز متعددی قرار گرفت، از جمله:

• جایزه Costa در فهرست نهایی 2021؛
• جایزه RSL Ondaatje در لیست طولانی 2022؛
• جایزه زنان برای ادبیات داستانی در سال 2022؛
• کتاب منتخب ادبیات داستانی در وب‌سایت آمازون؛
• یکی از منتخبین باشگاه کتاب ریس ویترسپون (Reese Witherspoon)؛
• پرفروش‌ترین کتاب ساندی‌تایمز (Sunday Times bestseller).

نکوداشت‌های کتاب تک درخت انجیر

• تفکراتی زیبا درباره‌ی برخی از بزرگ‌ترین سؤالات زندگی در مورد هویت، تاریخ و معنا. (مجله‌ی تایم)
• رمان الیف شافاک نشان می‌دهد که چگونه داستان‌های اجداد ما می‌توانند به طور ناخودآگاه به ما برسند... او دشواری رسیدن به آن‌سوی امواج درونی خانواده‌هایمان را به نمایش می‌گذارد. (بررسی کتاب نیویورک‌تایمز)
• کتاب تک درخت انجیر فقط یک رمان هوشمندانه نیست، بلکه به‌صراحت درباره‌ی شیوه‌ی خلق معنا است. الیف شافاک کیمیاگر کمیابی است که می‌تواند تراژدی و لذت را بدون کاهش طعم و مزه هر یک از آنها خلق کند و این تکنیک به او اجازه می‌دهد تا رویدادهای غیرممکن عجیبی را از زندگی واقعی به تصویر بکشد. (ران چارلز، واشنگتن‌پست)
• صدای الیف شافاک لطیف اما نافذ است، و شادی و رنج هر شخصیت را به زیبایی به نمایش می‌گذارد. این رمان به‌سوی نسل‌ها، مرزها و کسانی که مثل پروانه‌ها مهاجرت کرده‌اند، گشوده می‌شود. (بررسی کتاب سیاتل)

کتاب تک درخت انجیر برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای کسانی است که به داستان‌های چندلایه، با مضامین عمیق عاشقانه، فلسفی و اجتماعی علاقه دارند. اگر از آن دسته خوانندگانی هستید که از کندوکاو در معنای زندگی و هویت انسانی لذت می‌برید، این کتاب می‌تواند تجربه‌ای متفاوت و تأمل‌برانگیز برایتان باشد.

در بخشی از کتاب تک درخت انجیر می‌خوانیم

دهان آدا خشک شده بود و بزاقش را قورت داد. نبضش تِپ‌تِپ در سرش می‌کوبید. سکوت مثل مایعی غلیظ و چسبناک، آرام و چکه‌چکه دوروبر آدا را فرا می‌گرفت. در ذهنش تصور می‌کرد که این مایع شبیه جوهر، روی رومیزی قلاب‌بافی سفیدی پخش می‌شود؛ مانند همان رومیزی‌ای که در کشوی میز آرایش مادرش پیدا کرده بود. مادرش آن را تکه‌تکه کرده و لای دستمال کاغذی‌ای پیچیده بود؛ گویی نه می‌خواست چشمش به آن رومیزی بیفتد و نه دلش می‌آمد آن را دور بیندازد.

خانم والکات با لحنی مهربان و مصمم گفت: «نظری نداری؟»

آدا آرام و بدون هیچ فکری، سر جایش ایستاد و روی سنگ‌فرش کلاس، صندلی را با صدای آزاردهنده‌ای به عقب هُل داد. ذهنش از خالی پُر شده بود. روی صفحۀ دفتری که روبه‌رویش باز بود، پروانۀ دلواپس مشتاق فرار بود؛ اما نوک بال‌های نصفه‌ونیمه‌اش هنوز کامل نشده بودند و جان و جریق پرواز نداشت.

«من... من فکر نمی‌کنم فقط زن‌ها این‌جوری باشن. پدر من هم این کار رو می‌کنه.»

معلم پرسید: «واقعاً؟ چه جوری؟»

حالا همۀ هم‌کلاسی‌هایش با نگاه‌های خیره‌شان منتظر بودند تا آدا حرفی بزند که با عقل جور در بیاید. در نگاه‌های بعضی از بچه‌ها رقت و در بقیه بی‌تفاوتی موج می‌زد؛ آدا این بی‌اعتنایی را ترجیح می‌داد. این انتظارشان آدا را پاک گیج کرده بود و اضطراب طوری در گوش‌هایش رخنه می‌کرد که گویی داشت غرق می‌شد.

خانم والکات دوباره گفت: «می‌شه واسه‌مون یه مثال بزنی؟ پدرت چی جمع می‌کنه؟»

«آه، بابام...» کلمات را می‌کشید و حرفش را ناتمام گذاشت.

در مورد پدرش چه می‌توانست بگوید؟ باید می‌گفت پدرش گاهی اوقات فراموش می‌کند غذا بخورد و حرف بزند؟ یا اینکه روزهایش را بدون خوردن غذایی مقوی و ادا کردن جملۀ کاملی می‌گذراند؟ یا می‌توانست بگوید پدرش ترجیح می‌دهد بقیۀ عمرش را در حیاط پشتی، یا بهتر از آن، در جنگلی بگذراند، دستانش را توی خاک کند و دوروبرش پُر باشد از باکتری، قارچ و گیاهانی که هر لحظه رشد می‌کنند و می‌پوسند؟

فهرست مطالب کتاب

جزیره
فصل اول: چطور درختی را خاک کنیم
دختری به نام جزیره
درخت انجیر
کلاسِ درس
درخت انجیر
شب
درخت انجیر
چطور در دَه مرحله درخت انجیری را خاک کنیم
غریبه
درخت انجیر
انجیر مسرور
باغچه
درخت انجیر
مهمانی
فصل دوم: ریشه‌ها
عاشقان
درخت انجیر
جان‌پناه
درخت انجیر
غذاخوری
درخت انجیر
تنهایی
درخت انجیر
حرف، دهان به دهان می‌چرخد
قدّیسان
قلعه
درخت انجیر
جعبۀ موسیقی
درخت انجیر
برادران
درخت انجیر
باقلوا
درخت انجیر
فصل سوم: تنۀ درخت
موج گرما
درخت انجیر
صدای من را بشنو
درخت انجیر
ماه
درخت انجیر
یک نامه
فلفل دلمه‌ای
درخت انجیر
تعریف عشق
بیگانه
درخت انجیر
فصل چهارم: شاخه‌ها
ضرب‌المثل‌ها
هزاران خار
باقی‌مانده‌های عشق
درخت انجیر
پروانه‌ها و استخوان‌ها
ذهن بی‌قرار
گشت‌وگذار
عود و اسفند مجازی
فال‌گیر
جن تو نیست
روح باستانی
فصل پنجم: بوم‌سازگان
درخت انجیر
راز
درخت انجیر
سربازان و نوزادان
درخت انجیر
آمونیت
درخت انجیر
ریشه‌های وارسته
درخت انجیر
معجزه‌های کوچک
درخت انجیر
فصل ششم: چطور درخت انجیری را از زیر خاک دربیاوریم
مصاحبه
خموشی‌ها
آشپزخانه
دیدگاه
درخت انجیر
پنهان‌شده
شاهین بدبین
درخت انجیر