معرفی و دانلود کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان

معرفی کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان

کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان، گردآوری پنج نمایش‌نامه‌ی نیل لبیوت، بتی شامیه، آن وولر، آنا دیور اسمیت و نینا شنگولد است که هرکدام با یک پرسوناژ زن اجرا می‌شود. این اثر نمایشی که به‌نوعی پنج بَرخوانی درباره‌ی زن‌هاست، نمایش‌نامه‌هایی کوتاه اما تأثیرگذار از نویسنده‌هایی گم‌نام و خوش‌قریحه را با پس‌زمینه‌ی اندوه، غربت، تنهایی، رنج و سرکوب اعمال‌شده بر زن‌ها روایت می‌کند.

درباره‌ی کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان

در جهان نمایش‌نامه‌ها، تک‌گویی‌ها همیشه واجد نوعی بار معنایی هستند، درواقع دغدغه‌های نمایش‌نامه‌نویس باعث می‌شود که به‌سراغ انتخاب این فرم برود؛ مثلاً ازهمین‌منظر است که اغلب نقالی‌ها در نمایش ایرانی در قالب تک‌گویی روایت می‌شود. نمونه‌ی درخشان این تک‌گویی‌ها، کتاب «سه بَرخوانی» اثر بهرام بیضائی است که حتی پرسوناژهای متعددش نیز روایت خود را در قالب تک‌گویی بازگو می‌کنند. کتاب 5*1: پنج تک‌گویی برای زنان، گزیده‌ای از پنج نمایش‌نامه‌ی کوتاه «بازگشت مده‌آ» اثر نیل لبیوت (Neil Labute)، «تمام» اثر بتی شامیه (Betty Shamieh)، «مراقبت از پرندگان کوچک» اثر آن وولر، «گرگ‌ومیش» اثر آنا دیور اسمیت (Anna Deavere Smith) و «سالروز وفات» اثر نینا شنگولد (Nina Shengold) است که همگی تک‌گویی‌هایی از زن‌ها و درباره‌ی رنج‌هایشان هستند.

اگرچه ممکن است روایت‌های این پنج نمایش‌نامه ازنظر زمانی و محتوایی شبیه به هم نباشد، اما تقریباً می‌توان مطمئن بود که به‌لحاظ فرمی و معنایی، همگی در یک جهان مشترک قرار دارند. وقتی هم که نمایش‌نامه‌ها یک‌به‌یک خوانده می‌شود، مشاهده می‌کنیم جهان‌بینی نویسنده‌های این پنج سناریو، غیر از پافشاری بر نقش زن‌ها به‌عنوان تک‌گو، تأکید و دغدغه‌ای مشترک و جهان‌شمول از رنج‌ها و اندوه‌ها، دردها و سرکوب‌ها، و ناملایمات مشترکی است که بر زنان روا داشته می‌شود. دیگر نکته‌ی قابل‌تأمل این پنج نمایش‌نامه، نفی انفعال زن‌ها و عاملیت بخشیدن به آن‌هاست؛ مسئله‌ای که در همان نگاه اول هم می‌شود متوجه‌اش شد؛ وقتی تماشاچی‌ها بر صندلی‌های خود می‌نشینند و سراپا گوش می‌شوند و زن‌ها، ایستاده، از آنچه بر ایشان رفته می‌گویند؛ وقتی همه باید به آن‌ها گوش دهند.

نکوداشت‌های کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان

• گرگ‌ومیش یک شاهکار آمریکایی است. روایتی از قلب‌وروح یک تراژدی آمریکایی که توسط قلب‌وروح افرادی که بخشی از آن بوده‌اند؛ بیان می‌شود. (Newsweek)
• اثر جدید و خیره‌کننده آنا دیور اسمیت از تئاتر مستند که در آن از واژه‌های افرادی که شورش‌های لس‌آنجلس را تجربه کرده‌اند، استفاده می‌کند تا تأثیر انسانی ویرانگر آن رویداد را کشف و افشا کند. (Ancho Publisher)
• جهان‌بینی غریب و سرد بتی شامیه در نمایش‌نامه‌ی متفکرانه‌ی او نمایان می‌شود: چهار زن فلسطینی در زندگی پس از مرگ خود که ظاهراً فاقد مردان است، درباره‌ی اخلاق تروریسم، تاریخ طولانی سرکوب زنان و مشکلات پیچیده‌ی خاورمیانه‌ی معاصر بحث می‌کنند. (The New York Times)
• چهار زن فلسطینی از دوره‌های مختلف ازجمله «دلیله» از دوران کتاب مقدس و یک بمب‌گذار انتحاری در بهشت، جهنم، یا به‌احتمال زیاد در برزخ جمع می‌شوند. آن‌ها به‌دنبال یک پاسخ برای درک درد و آسیب تجربه‌های زمینی خود هستند. نویسنده طنزی شگفت‌انگیز را به این داستان جدی تزریق می‌کند. در نمایش یک سؤال پرسیده می‌شود: چگونه می‌توانید در دنیایی خشن زندگی کنید و خشونت نورزید؟ قابل‌تأمل است؛ حتی اگر خواب شما را آشفته سازد. (The Daily News)

کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان مناسب چه کسانی است؟

این کتاب به دوستداران نمایش‌نامه‌هایی با محوریت زن‌ها، و همچنین هنرجوها و دانش‌آموختگان رشته‌ی ادبیات نمایشی پیشنهاد می‌شود.

با نیل لبیوت و بتی شامیه بیش‌تر آشنا شویم

نیل لبیوت نویسنده، فیلمنامه‌نویس، بازیگر و فیلم‌ساز 60 ساله‌ی آمریکایی است که برای نوشتن نمایشنامه‌ی در معیت مردان (In the Company of Men) و اقتباس فیلمی به همین نام از آن مشهور شد و جایزه جشنواره فیلم ساندنس را از آن خود کرد. از بهترین آثار او می‌توان به فیلمنامه‌های مرد حصیری (The Wicker Man) و همچنین نمایشنامه‌های تابوت عهد (The new Testament ) و شکل چیزها (The Shape of Things) اشاره کرد. بتی شامیه نیز نمایشنامه‌نویس و بازیگر فلسطینی آمریکایی و دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی تئاتر از دانشگاه ییل است. ازجمله بهترین آثار این هنرمند که موفق به دریافت جایزه‌های انجمن تئاتر ساندنس و بنیاد هنر نیویورک شده، می‌توان به چشم کبودشده (the Blacked Eye) و ماشین قلمروها (The Territories Machines) اشاره کرد.

در بخشی از کتاب 5*1: پنج تک گویی برای زنان می‌خوانیم

اما من سال‌ها واسه اتفاقی خوب صبر کردم. خیلی صبور بودم. رزومه فرستادم، خوب رفتار کردم، هر وقت تونستم به‌خاطر رفیقام از راه خودم زدم بیرون. واسه همینه که تا حالا به هیچ‌ جا نرسیدم؟ چون صبر کردم؟ چون سعی کردم تا جایی‌که ممکنه سرم به کار خودم باشه و شلوغ‌کاری نکنم؟ حتی چندتایی شعر مؤدبم گفتم. درباره‌ی طبیعت و آبشارا. هیچ‌ چیز عمیقی توش نیست. من آدم عمیقی نیستم. ابداً. هیچ‌وقت نذاشتم عمیق بشم. شعرای ناز و لطیف نوشتم تا همه رو راضی کنم، ولی هیشکی رو راضی نکردن. واسه همینم توی بدهی غرق شدم، رفتم سر کارایی که سوهان روحم بودن و... بذار روراست باشم، فقط خودمون سه‌تاییم... دلم می‌خواست سرِ زا مُرده بودم. برای این‌که این خیلی خیلی سخت‌تره که هر روز صبح بیدار شی و هیچ‌چی نباشه باهاش روبه‌رو بشی به‌جز... به‌جز این‌که یه مادر سرسخت باشی با یه بچه‌ی سندرم داون. واسه همین از جوجه‌هایی که پدرم از لونه‌شون انداخته بیرون مراقبت کنم. می‌دونم دیگه واسه‌ی این کارا سنم زیاده، دیگه باید بزرگ شده باشم تا الان و به همه‌چیز جز اعتبار خودم بی‌تفاوت باشم.

هیچ‌وقت مادر نبودم. یا همسر. زندگیم رو توی مدرسه یا به انجام‌ دادن کارای مزخرف گذروندم. منتظر بودم برام ایمیل بیاد، یا این اواخر منتظر بودم ایمیل بفرستم همه‌ش. یا ایملیایی که می‌گفتن، شرمنده ما به این آشغالای لطیفتون احتیاجی نداریم، در نویسنده نبودن موفق باشید. دوست نداشتی نامه‌های رد درخواست یه کم صریح‌تر باشن؟ که سردبیرا یه‌راست و راحت دربیان بگن تو نمی‌تونی بنویسی. بیولوژی دریایی رو یه امتحانی بکن. یا تفکیک حیوانات مرده، شنیدم همیشه استخدام دارن. خیلی دوست دارم از این‌جور نامه‌های رد درخواست بگیرم. خیلی خوب می‌شه. می‌تونم بالاخره بی‌خیال بشم و به زندگیم برسم. حالا هرچی می‌خواد باشه، مدرسه‌ی پرستاری یا تیغ ریش‌تراش. این برزخ همیشگی، انتظار برآورده شدن رؤیاها...

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
نیل لبیوت / (Neil Labute)
بازگشت مده‌آ / نیل لبیوت
بتی شامیه / (Betty Shamieh)
تمام / بتی شامیه
مراقبت از پرندگان کوچک / آن وولر
آنا دیور اسمیت / (Anna Deavere Smith)
گرگ و میش: / آنا دیور اسمیت
نینا شنگولد / (Nina Shengold)
سالروز وفات / نینا شنگولد