معرفی و دانلود کتاب گراند هتل پرتگاه: زندگی اصحاب مکتب فرانکفورت

معرفی کتاب گراند هتل پرتگاه: زندگی اصحاب مکتب فرانکفورت

استوارت جفریز می‌کوشد در کتاب گراند هتل پرتگاه نگاهی نقادانه به آراء و زندگی اندیشمندان مکتب فرانکفورت بیندازد و در ریشه‌ها و آبشخورهای این جریان فکری کندوکاو کند. چرا اکنون و پس از گذشت بیش از یک سده از پیدایش این مکتب فکری، ضروری است که دوباره به سراغ مطالعه‌ی آن برویم؟ استوارت جفریز در اثر پیش رو به این سؤال پاسخ می‌دهد.

درباره‌ی کتاب گراند هتل پرتگاه

ارز در حال ورشکستگی، اقتصاد به چالش کشیده‌شده، پوپولیسم در حال افزایش، احزاب چپ منشعب‌شده، افزایش سیل مهاجرت‌ها از شرق، شیوع لیبرالیسم اجتماعی و جنسی؛ تشابهاتی که میان بریتانیای امروز و آلمان دهه‌ی 1920 به چشم می‌آید، می‌تواند ما را به بازبینی مجدد آن دسته از متفکران آلمانی که پس از جنگ در مکتب فرانکفورت گرد هم آمده بودند رهنمون سازد. از این رو استوارت جفریز (Stuart Jeffries) می‌کوشد در کتاب گراند هتل پرتگاه (Grand Hotel Abyss) نگاهی دوباره به فیلسوفان این مکتب جریان‌ساز بیندازد.

این مکتب فکری نئومارکسیستی که در سال 1923 در جمهوری وایمار تأسیس شد، رؤیای تحقق یک انقلاب سوسیالیستی -چیزی شبیه آنچه در انقلاب بلشویکی در روسیه رخ داد- را در سر می‌پروراند. اما در عوض به ظهور فاشیسم و نازیسم منتهی شد. جفریز در این اثر تأمل‌برانگیز به زندانی شدن بشریت، چه از حیث اجتماعی و چه از نظر فردی، از سوی یک سیستم خورنده می‌پردازد. او به سراغ برخی از سخت‌گیرترین، منفی‌باف‌ترین و ترسناک‌ترین متفکران و فیلسوفان قرن گذشته می‌رود و می‌کوشد رابطه‌ی تنگاتنگ آن‌ها با آثارشان را ترسیم و سپس بررسی کند.

کتاب گراند تل پرتگاه نگاهی تازه به بحث‌های روشنفکری پرهیاهو در زمانه‌ی ظهور مکتب فرانکفورت می‌پردازد و به شرح و تفصیل پاسخ این پرسش می‌پردازد که چگونه از دل این تفکر آلمانی پدیده‌ی کمونیسم، سرمایه‌داری و فاشیسم بیرون آمد. نویسنده‌ی کتاب، استوارت جفریز، توانایی این را دارد که بحث‌های پیچیده را به نحوی منحصربه‌فرد برای مردم عادی خوانا و قابل‌فهم کند، بدون این که نکات اصلی آن‌ها را پوشیده باقی بگذارد. آنچه جفریز در کتاب گراند هتل پرتگاه مطرح می‌کند، به نوعی شرح و بسط این نقل قول تئودور آدورنو و پرداختن به علل آن است: «من یک الگوی نظری فکری ایجاد کردم. از کجا باید می‌دانستم که مردم می‌خواهند آن را با کوکتل مولوتف اجرا کنند؟»

استوارت جفریز آثار و اندیشه‌های اعضای مکتب فرانکفورت را از خلال شخصیت آن‌ها ردیابی می‌کند و حکایت‌های عمیقی درباره‌ی زندگی شخصی آن‌ها در اختیار مخاطبان خود می‌گذارد. اما نباید چنان‌که در عنوان فرعی کتاب ذکر شده است، این اثر را زندگی‌نامه‌ای صرف از اصحاب مکتب فرانکفورت قلمداد کرد. مقصود جفریز از نگارش این کتاب ارائه‌ی زندگینامه‌ی این افراد نیست. او می‌کوشد میان تجربیات شخصی یک متفکر با افکار او تعادل برقرار کند. از نظر نویسنده‌ی این کتاب، دانستن این نکته مهم است که هیوم فردی خوش‌اخلاق بود که برخی از فرصت‌های حرفه‌ای خود را رها کرد تا به اعتقاداتش وفادار بماند، یا این که کانت هرگز به میزان قابل توجهی در زندگی خود سفر نکرد. جفریز آگاهی از این قبیل مسائل را برای فردی که در جست‌وجوی آراء این اندیشمندان است، ضروری می‌داند.

انتشارات ترجمان علوم انسانی ترجمه‌ی محمد معماریان را از این اثر تهیه و منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب گراند هتل پرتگاه

• یک اثر چشمگیر از تاریخ فکری مردمی. (ماهنامه‌ی نامه‌های باز)
• به طرز شگفت‌انگیزی سرگرم‌کننده، هیجان‌انگیز و آموزنده. (جان بانویل)
• این کتاب چیزهای زیادی برای برانگیختن علاقه و تفکر و حتی سرگرمی در خود دارد. (ستاره‌ی صبح)
• مقدمه‌ای انتقادی و برجسته برای برخی از شاخص‌ترین متفکران قرن بیستم. (مایکل دیردا، واشنگتن پست)
• تاریخی جذاب و قابل دسترس از زندگی و ایده‌های اصلی متفکران برجسته‌ی مکتب فرانکفورت. (نقد کتاب نیویورک)
• تلاشی نسبتاً جسورانه برای ارائه‌ی تاریخچه‌ای قابل دسترس از یکی از جنبش‌های روشنفکری مهیب قرن بیستم. (گاردین)

کتاب گراند هتل پرتگاه برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به مطالعات سیاسی علاقه‌مند هستید، خواندن کتاب گراند هتل پرتگاه را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

با استوارت جفریز بیشتر آشنا شویم

استوارت جفریز، نویسنده و روزنامه‌نگار ساکن لندن، به مدت بیست سال با نشریه‌ی گاردین همکاری کرد و علاوه بر آن به‌عنوان منتقد تلویزیون، سردبیر فرایدی ریویوز و خبرنگار پاریس نیز فعالیت‌های بسیاری را در کارنامه‌ی خود ثبت نمود. او با بسیاری از رسانه‌های معتبر از جمله فایننشال تایمز، اسپکتیتور و نشریه‌ی روان‌شناسی همکاری می‌کند.

در بخشی از کتاب گراند هتل پرتگاه: زندگی اصحاب مکتب فرانکفورت می‌خوانیم

تئودور آدورنو، اندکی پیش از فوت خود در سال 1969، به یک مصاحبه‌گر گفت: «من یک الگوی نظری از تفکر را تأسیس کردم. از کجا می‌دانستم که دیگران آن را با کوکتل‌مولوتوف پیاده می‌کنند؟» به نظر بسیاری افراد، مشکل مکتب فرانکفورت همین بود: این مکتب هیچ‌گاه تن به انقلاب نداد. کارل مارکس نوشته بود: «فلاسفه فقط دنیا را به‌شیوه‌های مختلف تفسیر کرده‌اند؛ هدفْ تغییر دنیاست». ولی متفکران مکتب فرانکفورت نظریه یازدهم مارکس درباره فویرباخ را وارونه کردند.

آن مؤسسه پژوهش مارکسیستی‌ای، که به مکتب فرانکفورت مشهور شد، از آغاز خود در 1923، از سیاست‌ورزی حزبی کناره می‌گرفت و به کشمکش سیاسی مشکوک بود. اعضای برجسته آن (تئودور آدورنو، ماکس هورکهایمر هربرت مارکوزه، اریک فروم، فریدریش پولاک فرانتس نویمان و یورگن هابرماس) در نقد شرارت فاشیسم و تأثیر سرمایه‌داری در تُهی‌سازی اجتماع و له‌کردن روح جوامع غربی بسیار فاضل بودند، اما توان تغییردادن آنچه را نقد می‌کردند نداشتند.

مکتب فرانکفورت آشکارا مارکس را واژگون کرده بود. این برداشت موجب خشم سایر مارکسیست‌ها شد. گئورگ لوکاچ یک ‌بار آدورنو و دیگر اعضای مکتب فرانکفورت را متهم کرد که به تعبیر او در «گراندهتل پرتگاه» اقامت گزیده‌اند. او نوشت که این هتل زیبا «مجهز به همه آسودگی‌هاست، بر لبه پرتگاه، بر لبه نیستی، بر لبه پوچی». آرتور شوپنهاور، آن فیلسوف قدیمی‌تر بدبین و اهل فرانکفورت، هم در زمره ساکنان سابق این هتل بود. لوکاچ گفت که شوپنهاور از فاصله‌ای امن به تأمل درباره رنج دنیا می‌پرداخت. او با کنایه نوشت: «تأملات روزمره پیرامون پرتگاه، مابین وعده‌های غذایی عالی یا سرگرمی‌های هنری، فقط مایه تشدید لذت از خُرده‌آسودگی‌های مهیا در آنجاست».

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
مقدمه: خلاف جریان
بخش اول: 1900-1920
1: وضعیت: بحرانی
2: پدران، پسران، و دیگر مناقشات
بخش دوم: دهه 1920
3: دنیای وارونه
4: ذره‌ای از دیگری
بخش سوم: دهه 1930
5: مسیر ویسکی‌فروشی بعدی را نشانمان بدهید
6: قدرت منفی‌اندیشی
7: در آرواره‌های تمساح
8: مدرنیسم و آن همه موسیقی جاز
9: دنیایی نو
بخش چهارم: دهه 1940
10: جاده پورت‌بوئو
11: هم‌پیمان با شیطان
12: نبرد علیه فاشیسم
بخش پنجم: دهه 1950
13: سونات اشباح
14: آزادی اروس
15: روبه‌دیوار، مادرخراب‌ها!
بخش ششم: دهه 1960
16: فلسفه‌ورزی با کوکتل مولوتوف‌ها
بخش هفتم: بازگشت از پرتگاه: هابرماس و نظریه انتقادی: پس از دهه 1960
17: عنکبوت فرانکفورت
18: شور جان‌خوار: نظریۀ انتقادی در هزارۀ جدید
برای مطالعه بیشتر
پی‌نوشت‌ها
واژه نامه
نمایه نام‌ها و آثار
نمایه مفاهیم