معرفی و دانلود کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم

معرفی کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم

کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم به‌قلم جیمز ماتسن تامسون، مقدمه‌ای کلی بر اصلی‌ترین رویکردهای نظریه و نقد هنر در قرن اخیر است؛ از نظریه‌ی بیان گرفته تا پساساختارگرایی و بسیاری نظریات دیگر که بزرگان تاریخ هنر ارائه کرده‌اند. تامسون همچنین مقدمه‌ای گویا را برای آن دسته از خوانندگانی که مطالعات کمتری در این حوزه داشته‌اند یا هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارند در ابتدای کتاب ذکر کرده. این کتاب برای دانشجویان تاریخ هنر، ادبیات و فلسفه منبع بسیار ارزشمندی است.

درباره‌ی کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم

هنر از دیرباز منبع الهام و آرامش برای بشر بوده و می‌توان به جرئت ادعا کرد که انسان بدون هنر قادر به ادامه‌ی زندگی و تحمل دشواری‌های وجودی نیست. بشر از هنر به‌عنوان تسکینی بر آلام روحی خود و اتصال به جهانی فراتر از جهان ماده بهره برده و نگاهی اجمالی به آثار بزرگان هنر در طی قرون و اعصار، خود شاهد و گواه این موضوع است. آثاری چون مجسمه‌های میکل آنژ، نقاشی‌های لئوناردو داوینچی، نابغه‌ی عصر رنسانس، رمبرانت، اسطوره‌ی بی‌بدیل قرن هفدهم و پیکاسو در عصر حاضر. نقد هنری اما، نوعی از نقد است که آثار هنری را از نظر بصری مورد بحث و ارزیابی دقیق قرار می‌دهد و منتقدان هنر معمولاً این آثار را از جنبه‌های زیبایی‌شناسی یا تئوری زیبایی‌ست که بررسی و تحلیل می‌کنند. معمولاً هدف از این کار، چیزی جز دستیابی به مبنای عقلانی برای درک هنر است و آن شاید همین عشق صرف به هنر باشد که ذکر شد.

جیمز ماتسن تامسون (James Matheson Thompson) در کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم (20th Century Theories of Art) ذکر می‌کند که تولید هنر، لذت بردن از آن و حتی ارائه‌ی تعاریفی برای آن، متکی بر زمینه‌ای از نظریه‌ها و ایده‌هاست؛ هرچند که شاید عده‌ی زیادی بر این باور نباشند. در نگاه بسیار کلّی، می‌توان گفت نظریه‌های هنری تا قرن هجدهم عمدتاً پیرو تفکر یونانی و در واکنش به آن شکل گرفته‌ بودند. اما در قرون هجدهم و نوزدهم، اندیشه‌های نو درباره‌ی هنر به‌شدت گسترش یافت و تولید اندیشه‌های جدید هنری در قرن بیستم، باز هم فراتر رفت و پیشرفت‌های چشمگیری داشت. بعضی از این باورها و اندیشه‌ها متعلق به مضامین گذشته‌ هستند، اما می‌توان آن‌ها را به‌صورت مستقل نیز مورد مطالعه و بررسی قرار داد. و به‌طور کلی می‌توان چنین ادعا کرد که ارتباط زیادی بین آن دسته از نظریه‌های قرن بیستم که یکدیگر را نفی نمی‌کنند، وجود دارد.

جیمز ماتسن در کتاب پیش رو از «نظریه‌‌ی بیان» گرفته تا «فرمالیسم» و «نظریه‌های گشتالت» را مورد بررسی قرار داده است. او گریزی نیز به «علم مطالعه‌ی نشانه‌ها»، «اگزیستانسالیسم» و البته «پساساختارگرایی» زده است که در دهه‌ی شصت با الهام از ساختارگرایی و علم مطالعه‌ی نشانه‌ها پدید آمد و در واقع می‌توان آن را بخشی از روند توسعه‌ی پویایی دانست. به ادعای نویسنده هدف اصلی وی از نگارش این کتاب، ارائه‌ی پیش‌درآمدی کلی بر دیدگاه‌های عمده نسبت به نظریه و نقد هنر در قرن بیستم بوده است. و طرح مطالب توسط او چنان صورت گرفته که هم می‌تواند به‌عنوان کتاب درسی دانشگاهی مورد استفاده قرار گیرد و هم خوانندگان معمولی کم‌اطلاع یا بی‌اطلاع نسبت به موضوع، از آن بهره‌ ببرند. دقیقاً به همین منظور پیش‌درآمدهایی برای هر بخش در نظر گرفته شده که جامعیت کتاب را تضمین می‌کنند و حجم و چگونگی آن‌ها نیز بسته به میزان دشواری هر متن کمی متفاوت است.

جیمز ماتسن تامسون کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم را در هشت بخش به رشته‌ی تحریر درآورده که در ادامه به عناوین آن‌ها اشاره خواهد شد. در بخش اول «نظریه‌ی بیان» مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و نویسنده پس از آن سراغ «فرمالیسم» رفته که شاید برای خوانندگان علاقه‌مند کمی آشناتر باشد. پس از آن نیز به ترتیب به «رویکرد روان‌شناختی»، «رویکرد جامعه‌شناختی»، «نشانه‌شناسی و ساختارگرایی»، «اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی»، «پساساختارگرایی» و سرانجام «رویکرد تحلیلی/ زبان‌شناختی» پرداخته شده است. در پایان نیز دو واژه‌نامه‌ی فارسی - انگلیسی و انگلیسی - فارسی در اختیار خوانندگان قرار گرفته که به درک هرچه بهتر مطالب و آشنایی با لغات و اصطلاحات تخصصی این حوزه، کمک قابل‌توجهی می‌کنند.

سید داود طبایی عقدایی کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم را به فارسی برگردانده و نشر افکار آن را منتشر کرده و در اختیار مخاطبان علاقه‌مند قرار داده است.

کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم برای چه کسانی مناسب است؟

مخاطب اصلی این کتاب دانشجویان رشته‌های تاریخ هنر، ادبیات و فلسفه هستند اما برای خوانندگان علاقه‌مند به حوزه‌ی نقد هنر نیز کاربردی و مفید خواهد بود.

در بخشی از کتاب نظریه‌های هنری در قرن بیستم می‌خوانیم

تعریف هنر

برای هنر هیچ تعریف عینی‌ای در دست نیست. تعاریف موجود از چارچوب تعاریف ذهنی فراتر نمی‌روند و عجیب آن‌که هنر را چیزی دانسته‌اند که آشکارکننده‌ی زیبایی باشد؛ اما زیبایی آن است که آدمی را خوش آید (بی‌آنکه میل او را برانگیزد). بسیاری از زیبایی‌شناسان مانند هاچسون، ولتر، دیدرو و دیگران به ضعف و نارسایی چنین تعریفی پی‌برده‌اند و به منظور یافتن شالوده‌ای برای آن، از خویش پرسیده‌اند که چرا، اصولاً چیزی خوشایند واقع می‌گردد. آن‌ها نهایتاً پرسش در باب زیبایی را به پرسش در باب ذائقه کشانده‌اند اما چنانکه خواننده می‌تواند از تاریخ زیبایی‌شناسی و نیز به تجربه دریابد، هر کوششی برای درک ذائقه بی‌نتیجه است و تا‌کنون کسی نتوانسته و نخواهد توانست توضیح دهد که چرا چیزی که خوشایند کسی است به مذاق دیگری خوش نمی‌آید و برعکس. بنابراین، فعالیت ذهنی موسوم به علم قادر نیست زیبایی‌شناسی موجود را یکجا بر ما معلوم نماید؛ یعنی نمی‌توان با تعیین خصوصیات و قوانین هنر یا قواعد زیبایی‌شناختی با این فرض که زیبایی هنر را می‌سازد، یا با درک خصوصیت ذائقه با این فرض که ذائقه هنر و ارزش آن را تعیین می‌کند، آثار مطابق با این قوانین را هنر اعلام کرد و آثاری را که با این قوانین مطابقت ندارند، مردود دانست. اگر چنین باشد، ما با پذیرش گونه‌هایی از آثار که خوشایندمان قرار می‌گیرد، نظریه‌ای هنری را تشکیل می‌دهیم که طبق آن فقط آثاری که خوشایند یک قشر مشخص از انسان‌هاست، هنر قلمداد می‌گردد. به موجب یک سنت هنری، آثار معروف (مانند آثار بزرگانی چون فیدیاس، سوفوکل، هومر، تیتیان، رافائل، باخ، بتهوون، دانته، شکسپیر، گوته و دیگران) هنر شناخته می‌شوند و داوری‌های زیبایی‌شناختی باید با توجه به این آثار صورت گیرد. در منابع زیبایی‌شناسی مکرراً به اظهار عقیده‌هایی درباره‌ی ارزش و معنای هنر برمی‌خوریم که نه بر قوانینی مشخص برای قضاوت درباره‌ی خوبی یا بدی آثار، بل بر همین سنّت هنری مبتنی‌اند که شرحش رفت...

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
پیش‌درآمد
بخش اول: نظریه‌ی بیان
بخش دوم: فرمالیسم
بخش سوم: رویکرد روان‌شناختی
بخش چهارم: رویکرد جامعه‌شناختی
بخش پنجم: نشانه‌شناسی و ساختارگرایی
بخش ششم: اگزیستانسیالیسم و پدیدارشناسی
بخش هفتم: پساساختارگرایی
بخش هشتم: رویکرد تحلیلی/ زبان‌شناختی
واژه‌نامه‌ی فارسی - انگلیسی
واژه‌نامه‌ی انگلیسی - فارسی
نمایه