معرفی و دانلود کتاب شهرها و سینما

معرفی کتاب شهرها و سینما

کتاب شهرها و سینما نوشته‌ی باربارا منل، با بررسی فیلم‌های مختلف، مسائل شهری را در سطحی فراتر از آنچه که در زندگی روزمره‌تان تجربه می‌کنید به تصویر می‌کشد.

درباره‌ی کتاب شهرها و سینما:

میان سینما و شهرها رابطه‌ای چندین ساله و ناگسستنی وجود دارد. فیلم‌ها در طی تاریخ با هر موضوع و سبکی همیشه نسبت به مکان‌ها، عملکردها و رفتارهای شهری توجه می‌نمودند و همواره تصویر یا یک نشانه‌ای از آن‌ها را در خود جای می‌دادند. باربارا منل (Barbara Caroline Mennel) در کتاب شهرها و سینما (Cities and cinema) سعی دارد تا ارتباطی که میان فیلم‌های سینمایی در شناخته شدن فضای شهرها مانند خیابان‌ها، نماها، آسمان و... توسط مردم جهان وجود دارد را مورد بررسی قرار دهد.

این کتاب از سه بخش تشکیل شده است. بخش اول اهمیت ارتباط میان شهرها و سینما را خاطر نشان می‌سازد و در سه فصل و در قالب روندی تاریخی، شهرها و گروهی از فیلم‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد. فصل اول ظهور فیلم شهری را در دوره جمهوری وایمار آلمان و دموکراسی تازه متولد شده از سال‌های 1919 تا 1933 بررسی می‌کند. فصل دوم موجِ فیلم نوآر ‌(مشخصاً فیلم‌های آمریکایی کارآگاهی سیاه و سفید) را به دورۀ پس از جنگ پیوند می‌زند و در این میان هالیوود را به  عنوان مکان اصلی تولید فیلم و لس‌آنجلس را به عنوان مکان اصلی فیلمبرداری معرفی می‌نماید. فصل سوم ارتباط میان موج نو سینمای فرانسه، گروهی از فیلمسازان که در اواخر دهۀ 1950 و اوایل دهۀ 1960 علیه نظام استودیویی فرانسه شوریدند‌ و شهر پاریس، به عنوان موضوع، این فیلم‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.

بخش دوم نشان‌دهنده‌ی گذر از سینمای مدرنیستی ملی به سینمای فراملی است؛ سینمایی که عمدتاً بر اصول زیباشناختی و رواج پست‌ مدرن استوار است. سه فصلِ این بخش بر مبنای محتوایشان طبقه‌بندی شده‌اند: فصل چهارم صنعت فیلم هُنگ‌کنگ را مورد بحث قرار می‌دهد؛ فصل پنجم روایتی است از بازنمودِ سینمایی شهرهای جنگ‌زده، دوپاره و از هم‌ گسیخته و فصل ششم به بررسیِ تصاویرِ شهرهای ایده‌آل و غیرایده‌آل در بازنمود سینمایی آن می‌پردازد. در هر سه فصل، با محوریت شهر، شاهد تکامل فیلم از مدرنیسم به پست‌ مدرنیسم و از سینمای ملی به سینمای فراملی هستیم.

بخش سوم این کتاب به فیلم‌هایی می‌پردازد که حول فضاهای شهری و گروه‌های اجتماعی حاشیه‌ای شکل گرفته‌اند. زندگی شهری بیش از هر چیزی قوام‌بخشِ تجربۀ اعضای حاشیه‌ای اجتماع است و حضور این افراد نیز به نوبۀ خود به تصاویر سینمایی معاصر از فضاهای شهری تعیّن می‌بخشد. فصل هفتم فیلم‌های ساخته‌شده در مورد محله‌های فقیرنشین را مورد بحث قرار می‌دهد و فصل هشتم به بازنمایی سینمایی جهانی‌ شدن و شهر می‌پردازد و در این میان به مقولاتی همچون سفر، مهاجرت، پناهندگان و کارگران غیر ‌قانونی اشاره می‌کند.

کتاب شهرها و سینما برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن این کتاب به فیلم‌سازان، منتقدان و تحلیل‌گران سینما و افراد علاقه‌مند به این حوزه پیشنهاد می‌شود.

جملات برگزیده‌ی کتاب شهرها و سینما:

- سینماتوگراف شهر را به عرصۀ حکمرانی خود بدل کرده، و کرۀ زمین را به زیر سیطرۀ خود در آورده است... سینماتوگراف خیلی مؤثرتر از موعظه‌های انسانی فرزانه به همه کس نشان داده است که واقعیت چیست. (آندری بِلی 1908)

- این روزها عموم مردم به سینماها سرازیر می‌شوند، از کارگران در سینماهای حومۀ شهر گرفته تا بورژواهای آلامد در سینماهای مجلل. (زیگفرید کراکائر)

- می‌توانی لس‌آنجلس را هم به جرمِ دست‌داشتن در جنایت‌ها متهم کنی... (ریچارد شیکل)

- من معتقدم که در سینما فقط این داستان‌های عاشقانه هستند که می‌توانند وجود داشته باشند. (ژان لوک گدار)

در بخشی از کتاب شهرها و سینما می‌خوانیم:

فیلم نوآر شهر را با مقولاتی همچون ازخودبیگانگی، انزوا، خطر، فساد اخلاقی و جنسیت سرکوب شده و در عین‌حال همیشه حاضر پیوند می‌زند. از خودبیگانگی شخصیت‌ها ترجمان خود را در حرکت مکرر انسان‌هایی تنها در امتداد فضاهای شهری و مواجهۀ اتفاقی‌شان با دیگر شخصیت‌های تنها می‌یابد. یکی از درخشان‌ترین مثال‌ها در این زمینه، فصل افتتاحیۀ فیلم بوسۀ مرگبار (رابرت آلدریچ، 1955) است. فیلم با نمایش یک دقیقه‌ای زنی آغاز می‌شود که جیغ‌کشان در خیابانی بی‌نام به سوی دوربین در حال دویدن است. مردی با یک ماشین اسپورت او را سوار می‌کند. اندکی بعد پلیس، که در جست و جوی فردی است که از تیمارستان فرار کرده، آن ها را متوقف می‌کند. مرد و زن وانمود می‌کنند که زوجی مزدوج هستند و از این رو ازدواج مصلحتی خود را به نمایشی در خدمت عبور از قانون بدل می‌نمایند. دومین برخورد اتفاقی، این‌بار با گانگسترها، به ضرب و شتم و در نهایت قتل زن مرموز منتهی می‌شود. گانگسترها مرد را نیز که به خیالشان مرده است در گوشه‌ای از جاده رها می‌کنند. روایت با چنین برخوردهای تصادفی‌ای ادامه می‌یابد و برای مخاطب آشکار می‌گردد که کاراکتر اصلی کارآگاه مایک هامر است؛ کارآگاهی که در ادامه به جست و جو برای کشف راز نهفته در برخورد مرموز ابتدای داستان در بزرگراه منتهی به لس‌آنجلس می‌پردازد.

سینمای نوآر همچنین، شهر را با فقدان عاطفه و احساس پیوند می‌زند، این امر تأثیر خود را بر شیوۀ بازیگری نیز می‌گذارد؛ بدین معنا که بازیگران دیالوگ‌های خود را صرفاًً با تکان دادن لب‌هایشان ادا می‌کنند. پیوند میان شهر و مقولاتی همچون ازخودبیگانگی و بی‌تفاوتی عاطفی به نوعی ادامه دهندۀ نظریۀ گئورگ زیمل پیرامون ویژگی‌های منحصربه‌فرد کلان شهر است؛ ویژگی‌هایی که خود از «تشدید انگیزش‌های روانی» ناشی می‌شوند. (175) شخصیت نمونه‌ای فیلم نوآر بازتاب‌دهندۀ توصیف زیمل از مفهوم «دل زدگی» است، دل زدگی به عنوان پدیده‌ای روانی «که به گونه‌ای محتوم در کلان شهر جاری و ساری است.» (178) زیمل، به منظور شرح تفسیر این پدیده، الگوی آستانۀ قرن جدید یعنی «انگیزش روانی» را در پیش گرفت. این الگو، که پیش تر معرفِ جنس زن بود، می‌توانست به فروپاشی روانی منجر شود. «لذت‌جویی افسارگسیخته در زندگی، فرد را به واخوردگی از لذت‌ها می‌کشاند، زیرا این لذت‌جویی اعصاب را در مدتی طولانی و در اثر شدیدترین واکنش‌ها چنان متشنج می‌کند که در نهایت سیستم عصبی به کلی از کار می‌افتد.» (178) از این رو، هیچ جای تعجب نیست که اغلب زنان افسونگرِ سینمای نوآر تجسمِ کاملِ دل زدگی هستند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ مترجمان
مقدمه: اسطورۀ تأسیس سینما، یا اِفکت قطار
بخش اول
فصل اول: مدرنیته و فیلم شهری: برلین
فصل دوم: شهر تاریک و فیلم نوآر: لس آنجلس
فصل سوم: شهر عشق: پاریس
بخش دوم
فصل چهارم: صنعت فیلم شهری: هنگ کنگ
فصل پنجم: شهر ویران‌شده، شهر دوپاره: برلین، بلفاست و بیروت
فصل ششم: شهر ویران‌شده، شهر دوپاره: برلین، بلفاست و بیروت
بخش سوم
فصل هفتم: گتوها و محله های فقیرنشین
فصل هشتم: شهر جهانی و شهرها در فرایند جهانی شدن
مؤخره: از « اِفکت قطار » تا « اِفکت فاوِلا » - پژوهش های آتی
کتاب شناسی
فیلم شناسی
نمایه