معرفی و دانلود کتاب رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی

معرفی کتاب رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی

کتاب رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی نوشته‌ی فاطمه صحرایی سرمزده، با دیدگاهی روانشناختی به نقد و تحلیل روایت‌های زکریا تامر و تطبیق آن با داستان‌های غلامحسین ساعدی می‌پردازد.

قصه‌پردازی از سنت‌های مهم و عمیق در ادبیات همه ملت‌هاست. نویسنده معاصر با دخل و تصرف در قصه‌های کهن، روایتی نو پدید می‌آورد که دستاورد نگرش او و پیشینیان اوست. بر این اساس، در طول زمان روایت‌های متنوعی شکل گرفته است که با نمونه‌های پیشین خود شباهت‌ها و تفاوت‌هایی داشته است. مطالعه در ساختار روایات متعدد، علاوه بر اینکه ما را از روند تکامل روایات آگاه می‌سازد، از کم و کیف داد و ستدهای نویسندگان و قصه پردازان و نیز، نوع تعاملات فرهنگی ملت‌ها پرده برمی‌دارد.

کتاب «رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی» تلاش می‌کند تا دیدگاه‌ها و شباهت‌های ساختاری آثار این دو نویسنده هم عصر را مورد بررسی قرار دهد. شباهت‌های ساختاری و ژرف ساختی موجود در داستان‌های این دو نویسنده و هم عصر بودن آن‌ها، نگارنده این اثر را بر آن داشت تا از بین نویسندگان متعدد عربی و فارسی زبان، به تحلیل و مقایسه آثار ایشان بپردازد.

طبق تقسیمات کتاب رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی (a comparative approach to short stories by Zakaria Tamer)، عناصر داستانی مشتمل بر نه قسم است که هر یک از این عناصر با ذکر مستنداتی از متن داستان‌ها و همچنین وجوه اشتراک و یا افتراق دو نویسنده بررسی شده است. پیش از ورود به بخش عناصر داستانی برخی از عناصر پیرامتنی و عناصر پلات که نگارنده در ارائه آن‌ها حرفی برای گفتن داشته، نیز مطرح شده است.

در بخشی از کتاب رویکرد تطبیقی به داستان‌های کوتاه زکریا تامر و غلامحسین ساعدی می‌خوانیم:

اگر چه ارتباط فلسفه با ادبیات به روزگار بسیار دور، حداقل به زمان افلاطون می‌رسد، اما در ارتباط با فلسفه اگزیستانسیالیسم، می‌توان گفت که این مکتب با آثار "سارتر"، "کامو" و "سیمون دوبوار" عملا وارد ادبیات شد (سید حسینی،961 :1385).

فلاسفه وجودی نه تنها نویسندگان بزرگی بوده‌اند بلکه شهرت فلسفی‌شان عمدتا بواسطه آثار ادبی‌شان بوده است. "سارتر" مشهورترین چهره‌ی این مکتب، به خاطر شاهکار‌های ادبی‌اش موفق به دریافت جایزه نوبل در ادبیات شد (الاصفر، 1999: 185).

کامو نیز، در بررسی کتاب تهوع سارتر مطرح کرده است که قصه چیزی جز فلسفه در قالب تصویر نیست و هیچ یک از آثار بزرگ ادبی نمی‌تواند از فلسفه دور باشد؛ یعنی باید بین فلسفه و هنر همواره یک نوع هماهنگی وجود داشته باشد (آشتیانی، بیتا: 29).

اگر چه شاهکارهای ادبی فیلسوفان وجودی، اغلب در قالب رمان نگاشته شده است، اما آنچه این مکتب را با نمایشنامه و داستان کوتاه پیوند داده است، مفهوم وضعیت است که یکی از درون مایه‌های اصلی اگزیستانسیالیسم می‌باشد (خطاط و امن خانی، 1387: 56).

سارتر در سال 1947 مقاله‌ی تئاتر وضعیت را که در حکم بیانیه‌ای در هنر تئاتر و سینما بود، منتشر کرد. از نظر سارتر، نکته‌ی مرکزی هنر نمایش، روشن کردن وضعیت‌هایی است که هر شخصیت در آن قرار می‌گیرد و ناچار به گزینش گزینه‌ها می‌شود. یک نمایش خوب باید بتواند این وضعیت‌ها، گزینش‌ها و آزادی‌ها را نمایان کند (احمدی، 511 :1384). از آن جا که نمایشنامه با داستان کوتاه، خویشی و نزدیکی داشته و از یک خانواده‌اند (میر صادقی، 111) داستان‌های کوتاهی که به نگارش نویسندگان فلسفه وجودی در آمده است کوششی است برای تحلیل انسان در وضعیت‌هایی چون مسئولیت، اختیار و آزادی و مرگ. از دید سارتر اهمیت وضعیت به حدی است که باعث تمایز انسان می‌شود. "تعارض انسان‌ها ناشی از اختلاف نظرها و خلق و خوها نیست، بلکه نتیجه تعارض وضعیت‌ها و شیوه کنش آدم هاست. (احمدی، 507: 1384).

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: داستان کوتاه
فصل دوم: شرح حال و آشنایی با سبک و آثار
فصل سوم: روایت شناسی داستان‌های کوتاه تامر و ساعدی
فصل چهارم : کارکرد و گونه‌های مختلف موتیف در آثار دو نویسنده
فصل پنجم: مضمون و درونمایه داستان‌ها
فصل ششم: تأثیر جنبش‌ها و مکاتب ادبی بر آثار
کتابنامه