معرفی و دانلود کتاب روانشناسی برای فیلمنامه نویسان

معرفی کتاب روانشناسی برای فیلمنامه نویسان

فیلم‌نامه‌نویسان، منتقدان فیلم و دانشجویان رشته‌های روان‌شناسی و سینما با مطالعه‌ی کتاب روانشناسی برای فیلمنامه نویسان به منبعی جامع برای شناخت اجمالی مهم‌ترین رویکردهای روان‌شناختی و تأثیر آن‌ها بر شخصیت‌پردازی و داستان‌پردازی فیلم‌ها، دسترسی خواهند داشت. ویلیام ایندیک در این کتاب هنری-روان‌شناختی، پس از شرح مفاهیم و موضوعات اصلی حوزه‌ی روان‌شناسی، شیوه‌ی به‌کارگیری آن‌ها را در نگارش یک فیلم‌نامه و سناریو، به مخاطبان خود آموزش می‌دهد.

درباره‌ی کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان

«فیلم» از نوع پدیده‌های عجیبی است که در عین پرکاربرد بودن، به نظر می‌رسد هنوز ماهیت دقیقش چه برای بینندگان عام و چه برای خبرگان عرصه‌ی فیلم‌سازی مجهول مانده. آیا باید آن را صرفاً یک هنر بصری بدانیم؟ یا یک صنعت پولساز است که گردش مالی قابل‌توجهی را رقم می‌زند؟ چطور یک فیلم می‌تواند احساسات مخاطبانش را هدف قرار دهد؟ آیا به سبب تأثیری که بر عواطف تماشاگران می‌گذارد، باید آن را یک پدیده یا ابزار روان‌شناختی نیز به حساب بیاوریم؟ با این‌که هنوز هم نمی‌توانیم فیلم‌ها را در دسته‌ی خاصی بگنجانیم اما بهتر است بپذیریم پدیده‌هایی چندبعدی هستند که می‌توان آن‌ها را از زوایای گوناگونی مورد بررسی قرار داد. کتاب‌های بسیاری هم در مورد جنبه‌های متنوع فیلم‌ها نوشته شده‌اند که هر کدام یک لایه‌‌ و چهره‌ی جدیدی از ماهیت آن‌ها را معرفی می‌کنند. اگر شما هم دست‌کم یک بار حس کرده‌اید انگار روح و روانتان با دیدن یک فیلم تسخیر شده و تأثیری باورنکردنی بر شما گذاشته، بد نیست با کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان (Psychology for Screenwriters) همراه شوید و با راهنمایی‌های ویلیام ایندیک (William Indick) به عمق لایه‌های روان‌شناختی فیلم‌ها نفوذ کنید. سفری هیجان‌انگیز که حقایق مهمی را برایتان روشن می‌کند.

شاید دیدن نام کتاب موجب شود تصور کنید تنها فیلم‌نامه‌نویسان و متخصصان سناریونویسی می‌توانند از مطالب و آموزه‌های این اثر بهره ببرند. بااین‌وجود، باید یادآوری کنیم اگرچه کتاب حاضر منبعی بی‌نظیر برای چنین افرادی محسوب می‌شود اما مخاطبان علاقه‌مند به دنیای سینما یا افرادی که قصد آشنایی با نقدهای روان‌شناختی و روان‌کاوانه‌ی آثار هنری را دارند نیز می‌توانند نکته‌های فراوانی را از این کتاب بیاموزند. بنابراین، مخاطبان اثر حاضر را می‌توان به سه گروه اصلی تقسیم‌بندی کرد: اول هنرمندانی که به فیلم‌نامه‌نویسی مشغولند، دوم افرادی که فیلم‌ دیدن را بیش از هر کاری در این دنیا دوست دارند و سوم نیز پژوهشگران یا دانشجویانی که می‌خواهند با روش‌های نقد آثار هنری از منظر روان‌شناسی آشنا شوند. اگر شما هم به یکی از این سه دسته تعلق دارید، کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان با هدف یاری رساندن به شما نوشته شده است.

ویلیام ایندیک پس از ارائه‌ی مقدمه‌ای مفصل در مورد نقش خیال‌پردازی در فیلم‌ها و اثراتی که بر ذهن ناخودآگاه آدمی دارند، وارد مطالب جزئی‌تر شده و به تحلیل فیلم‌ها از دیدگاه برخی از روان‌شناسان برجسته می‌پردازد. بخش اول کتاب به سراغ زیگموند فروید و اصول بنیادین نظریات وی رفته. همچنین با معرفی مفهوم ناخودآگاه و نقش آن در برانگیختن احساسات انسان، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار فیلم‌نامه‌نویسان و سایر مخاطبان قرار می‌دهد. گفتنی است کتاب پیش‌رو علاوه‌بر مباحث اصلی خود، اطلاعات سودمندی را نیز در رابطه با رویکردهای روان‌شناختی و مبانی فکری برترین روان‌شناسان جهان به شما عرضه می‌کند. بااین‌اوصاف، می‌توان آن را اثری هنری-روان‌شناختی تلقی کرد.

نویسنده پس از تحلیل دیدگاه فروید در مورد ناخودآگاه، به سراغ عقده‌ی ادیپ و مسئله‌ی جنسیت در نوباوگی رفته و آن‌ها را بررسی می‌کند. کشمکش‌های روان‌رنجورانه و شرح آن‌ها از نظر فروید، انواع سازوکارهای دفاعی برای مقابله با کشمکش‌های روان‌رنجورانه و تحلیل و بررسی رویاها در سایر فصول این بخش موشکافی شده‌اند. البته علاوه‌بر زیگموند فروید، در بخش نخست کتاب با گوشه‌ای از دیدگاه‌های دختر او، آنا فروید نیز آشنا می‌شوید. ‌‌‌‌‌‌بخش دوم به اریکسون و آراء روان‌شناختی او اختصاص پیدا کرده. کشمکش‌های هنجاری و مراحل هشت‌گانه‌ی رشد هویت ایگو در همین بخش مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. توجه داشته باشید که ویلیام ایندیک هم در این بخش و هم در سایر بخش‌ها و فصول کتاب، ضمن ارائه‌ی مباحث تئوریک، نحوه‌ی کاربرد این اطلاعات را در نگارش و شخصیت‌پردازی یک فیلم‌نامه نشان می‌دهد. به‌طور مثال، پس از معرفی مفهوم کشمکش هنجاری و گستره‌ی معنایی آن، به مخاطبان خود می‌آموزد که چگونه با بهره‌گیری از این مفهوم می‌توان درونیات شخصیت‌های یک فیلم و رفتارهایشان را به نحوی قابل‌قبول و باورپذیر بیان کرد.

در بخش سوم کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان، مطالب مهمی را در مورد کهن‌الگوها و ناخودآگاه جمعی انسان‌ها می‌آموزید. همچنین به آن دسته از تصاویر و مضامین روان‌شناختی جهان‌شمول پی می‌برید که در ساخت و پرداخت ماجراهای یک فیلم‌نامه، به کمکتان می‌آیند. نیازهای مشترک بشر که ریشه در کهن‌الگوهایشان دارند، مانند نیاز به عشق، درمان معنوی و موفقیت فردی در این بخش بیان شده‌اند و با جزئیات مورد واکاوی قرار می‌گیرند. ایده‌های جوزف کمبل در رابطه با تحلیل روان‌شناختی اسطوره‌ها در بخش چهارم کتاب ذکر شده‌اند. مطالب این بخش بیشتر برای مخاطبانی مناسب خواهد بود که می‌خواهند فیلم‌نامه‌ای تخیلی و اسطوره‌ای بنویسند یا تنها قصد دارند این نوع از فیلم‌نامه‌ها را از منظر روان‌شناسی بررسی کنند. مطالعه‌ی بخش چهارم فرصتی خواهد بود تا با کتاب «قهرمان هزارچهره»، اثر جوزف کمبل، آشنا شوید و چکیده‌ای از مطالب آن را دریافت کنید.

در بخش پنجم به رویکرد آدلر در تحلیل‌های روان‌شناختی پی می‌برید و به شناخت جامعی در مورد مفهوم عقده‌ی حقارت و همچنین رقابت میان فرزندان دست می‌یابید. نظریه‌ی مِی و اندیشه‌های روانکاوانه و اگزیستانسیالیستی او از دیگر مطالبی هستند که در کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان به شما عرضه می‌شوند. به‌طور کلی، باید بگوییم با خواندن این اثر، هم مهم‌ترین و اثرگذارترین جریان‌های روان‌شناختی را می‌شناسید و هم روش استفاده از مبانی اصلی آن‌ها را هنگام نوشتن یک فیلم‌نامه یاد می‌گیرید. در عین حال، معیارهایی را برای نقد روانکاوانه و روان‌شناختی فیلم‌ها به دست می‌آورید.

برای مطالعه‌ی این کتاب جامع حوزه‌ی هنر و روان‌شناسی، می‌توانید سری به نسخه‌ی فارسی آن بزنید که با برگردان محمد گذرآبادی، از سوی نشر کتاب هرمس به چاپ رسیده است.

کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان برای چه کسانی مناسب است؟

دانشجویان رشته‌ی ادبیات نمایشی و تمامی افرادی که به‌طور حرفه‌ای در زمینه‌ی فیلم‌نامه‌نویسی فعالیت دارند، خواندن کتاب روانشناسی برای فیلم‌نامه‌نویسان را فراموش نکنند.

در بخشی از کتاب روانشناسی برای فیلمنامه نویسان می‌خوانیم

شناخت و درک کامل اصول روان‌شناختى در پس کار خلّاقه به شخص من کمک‌هاى فراوانى کرده و براى هر جمله‌اى که تا کنون نوشته‌ام نقش راهنما، حامى و منبع الهام را داشته است. نظریه‌هاى روان‌شناختى که در این کتاب تشریح شده براى کار من و زندگى‌ام سرچشمه‌هاى بى‌نهایت باارزشى بوده‌اند و فقط مى‌توانم امیدوار باشم که اندیشه‌هاى مطرح‌شده در فصل‌هاى پیشین براى شما هم به همین اندازه الهام‌بخش باشند. هر یک از نظریه‌هاى کتاب نسبت به خلق کشمکش، ساختار پیرنگ و رشد شخصیت در فیلمنامه، رویکرد متفاوتى اتخاذ مى‌کند. قصد من هم همین بوده است. همان‌طور که براى انجام دادن هر کارى راه‌هاى مختلفى وجود دارد، در فیلمنامه‌نویسى هم لزوماً نباید از روش واحدى استفاده کرد رشته‌اى که آلوده به پیرنگ‌ها و شخصیت‌هاى کلیشه‌اى، گفتگوهاى تکرارى و سناریوهاى نخ‌نماست. کتاب را با این هدف طراحى کردم که دیدگاه‌هاى مختلف روان‌شناختى درباره فیلمنامه‌نویسى را معرفى و شما را با رویکردهاى مختلف به کارتان آشنا کنم. اگر به عنوان نویسنده تخته رنگ متنوع‌ترى داشته باشید در کار خلّاقه آزادانه‌تر عمل خواهید کرد.

فهرست مطالب کتاب

سپاسگزارى
مقدمه
بخش اول: زیگموند فروید
فصل یک: عقده ادیپ
فصل دو: کشمکش روان‌رنجورانه
فصل سه: مراحل روانى جنسى
فصل چهار: سازوکارهاى دفاعى ایگو
فصل پنج: کارِ رؤیا
بخش دوم: اریک اریکسون
فصل شش: کشمکش هنجارى
فصل هفت: بحران هویت و وراى آن
بخش سوم: کارل یونگ
فصل هشت: کهن‌الگوهاى شخصیت
فصل نه: کهن‌الگوهاى پیرنگ
بخش چهارم: جوزف کمبل
فصل ده: قهرمان هزارچهره
فصل یازده: سفر قهرمان مؤنث
بخش پنجم: آلفرد آدلر
فصل دوازده: عقده حقارت
فصل سیزده: رقابت فرزندان
فصل چهارده: سبک‌هاى زندگى
بخش ششم: رولو می
فصل پانزده: کشمکش وجودى
فصل شانزده: کهن‌الگوهاى عصر خودشیفتگى
نتیجه‌گیرى
فیلم‌شناسى
کتاب‌شناسى
نمایه موضوعى
نمایه نام‌ها