معرفی و دانلود کتاب داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی

معرفی کتاب داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی

یکی از منابع تدریس فیلمنامه‌نویسی و داستان‌نویسی در برترین دانشگاه‌های سراسر جهان. رابرت مک کی در کتاب داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی‬‌‫ به شرح دقیق و مفصلی از اجزاء یک اثر داستانی خوب، خواه فیلمنامه باشد و خواه رمان، می‌پردازد. این کتاب به مدت بیست هفته در فهرست پرفروش‌ترین‌های لس‌آنجلس تایمز قرار گرفت.

درباره‌ی کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫

بیش از بیست‌وپنج سال از زمانی که رابرت مک کی راهنمای محبوب خود را برای فیلمنامه‌نویسی، با عنوان کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫ (Story: Substance, Structure, Style, and the Principles of Screenwriting) منتشر کرد می‌گذرد. اما کماکان این اثر یکی از پرکاربردترین کتاب‌های مرجع در این زمینه محسوب می‌شود و نویسندگان و فیلم‌سازان از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع در زمینه‌ی آموزش فیلم‌نامه‌نویسی استفاده می‌کنند.

مک کی در این کتاب توصیه‌های خود را برای فیلمنامه‌نویسان مشتاق ارائه می‌دهد و بر اساس مطالب آن سمینارهای بسیاری را در سراسر جهان برگزار کرده است. نویسنده با بیانمندی جذاب و واضح خود به شرح اجزای اصلی یک فیلمنامه‌ی خوب می‌پردازد و به فراخور بحث‌های مختلف، مثال‌هایی متناسب را از فیلم‌های کلاسیک گرفته تا آثار سینمای مدرن، در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. در کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫، رابرت مک کی تمامی آنچه را که در سمینارهای 450 دلاری معروف خود در سراسر جهان تدریس می‌کند، در اختیار شما قرار می‌دهد. به عقیده‌ی بسیاری از منتقدان و مخاطبان جدی این عرصه، کتاب داستان رابرت مک کی یکی از کامل‌ترین و جامع‌ترین آثار در زمینه‌ی آموزش فیلم‌نامه‌نویسی و ساختار داستانی به شمار می‌رود.

اگرچه در عنوان کتاب ذکر شده است که این اثر درباره‌ی ساختار فیلم‌نامه نوشته شده، اما می‌توان از آموزه‌های آن در سایر زمینه‌هایی که داستان‌سرایی در آن‌ها نقش اساسی دارد نیز بهره گرفت. به ضرس قاطع می‌توان گفت آنچه مک کی در کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی به مخاطبان خود آموزش می‌دهد، برای رمان‌نویسان، داستان‌نویسان و نمایشنامه‌نویسان نیز کارآمد و مفید خواهد بود.

فراموش نکنید که برای شکستن ساختارهای کلاسیک، باید ابتدا به آن‌ها مسلط شوید. از این رو با وجود این‌که در سراسر کتاب داستان، نویسنده به شرح اجزاء یک فیلم‌نامه یا اثر داستانی کلاسیک می‌پردازد، مطالعه‌ی این کتاب برای کسانی که می‌خواهند خلق فرم‌های بدیع و نوآورانه‌ای را تجربه کنند نیز ضروری به نظر می‌رسد.

جوایز و افتخارات کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫

• برنده‌ی جایزه‌ی معتبر بین‌المللی کتاب تصویر متحرک؛
• بیش از سی بار تجدید چاپ در آمریکا و نوزده بار چاپ در بریتانیا؛
• قرارگیری در فهرست پرفروش‌ترین‌های لس‌آنجلس تایمز به مدت بیست هفته؛
• منبعی برای تدریس استادان در دانشکده‌های فیلم و سینمای دانشگاه‌های شاخصی از جمله هاروارد، ییل، UCLA و USC.

نکوداشت‌های کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫

• یک کتاب محرک، نوآورانه، با طراوتی عملی. (لارنس کاسدان، کارگردان)

• بهترین راهنمایی که می‌توانید درباره‌ی نوشتن پیدا کنید. (لورنس کولت)

• مک‌کی استانیسلاوسکی دنیای نویسندگی است. (دنیس دوگان، نویسنده)

• داستان یک دستورالعمل عالی در مورد هنر داستان‌سرایی است. (Austin American)

• در دوره‌های دشوار نوشتن، اغلب برای راهنمایی به کتاب فوق‌العاده‌ی رابرت مک‌کی مراجعه می‌کنم. (دومینیک دان، رمان‌نویس)

• برای افرادی که در هالیوود به نویسندگی، کارگردانی و تولید می‌پردازند یا آرزوی آن را دارند، مک‌کی تلاقی بین ای. اف. هاتون و سان میونگ مون است. او پادشاه بلامنازع فیلمنامه‌نویسی است. (Newsday)

• مک‌کی در کتاب داستان آن‌قدر توصیه‌های درستی را ارائه می‌کند -از منابع وسیعی مانند ارسطو و کازابلانکا گرفته تا استانیسلاوسکی- که غیرممکن است برای نوشتن یک فیلمنامه به چیزی بیشتر از آن نیاز داشته باشیم. (جین اشتاینبرگ)

کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی‬‌‫ برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به دنبال یک مرجع شناخته‌شده و معتبر در زمینه‌ی آموزش فیلمنامه‌نویسی هستید، مطالعه‌ی کتاب داستان‬‌‫: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه‌نویسی را از دست ندهید. نه تنها برای نوشتن اثری داستانی، بلکه اگر می‌خواهید از تماشای فیلم‌ها لذت بیشتری ببرید نیز خواندن این کتاب را به شما توصیه می‌کنیم.

با رابرت مک کی بیشتر آشنا شویم

رابرت مک کی (Robert McKee) آموزه‌های خود را سالانه در سالن‌های پرفروشی در لس‌آنجلس، نیویورک، لندن و دیگر پایتخت‌های سینما در سراسر جهان تدریس می‌کند. او از 9 سالگی فعالیت خود را در تئاتر آغاز کرد و در طول دوران لیسانس خود در دانشگاه میشیگان به ایفای نقش و کارگردانی در بیش از 30 اثر نمایشی پرداخت. این نویسنده‌ی فیلم و تلویزیون همچنین به عنوان مشاور توسعه‌ی پروژه و استعداد، با شرکت‌های بزرگی مانند Tri-Star و Golden Harvest Films همکاری کرده است.

در سال 1983، مک کی به هیئت علمی دانشکده‌ی سینما و تلویزیون در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی پیوست و در آنجا سمینار معروف خود را درباره‌ی داستان ارائه کرد. یک سال بعد، مک کی پذیرش در این دوره را برای عموم باز کرد و او اکنون سمینار داستانی 30 ساعت و 3 روزه‌ی خود را به مخاطبان بسیاری در سراسر جهان آموزش می‌دهد. در پانزده سال گذشته بیش از 50000 دانشجو در لس‌آنجلس، نیویورک، پاریس، سیدنی، تورنتو، بوستون، سانفرانسیسکو، هلسینکی، اسلو، مونیخ، سنگاپور، بارسلونا و 12 پایتخت فیلم دیگر در سراسر جهان، این دوره را گذرانده‌اند. کتاب «دیالوگ: هنر کنش کلامی بر صفحه، صحنه و پرده» عنوان اثر دیگری از رابرت مک کی است که به فارسی ترجمه شده است.

در بخشی از کتاب داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی می‌خوانیم

گرچه نویسندگان داستانهاى واقع‌گرا یا داستانهاى پرتحرک و تصویرى در قصه‌گویى ضعف دارند اما ممکن است یکى از دو توانایى بنیادى را دارا باشند. نویسندگانى که به داستانهاى گزارش‌گونه گرایش دارند غالبا از قدرت حواس برخوردارند، یعنى قدرت انتقال احساسات جسمى و فیزیکى به خواننده. آن‌ها با چنان دقت و حساسیتى مى‌بینند و مى‌شنوند که زیبایى ساده و روشن تصاویر آن‌ها بیننده را غافلگیر مى‌کند. در مقابل، نویسندگان داستانهاى پرتحرک و پرزرق و برق غالبا از تخیل کافى براى بردن بیننده از آنچه هست به آنچه مى‌تواند باشد برخوردارند. آن‌ها مى‌توانند غیرممکنها را به واقعیتى غافلگیرکننده بدل کنند. آن‌ها نیز بیننده را متعجب مى‌سازند. دریافت حسى و تخیل قوى، هر دو مهارتهایى رشک‌انگیزند اما مثل یک زوج خوب، مکمل یکدیگرند و به تنهایى از ارزششان کاسته مى‌شود.

در یک سوى واقعیت، عینیات محض و در سوى دیگر تخیل محض قرار دارد. و در بین این دو قطب، گستره نامحدود داستان است. داستان قوى در جایى از این طیف گسترده به تعادل مى‌رسد. اگر نوشته شما به یکى از این قطبها متمایل است باید بیاموزید که میان تمام وجوه سرشت انسانى خود هماهنگى و تعادل ایجاد کنید. باید خود را در گستره خلاقه قرار دهید: حساس به تصویر، صدا و احساس باشید اما آن را با قدرت تخیل متوازن کنید. از هر دو دست بهره بگیرید و از بینش و غریزه خود براى تکان دادن مخاطب و براى بیان دیدگاهتان نسبت به چگونگى و چرایى اعمال بشر استفاده کنید.

و بالاخره اینکه، براى نویسندگىِ خلاق نه‌تنها قدرت حسى و تخیل ضرورى است بلکه دو استعداد منحصر به فرد و بنیادى دیگر نیز لازم است. اما این دو توانایى لزوما ارتباطى با هم ندارند. به عبارت دیگر کوهى از اولى به معناى وجود ذره‌اى از دیگرى نیست.

فهرست مطالب کتاب

بخش اول: نویسنده و هنر داستانگویى
مقدمه
فصل اول: مسئله داستان
افول داستان
نابودىِ یک حرفه
الزام داستان
داستان خوب، روایت مناسب
داستان و زندگى
توان‌ها و استعدادها
مهارت فنى باعث شکوفایى استعداد است
بخش دوم: عناصر داستان
فصل دوم: گستره ساختار
واژه‌شناسىِ ساختار داستان
ساختار
حادثه
صحنه
لحظه
سکانس
پرده
داستان
مثلث داستان
شاه‌پیرنگ (Archplot)، خُرده‌پیرنگ (Miniplot)، ضدپیرنگ (Antiplot)
تفاوت‌هاى صورى در درون مثلث داستان
پایان‌هاى بسته در برابر پایان‌هاى باز
کشمکش بیرونى در برابر کشمکش درونى
قهرمان منفرد در برابر تعدد قهرمان
قهرمان فعال در برابر قهرمان منفعل
زمان خطى در برابر زمان غیرخطى
علیت در برابر تصادف
واقعیت پایدار در برابر واقعیت ناپایدار
تغییر در برابر ایستایى
سیاست طراحى داستان
نویسنده باید از راه نوشتن زندگى خود را تأمین کند
نویسنده باید بر فُرم کلاسیک تسلط داشته باشد
نویسنده باید به چیزى که مى‌نویسد ایمان داشته باشد
فصل سوم: ساختار و موقعیت
جنگ علیه کلیشه‌ها
موقعیت (Setting)
رابطه میان ساختار و موقعیت
اصل ضابطه‌مند کردن خلاقیت
تحقیق
حافظه
تخیل
امر واقع (fact)
گزینش‌هاى خلاقه
فصل چهارم: ساختار و ژانر
ژانرهاى سینمایى
رابطه میان ساختار و ژانر
استادى و تسلط در ژانر
محدودیت در کار خلاقه
در آمیختن ژانرها
بازآفرینى ژانرها
وسترن
درام روانى
داستان عشقى
استقامت در کار
فصل پنجم: ساختار و شخصیت
شخصیت در برابر شخصیت‌پردازى
تجلى شخصیت
منحنى شخصیت (character arc)
ساختار و کارکردهاى شخصیت
نقطه اوج و شخصیت
فصل ششم: ساختار و معنا
احساس زیباشناختى
ایده اولیه (Premise)
ساختار به منزله فن بیان
ایده ناظر
معنا و فرآیند خلاقه
ایده در برابر ضد ایده
تعلیم‌گرایى
آرمان‌گرا، بدبین، کنایه‌پرداز
ایده ناظر آرمان‌گرایانه
ایده‌هاى ناظر بدبینانه
ایده‌هاى ناظرکنایى
درباره کنایه (irony)
معنا و جامعه
بخش سوم: اصول طراحى داستان
فصل هفتم: ماده خام داستان
قهرمان
پیوند تماشاگر
گام نخست
دنیاى شخصیت
شکاف (gap)
درباره خطر کردن
تداوم شکاف
نوشتن از درون به بیرون
محله چینى‌ها
آفریدن در درون شکاف
ماده خام و نیروى محرکه داستان
فصل هشتم: حادثه محرک
دنیاى داستان
تألیف
حادثه محرک
ستون فقرات داستان
جستجو
طراحى حادثه محرک
تعیین محل حادثه محرک
کیفیت حادثه محرک
خلق حادثه محرک
فصل نهم: طراحى پرده
مشکلات فزاینده
نقاط بى‌بازگشت
قانون کشمکش
پیچ و خم (Complexity) در برابر پیچیدگى (Complication)
طراحى پرده
انواع دیگر طراحى
پایان کاذب
ریتم پرده
پیرنگ‌هاى فرعى و پیرنگ‌هاى چندگانه (Multiple Plots)
فصل دهم: طراحى صحنه
نقاط عطف
مسئله حدیث نفس
مقدمه‌ها / نتایج
انتقال‌هاى عاطفى
ماهیت انتخاب
فصل یازدهم: تحلیل صحنه
متن و زیرمتن (Subtext)
فن تحلیل صحنه
کازابلانکا
خلاصه داستان
نقطه اوج میان‌پرده‌اى
همچون در یک آینه
خلاصه داستان
فصل دوازدهم: ترکیب
وحدت و تنوع
سرعت
ریتم و تمپو
نمایش پیشروىِ داستان
پیشروى اجتماعى
پیشروى فردى
صعود نمادین
صعود کنایى
اصل انتقال
فصل سیزدهم: بحران، نقطه اوج، گره‌گشایى
بحران
بحران در نقطه اوج
تعیین محل بحران
طراحىِ بحران
نقطه اوج
گره‌گشایى
بخش چهارم: نویسنده در حین کار
فصل چهاردهم: اصل تخاصم
رساندن داستان و شخصیت به آخر خط
فصل پانزدهم: معرفى
نگو، نشان بده
استفاده از پیش‌داستان
فلاش‌بک‌ها
سکانس‌هاى رؤیا
مونتاژ
گفتار روى تصویر (voice-over narration)
فصل شانزدهم: مشکلات و راه‌حل‌ها
مسئله حفظ توجه بیننده
معما، تعلیق، کنایه دراماتیک
مسئله غافلگیرى
مسئله تصادف
مسئله کمدى
ساختار کمیک
مسئله نقطه دید
نقطه دید در درون داستان
مسئله اقتباس
مسئله ملودرام
مسئله چاله‌ها
فصل هفدهم: شخصیت
کِرم ذهن (The Mind Worm)
شخصیت‌ها موجودات انسانى نیستند
بُعد شخصیت (character dimension)
طراحى نقش‌ها
شخصیت کمیک
سه راهنمایى درباره خلق شخصیت در سینما
فصل هجدهم: متن
گفتگو
گفتار کوتاه
فیلمنامه صامت
توضیحات صحنه
قراردادن یک فیلم در مغز خواننده
نظام‌هاى تصویرى
فیلمنامه‌نویس به مثابه شاعر
عناوین
فصل نوزدهم: شیوه نویسنده
نوشتن از بیرون به درون
نوشتن از درون به بیرون
طرح گام به گام
خلاصه داستان
فیلمنامه
فصل بیستم: پایان
کتابشناسی
واژه‌نامه
نمایه