معرفی و دانلود کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن

معرفی کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن

کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن شامل مقالاتی انتقادی به قلم گروهی از نویسندگان است. موضوع اغلب این مقالات، تأثیر اقتصاد نئولیرالیستی بر وضعیت کشورهای حاشیه‌ای (جهان سوم) است. کار گزینش، ترجمه و ویرایش نوشتارهای حاضر در کتاب پیش رو بر عهده‌ی احمد سیف بوده.

درباره کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن

واژه‌ی «نئولیبرالیسم» برای اشاره به دوره‌ای خاص از تاریخ تطور نظام سرمایه‌داری به کار می‌رود؛ دوره‌ای که کمابیش از اواسط دهه‌ی 1970 آغاز گشته و به زعم منتقدان نظام سرمایه‌داری، به انحای گوناگون تا به امروز ادامه یافته است. نئولیبرالیسم بیش از آن‌که آموزه یا دکترینی فلسفی و سیاسی باشد، یک سیستم فکریِ عمل‌گرا است که بر پایه‌ی آن شیوه‌ی خاصی از اداره‌ی امور اقتصادی تجویز می‌گردد. ویژگی منحصربه‌فرد سیستم نئولیرالیستی، تأکید آن بر نقش بازار آزاد در توسعه‌ی اقتصادی است. مروجین نئولیبرالیسم قویاً بر لزوم کاهش دخالت‌های دولت در امر اقتصاد تأکید داشته و بر ضرورت خصوصی‌سازیِ تمام‌عیار در همه‌ی حیطه‌ها پافشاری می‌کنند. اصول و آموزه‌های نئولیبرالیستی، از این جهت که تنها ناظر به حوزه‌ی اقتصاد سیاسی‌اند، با اصول و آموزه‌های رایج در لیبرالیسم کلاسیک (که خصلتی توأمان فلسفی، سیاسی و اقتصادی داشتند) بسیار متفاوتند.

آنچه در کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن، ویراسته‌ی احمد سیف، خواهید خواند، مجموعه‌ای از مقالات اقتصادی و سیاسی است که در جملگی آن‌ها، به واکاوی معضلات ناشی از سیطره‌ی اصول نئولیبرالیستی بر جهان امروز پرداخته شده است.

در مقالات کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن، به طور خاص به مسئله‌ی جهانی کردن توجه شده و رابطه‌ی این مقوله با نظم نئولیبرالیستیِ حاکم بر جوامع غربی بررسی گردیده است.

اصطلاح «جهانی کردن» که از سوی احمد سیف به کار رفته، نیازمند توضیحی مختصر است. این اصطلاح در کتاب پیش رو معادل Globalization در زبان انگلیسی در نظر گرفته شده. اغلب مترجمین واژه‌ی مورد اشاره را «جهانی شدن» ترجمه می‌کنند. سیف امّا به دلایل متعددی، بر این باور است که جهانی شدن معادل گویا و دقیقی برای Globalization نیست. چه، او بر این عقیده است که فرایند جهانی شدن، یا آن‌گونه که او مایل است بگوید، جهانی کردن، پیرو نظمی طبیعی نیست؛ بلکه اساساً فرایندی دستوری و تجویزی است که از سوی ابرقدرت‌های غربی سامان داده می‌شود.

در راستای مطلب فوق، مرور پاراگرافی از مقدمه‌ی احمد سیف بر کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن خالی از فایده نیست: «وقتی به‌جای جهانی شدن که رایج است، از جهانی کردن حرف می‌زنم، به‌وضوح روشن است که از دیدگاه من، این فرایند نه نتیجه‌ی تحول درونی نظام سرمایه‌سالاری بلکه پیامد اجرای سیاست‌های ویژه‌ای است که به اجرا درآمده است. همین نکته، بلافاصله این پرسش را مطرح می‌کند که پس، علت جهانی کردن چیست؟ چه شد و چه پیش آمد که اقتصاد جهان را «جهانی» کردند و چرا؟ آیا ‌آن‌گونه که کسانی چون جف ساکس ادعا می‌کردند انگیزه‌ی جهانی‌کردن سراسری‌کردن رفاه و به‌واقع جهانی کردن غنا و ثروت بود، یا این که این فرایند نه فقط پیامد که انگیزه‌های دیگری دارد.»

چنان‌که اشاره کردیم، در کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن مخاطب مجموعه مقالاتی از نویسندگان متعدد خواهید بود. در ادامه مروری داشته‌ایم بر اسامی این نویسندگان: جان بلامی فاستر، سایمون آصف، ژان بریک مون، فلوریان زولمن، جان اسمیت، اوتسا پاتنیک، پرابهت پاتنیک، میشل براند، رمی هره را.

کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به مباحث مرتبط با حوزه‌ی اقتصاد سیاسی مخاطبین اصلی کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن‌اند. اگرچه، دوست‌داران مطالب جامعه‌شناختی و تاریخی نیز به سهم خود می‌توانند از مطالب موجود در اثر پیش رو بهره بگیرند و بیاموزند.

با احمد سیف بیشتر آشنا شویم

احمد سیف، گردآورنده‌ و مترجم مقالات کتاب پیش رو، متولد سال 1324 و اهل شهر زیبای آمل است. سیف تحصیلات آکادمیک خود را از دانشکده‌ی بازرگانی تهران آغاز نمود و به ترتیب در سه دانشگاه منچستر، گلاسکو، و ریدینگ، به پیگیری و ختم آن همت گمارد. او از سال 1989 به عنوان مدرس به خدمت دانشگاه استافوردشر درآمد و تا سال 2010 در این کالج به فعالیت خود ادامه داد. پس از سال 2010، بالافاصله در کالج پارک رجنتس آکسفورد آغاز به تدریس کرد و پس از آن نیز، این کار را در کالج علوم انسانی لندن پی گرفت. عمده‌ی فعالیت‌های قلمی احمد سیف ناظر به حیطه‌های تاریخ، اقتصاد و حقوق سیاسی بوده‌اند. از میان آثار پرشمار این نویسنده و پژوهشگر ارزنده، می‌توان به عناوین پیش رو اشاره داشت: «درباره‌ی فئودالیسم ایران پیش از مشروطه»، «نقدی بر تاریخ‌نگاران شوروی»، «مقدمه‌ای بر اقتصاد سیاسی»، «اقتصاد ایران به روایت اسناد در قرن نوزدهم»، «علل و پیامدهای رکود بزرگ»، «قرن گم‌شده»، «تاریخ آشفته یا آشفته‌نگاری تاریخی؟»، «بحران بزرگ جهانی».

در بخشی از کتاب امپریالیسم در عصر جهانی کردن می‌خوانیم

جهانی‌کردن تولید و انتقال آن به کشورهای دارای دستمزد پایین مهم‌ترین و پویاترین دگرگونی عصر نئولیبرالی است. نیروی اساسی محرک، آن چیزی است که اقتصاددانان «آربیتراژ کار جهانی» نامیده‌اند؛ یعنی کوشش بنگاه‌ها در اروپا، امریکای شمالی و ژاپن برای کاستن از هزینۀ تولید و افزودن بر سود، با جایگزین کردن کار به‌نسبت گران بومی با کار ارزان‌تر خارجی، یا از طریق انتقال تولید (برون‌سپاری)، یا از طریق انتقال کارگر. کاستن از تعرفه‌ها و رفع موانع در راه تحرک سرمایه هم انتقال تولید به کشورهای با دستمزد پایین را تشویق کرده است، ولی نظامی‌کردن مرزها و خارجی‌ستیزی فزاینده باعث شد تا انتقال کارگرها کمتر شود، نه اینکه به‌طور کامل متوقف شود، ولی جریانش تخفیف پیدا کرد، چون مهاجران را در موقعیت متزلزلی قرار داده و آن‌ها را به‌صورت شهروندان درجه دو درآورده است. در نتیجه، کارخانه‌ها به‌آسانی از مرزهای بین امریکا و مکزیک می‌گذرند و از دیوارهای قلعۀ اروپا رد می‌شوند، به‌مانند تولیداتی که در این کارخانه‌ها تولید می‌شوند و یا سرمایه‌دارانی که صاحب آن‌ها هستند. تنها کارگرانی که در آن‌ها کار می‌کنند، نمی‌توانند به‌راحتی از مرزها بگذرند. این البته رسوایی بزرگ جهانی‌سازی است - یعنی جهانی که قرار است مرز نداشته باشد - برای هر چیز و همه چیز مرز ندارد، ولی کارگران را استثنا کرده است.

اختلاف در میزان دستمزد جهانی که به‌طور عمده نتیجۀ جلوگیری از حرکت آزاد کار است، تصویر مخدوشی از تفاوت جهانی در میزان بهره‌کشی به دست می‌دهد. (یعنی اختلاف بین ارزشی که کارگران تولید می‌کنند و آنچه به آن‌ها پرداخت می‌شود.) حرکت تولید به‌سمت جنوب و سود شرکت‌ها که مرکزشان در اروپا و امریکای شمالی و ژاپن است؛ ارزش دارایی‌های مالی متعدد که به این سودها وابسته است؛ و سطح زندگی شهروندان در این شهرها همه و همه به‌شدت به بهره‌کشی شدید کارگران در کشورهای به‌اصطلاح «نوظهور» وابسته است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ مترجم
جهانی‌کردن یا جهانی‌شدن؟
مناسبات بین دولت و سرمایه
پاشنۀ آشیل نظام جهانی‌کرده
امپریالیسم جدید سرمایۀ مالی انحصاری جهانی‌کرده
تحلیل کلاسیک مارکسی از امپریالیسم و وابستگی
چپ و لباس جدید امپراتور
امپریالیسم سرمایۀ مالی انحصاری
یادداشت‌ها
امپریالیسم و تبدیل ارزش به قیمت
جهانی‌کردن امپریالیستی تولید
تبدیل ارزش قیمت
چارچوب جهانی
مرکز اپل
چشم‌انداز سیاسی
یادداشت‌ها
امپریالیسم در قرن بیست‌ویکم
بخش اول. جهانی‌سازی و امپریالیسم: جهانی‌سازی تولید و تولیدکنندگان
 «آربیتراژ» کار در جهان: موتور اصلی جهانی‌کردن تولید
بخش دوم. نظریه‌های بهره‌کشی: نظریۀ وابستگی و منتقدان آن
لنین و امپریالیسم
سرمایۀ مارکس و نظریۀ امپریالیسم
افزایش سومین شکل ارزش اضافی
نتیجه‌گیری
یادداشت‌ها
امپریالیسم در عصر جهانی کردن
یک.
دو.
سه.
چهار.
پنج.
شش.
یادداشت‌ها
امپریالیسم چین: قدرتی جدید در آفریقا
احیای اقتصاد آفریقا
صعود قدرت اقتصادی چین
بهره‌کشی از طبقۀ کارگر چینی
امپریالیسم چین در آفریقا
صادرات نیروی کار
مناسبات بین سرمایه و کار بدون تغییر مانده است
یادداشت‌ها
بدهی یونان و امپریالیسم مالی جدید
پرداخت 95 درصد قرض‌ها به بانکداران اروپا
هزینه‌های یونان، هشت سال بعد
و همچنان هیچ نشانی از بهبود نیست
عملکرد واقعی اقتصاد یونان در سال گذشته
آیا بحران ‌چهارم بدهی یونان ناگزیر شده است؟
ظهور امپریالیسم جدید مالی؟
امپریالیسم دلار
سیاست امپریالیستی فدرال‌رزرو
مقاومت مقابل دلار
مشکلی برای همه
ماهی‌گیری از آب گل‌آلود
دوقطبی اجتناب‌ناپذیر: جنگ یا صلح؟
امپریالیسم و جنگ‌های تازه در خاورمیانه
چین در خاورمیانه
واقعیت منطقه
تراژدی تازۀ یمن
کشور متروکه
وحدت
عربستان سعودی: مذهب در خدمت امپریالیسم
نشریۀ اینترنتی لفت‌کام
صعود امپریالیسم آلمان
امپریالیسم عریان مداخلات بشردوستانه
ایدئولوژی امپریالیسم بشردوستانه
نمایه