معرفی و دانلود کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات

معرفی کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات

کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات، مفهوم آموزش بهداشت را توضیح می‌دهد و می‌کوشد فلسفه و اصول و مبانی آن را تعریف کند. این کتاب که یکی از واحدهای درسی دانشجویان رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی است، کاربرد علم ارتباطات و رسانه‌ها را در آموزش مفاهیم بهداشتی و انتقال پیام‌های مرتبط با آن، بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که چطور با ترکیب این دو فاکتور می‌توان سطح پیشگیری و به تبع آن سلامت جامعه را بالاتر برد.

درباره‌ی کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات

در پزشکی مدرن، فقط بحث تشخیص و درمان مطرح نیست، بلکه مسأله‌ی پیشگیری هم از اهمیت زیادی برخوردار است. درواقع فجایع و بیماری‌های مختلف این موضوع را به انسان آموختند که راه کم‌هزینه و ساده‌تر، بیمار نشدن است! گفته شده در همه‌گیری طاعون در قرون‌وسطی انسان به شکل جدی فهمید برای اینکه زنده بماند، باید به‌شدت از خود مراقبت کند. پس‌ازآن فاجعه، این رویکرد وارد علم پزشکی و به‌مرور به بخشی جدایی‌ناپذیر از آن تبدیل شد. در چند دهه‌ی گذشته، تغییر نگرش نسبت به مفهوم سلامت از یکسو، و افزایش هزینه‌های درمان از سوی دیگر، باعث شد رویکردهای خودمراقبتی و حفاظت از خود بیش از همیشه موردتوجه قرار بگیرند. اما این تغییر به‌خودی‌خود و تصادفی اتفاق نیفتاده، بلکه با نوعی آموزش هم همراه بوده است. اینکه بدانیم چطور از خودمان مراقبت کنیم، چه غذاهایی را بخوریم یا از چه موادی دوری کنیم، همگی مستلزم آموزش هستند.

از همین‌جا بود که رشته‌ای در پزشکی شکل گرفت که به آموزش بهداشت معروف شد. این حوزه قرار بود رفتارهای مطلوب را به مردم یاد دهد تا بتوانند سطح سلامتشان را بالاتر ببرند. یکی از منابع مفید در این زمینه، کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات نوشته‌ی فاطمه محمدخواه، علی خانی جیحونی، محمدحسین وزیری و ابوالفضل آتش پوش است. این راهنما مفهوم آموزش بهداشت را تعریف می‌کند و فلسفه‌ی آن را توضیح می‌دهد. همین‌طور از اصول و مبانی آن می‌گوید و درباره‌ی ارتباطش با حوزه‌های دیگر، ازجمله ارتباطات صحبت می‌کند.

طبیعتاً همه‌ی انسان‌ها دوست دارند سالم باشند و دچار هیچ بیماری‌ای نشوند. اما عملاً در رفتار این اتفاق نمی‌افتد. ما بارها به خاطر رفتارمان سلامتمان را به خطر می‌اندازیم. به عبارت بهتر، شکافی بین میل و رفتار یا آگاهی و عمل ما وجود دارد که به این وضعیت دامن می‌زند. آموزش بهداشت دقیقاً برای پر کردن این فاصله به وجود آمده. این دانش به ما کمک می‌کند رفتارهای زیانبار را کنار بگذاریم و به سمت الگوهای سالم برویم. این روند نه‌تنها سلامت فرد، که سلامت جامعه را هم افزایش خواهد داد. این رویکرد در دهه‌ی 1950 پیش گرفته شد و حدوداً سه دهه بعد به‌عنوان یک رشته‌ی دانشگاهی مطرح شد.

آموزش بهداشت برای تأثیرگذاری بیشتر، از دانش و مهارت‌های دیگری هم کمک می‌گیرد که شاید مهم‌ترین آن‌ها علم ارتباطات باشد. افراد کادر درمان برای انتقال پیام‌ها و آموزش اصول بهداشتی باید از انواع رسانه‌ها استفاده کنند. فاطمه محمدخواه، علی خانی جیحونی، محمدحسین وزیری و ابوالفضل آتش پوش در کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات، به این موضوع می‌پردازند و آن را به‌تفصیل تشریح می‌کنند. نویسندگان به‌خوبی نشان می‌دهند چه ابزارهایی برای این کار وجود دارد و چطور می‌توان آن‌ها را به کار گرفت.

کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات را نشر بشری منتشر کرده است.

کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به کارکنان حوزه‌ی سلامت، مخصوصاً دانشجویان رشته‌های پرستاری، بهداشت عمومی و آموزش بهداشت پیشنهاد می‌شود.

در بخشی از کتاب آموزش بهداشت و ارتباطات می‌خوانیم

مرحله اول: ارزیابی اجتماعی
در این مرحله، برنامه‌ریزان به شناخت جامعه می‌پردازند و این کار را با استفاده از روش‌های مختلف و متعدد جمع‌آوری داده‌ها از قبیل مصاحبه با افراد کلیدی، بحث گروهی متمرکز با اعضای جامعه هدف، مشاهده و پیمایش Survey، انجام می‌دهند. برای اطلاع از نیازها، خواسته‌ها و مشکلات و نیز ظرفیت‌ها، نقاط قوت و منابع گروه هدف، باید به سراغ اعضای آن جامعه رفت. فرآیندی که در طی آن گروه‌های اجتماعی به شناسایی مشکلات شایع، اهداف، منابع و نیز راهبردهای اجرایی برای رسیدن به اهداف برنامه، به برنامه‌ریزان کمک می‌کنند، سازماندهی اجتماعی (Community Organization) نام دارد. در مرحله ارزیابی اجتماعی مشکلاتی که باعث می‌شود تا کیفیت زندگی اعضای جامعه هدف کاهش یابد، شناسایی می‌شود تا در مراحل دیگر ارزیابی مورد تحلیل قرار گیرد.

فهرست مطالب کتاب

فصل 1: مروری بر تعریف، اهداف، اصول، فلسفه و دامنه کاربرد آموزش بهداشت
فصل 2: تعریف و مفاهیم ارتقای سلامت
فصل 3: رفتار بهداشتی و آموزش بهداشت
فصل 4: یادگیری و تغییر رفتار در آموزش بهداشت
فصل 5: هماهنگی بین بخشی در آموزش بهداشت، آموزش بهداشت و توسعه
فصل 6: فرهنگ جامعه و آموزش بهداشت، نقش آموزش بهداشت در سطوح مختلف پیشگیری
فصل 7: تشخیص نیازهای آموزشی و مراحل برنامه‌ریزی در آموزش بهداشت
فصل 8: روش‌های ارائه و انتقال پیام‌های بهداشتی
فصل 9: طرز تهیه انواع نشریات بهداشتی، کاربرد رسانه‌ها در آموزش بهداشت
فصل 10: مروری بر تعریف ارتباط و انواع آن، اجزای تشکیل‌دهنده ارتباط و ویژگی‌های آن‌ها، نقش ارتباطات جمعی در آموزش بهداشت
فصل 11: استفاده از وسایل کمک آموزشی جهت انتقال پیام‌های بهداشتی
فصل 12: نقش مربیان آموزش و بهداشت در شبکه بهداشتی و درمانی
نقش مربیان آموزش و بهداشت در پیشگیری از بیماری‌های واگیر
نقش مربیان آموزش و بهداشت در پیشگیری از بیماری‌های مزمن
نقش مربیان آموزش و بهداشت در برنامه‌های بهداشت خانواده
نقش مربیان آموزش و بهداشت در برنامه‌های بهداشت مدارس
شناخت موانع و مشکلات آموزش بهداشت
فصل 13: ارزشیابی برنامه‌های آموزش بهداشت
منابع