معرفی و دانلود کتاب پدیدارشناسی

معرفی کتاب پدیدارشناسی

کتاب پدیدارشناسی ترجمه‌ی یکی از مدخل‌های دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد به قلم دیوید وودراف اسمیت است. با مطالعه‌ی این کتاب متوجه می‌شوید که پدیدارشناسی چیست، از منظر فیلسوفان مختلف پدیدار چه معنایی دارد، این اصطلاح با هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی و فلسفه‌ی ذهن چه ارتباطی دارد و در نظریه‌ی آگاهی معاصر، پدیدارشناسی به چه معناست.

درباره‌ی کتاب پدیدارشناسی

پدیدارشناسی (Phenomenology) مانند سایر مفاهیم فلسفی، اصطلاحی است که حوزه‌های مختلفی را در برمی‌گیرد. از نظر مؤلف مدخل پدیدارشناسی، دیوید وودراف اسمیت، در دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد، پدیدارشناسی یا اصطلاحی در فلسفه است یا جنبشی در تاریخ فلسفه. بیشتر افراد ادموند هوسرل را مبدع این اصطلاح می‌دانند؛ اگرچه او نیز تحت‌تأثیر متفکران قبلی بود. هایدگر، سارتر، مرلو-پونتی و دریدا از دیگر اندیشمندانی بودند که به تکمیل نظریات هوسرل پرداختند. دیوید وودراف اسمیت (David Woodruff Smith)، دانش‌آموخته‌ی دانشگاه استنفورد و استاد فلسفه‌ی دانشگاه کالیفرنیا، در زمینه‌ی پدیدارشناسی و شناخت هوسرل مقالات و کتاب‌های متعددی دارد و از این رو، یکی از بهترین اشخاص برای نگارش این مدخل به حساب می‌آید.

مهم‌ترین مفهوم در پدیدارشناسی، این است که هر شخص جهان را چطور تجربه می‌کند و پدیده‌های جهان در نظر او چگونه هستند. پدیدارشناسان به دنبال توصیف آن تجربه هستند. به‌طور کلی پدیدارشناسی به دو صورت تعریف می‌شود: علم پدیدارها به‌عنوان شاخه‌ای از هستی‌شناسی، و شاخه‌ای از علم که در آن پدیدارها توصیف و طبقه‌بندی می‌شوند. در فلسفه از معنای اول استفاده می‌شود و مراد از پدیدارشناسی در فیزیک و فلسفه‌ی علم، معنای دوم است. دیوید وودراف اسمیت در یک کلام فنومنولوژی یا پدیدارشناسی را این‌چنین تعریف می‌کند: بررسی پدیدارها یا نمودها دربرابر بود (یا واقعیت).

هوسرل در کتاب «پژوهش‌های منطقی» به این نتیجه رسید که پیش‌فرض‌های ما در توصیف پدیده‌‌ها نقش مهمی دارند. از نظر او، تا وقتی که این پیش‌فرض‌ها از بین نروند، ما نمی‌توانیم به بینشی واقعی درباره‌ی جهان دست یابیم. وی پدیدارشناسی را شالوده‌ی اصلی فلسفه می‌دانست و برای اخلاق، متافیزیک یا معرفت‌شناسی درجه‌ی اهمیت کمتری قائل بود. با توجه به اظهارات دیوید وودراف اسمیت در کتاب پدیدارشناسی، تعریف اصطلاحات مکتب پدیدارشناسی و روش‌های آن هنوز هم موردبحث است. برای مثال پیروان هایدگر از این مکتب و اصطلاحاتش تلقی دیگری دارند. هایدگر عقیده دارد که پدیده‌ها همان چیزهایی هستند که خود را نشان می‌دهند و پدیدارشناس آن‌ها را همان‌گونه که خودشان نشان می‌دهند، توصیف می‌کنند.

کتاب پدیدارشناسی ذیل مجموعه‌ی دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد انتشارات ققنوس و با ترجمه‌ی مسعود علیا به انتشار رسیده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد

اگر به جست‌وجوی نام یک فیلسوف یا نظریه‌ی فلسفی در فضای اینترنت بپردازید،‌ دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد (Stanford Encyclopedia of Philosophy) جزء اولین نتایجی است که مشاهده می‌کنید. دانشگاه استنفورد انتشار این دانشنامه را در سال 1995 آغاز کرد و پس از مدتی، متن کامل مقالات را در اینترنت در دسترس علاقه‌مندان قرار داد. کسانی که در تدوین این دانشنامه‌ی بزرگ نقش دارند، از استادان و مؤلفان به‌نام در حوزه‌ی فلسفه هستند. این دانشنامه به سرپرستی دکتر ادوارد ن. زالتا، چندصد مدخل دارد و یکی از بهترین راه‌ها برای آشنایی مقدماتی با مباحث فلسفی است. مسعود علیا، در سال 1392 با همکاری انتشارات ققنوس، تصمیم به ترجمه‌ی بعضی از مدخل‌های این دانشنامه گرفت. او به همراه مترجمانی نام‌آشنا آخرین ویراست مقالات دانشنامه‌ی فلسفه‌ی استنفورد را با حفظ سبک و زبان، به ترجمه درآورد. انتشارات ققنوس این مجموعه را با کسب اجازه از گردانندگان این دانشنامه (به‌ویژه دکتر زالتا) منتشر کرده است. تاکنون صد جلد از این مجموعه روانه‌ی بازار شده است که عناوین بعضی از آن‌ها عبارتند از: مفهوم شر، فلسفه‌ی دین، عقل به روایت کانت، زیبایی‌شناسی فمینیستی، ژاک لکان، اخلاق ارسطو، باروخ اسپینوزا و پدیدارشناسی.

کتاب پدیدارشناسی برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان فلسفه مخاطبان اصلی کتاب پدیدارشناسی هستند.

در بخشی از کتاب پدیدارشناسی می‌خوانیم

پدیدارشناسان کلاسیک تقریبا سه روش قابل تشخیص از یکدیگر را به کار مى‌بستند. ما نوعى از تجربه را درست همان‌طور که در تجربه (گذشته) خودمان مى‌یابیم وصف مى‌کنیم. از این قرار، هوسرل و مرلو پونتى از توصیف ناب تجربه زیسته سخن مى‌گفتند. ما نوعى از تجربه را با ربط دادن آن به ویژگى‌هاى مرتبط زمینه تفسیر مى‌کنیم. به این طریق، هایدگر و پیروانش از هرمنوتیک، یعنى هنر تفسیر در زمینه، مخصوصا زمینه اجتماعى و زبانى، دم مى‌زدند. ما صورت نوعىْ تجربه را تحلیل مى‌کنیم. در نهایت، همه‌ی پدیدارشناسان کلاسیک، تحلیل تجربه را به کار مى‌بستند و در این میان ویژگى‌هاى مهم را براى شرح و بسط بیشتر به دیده مى‌گرفتند.

این روش‌هاى سنتى در دهه‌هاى اخیر به شاخه‌هایى تقسیم شده‌اند و روش‌هاى قابل‌استفاده براى پدیدارشناسى را گسترش داده‌اند. از این قرار: در الگوى منطقى‌ معناشناسانه‌ی پدیدارشناسى، شرایط صدق را براى نوعى از اندیشیدن (مثلاً، در جایى که مى‌اندیشم سگ‌ها گربه‌ها را دنبال مى‌کنند) یا شرایط برآورده شدن را براى نوعى از قصد (مثلاً در جایى که قصد دارم یا مى‌خواهم از روى آن مانع بپرم) مشخص مى‌کنیم. در سرمشق آزمایشىِ علم اعصاب از نوع شناختى آن، آزمایش‌هایى تجربى طراحى مى‌کنیم که وجوهى از تجربه را تصدیق یا ابطال مى‌کنند (مثلاً، آن‌جا که اسکنى از مغز فعالیت الکتروشیمیایى را در ناحیه‌ی خاصى از مغز نشان مى‌دهد که تصور مى‌شود مربوط به نوعى از دیدن یا هیجان یا کنترل حرکتى است). این شیوه‌ی «پدیدارشناسى عصبى» فرض را براین مى‌گذارد که تجربه آگاهانه مبتنى بر فعالیت عصبى در عمل بدن‌مندانه در محیط مناسب است و این یعنى درآمیختن پدیدارشناسى محض با علم زیست‌شناسانه و فیزیکى به نحوى که کاملاً هم مطلوب پدیدارشناسان سنتى نبود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار دبیر مجموعه
درآمد
1: پدیدارشناسى چیست؟
2: رشته پدیدارشناسى
3: از پدیدارها تا پدیدارشناسى
4: تاریخ و انواع پدیدارشناسى
5: پدیدارشناسى و هستى‌شناسى، معرفت‌شناسى، منطق و اخلاق
6: پدیدارشناسى و فلسفه ذهن
7: پدیدارشناسى در نظریه‌ی آگاهى معاصر
کتابنامه
واژه‌نامه‌ی انگلیسى به فارسى
نمایه