معرفی و دانلود کتاب ملانصرالدین

معرفی کتاب ملانصرالدین

علی پوسکوللواوغلی در کتاب ملانصرالدین، بیش از سی لطیفه‌ی کوتاه و حکایت طنز با محوریت این شخصیت تاریخی و بذله‌گو را گردآوری کرده و به زبانی ساده روایت می‌کند. پوسکوللواوغلی که از شاعران و زبان‌شناسان مطرح ترک محسوب می‌شود، در این کتاب کوشیده روحیه‌ی حاضرجواب و بذله‌گوی ملانصرالدین را بازتاب دهد. این کتاب برنده‌ی جایزه‌ی ادبیات TDK ترکیه شده است.

درباره‌ی کتاب ملانصرالدین

یکی از شخصیت‌های منحصربه‌فرد تاریخی در منطقه‌ی آسیا، ملانصرالدین است. گفته شده او در قرن سیزدهم میلادی در ترکیه به دنیا آمده و می‌زیسته، گرچه محققان در مورد وجود او چندان مطمئن نیستند. هیچ سند و مدرک دقیقی وجود ندارد که نشان بدهد چنین شخصیتی واقعاً وجود داشته، اما بااین‌وجود او حضور بسیار پررنگی در ادبیات فولکلور تمام منطقه دارد. در این هشتصد سال او وارد فرهنگ ده‌ها کشور مسلمان آسیایی شده و مردم این کشورها داستان‌های او را نقل کرده‌اند. تاجایی‌که یونسکو روایت‌های او را به نام کشورهای آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان و ازبکستان به ثبت رسانده است. البته ملا در همه‌ی این کشورها کاراکتر کاملاً یکسانی ندارد و گاهی تفاوت‌هایی شکل گرفته. برای مثال در بعضی فرهنگ‌ها مثل ترکیه او بیشتر نماد انسانی هوشمند و بذله‌گو است، درحالی‌که در برخی کشورهای دیگر همچون ایران، تا حدودی به بلاهت و سادگی نزدیک می‌شود. اما نقطه‌ی مشترک همه‌ی آن‌ها، در شوخ‌طبعی و حاضرجوابی اوست. درواقع حکایت او با طنز و مطایبه گره خورده تا جایی که گاهی به جوک و لطیفه تبدیل شده است.

محققین معتقدند بسیاری از روایت‌های طنز و شوخی‌هایی که به او نسبت داده‌ شده ساخته‌ی مردم سال‌های بعد است. با همه‌ی این‌ها، حکایت‌ها و داستان‌های او از محبوب‌ترین داستان‌های فولکلور این منطقه محسوب می‌شود. علی پوسکوللواوغلی (Ali Püsküllüoğlu) در کتاب ملانصرالدین (Nasreddin Hodja)، بیش از سی حکایت از او را گردآوری کرده و بازخوانی می‌کند. این داستان‌های کوتاه طنز از معروف‌ترین طنزهای منتسب به ملا هستند.

حکایت‌های ملانصرالدین بیشتر در نقل‌قول‌ها بود و در قهوه‌خانه‌ها و کاروانسراها گفته می‌شد و دهان‌به‌دهان می‌گشت. به خاطر همین سنت شفاهی بود که برخی تاریخ‌شناسان معتقدند او مخلوق گروهی است و اگر در تاریخ چنین شخصی بوده، احتمالاً متفاوت از این شخصیت بوده است. داستان‌های او در قرن‌های بعدی از آسیا به اروپا هم رفت، چنانکه در ادبیات روس‌ها و صرب‌ها هم ردپای او را می‌توان یافت. قدیمی‌ترین متن یافته‌شده در مورد حکایت‌های او مربوط به قرن شانزدهم میلادی است که تا حدی با حکایت‌های ایزوپ یونانی هم ادغام شده بود و مشخصاً خیلی از جوک‌های قدیمی یونانی را هم به ملانصرالدین نسبت می‌داد.

علی پوسکوللواوغلی، نویسنده‌ی کتاب ملانصرالدین، از شعرای معروف و محبوب ترکیه بود. او در زبان ترکی هم تخصص داشت و نزدیک به پنجاه سال از عمرش را صرف تحقیق درباره‌ی این زبان و تاریخ آن کرد. بی‌دلیل نبود که او به این حکایت‌های تاریخی علاقه‌مند شد و سعی کرد تعدادی از آن‌ها را گردآوری کند. او به خاطر این اثر، در سال 1981 برنده‌ی جایزه‌ی TDK ترکیه شد.

کتاب ملانصرالدین را نشر اختر با ترجمه‌ی کاظم آذری‌سیسی منتشر کرده است.

کتاب ملانصرالدین برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به داستان‌های طنز و شخصیت ملانصرالدین می‌توانند این کتاب را مطالعه کنند.

با علی پوسکوللواوغلی بیشتر آشنا شویم

علی پوسکوللواوغلی (2008-1935) شاعر، نویسنده و کارشناس زبان اهل ترکیه بود. او در کودکی به خاطر مشکلات سلامتی تحصیل را رها کرد و به کارهای مختلف پرداخت؛ از فروش روزنامه و بلیت سینما تا نویسندگی و روزنامه‌نگاری. پوسکوللواوغلی در اوایل دهه‌ی 1960 به‌عنوان کارشناس در مؤسسه‌ی زبان ترکی استخدام شد و حدود 23 سال در آنجا کار کرد. بعد از کودتای ابتدای دهه‌ی 1980 این انستیتو توقیف شد و او مجبور شد به آنکارا برود و در آنجا کار و مطالعاتش را ادامه بدهد. علی پوسکوللواوغلی از شعرای مهم دهه‌های پیشین ترکیه محسوب می‌شود و زبان، فرم و ایده‌های خاص خود را داشت. از او نُه مجموعه شعر منتشر شده که از بین آن‌ها می‌توان به «تابستان و باران»، «در روشنی» و «فراموششان نکن» اشاره کرد. او جوایز متعددی هم برده که جایزه‌ی شعر یونس نادی از جمله‌ی آن‌هاست.

در بخشی از کتاب ملانصرالدین می‌خوانیم

تیمور لنگ یک فیل به آق‌شهری‌ها داده و گفته بود که از او مراقبت کنید. به این فیل هر چه می‌دادند می‌خورد.

هر چیزی سبک، سنگین، ساقه‌ی درختان، علوفه؛ تا آن‌جا که چیزی در آق‌شهر نمانده بود.

آق‌شهری‌ها از دست این فیل در امان نمانده بودند.

آق‌شهری‌ها ثروتمند بودند؛ فقیر شدند.

آق‌شهری‌ها دست به دعا برداشته بودند که از این بلا آسوده باشند.

ملا گفته بود بیایید برویم پیش تیمور لنگ که این بلا را از سرمان باز کند اما هر چه که می‌رفتند به او نمی‌رسیدند چون که به چادرش ستونی تا آسمان زده بود. همه یکی‌یکی دو‌تا دوتا فرار کردند. اما ملا نصرالدین درست روبروی تیمور لنگ ایستاد و گفت: «این فیل‌ات را از ما بگیر.» ملا نصرالدین برگشت به پشت سرش نگاه کرد دید هیچ‌کدام از همشهری‌هایش نیست خودش تک و تنهاست.

تیمور لنگ گفت «بگو ببینم دردت چیست؟»

ملا گفت: «سلطانم همشهری‌های من خیلی از این حیوان خوششان آمده می‌خواهند که این حیوان تنها نماند. یک فیل ماده هم می‌خواهند.»

فهرست مطالب کتاب

نی‌لبک
بز نر
گرگ
خواب
مایه
بوقلمون
حرف
دیگ
ساز
طناب
آستین
پول
دزد
لحاف
سرکه
دَدَری
گناه
کلاغ سیاه
تعادل
گربه
بلبل
عقل
فیل
وعده
گدا
جالیز
دستار
خر
هیاهو
افتادن
کیفر
حق