معرفی و دانلود کتاب مبانی آینده پژوهی
برای دانلود قانونی کتاب مبانی آینده پژوهی و دسترسی به هزاران کتاب و کتاب صوتی دیگر، اپلیکیشن کتابراه را رایگان نصب کنید.
معرفی کتاب مبانی آینده پژوهی
کتاب مبانی آینده پژوهی نوشته‌ی محسن رستمی، عیسی کشاورز و رضا خجسته، به کمک مجموعه‌ای از مطالعات میان رشته‌ای و با رویکردی تلفیقی نسبت به جهان سعی دارد تا ایده‌های بدیع و کارآمدتری پیرامون مسائل مختلف ارائه دهد.
ما انسان‌ها، امروزه در دنیایی زندگی می‌کنیم که جلوگیری و ممانعت از تأثیرگذاری فناوری‌های نو بر عملکرد زندگی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. بنابراین باید بتوانیم به گونه‌ای این تحولات را بپذیریم که آمادگی لازم برای مواجه شدن با پیامدهای آن در روند زندگی عادی خود را داشته باشیم.
اگر بخواهیم انسان خوبی باشیم، ناگزیر باید آینده پژوه باشیم. از منظر آزادی انسان، تصور آینده‌های گوناگون و سپس انتخاب میان آن‌ها موضوع بسیار حائز اهمیتی است. عکس این مدعا هم درست است. برای اینکه آینده پژوه خوبی باشیم، باید بخواهیم که انسان خوبی باشیم و به عبارت دیگر، نگران رفاه و سعادت دیگران باشیم. در این راستا لازم است بصیرت افراد نسبت به آینده به دانشی فراتر از اینکه "آینده چه هست؟" و حتی فراتر از اینکه "چه می‌تواند باشد؟" مجهز شود. جان کلام، این بصیرت باید به احساسی از اینکه "آینده چه باید باشد؟" مسلح گردد.
بدون تردید توسعه فناوری‌های نوین و افزایش زمینه‌های کاربرد آن‌ها علاوه بر اینکه می‌تواند از مزایای قابل توجهی در زندگی انسان‌ها برخوردار باشد، نگرانی‌های بسیاری را نیز به همراه خواهد داشت. با توجه به اهمیت این موضوع به موازات تحقیقاتی که در راستای دستیابی به فناوری‌های نوین انجام می‌شود، گروهی دیگر از محققان نیز تأثیر آن‌ها در زندگی انسان‌ها را مورد مطالعه قرار می‌دهند که این مطالعات اغلب دربردارنده‌ی مجموعه برنامه‌های مختلفی نظیر برگزاری دوره‌های آموزشی در استفاده از فناوری‌های نوین به منظور افزایش آگاهی کاربران و همچنین بررسی عملکرد این فناوری‌ها و تجزیه و تحلیل آثار و پیامدهای زیستی ناشی از آن‌ها خواهد بود.
آینده پژوهی رشته‌ای مستقل است که به شکلی روشمند به مطالعه‌ی آینده می‌پردازد. این رشته تصاویری از آینده در اختیار ما قرار می‌دهد تا در زمان حال، بر اساس این تصاویر بتوانیم به شکل کارآمدتری تصمیم بگیریم. این تصاویر در سه مقوله طبقه‌بندی می‌شوند: آینده‌های ممکن، آینده‌های محتمل و آینده‌های مطلوب.
در این راستا، وندل بل یکی از متفکران مهم این حوزه، آینده پژوهی را به این شکل تعریف می‌کند: «آینده پژوهی رشته‌ای مستقل به شمار می‌رود که هدفش مطالعه منظم آینده است. آینده پژوهان به دنبال کشف، ابداع، ارائه، آزمون و ارزیابی آینده‌های ممکن، محتمل و بهتر هستند. آنان انتخاب‌های مختلفی درباره آینده فراروی انسان‌ها قرار می‌دهند و در انتخاب و پی‌ریزی مطلوب‌ترین آینده به آنان کمک می‌کنند».
در بخشی از کتاب مبانی آینده پژوهی می‌خوانیم:
کار آینده پژوهی آن است که شکاف‌های فرصت و عملکرد را شناسایی کند. شکاف‌ها نشان دهنده تفاوت‌های میان عملکرد رقابتی مطلوب (آینده) و عملکرد رقابتی عملی (فعلی) هستند و تفاوت میان آنچه شرکت باور دارد که باید انجام دهد (قصد و نیت استراتژیک) و آنچه می‌تواند انجام دهد (واقعیت فعلی شرکت) را نشان می‌دهند.
شرکت می‌تواند در هر نقطه‌ای از زمان شکاف استراتژیک و نیز شکاف دانش داشته باشد. این شکاف‌ها، تفاوت میان آرمان‌ها یا امیدهای جمعی سازمان را با توجه به آنچه باید انجام شود نشان می‌دهند که از راه گزاره ارزشی سازمان و واقعیت فعلی آن بیان می‌شوند؛ گزاره‌ای که انعکاس آن چیزی است که سازمان می‌داند می‌تواند انجام دهد. شکاف‌ها محدودیت‌های رقابتی شرکت را منعکس می‌کنند و نشان می‌دهند که شرکت در چه مقاطعی نیاز به بهبود دارد (پر کردن شکاف). همچنین نشان دهنده تحول سازمانی و فرصت‌هایی برای بهبود هستند. گزینه‌های تحول می‌توانند از پیامدها و نتایج تجزیه و تحلیل دو شکاف، مشتق شوند.
شکاف‌های استراتژیک و دانش می‌توانند با کمک روش‌ها و ابزارهای ویژه‌ای که تصویری قابل اطمینان و موثق از موقعیت رقابتی فعلی شرکت را فراهم می‌سازند، شناسایی و تحلیل شوند. این ابزارها یا روش‌ها ممکن است به‌عنوان مثال یک متدولوژی تجزیه و تحلیل استراتژیک پرتفولیو باشند؛ مانند متدولوژی‌ای که نویسندگان یک پروژه تحقیقاتی در سال 2000 توسعه دادند و نتیجه آن بررسی توانمندی‌های شرکت بر حسب اثر و نقطه قوت رقابتی آن‌ها بود. تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد جایی که شکاف‌هایی بین دانش و استراتژیک در پرتفولیوی شرکت وجود دارد، حوزه‌هایی هستند که باید منابع در آن‌ها به منظور ایجاد موقعیت رقابتی در آینده سرمایه‌گذاری شوند.
فهرست مطالب کتاب
فصل اول: تاریخچه آینده‌پژوهی (از نگاه سهیل عنایت‌الله، وندل بل، ریچارد اسلاتر و... )
مقدمه
تاریخچه آینده‌پژوهی
ضرورت آینده‌پژوهی
فصل دوم: مفاهیم آینده‌پژوهی
تعریف آینده‌پژوهی
موضوع آینده‌پژوهی: مطالعه آینده‌ها
فرض‌های کلیدی آینده‌پژوهان
رویکردها به مطالعات آینده
آینده‌نگاری به‌مثابه رویکردی نوین
حوزه‌های تمرکز آینده‌پژوهان
ابعاد مکانی و زمانی آینده
کانون‌های تفکر، هسته‌های اصلی آینده‌پژوهی
مدیریت آینده: پلی میان آینده‌پژوهی و مدیریت راهبردی
تعریف روند
فراروند‌ها
جایگاه روندها در آینده‌اندیشی
روش‌های مبتنی بر روند
انواع روندها
رویدادها
ابرشغل‌ها
ویژگی‌های ابرشغل‌های جدید
تغییر در شکل و ماهیت کار
ابرشغل‌ها در حوزه انرژی
ابرشغل‌ها در حوزه دستکاری مواد
ابرشغل‌ها در حوزه احیای انسان
چگونه یک ابرشغل اختراع کنیم؟
تبدیل شغل موجود به یک ابرشغل؛ چگونه؟
ابرشغل‌ها سر بر می‌آورند
برنامه‌ریزی ابرشغلی
فصل سوم: آینده‌پژوهی در ایران
دیرینگی آینده‌پژوهی در ایران
چالش‌های آینده‌پژوهی در ایران
رصد علم و فناوری
فصل چهارم: آینده‌پژوهی؛ علم یا هنر؟
چیستی هنر، چیستی علم
اختلاف نظر آینده‌پژوهان
مفهوم مجازی اصطلاحات
ویژگی‌های مشترک علم و هنر
التزام به حقیقت‌جویی
آینده بدون فکت
تأثیر واقعیت بر آینده
علم نوعی گمانه‌زنی است
اقدامی فرارشته‌ای و علمی- اجتماعی
علم عمل‌گرا
علم اجتماعی فرارشته‌ای
از پارادایم تا چارچوب فرارشته‌ای
چارچوبی فرارشته‌ای برای آینده‌پژوهی
فصل پنجم: مطالعات آینده و مدیریت
مدیریت استراتژیک
آینده‌پژوهی و مدیریت استراتژیک
آینده‌پژوهی، مدیریت استراتژیک، مدیریت بحران
فرایند مدیریت استراتژیک و معضل تغییرپذیری و اطمینان
فرصت تحلیل تغییرات
آینده‌پژوهی و شکاف استراتژیک
دوره‌های زمانی مطالعه آینده
موضوعات کلیدی مطرح در آینده‌پژوهی
مسئله بحران‌های کلان جهانی
نظام سازمان ملل متحد و حکومت بر جهان
روندهای جهانی اقتصاد
روندهای جهانی سیاست
چندپارگی اجتماعی
بازآفرینی اجتماعی و اثرات زیست‌محیطی فناوری‌های نو
روندهای بازار کار
روندهای آموزشی و یادگیری
پارادایم‌های نوین علمی
تغییر پارادایم‌های فرهنگی
چالش‌های خلق آینده
هدف سیستم‌های خلق آینده پویا
آینده خلق آینده
منابع مهندسی آینده
منابع فارسی
منابع لاتین
مشخصات کتاب الکترونیک
| نام کتاب | کتاب مبانی آینده پژوهی |
| نویسنده | محسن رستمی، عیسی کشاورز، رضا خجسته |
| ناشر چاپی | انتشارات پشتیبان |
| سال انتشار | ۱۳۹۷ |
| فرمت کتاب | EPUB |
| تعداد صفحات | 126 |
| زبان | فارسی |
| شابک | 978-622-6198-90-5 |
| موضوع کتاب | کتاب‌های علمی |
