معرفی و دانلود کتاب آینده‌ پژوهی و تجزیه و تحلیل سناریو

معرفی کتاب آینده‌ پژوهی و تجزیه و تحلیل سناریو

در کتاب آینده‌ پژوهی و تجزیه و تحلیل سناریو، تالیف هانا کوزو و روبرت گاسنر، بر روی روش‌های آینده‌ پژوهی و روش‌های تحلیل سناریو مروری کلی شده تا با چگونگی استفاده از این روش‌ها در بخش تحقیق و مشاوره سیاسی در عرصه سیاست توسعه بیشتر آشنا شویم.

آینده‌ای که قرار است سیاست توسعه به آن پاسخ دهد، هم پیچیده است و هم نامشخص. با وجود آنکه روش‌های تجزیه و تحلیل سناریو در حوزه‌های مختلفی مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما تا به امروز، مطالعاتی که بر روی این روش‌ها صورت گرفته در رابطه با چگونگی انتخاب تکنیک‌های سناریونویسی مناسب و ارزیابی سناریو‌ها اطلاعات چندانی را در اختیار ما قرار نداده‌ است. هانا کوزو (Hannah Kosow) در کتاب آینده‌ پژوهی و تجزیه و تحلیل سناریو، تلاش می‌کند با ترسیم سه دسته اصلی از تکنیک‌های سناریونویسی (سناریو‌های مبتنی بر برون‌یابی روند، تکنیک‌های سناریونویسی سیستماتیک و رسمی، تکنیک‌های سناریونویسی خلاقانه روایی) به این کمبود پاسخ داده دهد تا نقاط ضعف و قوت این رویکردهای متفاوت مشخص گردد.

کتاب آینده‌ پژوهی و تجزیه و تحلیل سناریو (Methods of future and scenario analysis) کار خود را با توصیف رویه مورد استفاده در تجزیه و تحلیل مطالعات پیشین آغاز می‌کند. سپس، اصول اولیه روش‌های سناریونویسی را توضیح می‌دهد؛ این شامل تعریف سناریوها و درک آینده‌ای که سناریوها بر اساس آن نوشته شده‌اند می‌شود. بر این اساس، حوزه روش‌های سناریونویسی به طور کامل ارائه می‌شود: نخست، عناصر رایج در مراحل کلی فرآیند سناریونویسی شناسایی شده‌اند. سپس، معیارها و ابعادی که در توصیف و ارزیابی رویکردهای مختلف سناریونویسی به کار گرفته می‌شوند، یعنی ویژگی‌های اصلی، دامنه و معیار کیفیت معرفی گردیده‌اند. در ادامه، سه گروه در حالت ایده‌‌آل و معمول و بر اساس ابعاد خود معرفی شده‌اند که هر کدام نیز دارای تکنیک‌های سناریونویسی مختلفی هستند. همچنین، تکنیک‌های انتقال سناریو نیز شرح داده شده‌اند. در نهایت، نمونه‌هایی از طرح‌هایی که در آن سناریوها با دیگر روش‌های آینده پژوهی ادغام گردیده‌اند ارائه شده است.

این کتاب بر اساس مطالعاتی که تاکنون در رابطه با تجارب و پژوهش‌های مرتبط روش‌های سناریونویسی (به صورت ملی و بین المللی) گردآوری شده‌اند، به رشته تحریر درآمده است. سرآغاز این پروژه تحقیقاتی به شناخت بسیار گسترده‌ای از اصطلاح "روش‌های سناریونویسی" باز می‌گردد. یعنی تمامی روش‌هایی که با سناریوها سر و کار دارند.

در این فرآیند، آنکه مطالعات مورد نظر با موضوعاتی نظیر توسعه، تجزیه و تحلیل، ارزیابی یا کاربردهای سناریو سر و کار داشتند برای ما اهمیتی ندارد. یعنی جایگاه سناریو و اهمیت آن در مطالعه برای ما چندان مهم نیست این استراتژی که بر اساس جست و جوی گسترده طراحی شده، به دلایلی نظیر دربر گرفتن تمامی تکنیک‌های مفرد سناریونویسی و پوشش دادن ترکیبات متعارف روش‌ها انتخاب گردیده است. 

در این فرآیند از اطلاعات پایگاه داده‌های مطالعات و تحقیقات پیشین و همچنین از محتویات اینترنت، کاتالوگ‌های کتابخانه و ارجاعات متقابل در مطالعات مختلف استفاده شده است. علاوه بر این، پژوهش‌ها و جست‌و‌جوهای ما به واسطه طرح یک نظرسنجی در میان متخصصان و به کارگیری منابع و تجارب به دست آمده توسعه یافته است.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مقدمه
فصل دوم: مشترکات و تفاوت‌های روش شناختی
فصل سوم: سازگاری یا انسجام
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل انسجام یا سازگاری
فصل پنجم: تکنیک‌های انتقال سناریو
فصل ششم: جنبه‌های انتخاب روش‌های سناریونویسی در حوزه سیاست توسعه
منابع و ماخذ
نشانه‌های اختصاری