معرفی و دانلود کتاب صوتی دده قورقود

معرفی کتاب صوتی دده قورقود

کتاب صوتی دده قورقود، مجموعه‌ای از داستان‌های فولکلور آذربایجان برای نوجوانان است. این مجموعه به داستان‌ها و روایات پرشور و حماسی چادرنشینان اوغوز می‌پردازد که در بخش‌های مختلف آذربایجان زندگی می‌کردند. کتاب صوتی دده قورقود، پر است از داستان‌هایی با شخصیت‌هایی عجیب و غریب و به یاد ماندنی که به شکلی محاوره‌ای و درعین‌حال شاعرانه روایت شده‌اند.

درباره‌ی کتاب صوتی دده قورقود

کتاب صوتی دده قورقود یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های به جا مانده از ادبیات ترکی‌ست و به بیان برخی سرودنِ این حماسه به قرن دهم باز می‌گردد. نامِ این اثر از شخصیتی به نام دده قورقود برگرفته شده که در انتهای بسیاری از این داستان‌ها خود را نشان می‌دهد. مؤلف این اثر مشخص نیست و به نظر می‌رسد شخصیت دده قورقود تنها نمادی از یک نقالِ ترک باشد. این حماسه در بسیاری از دربار‌ها و مکان‌های سیاسی و نظامی خوانده می‌شد و حتی پس از اینکه این مجموعه بر روی کاغذ نوشته شد، سنتِ شفاهی خواندنِ آن بر سر جایش ماند.

بسیاری از داستان‌هایی که در کتاب صوتی دده قورقود آورده شده‌اند، از پسِ نسل‌های فراوان به شکلی سینه به سینه خوانده شده‌اند. در این مجموعه، داستان‌هایی از نبرد قهرمانان با اژدهایان، هیولاها و دیگر موجوداتِ خیالی روایت شده‌اند که برای اقوام ترک بسیار مهم هستند. ارزش دادن به خانواده و احترام به سنت‌ها مضامینی هستند که در تمامی داستان‌های دده قورقود مشاهده می‌شوند. اهمیتِ شجاعت و قهرمان‌گری نیز در بسیاری از این داستان‌ها نمود دارند.

نکته‌ی بسیار جالبی که در کتاب صوتی دده قورقود به آن بر می‌خوریم، اهمیتی‌ست که این قبایل برای مذهب و مناسک مذهبی قائل‌اند. شخصیت‌های این داستان‌ها به اهمیتِ زیارت حج و واقعه‌ی کربلا اشاره می‌کنند و تأکید می‌کنند که انسان باید زندگی صادقانه‌ای داشته باشد و همیشه به اینکه به مدت کوتاهی در این جهان است فکر کند. در برخی از داستان‌های این حماسه، فرشته‌هایی مانند جبرئیل و عزرائیل نیز حضور دارند.

از طرف دیگر، حماسه‌ی دده قورقود پر است از داستان‌هایی از زنانِ پهلوان و جنگجو که همپای مردان می‌جنگند و از قبیله‌ی خود دفاع می‌کنند. این زنان از دیگر مردان بهتر سوارکاری می‌کنند و تیراندازان بهتری هستند و در یکی از داستان‌ها، زنی فرماندهی چندین مرد را به عهده می‌گیرد تا پسرش را از دستِ قبیله‌ی دیگری که او را دزدیده‌اند نجات دهند.

منبع الهام داستان‌های دده قورقود مشخص نیست و در بسیاری از آن‌ها ایده‌ها و موتیف‌هایی دیده می‌شوند که در داستان‌های پریان و اساطیری رایجند: نوزادانی که توسط حیوانات بزرگ می‌شوند؛ پری‌هایی که برکه‌ها را تسخیر می‌کنند؛ زنانی که چون پوست‌شان را کسی دزدیده است در بدنِ انسان در بند هستند؛ و حتی داستانِ هیولای تک‌چشمی که توسطِ چند انسان فریب می‌خورد. بااین‌حال، داستان‌ها و موتیف‌هایی هم در این مجموعه هستند که به نظر می‌رسد به فرهنگِ ترکی اشاره دارند: اینکه کیسه‌ی صفرا ترس را کم و زیاد می‌کند؛ اینکه شپش نمی‌تواند روی یک انسان ترسو زندگی کند؛ اینکه سرنوشتِ هر کس بر روی پیشانی‌اش نوشته می‌شود؛ و اینکه اجدادِ بعضی افراد، درخت هستند.

کتاب صوتی دده قورقود توسط انتشارات آوای چیروک و به گویندگی بهمن وخشور تهیه شده است.

نکوداشت‌های کتاب دده قورقود

• دده قورقوت یکی از شاهکارهای ادبیات ترکی است... این کتاب منبعی غنی برای تاریخ‌دانان، فولکلورشناسان و انسان‌شناسان است (میدل ایست ژورنال).

• کتاب دده قورقوت را ایلیاد ترک‌ها خوانده‌اند. داستان‌های این کتاب روحِ حماسیِ تخیلِ یک ملت را ترسیم می‌کنند (بوکس ابراد).

اقتباس‌های سینمایی از کتاب دده قورقود

در سال 1975 در آذربایجان شوروی فیلمی بر اساس این کتاب با نامِ دده قورقود (Dada Gorgud) به کارگردانی توفیق تقی‌زاده ساخته شد. این فیلم به روایتِ داستان‌های این شخصیت می‌پردازد.

کتاب صوتی دده قورقود برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب به طور ویژه برای نوجوانان تنظیم شده است ولی کسانی که به ادبیات ترک و داستان‌های فولکور علاقه‌مندند نیز از شنیدن آن لذت خواهند برد.

فهرست مطالب کتاب صوتی