معرفی و دانلود کتاب صوتی خسرو و شیرین (خمسه نظامی، گنج دوم)

معرفی کتاب صوتی خسرو و شیرین (خمسه نظامی، گنج دوم)

کتاب صوتی خسرو و شیرین (خمسه نظامی، گنج دوم) یکی از ماندگارترین منظومه‌های عاشقانه‌ی کهن، نه فقط در زبان پارسی، بلکه در تمام تاریخ است. نظامی گنجوی، شاعر بزرگ قرن شش، در این اثر حکایت پرطول و تفصیلِ دلدادگی دو شخصیت تاریخی - اسطوره‌ای ایران به نام‌های خسرو و شیرین را با بیانی گرم و زبانی بی‌اندازه شیوا به تصویر کشیده و از این طریق، افسانه‌ی عشقی بزرگ را در تاریخ جاودان نموده است.

درباره کتاب صوتی خسرو و شیرین:

منظومه‌ی خسرو و شیرین (Khosrow and Shirin) گنج دوم از پنج گنج بی‌زوال داستان‌سرای بزرگ زبان پارسی، نظامی گنجوی (Nizami Ganjavi) است. این اثر مشتمل بر حدود 6500 بیت بوده، و در وزن خوش‌آهنگِ مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل سروده شده است. حکیم گنجه در این کتاب، داستان عشق خسرو، شاهزاده‌ی ایرانی، به شیرین، شاهدخت ارمنستان را روایت می‌کند.

در کشاکش قصه، خسرو را می‌بینیم که به جای پدرش هرمز، بر تخت پادشاهی می‌نشیند. در این میان اما بهرام چوبین با ادعایِ توطئه‌آمیز بودن مرگ هرمز، خسرو را پدرکُش نامیده و با لشگری عظیم اکثر قلمرو وی را تحت تصرف خود درمی‌آورد. پس از این واقعه، خسرو به توصیه‌ی شیرین، دختر قیصر روم را که مریم نام دارد به زنی می‌گیرد، و با یاری سپاهیان روم بهرام چوبین را از تخت به زیر کشانده، خود دوباره بر سریر قدرت می‌نشیند. جوانه‌ی عشق خسرو و شیرین هم حین این جریانات و هم پس از آن، به رشد کردن ادامه می‌دهد. با این حال، شیرین، سفت و سخت مقابل تمناهای گاه و بیگاه خسرو می‌ایستد و تن به عشق‌بازیِ خارج از چهارچوبِ ازدواج رسمی نمی‌دهد؛ چرا که آن را عملی دون شأن خود می‌پندارد.

در این میان ماجرایی فرعی اما بس جانگداز رخ می‌دهد، و آن دل باختنِ فرهادِ پیکرتراش به شیرین است. فرهاد در واقع دوست شاپور است، و آشنایی‌اش با شیرین نیز، به واسطه‌ی هموست. از ذکر جزییات آنچه میان این دو (شیرین و فرهاد) می‌رود، می‌گذریم، چه، شرح آن به زیبایی هر چه تمام‌تر در کتاب آمده است. وانگهی، احتمالاً کمتر مخاطبی هست که از پایان کار فرهاد باخبر نباشد.

باری، عشق خسرو و شیرین پس از ماجرای فرهاد نیز ادامه می‌یابد، و از خلال انبوهی از ابیات حکیمانه و صحنه‌های ماندگار از عشق‌ورزی و محبت، با مرگ خسرو به دست فرزند خود، به پایانی شگفت می‌رسد.

درباره‌ی کتاب خسرو و شیرین گفتنی بسیار است. با این حال مجال مختصر ما، اجازه‌ نمی‌دهد چنان که شایسته است به این شاهکار کلاسیک ادبیات فارسی بپردازیم. بنابراین مطلب حاضر را همینحا به پایان رسانده، و شما را به گوش سپردن به نسخه‌ی صوتی کتاب که با قرائت استادانه‌ی ساعد باقری تهیه و تولید گشته، دعوت می‌کنیم.

کتاب صوتی خسرو و شیرین مناسب چه کسانی است؟

اثر حاضر را به همه‌ی علاقه‌مندان به ادبیات کلاسیک فارسی پیشنهاد می‌کنیم.

با نظامی گنجوی بیشتر آشنا شویم:

حکیم نظامی با نام اصلی جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد، در قرن ششم هجری، در شهر گنجه دیده به جهان گشود. او جز یک بار و آن هم برای مدتی کوتاه، هرگز زادگاه خود را ترک نگفت. تا اینکه سرانجام در سال 614 (یا به روایتی 619) در همین شهر وفات کرد و به خاک سپرده شد.

نظامی از جمله شاعرانی بود که در انتخاب کلمات و استفاده از صنایع ادبی وسواسی عجیب داشت و سلیقه‌ی بسیار به خرج می‌داد. به نحوی که می‌توان وی را صاحب بوطیقایی خاص خود دانست. از حیث مضمون نیز، می‌توان مواردی چون طبیعت‌گرایی و حکمت‌‌آمیزی را مولفه‌های اصلی موجود در آثارش دانست. مهم‌ترین اثر نظامی گنجوی «پنج گنج» یا «خمسه»ی اوست که از پنج کتاب مشهور با عناوین پیش رو تشکیل شده است: «مخزن‌الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت پیکر، اسکندرنامه.»

در بخشی از کتاب صوتی خسرو و شیرین می‌شنویم:

شبی از جمله شب‌های بهاری - سعادت رخ نمود و بخت یاری
شده شب روشن از مهتاب چون روز - قدح برداشته ماه شب‌افروز
در آن مهتاب روشن‌تر ز خورشید - شده باده روان در سایه بید
صفیر مرغ و نوشانوش ساقی - ز دل‌ها برده اندوه فراقی
شمامه با شمایل راز می‌گفت - صبا تفسیر آیت باز می‌گفت
سهی سروی روان بر هر کناری - زهر سروی شکفته نوبهاری
یکی بر جای ساغر دف گرفته - یکی گلاب دان بر کف گرفته
...

فهرست مطالب کتاب صوتی