معرفی و دانلود کتاب رهگذر عشق (مجالس تعزیه)

معرفی کتاب رهگذر عشق (مجالس تعزیه)

حسن فخاری در کتاب رهگذر عشق (مجالس تعزیه) کوشیده با روایت‌هایی مستند، مجالس تعزیه را به دور از هرگونه خرافه نقل کند.

هنر تعزیه به توصیف وقایع مهم، از دوران پرتلاطم و حق‌جویان وحدت‌طلب، توجه و تذکر دارد. بارزترین معنی قابل طرح در تعزیه، توجه به‌ شهادت است که محور تمام قهرمانان است. شهید با شهادتش، ظلم ظالم را درهم می‌شکند و این دلیلی بر عزاداری مردمان بر خون قهرمانان شهیدشان پس از هزار و اندی سال است. مویه بر خون پاک بی‌گناهان‌ از زمان به زمین ریختن خون سیاوش تا شهادت امام‌ حسین (ع) و یارانش، همچون رودخانه‌ای در طول‌ تاریخ جاری است.

از دیدگاه جامعه‌شناسی، تعزیه با توجه به تعدد جوامع در ایران و تنوع فرهنگی و قومی و گوناگونی زمانی و با عنایت به اقلیم در هر منطقه با شکل و ساختار ویژه، خود را می‌یابد و شکل اجرایی تعزیه‌ یکسان نیست. گرچه محور اساسی و اصلی هنر شبیه‌خوانی سوگواری و گریستن و ماتم‌داری بر مظلومان است و هرجا ظلم بر جان مظلوم ریشه‌ دوانده باشد و ظالم به چشمان خون‌فشان در صحنه‌ مظالم حاضر شود، همان‌جا کربلا است و همان زمان‌ عاشورا.

تعزیه و شبیه‌خوانی باید جبهه حق و باطل را درست و اصولی ترسیم کند. هرچه خودمان را با واقعیت تاریخی بیشتر وفق دهیم تاثیرات آن بیشتر خواهد بود. عامه مردم با مشاهده این نمایش مذهبی اطلاعاتی را در خصوص تاریخ و حوادث عاشورا کسب می‌نمایند. از این رو نباید از هر وسیله‌ای برای سوزناک‌تر کردن صحنه کمک گرفت. صحنه‌های عاشورا به قدر کافی تأثرانگیز هست که دل‌های پاک و قلوب عاشق اهل بیت را محزون سازد.

نویسنده در مجلس اول، تعزیه کاروان شهادت را نقل کرده و از آمدن سیدالشهدا (ع) و ورود ایشان به صحرای نینوا گفته و بر اساس اشعاری که سینه به سینه نقل شده، این روایت را آهنگین کرده است.

سپس در مجلس دوم، تعزیه شب‌های بی‌ستاره یا همان شام غریبان را روایت می‌کند و از دردهای حضرت زینب کبری (س) و اطفال و زنان حرم می‌گوید؛ حرف‌هایی که در قالب اشعار و در دستگاه‌های موسیقی خوانده می‌شود و دل هر انسان آزاده‌ای را می‌لرزاند و به درد می‌آورد. فخاری در مجلس سوم و آخر این کتاب هم به سراغ تعزیه خطبه خون رفته که شامل شهادت حضرت رقیه (س)، خطبه حضرت زینب، خطبه حضرت سجاد (ع) و آزادی اهل بیت می‌شود.

در بخشی از کتاب رهگذر عشق (مجالس تعزیه) می‌خوانیم:

امام سوار اسب می‌شود و می‌رود. صدای «بابا، بابا»‌ی رقیه بلند می‌شود.
رقیه: پدر رفتی مرا آخر یتیم و دربه‌در کردی.
امام: چه‌ها‌ای آسمان بنگر به شاه بحر و بر کردی.
رقیه: پدر، بعد از تو ما را کی نشاند روی دامانش.
امام: ستم‌کش، ‌خواهرم زینب، نشاند روی دامانش.
رقیه: پدر، بعد از تو ما را شمر بی‌تقصیر می‌بندد.
امام: تو را با خواهرانت به یک زنجیر می‌بندد.
رقیه: پدر جان، مطلبی دارم، مرخص کن بجا آورم.
امام: بگو تو مطلبت، ‌ای طفلک افکار و نالانم.
رقیه: ز اسب پیل پیکر، شو پیاده بین رخ ماهم.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: تعزیه کاروان شهادت
فصل دوم: تعزیه شب‌های بی‌ستاره
فصل سوم: تعزیه خطبه خون