معرفی و دانلود کتاب دوستی به مثابه جهان بینی: نگرشی نوین به مقوله دوستی در تمدن اسلامی و سیاست جهانی

معرفی کتاب دوستی به مثابه جهان بینی: نگرشی نوین به مقوله دوستی در تمدن اسلامی و سیاست جهانی

با دیدگاه و رویکرد نوینی که مقالات ارائه‌شده در کتاب دوستی به مثابه جهان بینی، نسبت به اخلاق دوستی در تمدن اسلامی در اختیارمان قرار می‌دهند، نگاه تازه‌ای خواهیم داشت به نقش این موضوع در روابط خصوصی و بین‌المللی جهان اسلام در عرصه‌های سیاسی و مذهبی. همچنین اهمیت عدالت در تعاملات جهانی و چگونگی سیر اندیشه‌ی دوستی در تاریخ تمدن اسلامی را نیز بررسی خواهیم کرد. گفتنی است گردآوری مطالب کتاب حاضر را محمدجعفر امیرمحلاتی به انجام رسانده است.

درباره‌ی کتاب دوستی به مثابه‌ی جهان‌بینی

نگاهی اجمالی به مفهوم «دوستی» ممکن است برای بسیاری از مخاطبان موضوعی را تداعی کند که صرفاً در ساحت احساس یا در محدوده‌ی روابط خصوصی انسان‌ها معنا و کاربرد دارد. بااین‌حال، باید توجه داشته باشید دوستی در جهان اسلام دلالت گسترده‌تری دارد و پا را از قلمرو روابط بین‌فردی فراتر گذاشته و قدم در روابط سیاسی و بین‌المللی می‌گذارد. البته روابط بین‌المذاهب نیز از تأثیر این مفهوم برکنار نیستند و اخلاق دوستی در روابط میان معتقدان به مذاهب گوناگون نیز نقش پررنگی دارد. از سوی دیگر، صحبت از دوستی، مقدمه‌ای است برای طرح مفاهیم دیگری چون «عدالت» که می‌توان آن را نقطه‌ی آغازی برای تعاملات جهانی دانست. هرچند به اعتقاد برخی از اندیشمندان تمدن اسلامی، عدالت نه نقطه‌ی شروع، بلکه نقطه‌ی کمال روابط جهانی است.

در دورانی که شاهد رفتارهای گسترده‌ی غیراخلاقی از سوی جوامع یا گروه‌هایی چون طالبان و داعش هستیم که خود را داعی اسلام و دین‌داری معرفی می‌کنند، به نظر می‌رسد بیش از هر زمان دیگری به بررسی مفهوم دوستی در جهان اسلام و نقش گسترده‌ی آن در صلح جهانی نیاز داریم. کتاب دوستی به مثابه‌ی جهان‌بینی (Friendship as a Worldview) در پاسخ به همین نیاز و با هدف بازنگری و بازبینی موضوع دوستی و پیامدهای نظری و عملی آن در سطح جهانی نگاشته شده و مقالات ارزشمندی را از صاحب‌نظرانی چون ویلیام چیتیک، جمشید چوکسی، ساچیو موراتا و... شامل می‌شود. گردآوری اثر حاضر را محمدجعفر امیرمحلاتی به عهده داشته است.

کتاب حاضر در چهار بخش کلی به همراه زیربخش‌های مربوط به آن‌ها، تدوین شده است. در ابتدای کتاب با درآمدی که امیرمحلاتی از مفهوم دوستی در اخلاق اجتماعی و روابط بین‌الملل به دست داده، با موضوعات اساسی این اثر آشنا خواهید شد. در بخش نخست، کاربرد دوستی در زندگی معنوی جهان بررسی شده و مقاله‌هایی با موضوعاتی از قبیل پرسش‌های فلسفه‌ی دوستی، رابطه‌ی دوستی با عرفان و معنویت، همچنین دیدگاه قرآن نسبت به دوستی در این بخش مطرح می‌شوند.

بخش دوم به شرح نحوه‌ی بروز دوستی در روابط بین‌فرهنگی میان ملل مختلف اختصاص پیدا کرده است. در این بخش مروری خواهیم داشت بر روابط بین‌المللی ایرانِ پیش از اسلام و دوستی‌هایی که بین تمدن‌های اسلامی و مسیحی وجود داشت. همچنین دوستی را در روابط مللی بررسی خواهیم کرد که به لحاظ دینی و فرهنگی فاصله‌ی بسیاری با یکدیگر دارند. بخش سوم به تحلیل متون پیشین از لحاظ اهمیتی که دوستی در میان آن‌ها داشته پرداخته است. در این بخش مطالبی را خواهیم خواند که به قلم بزرگانی چون شیخ صدوق و راغب اصفهانی نگاشته شده‌اند یا از میان آثار مکتوب به‌جامانده از اخوان‌الصفا و عبدالله بن مقفع استخراج گشته‌اند.

در نهایت، بخش چهارم بر جریان دوستی در تمدن اسلامی تمرکز داشته و در این زمینه، آثار مسکویه، غزالی، ابن مقفع و... به دنبال نشانه‌ای از مفهوم دوستی و اهمیت آن بررسی خواهند شد.

توجه داشته باشید که بخش‌ها و مقالات گوناگون کتاب دوستی به مثابه‌ی جهان‌بینی به قلم گروهی از مترجمان، متشکل از محمدجعفر امیرمحلاتی، علی‌نقی سلطانی، مجید تخت روانچی، مرتضی رحیمی‌نژاد، کاوه بهبهانی، محمدهادی طلعتی، محمد برکت و سید محمد ثقفی به فارسی ترجمه شده‌اند. کتابی که پیش رو دارید، به کوشش نشر کتاب هرمس در اختیارتان قرار می‌گیرد.

کتاب دوستی به مثابه‌ی جهان‌بینی برای کسانی مناسب است؟

چنانچه مایل‌اید با تمدن اسلامی و زوایای اخلاقی آن بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد ما به شما مطالعه‌ی کتاب دوستی به مثابه‌ی جهان‌بینی است. کتاب حاضر ابعاد مفهوم دوستی را در سطح روابط بین‌المللی بررسی نموده و جنبه‌های عملی این موضوع را در حوزه‌ی تمدن جهانی مورد بررسی و واکاوی قرار داده است.

با محمدجعفر امیرمحلاتی بیشتر آشنا شویم

محمدجعفر امیرمحلاتی (1331)، مؤلف، مدرس و دیپلمات سابق ایرانی است که سال‌ها به‌عنوان سفیر ایران در سازمان ملل متحد فعالیت داشته است. نقشی که محلاتی در خاتمه‌ی هشت سال جنگ ایران و عراق داشت، انکارناپذیر است. محلاتی تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی رشته‌ی اقتصاد در دانشگاه ملی ایران به پایان رساند و برای ادامه‌ی تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشدِ اقتصاد سیاسی راهی دانشگاه اورگن شد. سپس در سال 1378، مدرک دکتری خود را در رشته‌ی مطالعات اسلامی، از دانشگاه مک‌گیل اخذ کرد.

او هم‌اکنون به تدریس و تحقیق در کالج ابرلین و دانشکده‌ی مطالعات مذهبی اشتغال دارد. همچنین از امنای بنیاد فرهنگی ایلکس به شمار می‌آید. کتاب‌های محمدجعفر امیرمحلاتی غالباً پیرامون اسلام‌شناسی و جنبه‌های گوناگون تمدن اسلامی به نگارش درآمده‌اند؛ از جمله: «جنگ و صلح در ایران و اسلام شیعی»، «امام حسین پژوهی برای جهان معاصر» و «در نسبت عدالت و حقوق با دوستی».

در بخشی از کتاب دوستی به مثابه جهان بینی: نگرشی نوین به مقوله دوستی در تمدن اسلامی و سیاست جهانی می‌خوانیم

در زمان قدیم، مردم به خاطر کسب فضیلت و تقوا، اقدام به برقرارى دوستى مى‌کردند و از این طریق خویش را به فضیلت مى‌آراستند. اگر کسى در مقایسه با دیگران در مرتبه فروترى از فضیلت و تقوا قرار داشت احساس شرم مى‌کرد، حال آنکه امروز مردم در جایگاه مقابل قرار گرفته‌اند و به انگیزه کسب موقعیت با دیگران طرح دوستى مى‌ریزند. به اعتقاد آن‌ها هر فردى در اجتماع باید براى کسب موقعیت مناسب تلاش کند و اگر از موقعیتى هم‌رتبه دیگران برخوردار نباشد باعث شرمسارى اوست.

چگونه است که نگرش مردم دوران باستان به دوستى، وجه اشتراکى با مردم امروز ندارد؟ براى درک کامل مفهوم دوستى، انسان نیازمندِ بازگشت به راه و روش دوران قدیم است. معمولاً، لیو میان صحبت‌هاى مردم و منظور آن‌ها از دوستى با آنچه باید از طریق دوستى به خاطر آن تلاش کرد فرق قائل مى‌شود. او در گفته‌هایش به وجود سه نوع دوستى اشاره مى‌کند: دوستان طالب عدالت و فضیلت، دوستان سودجو، و دوستان اهل سرگرمى و تفریح. پس از استناد به ادله معتبر مبنى بر واقعى بودن نوع اول دوستى، او به بیان آراى مشورتى درباره چگونگى انتخاب دوست مبادرت مى‌کند و در عبارتى به لزوم توجه کافى براى پى بردن به نحوه برخورد دیگران با فضیلت و تقوا سفارش مى‌کند.

او مى‌نویسد براى دوستى با دیگران ابتدا باید توجه کرد که او چگونه به والدینش خدمت و از آنان نگه‌دارى مى‌کند و همچنین طرز رفتار او را با خواهر و برادرش باید در نظر گرفت. اگر فردى از خدمت به والدین خود سرباز زد و به انتظارات خواهر و برادر خویش بى‌توجه بود، شایسته دوستى نیست. به عقیده او این توجه به رفتار افراد قاعده‌اى براى شناخت آن‌هاست.

فهرست مطالب کتاب

سپاس‌نامه
پیشگفتار
درآمد: ضرورت بازاندیشى دوستى در ساحت اخلاق اجتماعى و روابط بین‌الملل
بخش نخست: دوستى در ساحت زندگى معنوى جهان
مانیفست و پرسش‌هاى فلسفه دوستى / محمدجعفر امیرمحلاتى
دوستى و عشق در معنویت (عرفان) اسلامى / ویلیام چیتیک / ترجمه على‌نقى سلطانى
دوستى به مثابه جهان‌بینى اخلاقى: یک دیدگاه قرآنى / محمدجعفر امیرمحلاتى
بخش دوم: دوستى در روابط بین فرهنگ‌ها، ملل و تمدن‌ها
دوستى در ایران پیش از اسلام / جمشید چوکسى / ترجمه على‌نقى سلطانى
دوستى بین تمدن‌هاى مسیحى و اسلامى / ریچارد بولت / ترجمه مجید تخت‌روانچى
دوستى در اسلام کنفوسیوسى / ساچیکو موراتا / ترجمه على‌نقى سلطانى
دوستى در عالم اسلامى / عبدالعزیز التویجرى / ترجمه مرتضى رحیمى‌نژاد
دوستى در روابط بین‌الملل / اقبال رضا / ترجمه على‌نقى سلطانى
دوستى بین ادیان و فرهنگ‌ها: زیربناى دوستى بین تمدن‌ها / سیّد حسین نصر / ترجمه کاوه بهبهانى
بخش سوم: دوستى در متون پیشین
آیین دوستى و برادرى در مکتب اسلام (فى مصادقة الاخوان) / شیخ صدوق / به کوشش محمد برکت
رفتار با دوست / عبداللّه‌بن‌مقفع / ترجمه محمدهادى طلعتى
محبت و دوستى در رسائل اخوان الصفا / ترجمه سیّد محمد ثقفى
ماهیت محبت و بغض و انواع آن در الذریعه الى مکارم الشریعه / راغب اصفهانى / به کوشش محمد برکت
گنج مردانگى در دوستى و برادرى / شعبان جبریل عبدالعال / ترجمه مرتضى رحیمى‌نژاد
برادران / ابن‌ابى‌الدنیا / ترجمه محمدهادى طلعتى
بخش چهارم: تاریخ سیر اندیشه دوستى در تمدن اسلامى
درآمدى بر تاریخ اندیشه دوستى / یوسف الشارونى / ترجمه مرتضى رحیمى‌نژاد
اندیشه دوستى در آثار ابن‌مقفع، مسکویه، ماوردى، ابن‌حزم و غزالى / یوسف الشارونى / ترجمه مرتضى رحیمى‌نژاد
نمایه