معرفی و دانلود کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان

معرفی کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان

کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان، حاصل پژوهشی جمعی به سرپرستی آسترید گسرت است که از شش مقاله‌ و درس گفتار مجزا در زمینه‌ی آشنایی با اصول و عناصر روان‌کاوی ژاک لاکان تشکیل شده است. نویسندگان کتاب همه از جمله‌ی اساتید و پژوهشگران عضو مرکز تحقیق و تحلیل فرویدی و کالج روان‌کاوان بریتانیا هستند که سابقه و تجربه‌ی گسترده‌ای در زمینه‌ی پژوهش و تدریس در حوزه‌ی روان‌کاوی را در سابقه‌ی خود دارند. کتاب پیش رو در شش بخش مجزا، راهنما و منبع آموزشی مناسبی برای آشنایی با مهم‌ترین پایه‌های فکری و تحلیلی روان‌کاوی لاکان برای مخاطبان غیرمتخصص و تازه‌کار فراهم می‌آورد.

درباره‌ی کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان

ژاک لاکان (Jacques Lacan) یکی از بزرگ‌ترین و پرکارترین چهره‌های روان‌کاوی و در زمره‌ی اثرگذارترین متفکران عصر حاضر است که ردپای آرا و ایده‌هایش را می‌توان در آثار مشهورترین ایده‌پردازان پس از خودش مشاهده کرد. ژاک لاکان در زمان فعالیتش تمام همت خود را به کار گمارد تا روان‌کاوی را برای حضور و اثرگذاری در حوزه‌های متنوع زندگی انسان از جمله سیاست، هنر و علم آماده کند. او در آرا و تفکرات خود از متفکران بسیاری از جمله فروید، هگل و سوسور الهام گرفته است. آرای لاکان را در تعریفی اجمالی و تقریبی می‌توان بازنگری‌هایی در آرای فروید به کمک روش دیالکتیکی هگل و زبان‌شناسی سوسور، به هدف تجهیز روان‌کاوی برای حضور هرچه گسترده‌تر آن در جنبه‌های مختلف زندگی روزمره معرفی کرد.

مرکز تحقیق و تحلیل فرویدی موسسه‌ای پژوهشی و آموزشی است که در سال 1985 به‌عنوان موسسه‌ی خیریه و با هدف فراهم کردن منابع آموزشی و درمانی قابل دسترس برای همگان، در پایتخت انگلستان تاسیس شد. این مرکز سالانه اقدام به برگزاری و انتشار دورهای آموزشی، سمینارها، آثار نگارشی و ژورنال‌هایی با تمرکز بر آرای فروید و لاکان می‌کند. آسترید گسرت (Astrid Gessert) روان‌کاو و پژوهشگر باسابقه و یکی از اعضای مرکز تحقیق و تحلیل فرویدی و کالج روان‌کاوی بریتانیا است که تا کنون سمینارها، آثار نگارشی و دوره‌های آموزشی متعددی را به‌ کمک این مرکز و دیگر مراکز پژوهشی و آموزشی معتبر انگلستان ارائه کرده است. کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان (Introductory Lectures on Lacan) یکی از آثار این نویسنده و حاصل گردآوری درس‌گفتارهای متنوعی در زمینه‌ی آموزش مقدماتی آثار لاکان است که به وسیله‌ی مرکز تحقیق و تحلیل فرویدی به زبان انگلیسی به چاپ رسیده.

یکی از جنبه‌های آثار و آرای لاکان که مطالعه‌ را برای مخاطبان غیرمتخصص و تازه‌کار بسیار دشوار می‌کنند، زبان سخت و پیچیده، سیر استدلالی دشوار و ناآشنا و ارجاعات بی‌شمارش به آراء برخی از جنجالی‌ترین متفکران زمانه‌ی خود از جمله فروید، فردینان سوسور و هگل است. این ویژگی‌ها در عین حال که موجب اثرگذاری و شهرت بی‌نظیر لاکان در تمام حوزه‌های پژوهش و تحلیل انسانی شده، همزمان او را به یکی از سخت‌فهم‌ترین و پیچیده‌ترین متفکران زمانه‌ی خود بدل کرده است. همه‌ی این‌ها از انگیزه‌ها و دلایلی است که مشوق نویسندگان در انتشار آثار ساده و ابتدایی در زمینه‌ی آشنایی با لاکان شده است. کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان با ارجاعات بی‌شمارش به آثار فروید، لاکان و برخی از مهم‌ترین پژوهشگران این حوزه تلاش کرده منبع آموزشی ساده و مختصری برای تمام علاقه‌مندان حوزه‌ی روان‌کاوی و راهنمایی برای مطالعه و تعمق در آثار دست اول این متفکران فراهم آورد.

کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان در شش بخش مجزا نگاشته شده و هر بخش آن به تشریح و معرفی یکی از ایده‌های مرکزی تفکر لاکان اختصاص یافته است. از جمله‌ی انقلابی‌ترین و اثرگذارترین ایده‌های لاکان می‌توان به بازتعریف مفهوم ناخودآگاه فرویدی و معرفی سه بنیان امر خیالی، امر نمادین و امر واقع، ایده‌ی مرحله‌ی آینه‌ای، ابژه‌ی a و رانه اشاره کرد که همگی در اثر پیش رو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. در تمام بخش‌های کتاب ابتدا تاریخچه و تعریف مختصری از ایده‌ی مورد بحث در آرای فروید و سپس ایده‌های لاکان در هر زمینه تشریح و ارائه شده و روند تحولات شکل‌گرفته به وسیله‌ی لاکان در هر زمینه به شکل مختصر در اختیار مخاطب قرار گرفته است.

کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان با ترجمه‌ی سپیده معتمدی و چاپ نشر نیماژ در اختیار مخاطبان فارسی زبان قرار گرفته است.

کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان برای چه کسانی مناسب است؟

نویسنده در مقدمه‌ ادعا کرده که مطالب کتاب برای تمام مخاطبان علاقه‌مندی نگاشته شده که علاقه‌ای به آشنایی با اصول روان‌کاوی و آرای لاکان در این زمینه دارند. کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان برای مخاطبان و دانشجویان با پیش‌زمینه‌های فکری و پژوهشی مختلف از جمله هنرمندان، جامعه‌شناسان و روان‌کاروان بالینی مفید خواهد بود.

در بخشی از کتاب درس گفتارهای مقدماتی درباره‌ی لاکان می‌خوانیم

بحث زیادی در این‌باره وجود دارد که فروید شایسته‌ی چه مقام و منزلتی است. آیا او ناخودآگاه را «کشف» کرد؟ آیا این فکر را از همکاران خود سرقت کرد؟ این نظریه چگونه سر برآورد؟ فروید در رساله‌ی مختصری که پس از مرگش منتشر شد، گفته است: «مفهوم ناخودآگاه مدت‌ها به دروازه‌ی روان‌شناسی می‌کوبید و اجازه‌ی ورود می‌خواست» (1940b، ص286). به‌نظر فروید، این اندیشه قرن‌ها در فلسفه و ادبیات نهفته بود؛ اما علم نمی‌دانست با آن چه کند. فروید راهی پیدا کرد که درباره‌ی آن سخن بگوید و نظریه‌پردازی کند. بنابراین، فروید ادعای ابداع آن را نکرده، بلکه صرفاً راهی متفاوت برای اندیشیدن درباره‌ی آن و سخن‌گفتن از آن یافته است.

پیش از فروید، تاریخچه‌ای طولانی از اشخاصی وجود دارد که سعی در درک نشانه‌های مرموز، به‌ویژه در زنان داشته‌اند. چرا این علائم که هیچ علت اندام‌وار آشکاری نداشتند، ظاهر می‌شدند؟ ابراز نظر در این‌باره و درمان آن‌ها بیشتر اوقات به لذت جنسی ختم می‌شد. برای زنان «ماساژ» (استمنا به‌وسیله‌ی دکتر) تجویز می‌شد، به خیال آنکه رسیدن به اوج لذت جنسی سبب بهبود آنان می‌شود. این درمان آن‌قدر رایج و اجرانشدنی بود که در دوره‌ی ملکه ویکتوریا، ارتعاش‌گرهای کوکی‌ای اختراع کردند که کار را مؤثرتر انجام دهد. در هیچ‌یک از این‌ها ذکری از ناخودآگاه نمی‌شد؛ اما پرسش اصلی این بود که چرا این علائم اسرارآمیز رخ می‌دهد؟ آیا این‌ها اجنه‌اند یا بخاراتی در رحم یا به‌سبب نداشتن روابط جنسی و فرزند به‌وجود می‌آیند؟ آیا این علائم فقط در زنان روی می‌دهد؟ و پرسش‌هایی از این قبیل.

فهرست مطالب کتاب

درباره‌ی ویراستار و نویسندگان
پیشگفتار
فصل اول: ناخودآگاه از فروید تا لاکان / انوشکا گروس
فصل دوم: جایگاه مرحله‌ی آینه‌ای در کار لاکان / گری سالیوان
فصل سوم: ابژه از فروید تا لاکان / نوگا واین
فصل چهارم: هیستری و وسواس فکری / آسترید گسرت
فصل پنجم: سفری مقدماتی در انتقال / وینسنت داچی
فصل ششم: تعبیر / دارین لیدر
نمایه