معرفی و دانلود کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی

معرفی کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی

کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم، اثر فرنان برودل، تاریخ‌نگار شهیر فرانسوی است. او در این کتاب به سراغ لایه‌ی سوم نظریه‌اش می‌رود و شواهد و جزئیاتی تاریخی در راستای تأیید و تکمیل تحلیل‌های پیشینش از سرمایه‌داری می‌آورد. برودل کلیت و کارکرد نظام سرمایه‌داری را از منظری جهانی مورد بررسی قرار می‌دهد و تصویر این نظام را کامل می‌کند.

درباره‌ی کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم

کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم (The Perspective of the World: Civilization and Capitalism 15Th-18th Century, Vol. 3) آخرین مجلد از سه‌گانه‌ی تمدن و سرمایه‌داری است. فرنان برودل (Fernand Braudel) نویسنده‌ی این اثر که پژوهشی بزرگ در تاریخ جهان محسوب می‌شود، در جلد اول و دوم از دو لایه‌ی هرم زندگی اقتصادی می‌گوید، ابتدا ابعاد مختلف زندگی روزمره‌ی مردم تحت نظام سرمایه‌داری را بررسی می‌کند و سپس به سازوکار و عناصر این نظام می‌پردازد. در این جلد او می‌کوشد به یک جمع‌بندی از تاریخ اقتصادی جهان برسد و طرحی کلی از نظام سرمایه‌داری ارائه دهد. بدین منظور، برودل تجربه‌های تاریخی مختلف را مفصلاً در مکان‌های معینی تحت مطالعه قرار می‌دهد و تحلیل‌های ارائه شده در جلدهای پیشین را به اثبات تاریخی می‌رساند.

کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم در شش گفتار تنظیم شده است. گفتار اول به مطالعه‌ی اقتصاد از دو بعد مکان و زمان می‌پردازد و آن را با دیگر ابعاد زندگی، یعنی سیاست، فرهنگ و اجتماع پیوند می‌دهد. او بار دیگر بر مفهوم درازمدت تأکید می‌گذارد و زمان جهان را به دوره‌های طولانی‌مدت تفکیک می‌کند. گفتارهای دوم و سوم با مطالعه‌ی دو شهر تاریخ‌ساز، ونیز و آمستردام، به تحلیل اقتصادهای شهر - مرکزمدار تاریخ اروپا می‌پردازند. گفتار چهارم به شکوفایی اقتصادهای ملی، به ویژه اقتصادهای فرانسه و بریتانیا در قرن هجدهم اختصاص دارد و بازارهای ملی را مورد مطالعه قرار می‌ددهد. گفتار پنجم این پرسش را مطرح می‌کند که آیا اروپا بدون بیرون کشیدن مازادی از دیگر نقاط جهان، می‌توانست به موقعیت ابرمردی و سپس انقلاب صنعتی برسد یا خیر. گفتار ششم بیان می‌کند که شکافی عظیم انقلاب صنعتی را رقم زد و جهان را به شکل کنونی‌اش درآورد. این فصل انقلاب صنعتی را در کل جهان بررسی می‌کند. در نهایت نیز یک گفتار نهایی در پایان کتاب آورده شده است که نتیجه‌گیری نهایی برودل را نشان می‌دهد.

تفاوت اساسی برودل با بسیاری از مورخان دیگری که حول موضوع سرمایه‌داری مطالعه داشته‌اند این است که از نظر برودل سرمایه‌داری به طور بالقوه از ابتدای تاریخ دیده شده و سپس خود را بسط و تداوم بخشیده است.

کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم نخستین بار در سال 1992 به انتشار رسید. نسخه‌ی فارسی آن به کوشش فرهنگ رجایی ترجمه شده و انتشارات علمی فرهنگی آن را ذیل مجموعه‌ی تمدن و سرمایه‌داری روانه بازار کتاب ایران کرده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی تمدن و سرمایه‌داری

فرنان برودل، یکی از بزرگ‌ترین مورخان قرن بیستم، در سال 1979 سه‌گانه‌ای را منشر کرد که هنوز هم یکی از کتاب‌های مرجع تاریخ اروپا و جهان به حساب می‌آید. جلد اول این کتاب با عنوان «ساختارهای زندگی هرروزه» بر ساختارهای بلندمدت و زندگی مردم تأکید دارد: مردم چگونه غذا می‌خوردند، لباس می‌پوشیدند، چگونه نیازهای خود را رفع می‌کردند و در کجا می‌زیستند. برودل در جلد دوم که «چرخ‌های بازرگانی» نام دارد، به سرمایه‌داری، مبادلات، تجارت، صنایع و تکامل آن‌ها در نقاط مختلف جهان می‌پردازد. جلد سوم کتاب تمدن و سرمایه‌داری با نام «منظری جهانی» نشان می‌دهد که چگونه نظام‌های اقتصادی مختلف در سراسر جهان ساختار یافته‌اند. انتشارات علمی و فرهنگی مجموعه‌ی تمدن و سرمایه‌داری را با ترجمه‌ی فرهنگ رجایی به چاپ رسانده است.

نکوداشت‌های کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم

• این کتاب با نزاکت، دانش فروتنانه و همدلی انسانی نویسنده، و آگاهی دقیق او از قیاس‌های معاصر، زنده و جاندار شده است. (اکونومیست)
• ما در دنیای مدرن به دنبال مفهوم جهانی شدن می‌گردیم؛ درحالی‌که فرنان برودل در مطالعات خودش در باب تمدن در قرن پانزدهم تا هجدهم میلادی، «جهانی شدن» را به معنای واقعی کلمه بررسی می‌کند. او توانست همه‌ی تمدن‌ها و نقاط مختلف جهان، از آسیا تا اروپا، را با هم ادغام کند. کتاب تمدن و سرمایه‌داری فوق‌العاده است. (فرانسیسکو بتنکورت، نویسنده‌ی کتاب «نژادپرستی: از جنگ‌های صلیبی تا قرن بیستم»)

کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب را به دانشجویان رشته‌های تاریخ، اقتصاد و علوم سیاسی و همچنین تمام کسانی که به این حوزه‌ها علاقه دارند، پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب تمدن و سرمایه‌داری (سده‌های پانزدهم تا هجدهم میلادی) - جلد سوم: منظری جهانی؛ سنجش نظام اقتصاد جهانی می‌خوانیم

آیا می‌توان «پیمان استعماری» را در وضعیت نابرابری خیره‌کننده حفظ کرد؟ مستعمره‌ها به دلیل خدمت به ثروت، پرستیژ و قدرت کشور مادر وجود داشتند. تجارت و در واقع کل زندگی آن‌ها تحت مراقبت دائمی بود. توماس جفرسون، رئیس‌جمهور آتی ایالات متحد، به طرز بدی بزرگ‌مزرعه‌های ویرجینیا را «نوعی مالکیت که به برخی تجارتخانه‌های مرکانتیلیستی لندن تعلق دارند» توصیف می‌کند. یک شکایتِ دیگر نبودِ تقریباً تعیین‌کنندۀ پول رایج بود؛ شکایت‌های مستعمره‌های امریکا در این مورد به طور مستمر انگلستان را در محاصره داشت. هیچ قدمی هم برای این وضعیت برداشته نشد: کشور مادر به دنبال این بود که توازن تجارت مثبتی با مستعمره‌ها داشته باشد و بنابراین از آن‌ها پول‌های سکه‌ای جذب می‌کرد، اما چیزی برای آن‌ها ارسال نمی‌کرد. پس هر قدر هم که صبر این کشورهای فرودست فراوان بود، اگر قواعد و مقررات با وسواس به اجرا گذاشته می‌شد و اگر مسافت -فقط یکی را که مسافرت دریایی اقیانوس باشد ذکر می‌کنیم- درجه‌ای از آزادی ایجاد نکرده بود و اگر قاچاق -همه‌جاحاضر و غیرقابل انقطاع- اتفاق نمی‌افتاد که چرخ‌های بازرگانی را روغن‌کاری کند، چنان نظامی نمی‌توانست ادامه پیدا کند.

نتیجه نوعی نظام «آزادی همه چیز» یا نادیده گرفتن اصول برقرارشده بود که موجب شد برخی عادات و انتظارات وارد میدان شود که در ابتدا بی‌خطر بود، اما بعداً ممنوع کردن آن‌ها مشکل شد. بنابراین دفاتر گمرکیِ کارآمدی برقرار نبود و مسئولان و مدیران استعماری خود را در نقش مجریان دستورات رسیده از کشور مادر ندیدند، بلکه خود را تأمین‌کنندۀ مصالح محلی و منافع خصوصی می‌دانستند. افزون بر آن، گسترش تجارت به اقتصادهای امریکا کمک کرد که منابع سکه‌های رایج خود را دست‌وپا کند و بر آن شدند که برخی از شمش‌هایی را که از معادن امریکا، چه به صورت قاچاق و چه به دلیل نیروهای بازار، کسب می‌کردند، به جای ارسال به اروپا در کشور خود نگاه دارند. «قبل از 1785 این یک امر عادی بود که کلیسا در مکزیک با روستاییان وارد قرارداد می‌شد که عشریه را به صورت نقره دریافت کند» که این اطلاعات جزئی، خارق‌العاده است و اعتبار که نشانه‌ای از توسعۀ پیشرفته بود، حتی در جای دوری مانند منطقه‌های داخل برزیل نقش داشت. درست است که در آنجا حضور طلا تفاوت عمده‌ای ایجاد می‌کرد: «شورا»ی ویلا ریکا [جنوب شرق برزیل] در 7 مه 1751 به پادشاه نوشت که بسیاری از معادن «به وضوح هنوز برای بردگانی که دارند بدهکارند؛ پس کسانی که از بیرون ثروتمند به نظر می‌رسند در واقع فقیرند، در حالی که عده‌ای هستند که فقیر زندگی می‌کنند، اما در واقع ثروتمندند». صاحب‌امتیاز استخراج طلا به این دلیل می‌توانست به کار خود ادامه دهد که از بازرگانان پول پیش گرفته بود، با همین پول هم قادر بود برده خریداری کند. همین روند در کشورهای با معادن نقره نیز برقرار بود. از کتاب جالب دی. اِی. بریدینگ [ت. 1936، مورخ بریتانیایی] در مورد اسپانیای جدید در سدۀ هجدهم که از نقطه‌نظر شهر گواناجواتو، بزرگ‌ترین شهر معدن‌کاری زمان در امریکا یا در واقع جهان، نوشته شده است، انسان این برداشت را می‌کند که اعتبار به اشکال مختلف خود را نشان می‌داد که تا بی‌نهایت یا به صورت مجموعه یا در هم تأثیرگذار یا نابودی یک مجموعه و اختراع مجموعۀ دیگر خود را نشان می‌داد.

فهرست مطالب کتاب

پیش گفتار مترجم
پیش گفتار مؤلف
گفتار اول: تقسیم‌های مکان و زمان در اروپا
اقتصادها در مکان: اقتصادهای جهان
اقتصادهای جهان
همیشه اقتصادهای جهانی وجود داشتند
برخی قواعد بنیادی
قاعدۀ اول: مرزها همیشه به کندی تغییر می‌کنند
قاعدۀ دوم: همیشه یک شهر سرمایه‌دار مرکز است
قاعدۀ دوم (ادامه): شهرها به نوبت نقش رهبری ایفا می‌کنند
قاعدۀ دوم (ادامه): قدرت و نفوذ شهرها متفاوت است
قاعدۀ سوم: همیشه در اقتصاد جهانی سلسله‌مراتب مناطق وجود دارد
قاعدۀ سوم (ادامه): منطقه‌های فون ثونِن
قاعدۀ سوم (ادامه): سامان مکانیِ اقتصاد جهانی
قاعدۀ سوم (ادامه): آیا مناطق بی‌طرف وجود دارند؟
قاعدۀ سوم (نتیجه): حصار و زیربنا
اقتصاد جهان: نظمی در میان نظم‌ها
نظم اقتصادی و تقسیم کار بین‌المللی
دولت: قدرت سیاسی و قدرت اقتصادی
امپراتوری و اقتصاد جهان
جنگ و مناطق اقتصاد جهان
جوامع و اقتصاد جهانی
نظم فرهنگی
الگوی اقتصادِ جهان قطعاً معتبر است
اقتصاد جهان و تقسیم‌های زمان
ضرب‌آهنگ‌های «اقتران»
نوسانات در سنجۀ فضا
روند انسان‌حضوری
گاه‌شناسی توضیحی از اقتصادهای جهان
سیکل‌های کوندراتیف و روند انسان‌حضوری
آیا اقتران بلندمدت قابل توضیح است؟
گذشته و آینده
توضیحات و منابع
گفتار دوم: اقتصادهای شهر - مرکز در گذشتۀ اروپا: قبل و بعد از ونیز
اولین اقتصاد جهانیِ اروپا
گسترش اروپا از سدۀ یازدهم
اقتصاد جهان و وضعیت دوقطبی
مجموعۀ شمالی: اوج خانوادۀ بروگز
مجموعۀ شمالی: ظهور اتحادیۀ هانسا
دیگر قطب جذب‌کننده: شهرهای ایتالیایی
میان‌پرده: نمایشگاه شامپاین
فرصتِ ازدست‌رفتۀ فرانسه
برآمدن دیرشدۀ ونیز
جنووا در مقابل ونیز
ونیز حاکمیت مطلق دارد
اقتصاد جهان در ونیز متمرکز است
مسئولیت ونیز
کشتی تجاری
مدل ونیزی سرمایه‌داری
کار در ونیز
آیا صنعت فعالیت عمدۀ ونیز شد؟
خطر عثمانی
ظهور غیرقابل انتظار پرتغال؛ یا از ونیز تا آنتورپ
توضیح سنتی
تفسیرهای تازه
آنتورپ: سرمایۀ جهانی که با بازیگری خارجی ایجاد شد
مراحل حیات فعال شهر آنتورپ
اولین تجربۀ آنتورپ از گسترش و نارضایتی
دومین شکوفایی و رکود آنتورپ
مرحلۀ صنعتی آنتورپ
اصلاح یک اشتباه: دورۀ جنووایی
«نواری از کوه‌های خشک»
کاربست با کنترل از راه دور
برقراری توازن
جنووا، حاکم پنهان اروپا
علت‌های موفقیت جنووا
عقب‌نشینی جنووا
جنووا به حیات خود ادامه داد
بازگشت به اقتصاد جهان
توضیحات و منابع
گفتار سوم: اقتصادهای شهر - مرکز در گذشتۀ اروپا: آمستردام
ایالات متحد [هلند]: اقتصاد در وطن آغاز می‌شود
سرزمینی باریک، محروم از منابع طبیعی
دستاوردهای کشاورزی
اقتصاد شهری با ولتاژ بالا
آمستردام
جمعیتی متنوع
شیلات از ابتدا
ناوگان هلند
آیا می‌توان ایالات متحد را یک «دولت» خواند؟
ساختارهای داخلی: تغییر کم
مالیات از فقرا
ایالات متحد [هلند] و جهان خارج
وقتی کسب‌وکار سیادت دارد
تاجران در اروپا، تاجران در جهان
بذر موفقیت می‌بایست تا سال 1585 کاشته می‌شد
بقیۀ اروپا و جهان مدیترانه
هلند در مقابل پرتغال، یا هنر رقابت برای تصرف
انسجام تجارت در امپراتوری هلند
موفقیت در آسیا، نبودِ موفقیت در امریکا
مبارزه و موفقیت
ظهور و سقوط کمپانی هند شرقی هلند
چرا فروپاشی در سدۀ هجدهم؟
شکست در جهان جدید: محدودیت موفقیت هلند
سلطۀ جهانی و سرمایه‌داری
آنچه برای مراکز بازرگانی تجارت خوب بود، برای آمستردام هم خوب بود
کالاها و اعتبارات
تجارت بر اساس کمیسیون
تجارتِ پذیرش
جنون وام و انحراف سرمایه
تغییری در نگرش: به دور از آمستردام
کشورهای بالتیک
فرانسه در مقابل هلند: یک مبارزۀ نابرابر
انگلستان و هلند
خارج اروپا: مجمع‌الجزایر هند
آیا می‌توان حکم کلی صادر کرد؟
در سقوط آمستردام
بحران‌های سال 1763، 17721773 و 17801783
انقلاب باتاویان
توضیحات و منابع
گفتار چهارم: بازارهای ملی
عناصر و ترکیب‌ها
سلسله‌مراتب واحدها
واحدهای استانی و بازارها
دولت‌ملتی، آری؛ اما بازار ملی؟
موانع گمرکی داخلی
مخالفت با تعریف‌های پیشینی
اقتصاد سرزمینی و اقتصاد شهرمرکز
اوزان و سنجه‌ها
سه متغیر، سه رشته ‌ابعاد
سه مفهوم مبهم
نظام‌ها و ترتیب مقادیر و هم‌ارتباطی‌ها
بدهی و تولید ناخالص ملی
برخی معادله‌های دیگر
از مصرف تا تولید ناخالص ملی
محاسبه‌های فرانک اسپونر
متغیرهای دائمی قابل مشاهده
فرانسه، قربانی اندازۀ کشور
کثرت و وحدت
اتصالات طبیعی و مصنوعی
تقدم سیاست
آیا فرانسه صرفاً بیش از حد بزرگ بود؟
پاریس به علاوۀ لیون، لیون به علاوۀ پاریس
پاریس تاج سیادت را می‌رباید
تقاضایی برای تاریخ متفاوت
موافقت و مخالفت با خط روئن‌ ‌ژنو
مناطق مرزی، ساحلی و قاره‌ای
شهرهای «فرانسۀ دیگر»
بخش داخلی فرانسه
پیرامون، داخل را استعمار می‌کند
سیادت تجاری انگلستان
چگونه انگلستان یک جزیره شد؟
پوند استرلینگ
لندن بازار ملی ایجاد می‌کند و خود با آن ساخته می‌شود
چگونه انگلستان بریتانیای کبیر شد؟
عظمت انگلستان و بدهی ملی
از قرارداد ورسای (1783) تا قرارداد ایدن (1786)
آمارها: کمک اما نه راه‌حل
توضیحات و منابع
گفتار پنجم: بقیۀ دنیا، طرفدار یا مخالف اروپا
قارۀ امریکا: بازی برای بالاترین دستاورد
فضای گستردۀ امریکا: متخاصم اما نویدبخش
بازارهای محلی یا ملی
شیوه‌های برده‌داری
وقتی مستعمره‌ها برای اروپا کار می‌کردند
وقتی مستعمره‌ها علیه اروپا کار می‌کردند
مبارزه برای صنعت
مستعمره‌های انگلیسی آزادی را انتخاب کردند
رقابت و هماوردی در تجارت
استثمار امریکا به دست اسپانیا و پرتغال
بازنگری امریکای اسپانیایی
امپراتوری اسپانیا مجدداً اوضاع را به دست گرفت
گنجِ گنج‌ها
نه فئودالیسم و نه سرمایه‌داری؟
افریقای سیاه: هم همکار، هم قربانی؟
نیمۀ غربی افریقا
افریقای سیاه: منزوی اما در دسترس
از ساحل تا داخل
ترافیک سه‌گوشه‌ای و چارچوب تجارت آن
پایان تجارت برده
اقتصاد جهانی روسیه: جهانی جدا
بازگشت اقتصاد روسیه به وضعیتی شبه‌خودمختار
یک دولت قدرتمند
یوغ بندگی در روسیه: یک مشقت همیشه‌حاضر
بازار و جامعۀ روستایی
جامعۀ شهرک
یک اقتصاد جهانی، اما چه نوع اقتصاد جهانی؟
کشف سیبری
فرودستی و ضعف
هزینۀ تجاوز اروپا
امپراتوری عثمانی
بنیادهای یک اقتصاد جهانی
مقیاس رخنۀ اروپا در امپراتوری عثمانی
سرزمین کاروان‌ها
آب‌های عثمانی: بخشی خوب‌محافظت‌شده
بازرگانانی که در خدمت امپراتوری عثمانی بودند
زوال اقتصادی، زوال سیاسی
خاور دور: عظیم‌ترین اقتصاد جهانی
چهارمین اقتصاد جهانی
استیلای خودکرده بر هند
طلا و نقره، قوّت یا ضعف؟
نیروی تجاوزگر اروپایی: بازرگانانی تأثیرگذار
قرارگاه‌های تجاری، کارخانه‌ها و ابرکشتی‌های باری
چگونه می‌توان به تاریخ حقیقی خاور دور دست یافت؟
روستاهای هند
کارهای دستی و صنعت
بازار ملی
اهمیت امپراتوری گورکانی
دلایل سیاسی و غیرسیاسی سقوط گورکانی
سقوط هند در سدۀ نوزدهم
هند و چین: درگیر در یک اَبَراقتصاد جهانی
زمان شکوه مالاکا
مراکز جدید در خاور دور
آیا نتیجه‌گیری ممکن است؟
توضیحات و منابع
گفتار ششم: انقلاب صنعتی و رشد
برخی مقایسه‌های مناسب
انقلاب: مفهومی پیچیده و پرابهام
انقلاب صنعتی: کشورهای زیر توسعه
انقلاب صنعتی انگلیس: انقلابی که موفق نشد
اسکندریۀ مصر
انقلاب صنعتی در اروپا: اسب و آسیاب از سدۀ یازدهم تا سیزدهم
دوران آگریکولا و لئوناردو داوینچی: انقلابی در جنین
جان یو. نِف و اولین انقلاب صنعتی بریتانیا، 15601640
انقلاب صنعتی در بریتانیا، بخش به بخش
کشاورزی بریتانیا، یک عامل تعیین‌کننده
احیای جمعیت
فناوری: شرطی لازم اما احتمالاً ناکافی
چرا نباید انقلاب پنبه را دست‌کم گرفت؟
پیروزی در تجارت راه‌دور
گستردگی حمل‌ونقل درون‌مرزی
آسیاب تاریخ به شدت کُند می‌چرخد
ورای انقلاب صنعتی
انواع رشد
چگونه می‌توان رشد را توضیح داد؟
رشد و تقسیم کار
تقسیم کار: پایانی بر نظام کارسپاری
اربابان صنعت
اقتصاد و جامعۀ بریتانیا از دید بخش‌ها
تقسیم کار و جغرافیای بریتانیا
مالیه و سرمایه‌داری
جوّ اقتصادی کوتاه‌مدت چقدر اهمیت داشت؟
پیشرفت مادی و سطح زندگی
توضیحات و منابع
نتیجه: گذشته و آینده
سرمایه‌داری و درازمدت (دوران ماندگار)
سرمایه‌داری و پیش‌زمینۀ اجتماعی
آیا سرمایه‌داری ماندگار می‌شود؟
نتیجه‌ای برای پایان دادن به نتایج: سرمایه‌داری و اقتصاد بازار
توضیحات و منابع
نمایه