معرفی و دانلود خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست

معرفی خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست

کتاب وقتی نیچه گریست نوشته‌ی اروین د. یالوم یکی از مشهورترین رمان‌های رمان‌شناختی اوست که داستان دیدار خیالی فریدریش نیچه، فیلسوف مشهور آلمانی را با یوزف برویر، پزشک وینی، روایت می‌کند. او تلاش کرده است تا در این رمان، فلسفه و روانشناسی را با یکدیگر مواجه کند و مکالمه‌ای مؤثر بین آن‌ها شکل دهد. این اثر توانست در سال 1992 جایزه‌ی کتاب کالیفرنیا را از آنِ‌ خود کند.

درباره‌ی خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست

اروین د. یالوم (Irvin D. Yalom) روان‌پزشک و نویسنده‌ی آمریکایی است که رویکرد روان‌شناسی اگزیستانسیال یا هستی‌گرا را بنیان‌گذاری کرده است. یالوم هم در حوزه‌ی نوشتن آثار علمی و هم در حوزه‌ی داستان‌نویسی فعال بوده و نوشته‌های بسیاری را از خود به جای گذاشته. یکی از خلاقیت‌های او نوشتن رمان‌هایی با محوریت شخصیت‌های واقعی فلسفه و بهره‌گیری از این شخصیت‌ها و تفکراتشان برای بیان حرف‌های خود است. کتاب وقتی نیچه گریست (When Nietzsche Wept) یکی از همین رمان‌هاست. یالوم در داستان وقتی نیچه گریست، با مواجه کردن فریدریش نیچه (Friedrich Nietzsche) در جایگاه یک فیلسوف با یوزف برویر (Josef Breuer) در موقعیت یک روانشناس، تلاش می‌کند فلسفه و روانشناسی را با هم رویارو کند و در مکالمه‌ای که بین این دو حوزه‌ی دانش می‌سازد به نتایجی دست یابد.

ماجرای داستان در وین پایان قرن نوزدهم رخ می‌دهد. نیچه دچار سردردهای شدید میگرنی شده است و دوستش، لو سالومه، به دنبال پزشکی می‌گردد تا او را درمان کند و بدین وسیله، یک اندیشمند بزرگ را به زندگی برگرداند. سالومه برای این کار، نزد یوزف برویر که استاد فروید است، می‌رود و از او می‌خواهد بدون اینکه نیچه چیزی از ملاقات آنان بفهمد، برای درمان او کاری کند. برویر با شیوه‌ی جدیدی که ابداع کرده، یعنی بیان‌درمانی، به نزد نیچه می‌رود و برای مداوای او تلاش می‌کند، اما نیچه مغرور و یک‌دنده است و روح خود را به دست یک پزشک نمی‌سپرد. او به برویر پیشنهاد می‌کند تا تنش را درمان کند.

تلاش‌های برویر به نتیجه‌ی خاصی نمی‌رسند، چون نیچه خود مایل به این درمان نیست. سرانجام پزشک تصمیم می‌گیرد راه خطرناکی را امتحان کند و وارد دنیای درونی فیلسوف شود. در طول این دیدارها، پزشک و فیلسوف، هردو، در تلاش‌اند تا دیگری را درمان کنند. این تلاش‌ها به بحث‌های کلامی تندی می‌انجامد.

خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست، تصویری از جامعه‌ی خردگرای آلمان را در قرن نوزدهم پیش چشم مخاطب می‌گذارد. جامعه‌ای که فیلسوفی مانند نیچه و پزشکی مانند برویر دارد و در شرف زادن دانش روانکاوی است. درهم‌آمیختگی فلسفه و روانشناسی در این کتاب، حاکی از آن است که نویسنده، روان و خرد را بسیار به هم نزدیک می‌داند و معتقد است، این دو باید در کنار هم باشند تا بتوانند به چیزی دست یابند.

جلسات درمانی برویر با نیچه در این کتاب، مقوله‌ای خیال‌انگیز و افسانه‌ای را پیش چشم می‌گذارد و دو دنیای ذهنی متفاوت، اما مرتبط را به شکلی اسرارآمیز و خارق‌العاده به هم پیوند می‌دهد.

کتاب وقتی نیچه گریست نوشته‌ی اروین د. یالوم، توسط فاطمه مختاری ترجمه و تلخیص شده و به‌همت نشر سپاس به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب وقتی نیچه گریست

• رمانی زیرکانه، به دقت تحقیق‌شده و برآمده از تخیلی قوی. (بوستون گلوب)
• قوی و معتبر. عنصر غافلگیری این رمان، لحظه‌ای جادویی و تکان‌دهنده را می‌سازد. (واشنگتن پست بوک ورد)
• وقتی نیچه گریست بهترین داستان‌پردازی از اندیشه‌ی یک متفکر بزرگ پس از «سناریوی فروید» سارتر است. (شیکاگو تریبون)

اقتباس‌های سینمایی و فرهنگی از کتاب وقتی نیچه گریست

• در سال 2007 پینچس پری (Pinchas Perry) فیلمی را با اقتباس از رمان یالوم و با همان نام در کشور آمریکا ساخت.
• هم‌چنین، دو نمایش تئاتر یکی به کارگردانی لوسیانو کازو (Luciano Cazaux) و یکی در سال 2012 به مناسب صدوپنجاهمین سالگرد تولد لو سالومه، به کارگردانی اوانجلیا آندریتسانو (Evangelia Andritsanou) ساخته و اجرا شده است. در نمایش اخیر، هاریس فراگولیس (Haris Fragoulis) بازیگر نقش فروید، جایزه‌ی هورن را از آن خود کرد.

خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب حاضر برای علاقه‌مندان به رمان‌های فلسفی و روان‌شناختی و دوست‌داران دانش روان‌شناسی مناسب است.

در بخشی از خلاصه کتاب وقتی نیچه گریست می‌خوانیم

برنامه صبح‌های خانه بروئر یکنواخت بود. ساعت شش، نانوای کنار خیابان که از بیماران بروئر هم بود نان می‌آورد. ماتیلده هم در فاصله زمانی لباس‌پوشیدن بروئر صبحانه را آماده می‌کرد. بروئر کاملاً غرق در اتفاقاتی بود که با نیچه گذشت. به‌شدت مجذوب کتابش شده بود. به ماتیلده خبر داد که ملاقات با بیمار جدیدش تا بعد از ناهار ادامه خواهد داشت. این خبر خوبی برای ماتیلده نبود. اعتراض او بلند شد. از بروئر خواستار این بود تا وقت بیشتری را برای بچه‌ها و خانواده بگذارد و تمام‌وقت در خدمت بیمارانش نباشد. بروئر چاره‌ای نداشت. او از صمیم قلب قسم خورده بود تا تمام وقت خودش را صرف درمان بیمارانش در وین کند. حتی اگر بیماری توان مالی نداشته باشد از او دستمزدی دریافت نمی‌کند. ماتیلده پای برتا و خانم برگر را به میان باز کرد. خانم برگر پرستاری بود که ده سال پیش در مطب کنار بروئر کار می‌کرد. رابطه آن‌ها همچون برتا، ماتیلده را آزار می‌داد، چون رابطه آن‌ها از حد مسئولیت‌هایشان فراتر رفته بود. بروئر در آن زمان به خواست ماتیلده او را اخراج کرد. ماتیلده دغدغه‌هایش را این‌گونه بیان می‌کند: «یوزف متأسفم که این بحث پیش آمد. اما فاصله زیادی که بین تو و من و بچه‌ها ایجاد شده چاره‌ی دیگری برایم نمی‌گذارد. اگر صحبتی می‌شود برای ناراحت‌کردن تو نیست. بلکه ما همگی به تو احتیاج داریم».

نیچه پانزده دقیقه زودتر از دکتر بروئر به مطب رسیده بود. بروئر خیلی محتاطانه سعی در تحسین‌کردن کتاب‌های نیچه داشت. ممکن بود پروفسور از تحسین هم متنفر باشد. بروئر از تشخیص اولیه خودش گفت: میگرن! نیچه هم آن را تأیید کرد. همان‌طور که در گزارش پزشکی نیچه نوشته شده بود، دو پزشک دیگر هم چنین تشخیصی را ثبت کرده بودند. بروئر به سه سؤالی که نیچه پرسیده بود پاسخ داد، اما نیچه هنوز هم تردید داشت که آیا بروئر چیزی را از او مخفی می‌کند یا خیر. بروئر از این فرصت استفاده کرد تا سر صحبت را با پروفسور نیچه باز کند: «مطالب زیادی را پنهان کرده‌ام. فکر و احساس خودم را هنوز بیان نکردم. می‌خواهم بدانم اصول اخلاقی تا کجا به من اجازه بیان می‌دهد. اما درباره بیماری شما، قسم خورده‌ام که چیزی را پنهان نکنم. اما شما که قولمان را فراموش نکرده‌اید؟ قرار شد تا صراحت و اخلاص دوجانبه داشته باشیم. خب چه مطالبی را از من پنهان کرده‌اید؟»