شعر کهن

کتاب کلیات شاهنامه فردوسی

• نویسنده: ابوالقاسم فردوسی

حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی بزرگترین شاعر دوره سامانی و غزنوی است. فردوسی در طبران طوس به سال 329 هجری بدنیا آمد. پدرش از دهقانان طوس بود و در آن ولایت مکنتی داشت. از احوال او در عهد کودکی و جوانی اطلاع درستی نداریم؛ اینقدر معلوم است که در جوانی از برکت درآمد املاک پدر بکسی محتاج نبوده است؛ اما اندک اندک آن اموال را از دست داده و به تهیدستی افتاده است. فردوسی از همان ابتدای کار که به کسب علم و... ادامه ›

کتاب دیوان اقبال لاهوری

• نویسنده: اقبال لاهوری

کتاب دیوان اقبال لاهوری حاوی سروده‌های اقبال لاهوری، شاعر و متفکر مسلمان پاکستانی است. علامه محمد اقبال لاهوری در سال ١٨٧٣ میلادی در شهر سیالکوت ایالت پنجاب هند به دنیا آمد. در لاهور تحصیل کرد و سپس در کمبریج و مونیخ به مطالعه در فلسفه و حقوق پرداخت. سپس به لاهور بازگشت و به وکالت مشغول شد. اقبال لاهوری معتقد است که روح قرآن با تعلیمات یونانی سازگاری ندارد و بسیاری از گرفتاری‌ها از اعتماد به... ادامه ›

کتاب کلیات خمسه نظامی

• نویسنده: نظامی گنجوی

نظامی گنجه‌ای (گنجوی)، جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی متخلص به نظامی (زادهٔ ۵۳۵ در گنجه - درگذشتهٔ ۶۰۷-۶۱۲) شاعر و داستان‌سرای ایرانی و پارسی‌گوی قرن ششم هجری، که به‌عنوان پیشوای داستان‌سرایی در ادب فارسی شناخته شده‌است. نظامی از شاعرانی است که باید او را در شمار ارکان شعر فارسی و از استادان مسلم این زبان دانست. وی از آن سخنگویانی است که مانند فردوسی و سعدی توانست به ایجاد و تکمیل سبک... ادامه ›

کتاب PDF بوستان سعدی

• نویسنده: سعدی شیرازی

بوستان سعدی یا سعدی‌نامه نخستین اثر سعدی است که کار سرودن آن در سال ۶۵۵ هجری قمری پایان یافته‌است. سعدی این اثر را زمانی که در سفر بوده است، سروده و هنگام بازگشت به شیراز آن را به دوستانش عرضه کرده است. این اثر در قالب مثنوی و در بحر متقارب سروده شده‌ و از نظر قالب و وزن شعری حماسی است، هر چند که از نظر محتوا به اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات پرداخته‌است. شبی یاد دارم که چشمم نخفت شنیدم که... ادامه ›

کتاب کلیات دیوان سعدی

• نویسنده: سعدی شیرازی

مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی شاعر و نویسنده ی بزرگ قرن هفتم هجری قمری است. تخلص او “سعدی” است که از نام اتابک مظفرالدین سعد پسر ابوبکر پسر سعد پسر زنگی گرفته شده است. وی احتمالاً بین سالهای ۶۰۰ تا ۶۱۵ هجری قمری زاده شده است. در جوانی به مدرسه ی نظامیه ی بغداد رفت و به تحصیل ادب و تفسیر و فقه و کلام و حکمت پرداخت. سپس به شام و مراکش و حبشه و حجاز سفر کرد و پس از بازگشت به شیراز، به تألیف... ادامه ›

کتاب دیوان خواجه حافظ شیرازی

• نویسنده: حافظ شیرازی

در کتاب دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، مجموعه کامل اشعار و غزلیات حافظ آمده است. غزل حافظ، هم دارای سطوح عاشقانه چون غزل سعدی است، هم دارای سطوح عارفانه چون غزل عطار و مولانا و عراقی و هم از سوی دیگر وظیفه اصلی قصیده را که مدح است بر دوش دارد. از این رو شعر حافظ نماینده هر سه جریان عمده شعری قبل از اوست و قهرمان شعر او، هم معبود و هم معشوق و هم ممدوح است. شعر حافظ در محور عمودی، بیشتر... ادامه ›

کتاب PDF تیک تاک 2

• نویسنده: موسی زمان زاده دربان

کتاب تیک تاک 2 نوشته موسی زمان‌زاده دربان، به بررسی اشعار و زندگی‌نامه سه شاعر بزرگ خطه خراسان یعنی خیام، عطار و فردوسی می‌پردازد و مفهوم زمان در اشعار این سه تن را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. موضوع زمان مسئله‌ای است که همه مردم در طول تاریخ در زندگی خود با آن مواجه بوده و حتی در شعرهای حکیمانه شاعران فارسی‌زبان نیز به پیچیدگی‌های این امر توجه بسیاری شده است. در کتاب تیک تاک 2 (Tik tak 2) تلاش شده... ادامه ›

کتاب دیوان امیرخسرو دهلوی

• نویسنده: امیرخسرو دهلوی

کتاب دیوان امیرخسرو دهلوی حاوی سروده‌های امیرخسرو دهلوی، عارف و شاعر بزرگ پارسی‌گوی هند است. حکیم ابوالحسن یمین‌الدین بن سیف‌الدین محمود معروف به امیر خسرو دهلوی (شاعر پارسی‌گوی هندوستان بود. او یکی از دو شاعر مهم اوایل قرن هشتم است که سایر سخنوران پارسی‌گوی هند را تحت‌الشعاع قرار دادند و در ادوار بعد هم نفوذی دامنه‌دار در میان شعرای ایران و هند داشتند. آن دو امیرخسرو و حسن دهلوی بودند. امیرخسرو... ادامه ›

کتاب دیوان حکیم قاآنی

• نویسنده: قاآنی

دیوان حکیم قاآنی حاوی سروده‌های میرزا حبیب متخلص به قاآنی است. سروده‌های این دیوان در قالب قصیده، مسمط، مثنوی، غزل، رباعی، قطعه، ترکیب‌بند و ترجیع‌بند به نظم درآمده است. میرزا حبیب الله شیرازی متخلص به قاآنی فرزند محمدعلی گلشن از شعرای نامدار عهد قاجار است. وی در سال ۱۲۲۳ هجری قمری در شیراز متولد شد، تحصیلات مقدماتی را در همان شیراز گذراند. او در اوان جوانی عازم مشهد شد تا در آنجا به ادامه تحصیل... ادامه ›

کتاب رباعیات خیام

• نویسنده: عمر خیام نیشابوری

رباعیات خیام حاوی سروده‌های حکیم عمر خیام نیشابوری در قالب رباعی است. حکیم ابوالفتح عمربن ابراهیم الخیامی مشهور به خیام فیلسوف و ریاضیدان و منجم و شاعر ایرانی در سال ۴۳۹ هجری قمری در نیشابور زاده شد. وی در ترتیب رصد ملکشاهی و اصلاح تقویم جلالی همکاری داشت. وی اشعاری به زبان پارسی و تازی و کتاب‌هایی نیز به هر دو زبان دارد. از آثار او در ریاضی و جبر و مقابله رساله فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب... ادامه ›

کتاب کلیات اشعار و آثار فارسی شیخ بهائی

• نویسنده: شیخ بهایی

در آسمان علم و ادب گاهی ستارگانی طلوع کرده‌اند که غیر از فروغ شعر و نویسندگی دارای پرتو نبوغ و مواهب فطری دیگری هم بوده‌اند یکی از همین نوابغ بدون شک شیخ بهاء الدین عاملی معروف به شیخ بهائی است. شیخ بهائی نه تنها در فقه و حکمت و ریاضی و لغت و حدیث دست داشته بلکه واجد کمالات و حائز جمیع علوم معقول و منقول بوده و حتی در عجائب و طلسمات هم چیره‌دست و سحر آفرین است هنوز داستانهای حیرت‌آوری که از... ادامه ›

کتاب دیوان اشعار منوچهری دامغانی

• نویسنده: منوچهری دامغانی

اَبوالنَّجم احمَدبن قوص‌بن احمد منوچهری دامغانی (در گذشته به‌سال ۴۳۲ هجری) معروف به منوچهری شاعر ایرانی سده پنجم هجری اهل دامغان بود. منوچهری دامغانی توجه ویژه ای به زبان و ادبیات عرب داشته است. به کارگیری واژه ها و اصطلاحات عربی، حتی واژه های غریب و نامانوس، اشاره به نام نزدیک به سی سراینده عرب در دیوان او، اشاره به مطالعه و حفظ دیوانهای سرایندگان عرب، بهره گیری از اسلوب و درون مایه سروده های... ادامه ›

کتاب گزیده اشعار صائب تبریزی

• نویسنده: محمدعلی صائب تبریزی

میرزا محمد علی صائب تبریزی از شاعران عهد صفویه است که در حدود سال ۱۰۰۰ هجری قمری در اصفهان (و به روایتی در تبریز) زاده شد. در جوانی مانند اکثر شعرای آن زمان به هندوستان رفت و از مقربین دربار شاه جهان شد. در سال ۱۰۴۲ هجری قمری به کشمیر رفت و از آنجا به ایران بازگشت و به منصب ملک‌الشعرایی شاه عباس ثانی درآمد. در زمان پیری در باغ تکیه در اصفهان اقامت کرد و همواره عده‌ای از ارباب هنر گرد او جمع... ادامه ›

کتاب PDF پندنامه عطار

• نویسنده: عطار نیشابوری

عطار نیشابوری یکی از عارفان و همچنین یکی از شاعران بلند نام ادبیات فارسی‌ در اواخر سده ششم و اوایل سده هفتم است. کتاب پندنامه عطار با ستایش خداوند آغاز می‌شود و شاعر ابتدا به ذکر نشانه‌های قدرت پروردگار می پردازد و از پیامبرانی چون نوح و لوط و ابراهیم سخن به میان می آورد. از متن کتاب: حمد بی حد آن خدای پاک را آنکه ایمان داد مشتی خاک را آنکه در آدم دمید او روح را داد از طوفان نجات او نوح را آنکه... ادامه ›

کتاب PDF الهی نامه عطار

• نویسنده: عطار نیشابوری

هنر عطار در این است که علاوه بر اینکه داستان را بسیار زیبا و با بیانی شیرین عنوان می کند، مسایل عمیق عرفانی و اخلاقی را داخل آن گنجانده و به گوش مخاطب می رساند. در این ابیات عطار درباره شعر خود صحبت و اینطور عنوان می کند که تا به حال هیچ کس آنچه را او در شعرش آورده بیان نکرده و معتقد است که: چو شعر من همه توحید پاک است اگر در خلد برخوانی چه باک است؟ سپس نام کتاب را اینگونه بیان می کند: در گنج... ادامه ›

کتاب مجالی الحب فی آیات کتاب الحبیب

• نویسنده: حسین جعفری

(توضیحات این کتاب به زبان عربی بوده و اشعار به زبان فارسی می باشند.) إن خواجه حافظ نفسه قد صرّح فی دیوانه مراراً أنه تأثّر من القرآن الکریم، و لقبه حافظ (حافظ القرآن) دلیل بیّن علی هذا الأمر. إن تأثّره من آیات کتاب الله عمیق ذو أبعادٍ کما هو شأن ذلک الکتاب المبین ذی الوجوه. من تأثیرات القرآن علی هذا الشاعر العارف المُجید الفذّ أنه لم یکتف فی کثیرٍ من غزلیّاته بموضوعٍ واحدٍ بل أشار فی بیتٍ واحدٍ... ادامه ›

کتاب دیوان ناصر خسرو

• نویسنده: ناصرخسرو

ناصر خسرو از شاعران بزرگ فارسی‌زبان، حکیم و جهانگرد ایرانی بود. وی بر اغلب علوم عقلی و نقلی زمان خود از قبیل فلسفهٔ یونانی و حساب و طب و موسیقی و نجوم و فلسفه و کلام تبحر داشت و در اشعار خویش به کرات از احاطه داشتن خود بر این علوم تأکید کرده‌است. ناصر خسرو به همراه حافظ و رودکی جزء سه شاعری است که کل قرآن را از برداشته‌است. وی در آثار خویش، از آیات قرآن برای اثبات عقاید خودش استفاده کرده‌است. ادامه ›

کتاب دیوان محتشم کاشانی

• نویسنده: محتشم کاشانی

محتشم کاشانی شاعر پارسی‌گوی سدهٔ دهم هجری و هم‌دوره با پادشاهی شاه طهماسب یکم صفوی بود. شغل اصلی محتشم بزازی و شَعربافی بود و تمام عمر خود را در کاشان زیست. محتشم از پیروان مک تب وقوع و از مهمترین شاعران مرثیه‌سرای شیعه است. ترکیب‌بند «باز این چه شورش است که در خلق عالم است» معروف‌ترین مرثیه برای کشتگان واقعه کربلا در ادبیات فارسی است. مطلع «باز این چه شورش است...» که از محتشم کاشانی نراقی است... ادامه ›

کتاب دیوان سلمان ساوجی

• نویسنده: سلمان ساوجی

خواجه جمال الدین سلمان ابن خواجه علاءالدین محمد مشهور به سلمان ساوجی در دههٔ اول قرن هشتم هجری در ساوه متولد شد. وی ابتدا در خدمت خواجه غیاث الدین محمد و سلطان ابوسعید بهادر خان بوده و پس ازبر هم خوردن اساس سلطنت ایلخانان واقعی به خدمت امرای جلایر پیوست. دلشاد خاتون همسر شیخ حسن بزرگ نسبت به سلمان کمال توجه و محبت را داشت و تربیت فرزندش سلطان اویس را به او واگذار کرد. وی در اواخر عمر منزوی شد و... ادامه ›

کتاب دیوان اشعار افضل الدین خاقانی

• نویسنده: افضل الدین خاقانی

زری که نقد جوانیست گم شد از کف عمر درین سراچه خاکی که دل خرابم از او به آب دیده نبینی که خاک می شویم بدان طمع که زر عمر بازیابم از او حسان العجم افضل الدین بدیل بن عثمان خاقانی حقایقی شروانی در سال 520 هجری قمری از پدری نجار به نام علی و مادری نسطوری تازه مسلمان که پیشه او طباخی بود در شهر شروان به دنیا آمد. از کودکی نزد عموی خود، کافی الدین عمر بن عثمان که مردی حکیم و طبیب بود به تحصیل دانش... ادامه ›

کتاب دیوان حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنائی غزنوی

• نویسنده: مجدود بن آدم سنائی غزنوی

ابوالمجد مجدود بن آدم متخلص به سنایی شاعر و عارف بزرگ و نامدار نیمه‌ی دوم سده پنجم و نیمه‌ی اول سده‌ی ششم هجری است. وی در سال ۴۶۳ یا ۴۷۳ هجری قمری در غزنین دیده به جهان گشود. چنانچه ازشعر سنایی برمی‌آید او به تمام دانش های زمان خود آگاهی و آشنایی و در برخی تبحر و استاری داشته است. وی در سال ۵۲۵ یا ۵۳۵ هجری قمری در سن ۶۲ سالگی درگذشت. از آثار وی غیر از دیوان قصیده و غزل و ترکیب و ترجیع و قطعه و... ادامه ›

کتاب دیوان صیدی‌ تهرانی

• نویسنده: میرعلی صیدی تهرانی

کتاب دیوان صیدی‌ تهرانی شامل اشعار میر علی صیدی تهرانی، شاعر قرن یازدهم است که توسط محمد قهرمان گردآوری و بازنگری شده. اثر پیش رو حاوی بیش از 2700 بیت از اشعار این شاعر گزیده‌گوی اهل تهران است و قالب‌های شعری گوناگونی ازجمله قصیده، مثنوی، غزل و رباعی را در بر می‌گیرد. این کتاب همراه با شرح حال شاعر و مقایسه‌ی نُسَخ موجود از دیوان صیدی تهرانی به علاقه‌مندان شعر و ادب عرضه شده است. درباره‌ی کتاب... ادامه ›

کتاب PDF داستان‌های تمثیلی - رمزی فارسی

• نویسنده: محمد پارسانسب

کتاب داستان‌های تمثیلی - رمزی فارسی را محمد پارسانسب، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی نوشته است. کتاب مفصلی که ابتدا درباره‌ی قصه‌های تمثیلی و رمزی به طور کامل توضیح می‌دهد و سپس، بهترین آثار متعلق به این گونه‌ی ادبی قدیمی را در کار شاعران و نویسندگان ادبیات فارسی ارائه و بررسی می‌کند. درباره‌ی کتاب داستان‌های تمثیلی - رمزی فارسی کتاب داستان‌های تمثیلی - رمزی فارسی نوشته‌ی محمد... ادامه ›

کتاب لباب الالباب

• نویسنده: محمد عوفی

کتاب لباب الالباب قدیمی‌ترین تذکره‌ی نوشته‌شده به زبان فارسی است که سدیدالدین محمد عوفی در آن شرح حال 300 شاعر پارسی‌گو را پیش از حمله‌ی مغول می‌آورد. عوفی به سبب مسافرتش به نقاطی از خراسان، ماوراء‌النهر و هند، بسیاری از شاعران هم‌عصر خویش را می‌شناخت و اطلاعات ارزشمندی را در اثر خود آورده. وی در دو مجلد این کتاب را به نگارش درآورده و شاعران را از عصر آل‌طاهر تا سلجوقیان معرفی کرده است. درباره‌ی... ادامه ›