معرفی و دانلود کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی

معرفی کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی

کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی به کوشش ابوالفضل زرویی نصرآباد و همراهی نسیم عرب امیری جمع‌آوری شده است. نشر نیستان با ارائه‌ی مجموعه‌ کتاب گزیده‌ی طنز در تلاش برای زنده نگه‌داشتن نام شعرای طنزپرداز ایران و ادبیات شوخ‌طبعانه برای نسل جدید است. مجلد پیشرو به‌مرور گزیده‌ای از آثار هجو ملاعلی شهاب ترشیزی می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی

شهاب ترشیزی، شاعر و طنزپرداز مطرح قرن نهم هجری قمری در چشمگیرترین و حیرت‌انگیزترین زمانه‌ی ادبی به لحاظ تعداد شعرا و علاقه به شعر و شاعری زیست می‌کرد. او در اثر پیش‌رو به خلق هجونامه پرداخته و خود را به‌عنوان یک شاعر نکته‌سنج و مضمون‌یاب مطرح کرده است.

از کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی می‌توان یافت که این شاعر از طبع روان و قدرت کلام بالایی در سرودن اشعار برخوردار بود. اما او از استعداد خود تنها در جهت رفع نیازهای مادی و دستاوردهای شخصی‌اش بهره می‌برد و به سرودن اشعار هجو می‌پرداخت. حتی گاهی اشعار ترشیزی از هجو به تهدید و تخریب اشخاص و مذمت اهالی شهرهایی مانند تهران و کاشان می‌رسید و باعث خشم اهالی یک شهر می‌شد.

در این کتاب با گزیده‌ی آثار طنز ترشیزی با نگاهی منتقدانه و گاه مغرضانه روبرو هستیم. همچنین، در پایان کتاب، یک لغت‌نامه با عنوان کلمات و ترکیب‌های تازه به مخاطب ارائه شده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب گزیده‌ی طنز

در سال ۱۳۹۵ انتشارات نیستان به همت ابوالفضل زرویی نصرآباد و همکاری نسیم عرب امیری مجموعه‌ای هشت جلدی از گلچین ادبیات طنز کلاسیک ایران را منتشر کرد.

نگارش مقدمه‌ی کتاب‌های این مجموعه جزء آخرین آثار مکتوب زرویی در زمان حیاتش به شمار می‌روند. گردآورندگان مجموعه‌ی گزیده‌ی طنز به سراغ آثار ادیبان و طنزپردازانی از دوران صفاریه تا قاجاریه، از شاعران شناخته شده همچون عبدالرحمن جامی، انوری ابیوردی تا ناشناخته‌ها مانند حکیم سوری، فوق‌الدین یزدی، ابواسحاق حلاج شیرازی و شهاب ترشیزی رفته‌اند.

کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب به افرادی که به شعر طنز کلاسیک علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌شود.

با شهاب ترشیزی بیشتر آشنا شویم

ملاعلی شهاب ترشیزی شاعر، منجم و نقاش قرن نهم هجری است که در مدح محمد جوکی بهادرخان فرزند شاهرخ تیموری شعر می‌سرود. او از شاعران و طنزپردازان کمتر شناخته‌شده‌ی ایرانی است که در ترشیز خراسان چشم به جهان گشود و در دوره‌ی جوانی برای تحصیل به هرات رفت.

مثنوی‌های «خسرو و شیرین»، در بحر «هفت‌پیکر» نظامی؛ «بهرام نامه»؛ «تذکره‌الشعرا»؛ «یوسف و زلیخا»؛ «عقد گهر» در نجوم؛ «مراد نامه»؛ «تذکره‌الوزراء» و «تاریخ مجدول» جزء آثار ترشیزی هستند. «کلیات» اشعار او بیست هزار بیت و «دیوان» او ده‌هزار بیت را شامل می‌شوند.

در بخشی از کتاب گزیده طنز شهاب ترشیزی می خوانیم

شاعری کز هجو، او را بهر نیست
هست چون ماری که او را زهر نیست
شیر را چنگال باید وقت کار
تا بر آرد از تن دشمن دمار
طبع شاعر در مقام مدح و ذمّ
نَحل‌سان باید، برون از بیش و کم
تا یکی را انگبین پیش آورد
دیگری را نشترِ نیش آورد
تیره‌بختان را بُوَد دردی غریب
کَش هجا درمان بُوَد، هاجی طبیب
هست مشهور این‌که هزل اندر کلام
هست مانند نمک، اندر طعام
تا نگوید کَس که شعرِ هجو و هزل
کَس نگوید در جهان، جز مرد رذل
انوری گفته‌ست و سعدی نیز هم
من هم اَر گویم، نباشد هیچ غم
شعر چون شهری بود با فرّ و زیب
هر طرف در وی مقامی دل‌فریب
هم خرابات است و هم مسجد به شهر
هرچه خواهی هست، چه شهد و چه زهر

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار مجموعه
مقدمه.
مقدمه در صفت هجو و احتیاج به آن
در مذمّت یکی از بخیلان روزگار
در مذمت یکی از شعرای عراق
در مذمّت یکی از همسایگان
در شکوه‌ی یکی از شاگردان به پدرش نوشته
از دوستی گله کرده
در هجو کسی که تاریخ طلب کرده بود و صله نداده
در هجو یکی از بخیلان روزگار
در شکوه‌ی یکی از بزرگان گفته شده
در شکایت دربان به خدمت شاه‌زاده
در مذمّت یکی از میزبانان
در مذمّت نسوان
در مذمّت یکی از اهالی فارس
در شکایت قدر‌ناشناسی روزگار
در مذمّت منکران
در مذمت بعضی از بزرگان
در هجو شاعر اصفهانی
به یکی از دشمنان نوشته
در مذمّت یکی از میزبانان
به یکی از بزرگان نوشته
در شکوه از حاکم ترشیز
در تنبیه یکی از اهل شیراز
در هجو مشهور‌شاعر
در هجو دو برادر از تجّار یزد
در شکایت گردش کواکب سعد
در شکایت قدرنشناسی و تنبیه شخصی
در مذمّت شخصی لاغر
به یکی از امرا نوشته شده
در مذمّت یکی از اهل روزگار
در هجو کتاب‌دار
در هجو کتاب‌دار
در هجو یکی از قلندران
در تهدید بعضی دشمنان نوشته
در تهدید هجو یکی از بزرگان نوشته شده
در تهدید یکی از امرا نوشته
در تهدید و تنبیه یکی از امرای عراق
در تهدید به بزرگی نوشته
ایضاً
در تهدید گفته
در تهدید کسی که قطعه‌ای وعده داده و نداده
در مذمت کاشان و اهل او
در مذمّت هوای کاشان
در هجو اهل طهران
ذکر رفتن حاجیِ فاسقان و فاسقِ حاجیان به کعبه و رخصت‌گرفتن
خطاب ناظم کتاب با حاجی‌رحیم
در هجو حاجی‌رحیم
ایضاً له
در نفرین حاجی‌رحیم
در هجو نامعیّن به طریق امتحان طبع
در تنبیه ملامومن کرمانی که منکر فقیر و نظم وی بوده
در هجو میرزابزرگ اصفهانی
ایضاً فی هجوه
ایضاً فی هجوه
در هجو آقا عبدالرحیم مشهدی
به عبدالرحیم جراح نوشته شده
به عبدالرحیم جراح
در هجو ابوتراب‌ بیگ لالوئی
هجو میرزاصالح انباردار
ایضاً
قطعه‌ای که قبل از هجویات به میرزا‌صالح نوشته
در هجو میرزا‌مهدی اصفهانی
کلمه‌ها و ترکیب‌های تازه