معرفی و دانلود کتاب فکر شکاک: چگونه با ذهن بدگمان تئوری توطئه را باور می‌کنیم؟

معرفی کتاب فکر شکاک: چگونه با ذهن بدگمان تئوری توطئه را باور می‌کنیم؟

راب برادرتن در کتاب فکر شکاک از دریچه‌ی علم روان‌شناسی و جامعه‌شناسی به موشکافی و تحلیل تئوری‌های توطئه پرداخته و به دنبال کشف دلیل این نکته است که چرا ما انسان‌ها نظریه‌هایی غیرمنطقی، بدون توجیه و عجیب و غریب را باور می‌کنیم. او در این کتاب به کمک معرفی صدها نمونه از مشهورترین و عجیب‌ترین تئوری‌های توطئه در طول تاریخ، و برخی از تکان‌دهنده‌ترین تحقیقات علمی در این زمینه، به این نتیجه می‌رسد که ما همگی در واقع قربانی توطئه‌ی ذهن ناخودآگاهمان هستیم. نویسنده در این اثر تلاش می‌کند با نگاهی بی‌طرف و بدون قضاوت، علت علاقه و میل غریزی انسان به تئوری‌های توطئه را بررسی کرده و توجیهات مختلف ارائه‌شده برای آن را ارائه دهد.

درباره‌ی کتاب فکر شکاک

احتمالاً نظریه‌هایی مانند نظم نوین جهانی، نظریه‌ی ساخت اهرام ثلاثه به وسیله‌ی موجودات فضایی، تقلبی بودن فرود فضانوردان آمریکایی بر کره‌ی ماه، یا ساختگی بودن ویروس کرونا و استفاده از واکسن‌های آن برای کنترل اذهان بشر را شنیده‌اید. این‌ها نمونه‌ی برخی از مشهورترین تئوری‌های توطئه‌ای است که واکنش‌ها و احساسات متناقضی را در میان افراد مختلف برمی‌انگیزند. تئوری‌های توطئه نظریه‌های عجیب و گاهاً جذابی هستند که با استفاده از شواهد و مدارک نه‌چندان‌ مستحکم به توجیه وقایع و اتفاق متنوعی می‌پردازند. این وقایع، موضوعات گسترده‌ای مانند پدیده‌هایی به سادگی سیستم لوله‌کشی آب و فاضلاب، یا به اهمیت و جدیت ترور رئیس جمهور آمریکا را شامل می‌شوند. به نظر می‌رسد با پیشرفت روزافزون امکانات رسانه و تکنولوژی و گسترش محدوده‌ی علم انسان، تعداد اتفاقات غیرقابل توضیح و مشکوک در جهان اطرافمان بیشتر می‌شود. شاید تئوری‌های توطئه و معتقدان به آن‌ها، به نظر شما مضحک و دیوانه‌ به نظر برسند، یا ممکن است شما هم از دسته‌ی افراد بی‌شماری باشید که این تئوری‌ها را جزو توجیهات منطقی و قابل باور در توضیح جهان آشفته و غیرقابل درک اطرافتان می‌دانید. به هر حال تفاوتی ندارد که احساس شما درباره‌ی این فرضیات چیست. کتاب پیش‌ِ رو با صحت و سقم تئوری‌های توطئه کاری ندارد و پیش از هرچیز، به تاریخ این تئوری‌ها نگاه می‌اندازد.

راب برادرتن (Rob Brotherton) در مقدمه‌ی کتاب فکر شکاک (Suspicious Minds: Why We Believe Conspiracy Theories) بر این نکته تاکید می‌ورزد که در طول تاریخ، آثار بی‌شماری در مخالفت یا موافقت با تئوری‌های توطئه نوشته شده. شما هم احتمالاً از شنیدن استدلال‌های فرساینده و بی‌پایان طرفداران و مخالفان این نظریه‌ها خسته شده‌اید. اما این نویسنده در کتاب فکر شکاک تصمیم دارد نگاه بی‌طرفانه و بدون قضاوتی به خود پدیده‌ی توطئه‌باوری بیندازد. برادرتن در این اثر با بررسی و تحلیل صدها نمونه‌ی متعدد از تئوری‌های توطئه در طول تاریخ، و با استناد به پژوهش‌ها و تحقیقات علمی در این زمینه تلاش می‌کند به توضیح این موضوع بپردازد که چرا ذهن بشر از ابتدای تاریخ تاکنون تا این حد به ساخت و پرداخت و اصرار به باور این نظریه‌ها تمایل داشته است.

راب برادرتن در کتاب فکر شکاک به توجیه و بررسی گسترده‌ و جامع پدیده‌ی توطئه‌باوری از جهات و دیدگاه‌های مختلف پرداخته و دلایل و توضیحات متعددی در شرح چیستی، چرایی، چگونگی و تاثیرات متقابل آن بر رسانه، فرهنگ، سیاست و علم ارائه می‌کند. او در این اثر در واقع به جمع‌آوری منبع جامعی از برخی از محبوب‌ترین و انقلابی‌ترین نظریات علمی و پژوهشی در زمینه‌ی توطئه‌باوری پرداخته و با ارائه‌ی استدلال‌های مخالف و موافق بی‌شمار و اضافه کردن تحلیل‌های خود، دست به خلق یک اثر روان‌شناختی و جامعه‌شناختی جذاب در این زمینه زده است. روش استدلال علمی، نقطه‌نظر تازه، استفاده از شواهد و مدارک بی‌شمار و نگارش روان و جذاب این کتاب، از جمله دلایلی است که این اثر را در نوع خود بی‌نظیر کرده است.

کتاب فکر شکاک با ترجمه‌ی زهرا ساعدی و چاپ نشر بذر خرد به دست شما می‌رسد.

نکوداشت‌های کتاب فکر شکاک

• وقتی با اتفاقاتی مواجه می‌شویم که نمی‌توانیم درکشان کنیم، طبیعی است که ذهنمان به سمت و سوی خلق روایت و دلایلی برای توجیه آن کشیده شود. همان‌طورکه راب برادرتن در کتاب فکر شکاک نوشته: «تعداد نظریه‌پردازان توطئه از آنچه تصور می‌کنید بیشتر است. شاید برخی‌شان را بشناسید. شاید خودتان هم یکی از آن‌ها باشید.» (تایم)
• راب برادرتن در کتاب فکر شکاک به تحلیل تاریخ تئوری‌های توطئه می‌پردازد: از ایلومیناتی و نظم نوین جهانی تا منطقه‌ی 51 و حملات یازده سپتامبر. اما در عین حال نفی کردن این نظریه‌ها به‌عنوان توهمات یک مشت انسان دیوانه امتناع می‌کند. (Psychology Today)
• این اثر، با نگارش روان و ساده و استفاده از نمونه‌های متعدد پژوهش‌های علمی، نگاه دقیقی به پدیده‌ی تئوری‌های توطئه می‌اندازد و نشان می‌دهد که چرا این نظریه‌ها به وجود می‌آیند و چرا لازم است دائماً قدرت تفکر خود را ارزیابی کنیم. (لایبرری ژورنال)
• یک تحلیل تکان‌دهنده و راهنمایی جذاب برای فکر کردن به تئوری‌ها؛ چه واقعی باشند و چه نتیجه‌ی توهمات. (وال‌استریت ژورنال)

کتاب فکر شکاک برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب فکر شکاک به تمام علاقه‌مندان حوزه‌ی مطالعات رسانه، روانشناسی شناختی و دنبال کنندگان تئوری‌های توطئه توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب فکر شکاک: چگونه با ذهن بدگمان تئوری توطئه را باور می‌کنیم؟ می‌خوانیم

اولین جنبش‌های سازمان‌یافته‌ی ضدواکسیناسیون ریشه در قوانین واکسیناسیون اجباری دارند که پارلمان بریتانیا در دهه‌های 1850 تا 1860 تصویب کرد. اولین قانون که سال 1853 وضع شد والدینی را که موفق به واکسینه‌کردن فرزندانشان نمی‌شدند به جریمه و زندان تهدید می‌کرد. این قانون به‌دلیل اپیدمی آبله که سال قبل تمام انگلستان را درنوردیده بود، اول به‌صورت گسترده پذیرفته شد، اما زمانی که مردم فهمیدند قانون، خیلی ساده، اجرا نمی‌شود نرخ واکسیناسیون دوباره افت کرد. پارلمان در سال 1867 قانونی سخت‌گیرانه‌تر تصویب کرد. اولین اتحادیه‌های سازمان‌یافته و اختصاصی ضدواکسن در واکنش به این قانون‌ها تشکیل شدند. منتقدان ادعا کردند واکسن در بهترین حالت بی‌فایده و در بدترین حالت کلاهبرداری یا سم است. تا سال 1900، حدود دویست گروه ضد‌واکسن در سراسر انگلستان وجود داشت. ایالات‌متحده به‌سرعت از این حرکت پیروی کرد؛ انجمن‌ها و گروه‌های ضدواکسن آمریکایی در دهه‌ی 1870 ظهور کردند.

در سال 1898، منتقدانِ انگلیسی واکسیناسیون پیروز شدند. دولت بریتانیا تسلیم شد و قانونی تصویب کرد که به مخالفان به‌اصطلاح شریف اجازه می‌داد فرزندانشان را واکسینه نکنند. دریافت گواهی اعتراض در سال ۱۹۰۷ آسان‌تر شد. نرخ واکسیناسیون افت کرد و آبله در بخش‌هایی از انگلستان دوباره شیوع پیدا کرد. در اسکاتلند و ایرلند، همسایه‌های انگلستان، که به جنبش‌های ضدواکسیناسیون چندان توجه نشده بود، واکسیناسیون به‌آسانی پذیرفته شد و آبله همچنان رو‌ به کاهش بود.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه: سقوط در سوراخ خرگوش
فصل اول: عصر توطئه
فصل دوم: چه ضرری دارد؟
فصل سوم: تئوری توطئه چیست؟
فصل چهارم: توطئه‌گرا
فصل پنجم: حاشیه‌ی پارانوئیدی
فصل ششم: می‌خواهم باور کنم
فصل هفتم: روایت‌ها (ی رسمی)
فصل هشتم: نقطه‌ها را به هم وصل کن
فصل نهم: جویندگان نیت
فصل دهم: تحریف نسبت
فصل یازدهم: می‌دانستم
قدردانی