معرفی و دانلود کتاب فارابی و مفهوم سازی هنر دینی

معرفی کتاب فارابی و مفهوم سازی هنر دینی

ابونصر محمد بن محمد بن طرخان فارابی (259-339 هـ ق)، از نظر برخی تاریخ‌نگاران، پارس‌نژاد و، از نظر برخی دیگر، ترک‌نژاد است.

ابن ابی‌اصیبعه در عیون‌الانباء، شهرزوری در تاریخ‌الحکما و ابن ندیم در الفهرست او را پارسی‌الاصل و اهل فاریاب خراسان در نزدیکی بلخ می‌دانند که جایی در افغانستان امروز است. نام محل تولد فارابی در حدود‌العالم به شکل فارسی «پاراب» ذکر شده است.

فارابی آموزه‌هایی مهم و بدیع در حوزۀ هنرپژوهی به دست داده که فیلسوفان پس از او کاملاً از آن‌ها غفلت کرده‌ و آن‌ها را به فراموشی سپرده‌اند. شاید علت این بی‌توجهی آن باشد که، در میان ایشان، هنرمند یا شخصی که از علایق جدّیِ هنری برخوردار است به چشم نمی‌خورد. به دیگر سخن، فارابی از آن جهت که هنرمندی زبردست در زمینۀ موسیقی بود در میان حکمای مسلمانْ جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. او هم از دانش موسیقی برخوردار بود و هم در آهنگ‌سازی و اجرا و نوازندگی چیره‌دست بود.

وی چند رساله دربارۀ موسیقی دارد که می‌توان به این موارد اشاره کرد: المدخل فی الموسیقی، الایقاعات، کلام فی النقل مضافاً الی الایقاع، کتاب احصاء‌الایقاعات، الموسیقی الکبیر. کتاب موسیقی کبیر او نشان‌دهندۀ احاطه و تسلط فارابی در این هنر است....

فهرست مطالب کتاب

تقدیم میکنم
یک خاطره و یک تشکر
مقدمهای دربارۀ فارابی
نکته ای دربارۀ روش شناسی
سیر تاریخی تعاریف هنر
تعاریف سنّتی هنر
تعریف هنر افلاطون
تعریف هنر کانت
شک گرایی معطوف به تعریف هنر
مشابهت خانوادگی
تعاریف معاصر
تعاریف قراردادگرا
تعاریف نهادی
تعاریف تاریخی
تعاریف کارکردگرا
چند نکته دربارۀ تعریف نزد منطقدانان مسلمان
نکتة 1. نظام منطقی دانشمندان مسلمان
نکتة 2. تعددپذیری تعریف
نکتة 3. اقسام تعریف نزد منطقدانان مسلمان
حد تام
حد ناقص
رسم تام
رسم ناقص
حد کامل
تعریف به مثال و مصداق
تعریف بر حسب مفهوم یا تحلیل مفهومی
نکتة 4. هدف تعریف یا انتظار از تعریف
ابهام های سه گانه: زبانی، ذهنی، عینی
یک تذکر روش شناختی: مغالطۀ جمع مسائل در مسئلۀ واحد
کاربران تعریف هنر (روی آورد هدف انگارانه، روی آورد ابزار انگارانه)
1. فیلسوفان
2. مخاطبان و تماشاچیان
3. مدیران و مسئولان هنری
4. دانشجویان هنر و پژوهش هنر
5. هنرمندان
6. کارشناسان و منتقدان هنری
مفهوم سازی هنر نزد فارابی
نظریۀ خیال فارابی
نگاهی به تاریخچۀ مسئلۀ خیال: خیال مشایی، خیال اشراقی
خلاصۀ سخن
تفصیل سخن
گزارش تاریخی
ارسطو
فارابی
متخیّله، آثار و اوصاف آن
ابن‌سینا
سهروردی
نگرش سینوی
نگرش اشراقی
تحلیل تاریخی ـ تطبیقی
مفهوم‌سازی خلّاقیت خیال
مفهوم خلّاقیت در نظریۀ خیال اشراقی
خلّاقیت در معنی دیگر
خلاصة سخن
فارابی و تعاریف صریح هنر
تعریف هنر به شکل کلّی
تعریف شعر
تعریف موسیقی
4. تعریف هنرهای تجسّمی
بررسی تحلیلی تعاریف هنر نزد فارابی
مفهوم سازیِ هنر دینی در فلسفۀ فارابی
هنر در مقام تعریف، هنر در مقام تحقّق
هنرمند مدینۀ فاضله
تفصیل سخن
ساختار مدینة فاضله
ریاست و حکومت در مدینۀ فاضله
رابطۀ حکومت و جامعه
نقش هنرمند در مدینۀ فاضله
خلاصۀ سخن
زیبایی
فارابی
ابن‌سینا
غزالی
سهروردی
رابطۀ زیبایی و خوبی
حاصل سخن
کتابنامه