معرفی و دانلود کتاب سینمای جنایی

معرفی کتاب سینمای جنایی

از دهه‌های نخستین نمایش فیلم روی پرده‌ی نقره‌ای، شاهد ایفاگری نقش‌های دراماتیک و جذاب در ژانر جنایی و معمایی بوده‌ایم. اما چرا فیلم جنایی تا این حد پرطرفدار است؟ کرستن موانا تامپسن، در کتاب سینمای جنایی، تاریخچه‌ی فیلمنامه‌های جنایی را مطرح کرده و از این طریق قصد دارد تحلیلی روان‌شناختی و اجتماعی درمورد ابعاد مختلف جنایت در دهه‌های گذشته ارائه دهد. این نویسنده به نقد فیلم‌های جنایی مشهور پرداخته و با نگاهی تیزبینانه، مسائل اجتماعی و فرهنگی را از دل آن‌ها بیرون می‌کشد.

درباره‌ی کتاب سینمای جنایی

کتاب سینمای جنایی (Crime Films: Investigating the Scene) به قلم کرستن موانا تامپسن (Kirsten Moana Thompson) تاریخچه‌‌ی فیلم‌های جنایی را تحلیل کرده و از این طریق پژوهشی جامع درمورد تاثیرات اجتماعی و فرهنگی این ژانر ارائه می‌دهد. سرفصل‌های این کتاب به تحلیل ژانر جنایی و آثار برجسته‌ای که در این زمینه ساخته شده‌اند، اختصاص دارد. نویسنده‌ی این کتاب در ابتدا توضیحاتی را در رابطه با تعریف جرم در جوامع ارائه داده و سیر تاریخی فیلم‌های جنایی را از یاکوزاهای ژاپن و گانگسترهای آمریکایی تا شخصیت‌های اصلی فیلم‌های جنایی دهه‌های اخیر بررسی می‌کند.

ژانر جنایی بسیار گسترده است و فیلم‌های پلیسی، گانگستری، تریلرهای روانشناسانه، درام‌های دادگاهی و فیلم‌های معمایی و اکشن در این دسته قرار می‌گیرند. کتاب سینمای جنایی، به تصویرسازی صحنه‌ی جرم از دیدگاه جنایتکار، جرم و حل‌کننده‌ی معامله‌ی جنایت (کارآگاه، پلیس و ...) می‌پردازد. تغییرات سبک، روایت و مضامین در دهه‌های مختلف تاریخ سینما، بسیار مورد توجه کرستن موانا تامپسن بوده است. از فیلم‌های گانگستری مانند «سرقت بزرگ قطار»، اثر ادوین اس. پورتر در سال 1903 گرفته تا سریال‌های معمایی امروزی، مخاطبان همواره مجذوب فیلم‌هایی درباره‌ی جرم و جنایت از دو منظر قانون و خلافکاران بوده‌اند. تامپسن توضیح می‌دهد که چطور در دهه‌ی 70 میلادی، فیلم‌های جنایی با تأثیر از جنبش‌های اجتماعی و سیاسی آن زمان به سمت روایت‌های پیچیده‌تر و شخصیت‌پردازی عمیق‌تری حرکت کردند. این دوره شاهد ظهور فیلم‌هایی بود که به نقد اجتماعی و روانشناسی شخصیت‌ها پرداخته‌اند.

با پیشرفت تکنولوژی در دهه‌های بعد، ژانر جنایی به سمت استفاده از جلوه‌های ویژه، روایت‌های چندلایه و پرداختن به موضوعات جهانی‌تر حرکت کرد. تأثیر سینمای دیجیتال و پلتفرم‌های استریمینگ بر تحول فیلم‌های جنایی نیز موضوعی است که کرستن موانا تامپسن در کتاب سینمای جنایی به آن می‌پردازد. این تحولات گسترده باعث شده است که روز به روز به طرفداران ژانر جنایی افزوده شود. تامپسن در ابتدای کتاب خود توضیح می‌دهد که گرایش مردم به ژانر جنایی، دلایل روانشناختی بسیاری دارد و در فرهنگ‌های مختلف به شیوه‌های متفاوتی خود را نشان داده است.

برای مثال می‌توانیم به گسترش ژانر جنایی در سینمای پس از جنگ جهانی دوم اشاره کنیم. پیش از آن در دهه‌ی چهل، ژانر گانگستری و دیگر فیلم‌های ژانر جنایی، بر تبهکاری‌های فردی و رابطه‌شان با دنیای زیرزمینی استوار بود. در دهه‌ی پنجاه، جنایت به استعاره‌ای از فساد دستگاهی تبدیل شد و گانگسترها جای خود را به کارمندان شرکت‌ها دادند. بعدتر در دهه‌ی هفتاد میلادی شاهد فیلم شاهکار پدرخوانده اثر فرانسیس فورد کاپولا هستیم که در آن به حضور مافیاها و تاثیر آن‌ها بر تجارت، دولت و معاملات پرداخته شده است.

کرستن موانا تامپسن در کتاب سینمای جنایی، از تعلیق تحت عنوان یکی از عناصر کلیدی ژانر جنایی یاد کرده و به تحلیل چگونگی ایجاد و حفظ تعلیق در روایت‌های سینمایی می‌پردازد. این نویسنده نشان می‌دهد که چگونه تعلیق می‌تواند تجربه‌ی بیننده را تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال می‌توانیم به فیلم پنجره عقبی (Rear Window) شاهکاری از آلفرد هیچکاک اشاره کنیم که در آن تعلیق از طریق مشاهده‌ی مخفیانه‌ی یک قتل احتمالی توسط شخصیت اصلی ایجاد می‌شود. در فیلم تاریک و روانشناختی هفت (Se7en) محصول سال 1995 نیز شاهد تعلیقی جذاب با کشف تدریجی جنایات یک قاتل سریالی هستیم.

کرستن موانا تامپسن ساختار روایت را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر برای ایجاد تعلیق در فیلم‌های نوآر و جنایی معرفی می‌کند. کارگردانان بسیاری با استفاده از پیچیدگی‌های داستانی و ارائه‌ی اطلاعات محدود، تعلیق ایجاد کرده و حس کنجکاوی را در بینندگان برمی‌انگیزند. تکنیک‌های بصری مانند نورپردازی، موسیقی و تدوین نیز در شکل‌گیری تعلیق در فیلم‌ها نقش بسیار مهمی دارند. در لحظات حساس فیلم، موسیقی متن می‌تواند حس تعلیق را در بیننده تشدید کرده و او را به دنبال کردن فیلم با هیجان هرچه بیشتر تشویق کند. کتاب سینمای جنایی، یک بررسی تاریخی است که در آن به نقد فیلم‌های مهم تاریخ سینما در ژانر سینمایی پرداخته شده است. این کتاب توسط علی کرباسی به فارسی برگردانده شده و به همت نشر شورآفرین در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است.

در نکوداشت کتاب سینمای جنایی

• این کتاب به شکل تحسین‌برانگیزی، موفق به ارائه‌ی مروری مختصر اما جامع بر ژانر جنایی شده است. (Moviescope)

کتاب سینمای جنایی برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب سینمای جنایی به علاقه‌مندان به رشته‌ی سینما، به‌ویژه فیلم‌های ژانر جنایی و معمایی پیشنهاد می‌شود. علاقه‌مندان به فیلمنامه‌نویسی و تاریخ سینما نیز از مطالعه‌ی این کتاب لذت خواهند برد.

در بخشی از کتاب سینمای جنایی می‌خوانیم

جست‌وجوی کارآگاه اغلب بر مرکز نوعی معما مثل تجسس درباره‌ی زنی است که معمولاً ثابت شده هویت یا شخصیتش قابل اعتماد نیست (از دل گذشته‌ها، لارا). از نظر مارتین روبین، کارآگاه در طول این بررسی با سه نوع خطر روبه‌رو می‌شود: فیزیکی، عاطفی و اخلاقی (1999، 194-6). در حالی‌که کارآگاهان داستان‌های کلاسیکِ پلیسی بی‌اعتنا و منطقی باقی می‌مانند، کارآگاهان خصوصی همیشه شخصاً (و به‌طور فیزیکی) درگیر ماجرا هستند. اولاً، کارآگاه اغلب از نظر پلیس مظنون به قتل است و مرتباً توسط آن‌ها مورد بازپرسی قرار می‌گیرد. از تبهکارانی که در طول داستان با‌ آن‌ها برخورد دارد هم ضربه می‌خورد. این بازپرسی‌ها و ضربه‌خوردن‌ها آن‌قدر مداوم هستند که مضمون مکرر تلقی می‌شوند و بر بن‌مایه‌ی آزاردوستی مردان در فیلم‌های نوار تأکید می‌کنند؛ برای مثال در قتل، عزیز من فیلیپ مارلو (دیک پاول) سه‌بار با ضربه بی‌هوش می‌شود، مواد مخدر هم به او می‌دهند و هربار بعد از یکی از این ماجراهای بی‌هوشی با تأسف یادآور می‌شود که «آن چاله‌ی سیاه قدیم دوباره باز شد، درست سر موقع.»

دوماً، کارآگاه ممکن است از نظر عاطفی درگیر یک زن شود، اما این پیمان موقتی است، او همیشه باید در برابر حیله‌ی اغواگر مقاومت کند، زیرا مرگبار بودن آن ثابت شده است. در حقیقت، همان‌گونه که مری آن دوان شرح می‌دهد، اغواگر کسی است که در کنش معماهای مردانه باید «با بی‌پروایی رسوا، شناسایی و پیدا شود» (1991: 3). گاهی اوقات اغواگر آن‌قدر ذهن کارآگاه را به خود مشغول می‌کند که داستان جنایی در درجه‌ی دوم اهمیت قرار می‌گیرد. مارلو در قتل، عزیز من در نهایت با دو جست‌وجو روبه‌رو است: اول، توسط موس مالو (مایک مازورکی)، کلاهبردار سابق، استخدام شده تا زنی به‌نام ولما والنتو را پیدا کند و دوم، باید بفهمد که چه کسی مشتری‌ دیگرش به‌نام مریوت (داگلاس والتن) را کشته است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
جنایت به‌مثابه معما: داستان‌های پلیسی و سرقت
راهگشایان حرفه‌ای مسئله‌ی جنایی: از کارآگاهان سرسخت تا پلیس‌های انقلابی
جنایتکاران، قسمت اول: تریلرهای اروتیک، نئونوآر و فیلم‌های دادگاهی
جنایتکاران، قسمت دوم: قاتلان زنجیره‌ای و تلفیق‌های پسامدرن
فهرست اصطلاحات
فیلم‌شناسی
کتاب‌شناسی
نام‌نامه