معرفی و دانلود کتاب درخودماندگی و مشکلات ارتباطی: راهبردهای کاربردی برای اولیا و معلمان

معرفی کتاب درخودماندگی و مشکلات ارتباطی: راهبردهای کاربردی برای اولیا و معلمان

کتاب درخودماندگی و مشکلات ارتباطی: راهبردهای کاربردی برای اولیا و معلمان نوشته‌ی میخائیل فارل، علاوه بر آشنایی معلمان و والدین با اختلالات ذهنی - رفتاری کودکان اوتیسم، به شما آموزش می‌دهد که چگونه توانایی‌ها و استعدادهای این کودکان را پرورش دهید تا به سمت موفقیت سوق داده شوند.

اختلالات درخودماندگی یا اوتیسم چیست؟

اختلالات درخودماندگی یا اوتیسم از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز در زمینه‌ی مشکلات ذهنی و رفتاری کودکان است. اینگونه کودکان فرآیند رشد پیچیده‌ای دارند و با مجموعه‌ای از نارسایی‌ها و ناتوانی‌ها مانند نشانگان آسپرگر، سندرم رت و... مواجه هستند. اوتیسم به معنای درخودماندن، جذب درون خود شدن، توجه نکردن به محیط اطراف و ارتباط برقرار نکردن و عدم مشارکت با دیگران می‌باشد.

درخودماندگی، اختلالی عصبی - رشدی است که از طریق نارسایی در برقراری ارتباط، مهارت‌های اجتماعی و رفتارهای قالبی و تکراری شناسایی می‌شود. پرخاشگری، تخریب اشیا، کج‌خلقی و آسیب به خود از رفتارهای چالش برانگیز عمده‌ای است که در کودکان درخودمانده مشاهده خواهد شد. مشکلات رفتاری این کودکان می‌تواند بر والدین و کارکرد خانواده از نظر مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی، تأثیر منفی برجا گذارد.

مشکلات و ارتباط والدین با کودک درخودمانده:

حضور کودک درخودمانده در خانواده، به دلایل گوناگون و وجود طیف متنوعی از ناهنجاری‌ها و نارسایی‌های زبانی، ارتباطی و رفتاری، می‌تواند فشارهای روانی گوناگونی را بر پدر و مادر و خواهران و برادران تحمیل کند. والدین در فرآیند رشد فرزندشان به تدریج با نشانه‌ها و واکنش‌های کودک، مانند واکنش عاطفی بسیار ضعیف و نداشتن ارتباط نگاهی، روبه‌رو می‌شوند.

قابل توجه است که برخی از مادران به تصور اینکه حالت‌های کودک موقتی و زودگذرند، از مراجعه به پزشک، روان‌شناس و مشاور خودداری می‌نمایند و به صورت ناخودآگاه نمی‌خواهند با واقعیت مواجه شوند و مشکل فرزندشان را انکار می‌کنند.

براساس مطالعات و تحقیقات انجام شده، دلایل متفاوتی منجر به پیدایش درخودماندگی می‌شود. همه‌ی پدر و مادرها باید باور داشته باشند که فرزندشان باید از خدمات آموزشی ویژه، گفتار درمانی، حرکت درمانی، موسیقی درمانی، آب درمانی، رفتار درمانی و مهارت‌آموزی بهره‌مند شود.

کتاب درخودماندگی و مشکلات ارتباطی: راهبردهای کاربردی برای اولیا و معلمان (The effective teachers guide to autism and communication difficulties: practical strategies)، در هشت فصل با تمرکز بر ابعاد آموزشی، مشکلاتی که معلمان با این کودکان دارند را مورد بررسی قرار داده و به صورت بسیار قابل فهم و موثق، راه‌حل‌هایی در مورد چگونگی شکوفاسازی توانایی‌ها و خلاقیت‌های این‌گونه کودکان ارائه می‌دهد.

میخائیل فارل را بیشتر بشناسیم:

میخائیل فارل (Michael Farrell) به عنوان یک معلم و روان‌شناس در موسسه روان‌پزشکی آموزش دیده است. او در سمت معلم ناظر و استاد دانشگاه در موسسه آموزشی لندن فعالیت می‌کند و به عنوان بازرس شورای محلی آموزش و پرورش اشتغال دارد. او طرح‌ها‌یی را برای دانشگاه سیتی و وزارت آموزش و پرورش اجرا کرده است.

میخائیل فارل اکنون به عنوان یک مشاور آموزشی مستقل و یک متخصص آموزش و پرورش ویژه فعالیت می‌کند. این کار شامل آموزش و رشد شوراهای محلی آموزش و پرورش، همکاری با سازمان‌های‌ داوطلبانه، حمایت از مدارس به صورت مستقل و دادن مشاوره به وزارت آموزش و پرورش کشورهای دیگر است.

در بخشی از کتاب درخودماندگی و مشکلات ارتباطی: راهبردهای کاربردی برای اولیا و معلمان می‌خوانیم:

در بین عواملی که مشکلات دستوری را در زبان گفتاری ایجاد می‌کند، می‌توان به عوامل ارثی، جسمانی و عصب شناختی اشاره کرد. برای مثال، در گروه کوچکی از کودکان، آمادگی ارثی از طریق میزان شیوع مشکلات زبان در دیگر اعضای خانواده، به ویژه در جنس مذکر شناسایی می‌شود. برای مثال، ضعف عصب‌شناختی که با ضربۀ تولد ایجاد می‌شود، علت مشکلات زبانی در برخی از کودکان است. همچنین، آسیب وارده به مغز از طریق تصادف یا عفونت‌های‌ ویروسی ممکن است به مشکلات زبانی شدید منجر شود.

فقر و آسیب شنوایی نیز علت مشکلات زبانی معرفی شده‌اند. در این موارد، عوامل مذکور به عنوان مشکلات اولیه محسوب می‌شوند و مشکلات زبانی که به دنبال آن رخ می‌دهد، مشکلات ثانویه قلمداد می‌شوند. البته این مطلب بدان معنا نیست که فقر به خودی خود نیاز آموزشی ویژه‌ای است و یا اینکه مشکلات زبانی اهمیت کمتری دارد، بلکه توصیه می‌شود که باید به عوامل دیگر نیز توجه کرد.

برخی تحقیقات رابطۀ قوی بین تأخیر زبان و فقر گزارش کرده‌اند. در تحقیقی که در سال 2002 منتشر شده است، بیش از نیمی از کودکان پیش‌دبستانی که وضعیت اجتماعی-اقتصادی مناسبی نداشتند، مبتلا به تأخیر زبانی بودند و مهارت‌های‌ زبانی آنان به طور معناداری پایین‌تر از توانایی‌های‌ شناختی‌شان بود (لوکی و همکاران، 2002).

کودکانی که وضعیت اجتماعی -‌ اقتصادی مناسبی ندارند، بیشتر احتمال دارد که از بیماری‌هایی رنج ببرند که موجب غیبت از مدرسه می‌شود و این گونه کودکان تغذیۀ نامناسب‌تری نسبت به دیگر کودکان دارند. گفتنی است که هر دو عامل احتمالاً یادگیری را مشکل‌تر می‌کند.

کودکی که آسیب شنوایی دارد ممکن است به آموزش زبان اشاره نیاز داشته باشد و کاربرد‌های‌ دستوری برای زبان اشارۀ بریتانیایی نمونه‌ای از نظامی است که دارای ساختار دستوری در اجزای سازنده و ترتیب کلمه است. نظام پگت - گورمن، نمونه‌ای از زبان اشاره است که ساختار دستوری کلمه و عبارت را در زبان گفتاری نشان می‌دهد. برخی کودکان با آسیب شنوایی، در رشد ساختار دستوری، با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌شوند.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار مترجم
چند سؤال
مقدمه
والدین و کودک درخودمانده
نشانه‌ شناسی
میزان شیوع
علت شناسی
ویژگی‌های کودکان درخودمانده
چند توصیه به معلمان، مادران و پدران
معرفی کتاب
منابع
معرفی مؤلف
علایم اختصاری
فصل اوّل: مشکلات ارتباطی و تعاملی
پیش در آمد
جایگاه کتاب در مجموعۀ مسیری جدید در نیاز‌های‌ آموزشی ویژه‌ و طرح کلی محتوای آن
خوانندگان پیشنهادی
مشکلات ارتباطی و تعاملی چیست؟
دستور‌العمل‌ اجرایی نیاز‌های‌ آموزشی ویژه
مجموعه داده‌ها در انواع نیاز‌های‌ آموزشی ویژه
الف: نیاز‌های‌ گفتار، زبان و ارتباط
ب: اختلال‌های طیف درخودماندگی
مشکلات ‌تعاملی ‌و ارتباطی و تعریف‌ قانونی ‌نیازهای آموزشی ویژه
ارائه خدمات ‌به دانش‌آموزان ‌با مشکلات‌ تعاملی ‌و ارتباطی‌
علت و شیوع مشکلات تعاملی و ارتباطی
فراگیرسازی و مشکلات تعاملی و ارتباطی
همکاری نزدیک متخصصان با یکدیگر
همکاری با والدین
مشارکت دانش‌آموزان
نکات تفکر برانگیز
معرفی منابع مفید
فصل دوم: مشکلات مربوط به گفتار
پیش درآمد
آواشناسی، عروض و واج‌شناسی
آواشناسی
علم عروض
واج‌شناسی
مشکلات گفتاری: علل و ماهیت آن
مشکلات آواشناختی
مشکلات عروضی
مشکلات واج‌شناختی
شناسایی و سنجش: ارتباط‌ بین ‌معلمان، هماهنگ‌کنندۀ نیازهای آموزشی ویژه و گفتار و زبان درمانگران
روش‌های‌ غربالگری و‌ سنجش
سنجش در بافت‌های‌ زبانی گوناگون
تشخیص میان مشکلات گفتاری و مشکلات دستوری
مداخله‌ها
توصیه‌ها و مداخله‌های گفتار و زبان درمانگران
افزایش آگاهی واج‌شناختی
تحلیل خطا و تمرین‌هایی برای تولید آوا
برنامه‌های‌ انفرادی تکلیف‌محور
برقراری ارتباط از طریق روش‌های غیرگفتاری
مداخله‌های پزشکی و جراحی
مشکلات رفتاری، عاطفی و اجتماعی مرتبط با مشکلات گفتاری شدید
کودکانی که زبان انگلیسی، زبان دوم آن‌ها محسوب می‌شود
نکات‌ تفکر برانگیز
معرفی منابع مفید
فصل سوم: مشکلات مربوط به دستور زبان
پیش درآمد
دستور زبان و رشد آن: دستور زبان چیست؟
رشد دستور زبان
مشکلات دستوری: عوامل سبب‌ ساز احتمالی
مشکلات مربوط به نحو
مشکلات مربوط به صرف
انتظارهای برنامۀ درسی ملی
غربالگری و سنجش استاندارد
ارتباط بین معلمان، هماهنگ‌کنندۀ نیازهای آموزشی ویژه، گفتار و زبان درمانگران و یا روان‌شناسان‌ تربیتی
سنجش و بازبینی از طریق دستور زبان توصیفی
میانگین طول پاره‌گفتار
مداخله‌ها: ارتباط مستقیم، قابل فهم و روشن توسط معلم
وقت اضافی و بیش‌یادگیری
فرصت‌های‌ برنامه‌ریزی شده برای بحث‌های‌ گروهی
استفاده از وسایل کمک شنیداری و کمک دیداری برای حمایت از برقراری ارتباط
فرصت‌های برنامه ریزی شده برای ‌کودکی که از نظر کاربرد کلمه‌ها و ساختار‌ها مشکل دارد
الگوسازی و شکل‌دهی پاسخ‌های‌ دانش‌آموز
تشویق علایق کل کلاس به رعایت ترتیب کلمه‌ها و ویژگی‌های دستوری
حمایت از پاره‌گفتارهای دستوری از طریق فعالیت‌های‌ خواندن و نوشتن
فعالیت‌های‌ مربوط به برنامۀ زبان دربی‌شایر
نکات‌ تفکر بر انگیز
معرفی منابع مفید
فصل چهارم: مشکلات مربوط به معنا
پیش ‌درآمد
معنا و رشد آن: منظور از معنا چیست؟
نام‌گذاری
بسته‌بندی
شبکه‌سازی
اصطلاح
جنبه‌های دستوری معنا
روابط معنایی
مشکلات مربوط به معنا: ماهیت و علل آن
مشکلات مربوط به یادگیری نام‌گذاری
مشکلات مربوط به بسته‌بندی
مشکلات مربوط به اصطلاح
مشکلات مربوط به جنبه‌های دستوری معنا
مشکلات مربوط به روابط معنایی
شناسایی و سنجش: برنامۀ درسی ملی
شیو‌ه‌های‌ آزمونگری
ارتباط بین معلمان، هماهنگ‌کنندۀ نیازهای آموزشی ویژه و گفتار و زبان درمانگران
سنجش واژگان
تکلیف انتخاب واژه برای بیان اصطلاح
مداخله‌ها
بهبودبخشی در نام‌گذاری
کمک به بسته‌بندی
کمک به شبکه‌سازی
کمک به فهم اصطلاحات
کمک به فهم دستور زبان و معنا از طریق آموزش مستقیم
کمک به فهم روابط معنایی
نکات‌ تفکر برانگیز
معرفی منابع مفید
فصل پنجم: مشکلات مربوط به کاربرد زبان
پیش درآمد
کاربردشناسی چیست؟
جنبه‌های کاربردشناسی
مهارت‌ها و دانش پایه
فهم دستور زبان در کاربرد زبان
فهم جنبه‌های اجتماعی و زبان شناختی
مهارت‌های‌ گفت‌وگو
مسائل معنایی - کاربردی
مشکلات مرتبط با کاربردشناسی
مشکلات مرتبط با مهارت‌ها و دانش پایه
مشکلات مرتبط با فهم جنبه‌های اجتماعی و زبان شناختی
مشکلات مرتبط با مهارت‌های‌ گفت‌وگو
مشکلات مرتبط با معنایی - کاربردی
علت شناسی
شناسایی و سنجش
برنامۀ درسی ملی
روش‌های سنجش غیررسمی
آزمون‌ها، فهرست‌های بررسی و نیمرخ‌ها
شناسایی و تشخیص مشکلات کاربردشناسی‌ و ‌مشکلات معنایی - کاربردی
مداخله‌ها
فراهم کردن مهارت‌ها و دانش‌ پایه
کمک به رفع مشکلات مرتبط با فهم دستور زبان در کاربرد زبان
کمک به رفع مشکلات مرتبط با فهم جنبه‌های اجتماعی و زبان‌ شناختی
کمک به رفع مشکلات مرتبط با مهارت‌های‌ گفت‌وگو
کودکان دو زبانه
نکات تفکر بر‌انگیز
معرفی منابع مفید
فصل ششم: مشکلات مربوط به درک مطلب
پیش درآمد
درک و تبدیل بازنمایی‌ها
شناسایی و سنجش
سنجش‌ مرحلۀ بنیادی
انتظارهای برنامۀ درسی ملی
ارتباط ‌بین ‌معلمان، ‌هماهنگ‌کنندۀ ‌نیازهای آموزشی ویژه و ‌گفتار ‌و ‌زبان ‌درمانگر
سنجش‌های رسمی
شناسایی پزشکی
مداخله‌ها
آموزش مستقیم برای توجه کردن (و یادآوری آن)
آموزش رفتار گوش دادن
کمک به رفع مشکلات فهم دستور زبان
حمایت از زمینه‌های کاربردی فهم زبان
کنترل زمینه‌های خاص فهم زبان
تقویت اعتماد به نفس کودک در مواردی که نشانه‌های عدم درک وجود دارد
تشویق کودک به استفاده از حواس گوناگون و گفت‌وگو دربارۀ آن‌ها و فراهم کردن وسایل دیگر
ارتباط روشن معلم
فرصت دادن به دانش‌آموز برای پاسخ‌دهی
حمایت از نیازهای زبانی خاص در موضوع‌های درسی گوناگون
نکات تفکر بر‌انگیز
معرفی منابع مفید
فصل هفتم: ارائه خدمات ‌به دانش‌آموزان با اختلال‌های‌ طیف در‌خودماندگی
پیش درآمد
درخودماندگی
اختلال‌های‌ طیف درخودماندگی
علت‌شناسی‌ اختلال‌های طیف درخودماندگی
شیوع اختلال‌های طیف درخودماندگی
شناسایی و سنجش اختلال‌های طیف درخودماندگی
خدمات لازم برای دانش‌آموزان با اختلال‌های طیف درخودماندگی
1- استاندارد‌های‌ حرفه‌ای‌
2- تدریس منظم
3- برنامۀ لوواس
4- تعامل فشرده
5- موسیقی درمانی تعاملی
6- نظام اشاره برای برقراری ارتباط
7- نظام ارتباطی مبادلۀ تصویر
8- مدیریت رفتار چالش‌انگیز، در صورت بروز
9- کار کردن به طور گروهی و دو نفره
10- مدیریت تغییر (انتقال)
11- داستان‌های‌ اجتماعی
12- یادگیری بزرگسالان در استفاده از گفتار مطلوب
13- شناخت عاطفی
نکات تفکر بر‌انگیز
معرفی منابع مفید
فصل هشتم: نتیجه‌گیری
روش‌های‌ دیگر خلاصه کردن مشکلات ارتباطی
ادراک‌پریشی شنوایی کلامی
نا رسایی زبانی کلامی
نشانگان نقص برنامه واج‌شناسی
نشانگان نقص واج‌شناختی - نحوی
نشانگان نقص واژگانی - نحوی
نشانگان نقص معنا‌شناختی - کاربردشناختی
فهرست سازمان‌ها و انجمن‌های علمی
منابع
واژه‌نامۀ انگلیسی به فارسی
معرفی برخی از آثار دکتر احمد به‌پژوه‌