معرفی و دانلود کتاب تهرن و خونیان و خوزیان: مجموعه نمایشنامه‌های محمود استادمحمد - جلد پنجم

معرفی کتاب تهرن و خونیان و خوزیان: مجموعه نمایشنامه‌های محمود استادمحمد - جلد پنجم

کتاب تهرن و خونیان و خوزیان جلد پنجم از مجموعه نمایشنامه‌های محمود استادمحمد، شامل دو نمایشنامه به قلم این کارگردان و بازیگر فقید ایرانی است که بر اساس دغدغه‌های اجتماعی و تجربیات زیسته‌اش در مناطق جنوبی ایران نگاشته شده‌اند.

درباره کتاب تهرن و خونیان و خوزیان:

محمود استادمحمد (Mahmoud Ostad Mohammad) همیشه نسبت به حکومت مشروطه و ظلم دغدغه‌مند بود. او به سبب سال‌هایی که در نقاط جنوبی ایران زیسته بود با فرهنگ و تفکرات بومی و سنتی این منطقه پیوند و از آن‌ها آگاهی یافت به همین جهت نمایشنامه «تهرن» (به فتحه ت و ر) را بر اساس تجربه‌هایی که در بندرعباس از نزدیک شاهدشان بوده به نگارش در آورده است. «تهرن» در لغت و در فرهنگ بومی آن منطقه حامل جن و کافر کشنده و عمل انتقال زاد آن به جان دیگران است پس محکوم می‌شود به طرد و تنهایی و مرگ. این نمایشنامه برای نخستین بار در سال 1386 به نگارش درآمد و در اسفندماه همان سال به مدت دو ماه بر روی صحنه سالن قشقایی از مجموعه‌ی تئاتر شهر با بازی بازیگرانی چون اصغر همت، خسرو احمدی، نگار جواهریان، هدی ناصح و... اجرا شد.

نمایشنامه «خونیان و خوزیان» هم در سل 1359 نگاشته شد. موضوع این نمایشنامه به حادثه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان اشاره دارد. این نمایشنامه قرار بود در همان سال با اجرای بازیگرانی چون مهین شهابی به روی صحنه‌ی سالن چهارسو برود اما هرگز مجال اجرا نیافت.

درباره مجموعه نمایشنامه‌های محمود استادمحمد:

این مجموعه نمایشنامه‌ها در حقیقت تلاشی است برای زنده نگه‌داشتن دیگر شاخه‌های هنرهای نمایشی و دراماتیک چون تخت حوضی، تعزیه و تئاتر کودک. چراکه استادمحمد اعتقاد دارد با از نفس افتادن این شاخه‌های هنرهای نمایشی سینمای مؤلف، متفکر و حتی تجاری به بن بست خواهد رسید و راهی به پیش نخواهد برد. پس دست به قلم برده است تا چهره‌ای دیگر از نمایشنامه‌نویسی را به جامعه هنری و مخاطبان آن بشناساند. این مجموعه در هفت جلد تدوین شده و شامل کلیه آثار محمود استاد محمد در قالب 17 نمایشنامه می‌شود.

کتاب تهرن و خونیان و خوزیان مناسب چه کسانی است؟

اگر به خواندن نمایشنامه‌های ایرانی با موضوعات اجتماعی علاقه دارید مطالعه این کتاب را از دست ندهید.

با محمود استادمحمد بیشتر آشنا شویم:

این بازیگر، نمایشنامه‌نویس و کارگردان ایرانی در سال 1329 در منطقه دروازه دولاب تهران متولد شد و از سنین نوجوانی پس از آشنایی و همکاری با عباس نعلبندیان و نصرت رحمانی فعالیت خود را در زمینه هنرهای نمایشی آغاز کرد و بیشترین شهرت خود را با صداپیشگی و بازی در نقش «خر» در مجموعه شهر قصه به کارگردانی بیژن مفید به دست آورد. او در سال 1350 به بندرعباس رفت و به مدت یک سال در آن جا زندگی کرد سپس به تهران بازگشت و و نمایشنامه‌های متعددی نوشت. از مهم‌ترین نمایشنامه‌هایی که استادمحمد به نگارش درآورده است می‌توان به گل یاس، عکس خانوادگی، آسیدکاظم، تیغ و ترنا، مک اَدَم، آخرین بازی و... اشاره کرد. در سال 1364 به کانادا مهاجرت نمود اما در سال 1377 دوباره به ایران بازگشت و فعالیت هنری خود را دوباره شروع کرد. استادمحمد در سال 1392 به دلیل ابتلا به سرطان کبد از دنیا رفت.

در بخشی از کتاب تهرن و خونیان و خوزیان می‌خوانیم:

شب است و در زیرزمین هر چه که هست حضور جنگ است و وحشت مرگ. نعره‌ی کش‌دار هواپیماها، غرش گاه‌به‌گاه توپ‌ها و نفیر گلوله در لابه‌لای این صداهای گوش‌خراش. یک هواپیما با صدایی مهیب در فاصله‌ای اندک با سطح زمین، نزدیک و نزدیک‌تر شدهو در یک لحظه‌ی قابل‌حدس انفجار، صدای فرو ریختن آوار چند خانه، بانگ الله‌اکبر چند مرد، شیون چند کودک و نفرین یک پیرزن، در همان زیرزمین چادری سیاه مثل کیسه از فرق سر تا نوک پای گلبو را پوشانده است. صورتش طبعاً دیده نمی‌شود ولی زمزمه‌اش را می‌شنویم، با ضربی یکنواخت، مداوم و اعصاب‌کُش می‌خواند.

مایه‌ی آهنگش به لالایی‌های سواحل جنوب مانند است. ابیاتش شنیده نمی‌شود ولی از هر مصرع و بیتی، کلمه‌ای قابل‌تشخیص است. کلماتی مانند آتش، سوختن، تا دل... که به ‌اقتضایی ناگهان یک کلمه را بیش از ده‌بار تکرار می‌کند:
که می‌سوزه... که می‌سوزه... که می‌سوزه... که می‌سوزه.
نزن آتش... نزن آتش... نزن آتش... نزن آتش...
بی‌بی در صندلی چرخ‌دار در سکوت و سکون نشسته است ولی نوبر زیر نوری نامناسب مجله‌ای ورق می‌زند.

در همین لحظات سایه‌ای پشت پنجره بازی می‌کند. بی‌بی‌ با اشاره نوبر را متوجه سایه می‌کند. هیجان، سکوت، رفت‌وبرگشت سایه. نوبر از جا بلند می‌شود. قداره‌ای برمی‌دارد و به سمت درِ خروجی می‌رود.

گلبو: [لالایی‌اش را قطع می‌کند، بی‌آن‌که چادر را از صورتش پس بزند] نوبر! [نوبر می‌ایستد] نشسته بودی.
بی‌بی: حرومی اومده پشت پنجره.
گلبو: نوبر!
نوبر: بله مادر؟
گلبو: پا از خونه بیرون گذاشتی، نذاشتی.
بی‌بی: من که پا ندارم، خفتانش بگیرم.
گلبو: منم دیگه بچه ندارم که آتیش به جونش بزنن. [به نوبر]
نوبر... بشین کنار من.
نوبر: چشم.
گلبو دوباره لالایی‌اش را آغاز می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
تَهرَن
بازیگران
شخصیت‌ها
پرده‌ی اول
پرده‌ی دوم
برخی از واژه‌ها، اصطلاحات و عبارات
خونیان و خوزیان
شخصیت‌ها