معرفی و دانلود کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم: رنسانس

معرفی کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم: رنسانس

رنسانس دوره‌ای باشکوه از تاریخ بشر است که در آن انسان دوباره به قدرت عقلانیت خود بازگشت و در زمینه‌های فکری، فرهنگی، علم، فلسفه و سیاست تحولات عمیق ایجاد کرد. ویل دورانت، در کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم این دوران و چهره‌های علمی، هنری و سیاسی سرشناس آن را معرفی می‌کند. این کتاب که در گروه کتاب‌های تاریخ عصر مدرن اروپا طبقه‌بندی می‌شود، مشخصاً تحولات فرهنگی و فکری رنسانس ایتالیا را بررسی کرده و علاوه بر تحلیل وقایع تاریخی، ویژگی‌های انسانی و فرهنگی این دوره را روایت می‌کند.

درباره‌ی کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم

فرانچسکو پترارک، یکی از شاعران ایتالیایی قرن چهاردهم میلادی است که او را اولین شاعر مدرن و پدر رنسانس می‌دانند. او به خاطر سونات‌های عاشقانه‌اش برای زنی به نام لورا شهرت دارد که آن‌ها را در مجموعه‌ای به نام «سروده‌ها» گرد آورده است. این اشعار نقطه‌ی عطفی در تحول ادبیات اروپا و زمینه‌ساز تحولات فکری و فرهنگی شدند که بعدها و در قرن پانزدهم بستر ظهور رنسانس و پدید‌ آمدن کسانی چون داوینچی و میکل‌آنژ را فراهم کرد. پترارک از نخستین متفکرانی بود که به آثار کلاسیک یونانی و رومی بازگشت و با شور و اشتیاقی تازه، به بازخوانی و احیای اندیشه‌های باستانی پرداخت. همین بازگشت به ارزش‌های دنیوی، خرد، زیبایی و فردیت، بنیاد فکری رنسانس را تشکیل داد. او هنوز در دنیای مذهبی قرون وسطایی تنفس می‌کرد، ولی نگاهش به زیبایی، طبیعت، احساسات انسانی و فردگرایی، افقی نو را ترسیم می‌کرد.

در کنار نام پترارک، همواره نام بوکاتچو، شاعر و نویسنده‌ی ایتالیایی مطرح می‌شود. بوکاتچو دوستی نزدیکی با پترارک داشت. او تحت تأثیر علاقه‌ی پترارک به کلاسیک‌ها، شروع به مطالعه‌ی آثار یونانی و لاتین کرد. وی در یکی از مشهورترین نوشته‌هایش، یعنی دکامرون، انسان‌های واقعی را، با اشتباهات، خواسته‌ها و ضعف‌هایشان به تصویر می‌کشد و به این شکل بازگشت به انسان را مطرح می‌کند. پترارک و بوکاتچو در آثارشان انتقادهای اساسی به کلیسا وارد کردند، به‌جای نوشتن درباره‌ی قدیسان و فرشتگان، درباره‌ی زندگی رومزمره، عشق و انسان‌هایی عادی نوشتند و به‌جای تمرکز بر نجات روح در آخرت، به ارزش انسان در این دنیا، یعنی بنیان اصلی رنسانس پرداختند و پایه‌گذاران اومانیسم شدند. آن‌ها از نخستین روشنفکرانی بودند که نگاهشان به انسان، زندگی دنیوی، احساسات فردی و خرد بشری را بازسازی کردند و با ارزش‌گذاری بر فردیت پایه‌گذار تفکر مدرن شدند. به همین سبب عصر پترارک و بوکاتچو را دوران پیشارنسانس یا رنسانس اولیه‌ی ایتالیا می‌دانند و ویل دورانت (Will Durant) کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم (The Story of Civilization 5) با عنوان رنسانس (The Renaissance) را با تشریح این عصر آغاز می‌کند.

رنسانس از قرن چهاردهم در ایتالیا شکل گرفت و سپس به کشورهای دیگر اروپایی گسترش یافت. در اصل باید گفت، ایتالیا با داشتن میراث فرهنگی کلاسیک، شهرهای مستقل، اقتصاد قوی و حمایت‌های فرهنگی از سوی خاندان‌های برجسته، شرایط مناسبی برای بروز و رشد این جنبش فرهنگی داشت. ایتالیا در این دوره از چند دولت‌شهر مستقل تشکیل می‌شد که همگی اقتصاد و فرهنگ پررونقی داشتند و با یکدیگر برای دستاوردهای هنری و علمی رقابت می‌کردند. از طرف دیگر، خاندان‌های مهمی که در این شهرها زندگی می‌کردند، با حمایت مالی از هنرمندان، دانشمندان، نویسندگان و فیلسوفان باعث شکوفایی رنسانس می‌شدند. فلورانس و روم دو دولت‌شهر مهم این دوره هستند که مهد پرورش چهره‌های مهمی در تاریخ رنسانس شدند و سبب گشتند تا رنسانس به دو شاخه‌ی مهم رنسانس فلورانسی و رنسانس رومی تقسیم ‌شود و هرکدام ویژگی‌ها و تأثیرات خاص خود را داشته باشد.

رنسانس فلورانسی در فلورانس و با حمایت خاندان مدیچی به قدرت رسید و رنسانس رومی در روم و تحت حمایت پاپ‌ها به‌عنوان پترون‌های فرهنگی شکل گرفت و منجر به پیدایش هنرمندانی چون میکل‌آنژ، رافائل، داوینچی، بوتیچلی و... شد. اگرچه هر دوی این‌ها ریشه در بازگشت به فرهنگ کلاسیک یونان و روم باستان دارند؛ اما تفاوت‌هایی در بستر اجتماعی، هنری، سیاسی و فرهنگی هریک وجود دارد که این دو را از هم متمایز می‌کند. ویل دورانت بخش‌های جداگانه‌ای از کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم را به این دو جریان اختصاص می‌دهد. وی ذیل هر قسمت شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری آن را توضیح داده، چهره‌های سرشناس و تأثیرگذار آن‌ها را به طور کامل معرفی می‌کند.

سرانجام در قرن شانزدهم، ایتالیا که زمانی مهد شکوه فرهنگی و هنری اروپا بود، گرفتار سه جریان ویرانگر شد که پایه‌های آن تمدن را از درون فرسود. نخستین جریان، شورش عقلی بود که در آن اندیشمندان، متأثر از اومانیسم و علم نوین، به نقد سنّت‌های دینی و سلطه‌ی کلیسا برخاستند؛ این روند هرچند به شکوفایی فکری انجامید، نوعی بحران معنوی و ازهم‌گسیختگی باورها را نیز به همراه داشت. هم‌زمان، جامعه‌ی ایتالیایی در دل رفاه و تجمّل‌گرایی، به سستی اخلاقی دچار شد؛ فساد، لذت‌جویی و بی‌اعتنایی به اصول اخلاقی در میان طبقات بالا و حتی در درون کلیسا، فضای فرهنگی را مسموم کرد و در نهایت، نبود اتحاد سیاسی میان دولت‌شهرهای ایتالیا، رقابت‌های درونی و دخالت قدرت‌های خارجی چون فرانسه و اسپانیا، منجر به سقوط سیاسی ایتالیا شد و کشور را در برابر تهاجم و سلطه‌ی بیگانگان بی‌دفاع ساخت.

بدین‌گونه، ایتالیا که پیش‌گام رنسانس بود، زودتر از دیگران نیز فروپاشی آن را تجربه کرد. ویل دورانت قسمت‌های پایانی کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم را به این سه عامل فروپاشی اختصاص می‌دهد و وضعیت فلسفه، ادبیات، علم و هنر را در این دوران شرح می‌دهد. او در این قسمت از ماکیاولی، به‌عنوان یکی از چهره‌های نمادین و سرشناس پایان دوره‌ی رنسانس ایتالیایی نام‌ می‌برد و او را بازتاب‌دهنده‌ی خشونت سیاسی و فروپاشی اخلاقی جامعه می‌داند. هرچند رنسانس بعدها در شمال اروپا ادامه یافت، با افول ایتالیا و رنسانس ایتالیایی، روح خلاق و آزاداندیشانه‌ای که در فلورانس، رم و دیگر دولت‌شهرهای ایتالیا زاده شده بود، دیگر امنیت و پشتیبانی سیاسی و معنوی برای رشد نداشت و مجموع این وقایع عملاً به پایان دوره‌ی کلاسیک رنسانس انجامید.

کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم منبعی جامع برای شناخت عصر نوزایی به حساب می‌آید که در آن نویسنده علاوه بر هنر و ادبیات، به سیاست، اقتصاد، فلسفه، دین، جامعه، اخلاق و زندگی عادی مردمان این دوران می‌پردازد. او رنسانس را از دریچه‌ی زندگی شخصیت‌هایی مثل پترارک، دانته، ماکیاولی، لئوناردو داوینچی، خانواده‌ی مدیچی، پاپ‌ها و… روایت می‌کند و به این طریق، فهم آن را بسیار انسانی‌تر و ملموس‌تر می‌سازد. سبک او از یک سو، علمی و ادبی است و از دیگر سو، هنگام شرح وقایع تاریخی صورت داستان‌گویی می‌یابد که یکی از جذابیت‌های این اثر شمرده می‌شود.

این کتاب را انتشارات علمی و فرهنگی با ترجمه‌ی صفدر تقی‌زاده و ابوطالب صارمی منتشر کرده است.

نکوداشت کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم

• کتابی جذاب درباره‌ی رنسانس ایتالیا، نوشته‌ی ویل دورانت، تاریخ‌نگار برجسته و برنده‌ی جایزه‌ی پولیتزر. (گودریدز)
• ویل دورانت همه را به گفت‌وگویی دلپذیر دعوت می‌کند و با نثری روان، بار اطلاعات را بدون زحمت به خواننده منتقل می‌سازد. (نیویورک تایمز)
• ویل دورانت دارای ذکاوت و شوخ‌طبعی تندی است که صفحات او را زنده می‌کند... او هنرمندی در عرصه‌ی کلمات است. (ستردی ریویو)

کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم برای چه کسانی مناسب است؟

همه‌ی کسانی که می‌خواهند درباره‌ی پیدایش، اوج و افول رنسانس و شخصیت‌های سرشناس این دوران بدانند، می‌توانند از این کتاب بهره‌مند شوند.

در بخشی از کتاب تاریخ تمدن - جلد پنجم: رنسانس می‌خوانیم

میکل‌آنژ که مانند رافائل نام یکی از فرشتگان مقرب را برخود داشت، در ۶ مارس ۱۴۷۵، در کاپرزه متولد شد؛ او دومین پسر از چهار برادر بود. او را به پرستاری در نزدیکی معدن سنگ مرمر ستینیانو سپردند، به‌طوری‌که می‌توان گفت از بدو تولد غبار مجسمه‌سازی را استنشاق کرده بود؛ بعداً خود او گفته بود که اسکنه و چکش مجسمه‌سازی را با شیر خود مکیده است. وقتی که هنوز شش‌ماهه بود، خانواده‌اش به فلورانس نقل‌مکان کرد. در آن جا مدتی به مدرسه رفت و آن‌قدر که در سال‌های بعد بتواند اشعار ایتالیایی خوبی بسراید، تعلیم یافت. هیچ لاتینی نیاموخت و برخلاف بسیاری از هنرمندان زمان خویش، هرگز کاملاً به جذبه و شوق ادبیات باستان گرفتار نشد؛ او عبرانی بود نه کلاسیک، روحاً بیشتر پروتستان بود تا کاتولیک.

نقاشی را به نوشتن که نوع فاسد شده نقاشی است، ترجیح می‌داد. پدرش از این ترجیح متأسف بود، اما سرانجام به آن تسلیم شد و میکل را در سیزده‌سالگی نزد دومنیکو گیرلاندایو، مشهورترین نقاش آن زمان در فلورانس، به شاگردی گذاشت. طبق قرارداد، میکل‌آنژ می‌بایست سه سال برای «فراگرفتن نقاشی» نزد استاد بماند؛ سال اول شش فلورین، سال دوم هشت، و سال سوم ده فلورین بستاند، و احتمالاً مسکن و غذایش نیز به عهده استاد بود. میکل مشاهدات خود را در کوچه‌های فلورانس به تعلیمات گیرلاندایو افزود، و در هر چیز موضوعی برای هنر یافت. دوستش کوندیوی می‌گوید: «بدین‌گونه، او غالباً به بازار ماهی‌فروشان می‌رفت تا شکل و رنگ ماهیان، رنگ چشم آنها، و سایر قسمت‌های بدنشان را بررسی کند؛ آنگاه جزئیاتی را که دیده بود با منتهای کوشش در نقاشی‌هایش به کار می‌برد.»

هنوز یک سال نزد گیرلاندایو نمانده بود که حادثه‌ای با میل طبیعی وی مصادف شد و وی را به مجسمه‌سازی کشانید. مانند بسیاری از هنرجویان دیگر، آزادانه به باغ‌هایی که خانواده مدیچی مجموعه‌های آثار مجسمه‌سازی و معماری خود را در آن قرار داده بودند دسترسی داشت. او ظاهراً از روی برخی از آن مجسمه‌های مرمرین با علاقه و مهارت مخصوص نسخه‌برداری کرده بود، زیرا وقتی که لورنتسو می‌خواست یک مدرسه مجسمه‌سازی در فلورانس تأسیس کند و از گیرلاندایو خواهش کرد چند دانشجوی بااستعداد در آن رشته‌ها برای او بفرستد، او فرانچسکو گراناتچی و میکلانجلو بوئوناروتی را فرستاد، پدر میکل از اینکه پسرش از یک هنر به هنری دیگر بگراید ناراضی بود؛ می‌ترسید مبادا به کار سنگ‌تراشی بپردازد؛ و در حقیقت میکل تا مدتی به این کار مشغول بود و قطعاتی از سنگ مرمر برای کتابخانه لورنتسی تهیه می‌کرد.

فهرست مطالب کتاب

توضیح ناشر
سخنی با خوانندگان
یادداشت‌هایی درباره طرز استفاده از کتاب
کتاب اول: پیش‌درآمد: 1300- 1377
فصل اول: عصر پترارک و بوکاتچو: 1304-1375
I: پدر رنسانس
II: ناپل و بوکاتچو
III: ملک‌الشعرا
IV: انقلاب رینتسو
V: دانشور سرگردان
VI: جوتو
VII: «دکامرون»
VIII: سینا
IX: میلان
X: ونیز و جنووا
XI: واپسین شفق‌های «ترچنتو»
XII: چشم‌انداز
فصل دوم: پاپ‌های آوینیون: 1309: 1377
I: اسارت بابلی
II: راهی به‌سوی رم
III: زندگی مسیحی: 1300: 1424
کتاب دوم: رنسانس فلورانسی: 1378-1534
فصل سوم: ظهور خاندان مدیچی: 1378: 1464
I: صحنه
II: مبانی مادی
III: کوزیمو «پدر میهن»
IV: اومانیست‌ها
V: معماری: عصر برونللسکی
VI: مجسمه‌سازی
1: گیبرتی
2: دوناتلو
3: لوکا دلا روبیا
VII: نقاشی
1: مازاتچو
2: فرا آنجلیکو
3: فرافیلیپو لیپی
VIII: دیگر هنرمندان
فصل چهارم: عصر طلایی: 1464: 1492
I: پیرو «ایل‌گوتوزو»
II: رشد و تکامل لورنتسو
III: لورنتسو باشکوه
IV: ادبیات: عصر پولیتسیانو
v: معماری و مجسمه‌سازی: عصر وروکیو
VI: نقاشی
1: گیرلاندایو
2: بوتیچلی
VII: لورنتسو می‌میرد
فصل پنجم: ساوونارولا و حکومت جمهوری: 1492: 1534
I: پیامبر
II: دولتمرد
III: شهید
IV: جمهوری و خاندان مدیچی: 1498: 1534
V: هنر در دوران انقلاب
کتاب سوم: شکوه ایتالیا: 1378-1534
فصل ششم: میلان
I: سابقه تاریخی
II: پیمونته و لیگوریا
III: پاویا
IV: خاندان ویسکونتی: 1378: 1447
V: خاندان سفورتسا: 1450: 1500
VI: ادبیات
VII: هنر
فصل هفتم: لئوناردو داوینچی: 1452: 1519
I: تحول: 1452: 1482
II: در میلان: 1482-1499
III: فلورانس: 1500-1501 و 1503: 1506
IV: در میلان و رم: 1506: 1516
V: شخصیت لئوناردو
VI: لئوناردو مخترع
VII: لئوناردو عالم
VIII: در فرانسه: 1516-1519
IX: مکتب لئوناردو
فصل هشتم: توسکان و اومبریا
I: پیرو دلا فرانچسکا
II: سینیورلی
III: سینا و سودوما
IV: اومبریا و خاندان بالیونی
V: پروجینو
فصل نهم: مانتوا: 1378-1540
I - ویتورینو دافلتره
II- آندرئا مانتنیا: 1431-1506
III - اولین بانوی جهان
فصل دهم: فرارا: 1378-1534
I- خاندان استه
II - هنر در فرارا
III - ادبیات
IV - آریوستو
V - مؤخره
فصل یازدهم: ونیز و قلمرو آن: 1378-1534
I - پادوا
II - اقتصاد و سیاست ونیز
III - حکومت ونیز
IV - زندگی ونیزی
V - هنر ونیز
1 - معماری و مجسمه‌سازی
2 - خاندان بلینی
3- از بلینی تا جورجونه
4 - جورجونه
5 - تیسین: سال‌های سازندگی: 1477-1533
6- هنرمندان و هنرهای کوچک‌تر
VI - ادبیات ونیز
1 - آلدوس مانوتیوس
2 - بمبو
VII - ورونا
فصل دوازدهم: امیلیا و مارکه: 1378-1534
I - کوردجو
II - بولونیا
III - در طول جاده امیلیا
IV - اوربینو و کاستیلیونه
فصل سیزدهم: کشور پادشاهی ناپل: 1378-1534
I - آلفونسو بزرگ‌منش
II - فرانته
کتاب چهارم: رنسانس رومی: 1378-1521
فصل چهاردهم: بحران در کلیسا: 1378-1447
I - شقاق پاپی: 1378-1417
II - شوراها و پاپ‌ها: 1409-1418
III- پیروزی پاپ: 1418-1447
فصل پانزدهم: رنسانس رم را فرامی‌گیرد: 1447-1492
I - پایتخت جهان
II - نیکولاوس پنجم: 1447-1455
III - کالیکستوس سوم: 1455-1458
IV - پیوس دوم: 1458-1464
V - پاولوس دوم: ‌1464-1471
VI - سیکستوس چهارم: 1471-1484
VII - اینوکنتیوس هشتم: 1484-1492
فصل شانزدهم: بورژیاها: 1492-1503
I - کاردینال بورجا
II - آلکساندر ششم
III - گنهکار
IV - سزار بورژیا
V - لوکرس بورژیا: 1480-1519
VI - انهدام خاندان بورژیا
فصل هفدهم: یولیوس دوم: 1503-1513
I - جنگجو
II - معماری رم: 1492-1513
III - رافائل جوان
1- دوران تکامل: 1483-1508
2 - رافائل و یولیوس دوم: 1508-1513
IV - میکل‌آنژ
1 - جوانی او: 1475-1505
2 - میکل‌آنژ و یولیوس دوم: 1505 - 1513
فصل هجدهم: لئو دهم: 1513-1521
I - کاردینال نوجوان
II - پاپ شادمان
III - دانشوران
IV - شاعران
V - بازیابی و حفظ بقایای هنر کلاسیک
VI- میکل‌آنژ و لئو دهم
VII - رافائل و لئو دهم: 1513- 1520
VIII - آگوستینو کیجی
IX - رافائل: آخرین مرحله
X - لئو پولیتیکوس (لئوسیاس)
کتاب پنجم: تباه‌روزی ایتالیا
فصل نوزدهم: شورش عقلی 1300-1534
I: علوم غریبه
II: علم
III: پزشکی
IV: فلسفه
V: گویتچاردینی
VI: ماکیاولی
1- دیپلمات
2- نویسنده و انسان
3- فیلسوف
4- ملاحظات
فصل بیستم: سستی اخلاقی: 1300-1534
I: سرچشمه‌ها و شکل‌های فساد اخلاقی
II: اخلاق کشیشان
III: اخلاق در روابط جنسی
IV: مرد رنسانسی
V: زن رنسانسی
VI: خانه
VII: اخلاق عمومی
VIII: آداب و تفریحات
IX: هنرنمایش
X: موسیقی
XI: دورنمایی از اوضاع
فصل بیست و یکم: سقوط سیاسی: 1494-1534
I: فرانسه ایتالیا را کشف می‌کند: 1494-1495
II: حمله تجدید می‌شود: 1496-1505
III: اتحادیه کامبره: 1508-1516
IV:‌ لئو و اروپا: 1513-1521
V: هادریانوس ششم: 1522-1523
VI: کلمنس هفتم: نخستین مرحله
VII: تاراج رم: 1527
VII: شارل پیروزمند: 1527-1530
IX: کلمنس هفتم و هنر
X: میکل‌آنژ و کلمنس هفتم: 1520-1534
XI: پایان یک عصر: 1528-1534
کتاب ششم: مؤخره: 1534-1576
فصل بیست و دوم: افول اقبال ونیز: 1534-1576
I: تولد دوباره ونیز
II: آرتینو: 1492-1556
III: تیسین و شاهان: 1530-1576
IV: تینتورتو: 1518-1594
V: ورونزه: 1528-1588
VI: دورنمایی از اوضاع
فصل بیست و سوم: افول رنسانس: 1534-1576
I: انحطاط ایتالیا
II: علم و فلسفه
III: ادبیات
IV: شفق در فلورانس: 1534-1574
V: بنونوتو چلینی: ‌1500-1571
VI: هنرمندان کوچک‌تر
VII: میکل‌آنژ: آخرین مرحله: ‌1534-1564
آخرین پیام
کتابنامۀ متن انگلیسی
نمایه (فهرست راهنما)