معرفی و دانلود کتاب تاب‌آوری (راهنمای تربیت و پرورش دانش‌آموزان تاب‌آور)

معرفی کتاب تاب‌آوری (راهنمای تربیت و پرورش دانش‌آموزان تاب‌آور)

کتاب تاب‌آوری (راهنمای تربیت و پرورش دانش‌آموزان تاب‌آور) به مباحثی چون تعریف تاب‌آوری و مزایای آن، سازمان دادن کلاس درس، روند اجرای برنامه تاب‌آوری در محیط مدرسه و... می‌پردازد.

تاب‌آوری روند تدریجی از رشد و گسترش ظرفیت‌های زیستی است که در مواجهه با چالش‌های هیجانی، اجتماعی و زیستی زندگی شکل می‌گیرد. جبران و ترمیم صدماتی که به فرد کمک می‌کند تا در مقابل مشکلات و دشواری‌های آینده با قدرت و توان بیشتری روبه‌رو شود. وقتی فرد با تله‌ها و مشکلات زندگی مواجه می‌شود تاب‌آوری را به اشکال مختلفی؛ مانند انعطاف‌پذیری در برابر سختی، دوباره از جا برخاستن و با مقاومت به راه خود ادامه دادن نشان می‌دهد. تاب‌آوری این امکان را برای فرد ایجاد می‌کند که در آینده تله‌ها و سختی‌ها را زودتر شناسایی کند و دیدگاه و نگرشی متفاوت از قبل و انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به آن شرایط داشته باشد. توان تاب‌آوری هر فرد به مجموعه‌ی باورها، مهارت‌هایش و حمایت‌هایی که دریافت می‌کند بستگی دارد. این توانایی در نتیجه‌ی تجربیات زندگی و شناخت ظرفیت‌های حمایتی فرد رشد و گسترش می‌یابد و به شکل‌گیری هرچه بیشتر پاسخ‌های تاب‌آورانه در او منجر می‌شود. آموختن اینکه چگونه می‌توان تاب‌آور بود، رشد عزت‌نفس و خوش‌بینی را در فرد ایجاد می‌کند.

امروزه دانش‌آموزان دوره‌های متعددی را در زندگی‌شان تجربه می‌کنند و از آن‌ها گذر می‌کنند. بعضی از آن‌ها ممکن است در شرایطی رشد کنند که حتی همسایگان‌شان را هم نشناسند و حمایت‌های خانواده‌ی بزرگ و گسترده را نداشته باشند؛ در نتیجه رشد تاب‌آوری در این گروه برای افزایش توانایی مدیریت خود در زمان تغییر شرایط، موقعیت‌های پیش‌بینی‌ نشده و انزوا و کناره‌گیری که در جامعه رو به افزایش است؛ بسیار مهم و حیاتی است. نکته مثبت این است که انسان‌ها از قابلیت فطری برای رشد و گسترش تاب‌آوری برخوردارند. تاب‌آوری یک وضعیت ثابت و ماندگار نیست؛ بلکه حالتی پویا و ترکیبی است. همان‌طور‌ که در زندگی شرایط پیش‌بینی‌ ناپذیری پیش می‌آید؛ یک فرد همیشه تاب‌آور یا غیرتاب‌آور نیست. پاسخ به پیش‌آمدهای نامطلوب می‌تواند به تعداد استرسورها و همچنین مکانیسم‌های مقابله‌ای افراد مرتبط باشد که به‌وسیله‌ی باورها، مهارت‌ها و حمایت‌ها شکل می‌گیرند.

در محیط مدرسه معلم‌ها و همه افراد حاضر در مدرسه می‌توانند تأثیر مثبت و حمایتی روی دانش‌آموزان داشته باشند. معلم‌ها باید تضمین کنند که قابلیت‌های تاب‌آوری خودشان را رشد و گسترش می‌دهند تا بتوانند تاب‌آوری بیشتر و بیشتری را داشته باشند. این یکی از گام‌های اصلی و اولیه در رویکردهای سامان‌مند برای داشتن مدرسه یا محیط تاب‌آور محسوب می‌شود؛ در نتیجه معلم‌ها می‌توانند از طریق گفتار و رفتارشان در محیط پیرامون خود تاب‌آوری را ایجاد کرده و رشد و توسعه دهند. آن‌ها می‌توانند برای این امر برنامه‌ریزی کنند و به دانش‌آموزان‌شان خود کارآمدی، استقلال، پاسخ قاطعانه با ملاحظه‌ی شرایط، فارغ از خود پسندی و داشتن دیدگاه خوش‌بینانه نسبت به افراد و شرایط را آموزش دهند. همچنین آن‌ها می‌توانند به دانش‌آموزان بیاموزند که چگونه با دیگران واضح و روشن ارتباط برقرار کرده، مسائل را حل و افکار، احساسات و رفتار منفی خود را به روشی موفقیت‌آمیز مدیریت کنند. در یک جو کلی اثربخش در مدرسه دانش‌آموزان فعال و پویا هستند و در پیشرفت تاب‌آوری خودشان نقش خودمدیریتی دارند.

فهرست مطالب کتاب

گفتار اول: تاب‌آوری چیست‌؟
تاب‌آوری چیست‌؟
روند بهبود تاب‌آوری
رویدادهایی که دانش‌آموز ممکن است با آن‌ها روبرو شود کدامند؟
منابع فردی و شخصی تاب‌آوری چیست؟
منابع تاب‌آوری
چگونه میتوان بین درک و فهم حمایتی در مدرسه و خانه ارتباط و تعامل ایجاد کرد.
پرورش تاب‌آوری از طریق ارتباط خانواده_مدرسه
چه ارتباطی بین عزت‌نفس، خوش‌بینی و تاب‌آوری افراد وجود دارد؟
ارتباط بین منابع تاب‌آوری فردی
عزت‌ نفس چیست؟
عزت‌ نفس پایین در محیط ناکارآمد در مدرسه
عزت‌ نفس بالا در محیط نامؤثر مدرسه
عزت‌ نفس پایین در محیط مفید مدرسه
عزت‌ نفس بالا در محیط مؤثر مدرسه
تفکر مثبت
مخالفت با تفکرات منفی دانش‌آموز
به چالش کشیدن سبک تبیین و اندیشیدن دانش‌آموزان
گفتار دوم: مزایای تاب‌آوری چیست؟
مزایای تاب‌آوری چیست؟
گفتار سوم: نقش معلم
نقش معلم
چهار سطح فعالیت‌های پیشگیرانه و مداخلات
روند اجرای برنامه تاب‌آوری در محیط مدرسه
گفتار چهارم: سازمان دادن کلاس درس
سازمان دادن کلاس درس
گفتار پنجم: راهبردها و فعالیت‌ها
راهبردها و فعالیت‌ها
گفتار ششم: سؤال‌های رایج و پاسخ‌ها برای رفع ابهام
سؤال‌های رایج و پاسخ‌ها برای رفع ابهام
آیا تاب‌آوری با صفات شخصیتی مرتبط است؟
چگونه می‌توانم برای آموزش تاب‌آوری زمان پیدا کنم؟
آیا تاب‌آوری یک مد روز زودگذر است؟
آیا صلاحیت برآمدن از عهده موضوعات تاب‌آور را دارم؟
گفتار هفتم: پیشنهاد‌هایی برای معلمان
پیشنهاد‌هایی برای معلمان
ساختار مناسب رشدی و فرهنگی
فرصت‌هایی برای یادگیری
راهنمایی کمک و تقویت از سوی بزرگ‌سالان مراقبت‌کننده
فرصت‌هایی ساختارمند برای ارتباطات مثبت اجتماعی یادگیری مشارکتی و رهبری
ایجاد فرصت‌هایی برای مشارکت معنادار
چالش‌ها و انتظارهای تحصیلی مناسب
گفتار هشتم: ارزیابی و نگه‌داری سوابق
ارزیابی و نگه‌داری سوابق
ارزیابی غیررسمی
فعالیت‌های مربوط به ارزشیابی فیزیکی
برانگیختن تأمل
سؤال‌های زیر می‌توانند به افزایش آگاهی و منجر شدن به انعکاس ویژگی‌های مربوط به انعطاف‌پذیری کمک کنند:
ثبت کردن
گفتار نهم: شاخص‌ها
درک متقابل حمایتگر
ابزار ارزیابی
1) روابط میان خانواده و مدرسه
2) ویژگی‌های مربوط به انعطاف‌پذیری فرد
3) دانش‌آموز فعال و مستقل
4) دانش‌آموز تحت حمایت
ارزیابی محیط کلاس مخصوص معلمین
بیانیه مأموریت
نشان خانوادگی
محدوده‌ی امن
آموزگار شگفت‌انگیز
حمایت از هدف
گفتگو با خود مثبت و منفی