معرفی و دانلود کتاب بهار و خزان تهران: از نخست وزیری علی امینی تا انحلال جبهه ملی دوم

معرفی کتاب بهار و خزان تهران: از نخست وزیری علی امینی تا انحلال جبهه ملی دوم

کتاب بهار و خزان تهران به قلم رسول مهربان روایتی خواندنی، بر اساس تجربیات زندگی شخصی نویسنده و حضور در بزنگاه‌های سیاسی و تاریخی فراوان است. او این اثر را ذیل مجموعه‌‌کتابی به نام گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران نوشته‌ که این کتاب هفتمین جلد از این مجموعه است. در این جلد، نویسنده به بررسی و شرح تاریخی و سیاسی از زمان نخست‌وزیری علی امینی تا انحلال جبهه ملی دوم (زمان سلطنت محمدرضا پهلوی) می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب بهار و خزان تهران

پیش از معرفی کتاب بهار و خزان تهران باید نکته‌ای را در نظر گرفت و آن زندگی پرفراز‌ونشیب نویسنده‌ی کتاب است که منجر به چاپ و انتشار این مجموعه‌کتاب شده است. رسول مهربان، زاده‌ی انزلی، پس از گذراندن دوران تحصیلی خود به قم مهاجرت کرد و نزد آیت الله سید علی‌اکبر برقعی آموزش دید. دوران جوانی نویسنده مصادف بود با اتفاقات ملی شدن صنعت نفت و جنبش‌هایی که در زمان دولت دکتر محمد مصدق اتفاق افتاد. در این زمان او یک جوان پرشور و فعال در زمینه‌های سیاسی بود که همین موضوع منجر شد تا فعالیت در زمینه‌ی روزنامه‌نگاری را آغاز کند و به احزاب مختلف سیاسی آن زمان بپیوندد.

رسول مهربان سمت‌های سیاسی مختلفی از جمله منشی و سخنگوی ستاد انتخاباتی الله‌یار صالح را برعهده داشته و علاوه‌بر این تجربیات، اتفاقات مختلف تاریخی و سیاسی را از نزدیک نظاره‌گر بوده است. ازسرگذراندن اتفاقات سیاسی و تاریخی فراوان در دوره‌ی جوانی و میانسالی او منجر به نوشتن روایت‌هایی شده است که آن را در قالب یک مجموعه‌کتاب به‌انتشار رسانده است. نویسنده در کتاب بهار و خزان تهران، به تاریخ سیاسی سلطنت محمدرضا پهلوی پرداخته و در آن از تغییرات نخست‌وزیرها تا انحلال جبهه ملی دوم صحبت کرده است. در این کتاب به اقدامات نخست‌وزیری علی امینی پرداخته شده و ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به بازداشت سران سیاسی و نظامی اشاره کرد. هدف علی امینی از این کار مقابله با فساد مالی بوده است که سران نظامی در آن زمان مرتکب شده بودند.

همچنین او برای توزیع منصفانه و عادلانه زمین‌های کشاورزی، به دستور آمریکا برنامه‌ی اصلاحات ارضی را اجرا کرد که تاثیرات مثبت بسزایی در زمینه‌ی اجتماعی و اقتصادی داشت. علی امینی به دلیل فعالیت‌های مفیدش در طول تاریخ نخست‌وزیری‌اش از محبوبیت زیادی برخوردار شد و این محبوبیت تا حدی پیش رفت که عنوان کتاب بهار و خزان تهران را به این دوره اختصاص داده‌اند. بهار تهران نشات گرفته از بهار پراگ است زیرا تغییرات مفید و کوتاه‌مدت پراگ هم مانند تهران تاثیرات چشمگیری بر تاریخ آن کشور گذاشته است.

نویسنده‌ی کتاب بهار و خزان تهران اتفاقات تاریخی و سیاسی مهم، مفید و کوتاه دوران سلطنت محمدرضا پهلوی را با روایتی ساده و جذاب شرح داده است و نگاه او به مسائل به‌نوعی تحلیلی و هدف از این روایت ثبت تاریخ آن دوران به روش مستندنگارانه است. نکته‌ی ویژه و متمایزکننده‌ی شکل روایت نویسنده توجه او به جزییات است. ثبت وقایع تاریخی با تمام جزییات در این کتاب باعث می‌شود خواننده هنگام مطالعه بتواند درک صحیح و لذت‌بخشی از آن داشته باشد. در این کتاب علاوه‌بر شرح اقدامات علی امینی، به شروع و پایان فعالیت‌های جبهه ملی هم پرداخته شده است. جبهه ملی توسط سیاستمدارانی چون محمد مصدق، حسین فاطمی و کریم سنجابی پایه‌گذاری شده بود. اگر به تاریخ معاصر ایران علاقه‌مند هستید و می‌خواهید اطلاعات مستند و دقیقی را درباره‌ی بخش کوچکی از این دوران در دست داشته باشید،‌ کتاب بهار و خزان تهران به قلم رسول مهربان،‌ انتخاب بسیار مناسبی برای شماست. این کتاب را نشر افکار جدید چاپ و منتشر کرده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران

مجموعه‌کتاب گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران به بررسی و شرح اتفاقات مهم و تعیین‌کننده‌ی سیاسی تاریخی ایران در دوران معاصر پرداخته است که نویسندگان مختلفی برای جمع‌آوری آن تلاش کرده‌اند. هر جلد از این مجموعه به یک دوره‌ی تاریخی و سیاسی در ایران می‌پردازد و اطلاعات جالب و مهمی در آن روایت می‌شود.

این مجموعه‌کتاب تاکنون با عناوین زیر منتشر شده است:

1. استبداد از نو سر بر می‌آورد
2. نفت برای ایران
3. خون خواهد شد
4. فردای کودتا
5. ثروت ما را به غارت می‌برند
6. در برابر استبداد سر فرو می‌آورند
7. بهار و خزان تهران
8. اصلاحات ارضی

کتاب بهار و خزان تهران برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای افرادی که به تاریخ معاصر ایران علاقه‌مند هستند، مناسب است.

در بخشی از کتاب بهار و خزان تهران: از نخست وزیری علی امینی تا انحلال جبهه ملی دوم می‌خوانیم

آیت‌الله خمینی به زبان ساده و درعین‌حال مظلومانه در روز و ساعاتی حساس که عواطف مذهبی در اوج غلیان بود، شاه را که به نیروی نظامی‌اش غرّه بود، به مانند آدمی ذلیل و دست‌نشانده اسرائیل کوبید و له کرد. شاهی که پس از کودتای 28 مرداد در اذهان مردم جا باز کرده بود و سخنرانی‌های مغرورانه‌اش در «کنگره آزادزنان و آزادمردان» و ستایش عده‌ای روزنامه‌نویس قلم‌به‌مزد، شخصیت و ابرمردی از او ساخته بودند که قهرمان محو فئودالیسم در ایران است و ناجی ایران پس از رضاشاه کبیر است، چنان ذلیل شد که دنیا در حیرت ماند.

روزنامه‌های تهران جرأت نکردند نطق آیت‌الله را چاپ کنند و فقط رادیو پیک ایران تمام سخنرانی آیت‌الله را چند شب پیاپی پخش کرد. مشروح این نطق در آن ایام با حروف ریز به‌وسیله شبکه مخفی حزب توده ایران پخش شد، درحالی‌که حتی خبرگزاری‌ها از انتشار آن منع شده بودند. رادیوی بی‌بی‌سی هم شرح مختصری تحت عنوان اعتراض علمای قم به شاه و دولت علم را در اخبار شبِ بعد از سخنرانی، منتشر کرد.

نطق آیت‌الله خمینی، بت بزرگ شاهنشاهی را خرد کرد. اقتدار رژیم شاه و ترس و وحشتی که از سازمان مخوف امنیت و جنایت‌های وحشیانه سپهبد نصیری و سپهبد بختیار در دل‌ها ایجاد کرده بود، به‌شدت‌ ضربه دید. این که، کسی در حضور عامه مردم به ‌اعلی‌حضرت همایونی بگوید «شاه بدبخت و بیچاره» در تصور عامه مردم نمی‌آمد. حتی در سالن خانه اللهیار صالح که شخصیت‌های معروف سیاسی مانند دکتر صدیقی، دکتر سنجابی و دکتر بختیار در موقع بحث نام شاه را حداقل با جمله «‌اعلی‌حضرت» و یا ‌«اعلی‌حضرت همایونی» به کار می‌بردند و کلمه «شاه» آن هم «شاه بدبخت و بیچاره» در جلسات جبهه ملی اصلاً شنیده نشده بود.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت دبیر مجموعه
فصل اول: نخست‌وزیری علی امینی
1. سوابق سیاسی دکتر علی امینی و خاندانش
2. شرایط اجتماعی و سیاسی ایران در زمان به صدارت رسیدن امینی
3. فرمان نخست‌وزیری علی امینی
4. چانه‌زنی امینی با شاه درباره تعیین وزیران
فصل دوم: علی امینی و نمایش اصلاحات
1. علی امینی، نخست‌وزیری با مدعای اصلاحگری
2. کابینه علی امینی و واکنش‌های مختلف به آن
3. انحلال مجلسین
4. زمینه‌های بحران مالی و ارزی در دولت امینی
5. برنامه دولت امینی برای مقابله با بحران
فصل سوم: جبهه ملی در تقابل با دولت امینی
1. میتینگ جبهه ملی در میدان جلالیه
2. اختلاف در جبهه ملی دوم بعد از میتینگ میدان جلالیه
3. عکس‌العمل دولت و دربار علیه میتینگ جبهه ملی
4. حمایت مهندس بازرگان و خلیل ملکی از دولت امینی
5. تعمیق اختلافات در جبهه ملی و مقدمه تأسیس نهضت آزادی
6. رشد تفکر ارتدوکس در کنار نهضت آزادی
فصل چهارم: جبهه ملی در تقابل با احزاب عدالت‌خواه
1. بی‌اعتنایی جبهه ملی دوم به خواسته‌های زحمتکشان
2. اخراج طرفداران بیژن جزنی و بقایای حزب توده از جبهه ملی
3. بررسی وزن و قدرت جبهه ملی در مبارزه با استبداد
4. پیامد لغو میتینگ 14 آذر 1340
5. اخراج دانش‌آموزان عضو جبهه ملی از مدارس تهران
فصل پنجم: فاجعه دانشگاه تهران
1. مقدمات شکل‌گیری فاجعه حمله به دانشگاه تهران
2. گزارش فاجعه دانشگاه تهران در اول بهمن 40
3. دعاوی امینی در مورد حادثه دانشگاه
4. افشای نقش شهرت‌طلبانه حجازی در فاجعه دانشگاه
5. عکس‌العمل‌های داخلی و بین‌المللی نسبت به فاجعه دانشگاه
6. بررسی تحقیقات هیئت بازرسی
7. علت واقعی حمله به دانشگاه تهران
8. تبعات فاجعه دانشگاه بر دولت امینی و شاه
9. زوال اجتماعی و اقتصادی دولت امینی
فصل ششم: تحولات ناشی از ناکامی دولت امینی
1. سقوط دولت علی امینی
2. نخست‌وزیری علم
3. واکنش جبهه ملی به سقوط دولت امینی و روی کار آمدن علم
4. دولت اسدالله علم
فصل هفتم: کنگره جبهه ملی
1. تشکیل کنگره جبهه ملی دوم
2. پیام تاریخی دکتر مصدق به کنگره
3. گزارش هیئت اجرایی به کنگره
4. کنگره و مسئله نهضت آزادی
5. دو جریان متضاد و متناقض در کنگره
6. قطعنامه سیاسی و انتخابات کنگره
فصل هشتم: رفراندوم ششم بهمن و آغاز اعتراضات روحانیت
1. حوادث پساکودتا و مواضع روحانیت
2. رفراندوم ششم بهمن و انقلاب سفید شاه
3. مذاکرات دولت با رهبران جبهه ملی در زندان
4. تأملی در روایت رهبران جبهه ملی از تاریخ
5. حرکت بازار از جبهه ملی به سوی حوزه علمیه
6. حمله به مدرسه فیضیه و تشدید خشم روحانیت
7. تلگراف آیت‌الله‌ا‌لعظمی ‌خمینی به علمای تهران
8. قتل‌عام عشایر جنوب فارس
فصل نهم: مبارزات روحانیت مبارز و قیام 15 خرداد
1. زمینه‌های ظهور نهضت انقلابی در حوزه‌های علمیه
2. اوج‌گیری جنبش اعتراضی در محرم 1342
3. نطق آیت‌الله خمینی در عصر عاشورا
4. گزارشی از وقایع 15 خرداد
5. نقش اسدالله علم در سرکوب قیام 15 خرداد
6. نظر جبهه ملی و نهضت آزادی درباره فاجعه 15 خرداد
7. نظر حزب توده ایران درباره واقعه 15 خرداد
8. تذکراتی در نقد تاریخ‌نگاری رسمی
فصل دهم: انحلال جبهه ملی دوم
1. انتخابات مجلس بیست‌ویکم
2. عقب‌نشینی جبهه ملی در مقابله با استبداد
3. مخالفت با جبهه ملی و هیئت اجرایی منتخب کنگره دوم
4. جبهه ملی سوم، نوزادی که مُرده به دنیا آمد
5. آنچه بر رهبران جبهه ملی دوم گذشت
پیوست‌ها