معرفی و دانلود کتاب اندیشه های فلسفی آخوند خراسانی

معرفی کتاب اندیشه های فلسفی آخوند خراسانی

آثار نوشتاری مرحوم آخوند خراسانی در سطوح عالی حوزه‌های علمیه جزء متون درسی محسوب می‌گردد و کفایة‌الأصول ایشان که بدون تردید از پر مغزترین کتاب‌های اصولی است مشحون از مسائل فلسفی است و از سوی دیگر ایشان حاشیه‌ای بر اسفار آخوند ملاصدرا و منظومۀ حاجی سبزواری داشته که متأسفانه به ما نرسیده است. بر این اساس مناسب است که برای وصول به برخی نظریات فلسفی ایشان در کتاب‌های به جای مانده از این شخصیت ممتاز تلاش و تحقیق گسترده‌ای انجام پذیرد که به حول و قوۀ خداوند متعال تا حدی در مسیر این هدف ارزشمند در تحقیق حاضر تلاش شده است.
پس از اتمام مقدمات، مهم‌ترین و اصلی‌ترین دروس حوزه را فقه و اصول، به خود اختصاص می‌دهد و این دو اگر چه در جایگاه خود لازم و ضروری است، ولی کافی نمی‌باشد. مرحوم آخوند با عنایت ویژه‌ای که به کتاب «الفصول الغرویة» داشتند بر خلاف کتاب‌های اصولی پیش از خود به صورت گسترده‌ای مباحث فلسفی را به خصوص در مهم‌ترین کتاب اصولی خود مطرح ساختند، و این خود عاملی شد که حوزه‌های علمیه بیش از بیش به فلسفه اهمیت داده و دقایق آن را از محضر اساتید این علم فرا گیرند، و این می‌تواند خبر از دور‌اندیشی شگرف آخوند خراسانی داشته باشد، زیرا در قرون متاخر که سیل اندیشه‌ها و افکار از هر سو، به سوی دین جاری است، فلسفه می‌تواند نقش بسیار ویژه و مهمی را در حل این مشکلات ایفاء نماید.

تحقیق حاضر قصد دارد، مشرب و آراء فلسفی آخوند را، از لا‌بلای کتب به یادگار گذاشته ایشان استخراج نماید، زیرا حواشی فلسفی ایشان بدست ما نرسیده، و این که بدانیم فردی که تحولی در علم اصول ایجاد کرده، طبق کدام مشرب از مشرب‌های فلسفی - که خود مدتی بر سر درس صاحبان این اندیشه‌ها حاضر شده می‌اندیشیده مهم می‌باشد و خود انگیزه‌ای است که حوزه‌های علمیه در این حوزه وقت بیشتری را صرف نموده، و به تحقیق و تدبر بپردازند.

فهرست مطالب کتاب

چکیده
مقدمه
بخش اول: کلیات
فصل اول: مفهوم شناسی فلسفه
تعریف فلسفه
اقسام حکمت
حکمت نظری
حکمت عملی
اقسام حکت نظری
اقسام حکمت عملی
فصل دوم: جریان‌های مختلف فلسفی (مشاء-اشراق-حکمت متعالیه) و کلامی
مقدمه
پیشینۀ پیدایش مکتب مشاء و اشراق و حکمت متعالیه
معنی اشراق
سبب پیدایش علم کلام و پیشینۀ مکتب اشاعره و معتزله
فصل سوم: اشاره‌ای به زندگی‌نامۀ فلسفی مرحوم آخوند خراسانی
بخش دوم: اندیشه‌های فلسفی
فصل اول: نظرات منطقی
تعریف عرض و عرضی و تفاوت عرضی و ذاتی
تعریف عرض
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
تعریف کلی طبیعی
نمونه متن، ترجمه و شرح و توضیح
تعریف ماهیت لا بشرط قسمی و لا بشرط مقسمی
مقدمه (1)
مقدمه (2)
ترجمه و شرح و توضیح نمونۀ متن (1)
ترجمه و شرح و توضیح نمونۀ متن (2)
تعریف بسیط و مرکب
ترجمه وشرح و توضیح نمونه متن
تعریف اصطلاح ماده و جهت در قضایا
تعریف قضیه عقد الحمل و عقد الوضع
تعریف قضیه مطلقه عامه (ممکنه)
تعریف قضیه ضروریه بشرط محمول
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (1)
چیستی تعریف
ترجمه و شرح و توضیح نمونه دوم
ترجمه و شرح و توضیح نمونه سوم
ترجمه و شرح و توضیح مختصر نمونه چهارم
ترجمه و شرح و توضیح مختصر نمونه پنجم
تعریف قضیه خارجیة و ذهنیة و حقیقیة
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
تعریف خارج محمول لا بالضمیمة
تعریف حمل اولی ذاتی وحمل شائع صناعی
ترجمه و توضیح و شرح نمونه متن
فصل دوم: امور عامه فلسفه
اصالت وجود
گزیده‌ای از عبارت، ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (1)
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (2)
برگزیده‌ای از عبارت، ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (3)
تبیین مفهوم وحدت وجود و وحدت شهود و برتری وحدت وجود بر وحدت شهود
گزیده‌ای از عبارت، به همراه ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
تعریف مشترک لفظی و مشترک معنوی وجود
گزیده‌ای از نمونه متن (1)، ترجمه و شرح و توضیح
گزیده‌ای از نمونه متن (2)، ترجمه و شرح و توضیح
تعریف تشکیک عامی (اختلاف مراتب در مفهوم وجود) و خاصی (اختلاف مراتب در مصادیق وجود)
مقدمه
تعریف تشکیک عامی
تعریف تشکیک خاصی
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (1)
ترجمه، و شرح و توضیح نمونه متن (2)
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (3)
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (4)
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (5)
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن (6)
مقولات عشر (قاطیغوریاس)
تعریف جده (یا ملک یا له)
گزیده از عبارت به همراه ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
تعریف (أین)
مبحث حرکت
الف) تعریف حرکت توسطیه
ب) تعریف حرکت قطعیة
گزیده‌ای از نمونه متن، ترجمه و شرح و توضیح
تجرد نفس
تعریف نفس و اقسام آن
دلایل تجرد نفس
تبصره
تعریف لوح محفوظ
ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
الهیات بالمعنی الأخص
سرآغاز سخن
الف) اتحاد ذات با صفات
گزیده، ترجمه و شرح وتوضیح نمونه متن
ب) حسن و قبح افعال
گزیده، ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
ج) بیان چیستی نبوت، اکتسابی یا موهبتی بودن آن
گزیده، ترجمه و شرح و توضیح نمونه متن
کتابنامه