معرفی و دانلود کتاب احتمالا یک رخداد: زندگی نامه‌ ژاک دریدا

معرفی کتاب احتمالا یک رخداد: زندگی نامه‌ ژاک دریدا

کتاب احتمالا یک رخداد، نوشته‌ی پیتر سالمون خوانندگان را با جنبه‌های ناشناخته و تازه‌ای از زندگی ژاک دریدا،‌ فیلسوف نام‌دار فرانسوی‌، آشنا می‌کند. این اثر یکی از کامل‌ترین نمونه‌زندگی‌نامه‌های موجود از روند رشد حرفه‌ای و فکری دریدا و شرح مفصلی از اندیشه‌های او در وادی‌های مختلف ازجمله علوم سیاسی، زبان‌شناسی، علوم دینی و همچنین نظریات بی‌مانند او در جهان ساختارگرایی است.

درباره‌‌ی کتاب احتمالا یک رخداد

ژاک دریدا به حقیقت چه‌کسی‌ است؟ بسیاری او را خالق روش‌های جدید فلسفی در حل بحران‌های فکری معاصر می‌دانند؛ گروهی او را به‌سبب آرای ویژه‌اش در علم سیاست می‌شناسند و برخی از طرفدارانش وی را یک نظریه‌پرداز بی‌همانند در وادی ادبیات و زبان‌شناسی می‌دانند. محققان مختلفی سعی در شناخت شخصیت متفاوت و سیر فکری ژاک دریدا دارند؛ اما از بین آن‌ها می‌توان گفت که پیتر سالمون (Peter Salmon) یکی از ناب‌ترین زندگی‌نامه‌های موجود در معرفی این اندیشمند فرانسوی را برای علاقه‌مندان به نگارش درآورده است. کتاب احتمالا یک رخداد (An Event, Perhaps: A Biography of Jacques Derrida) از روزگار فیلسوفی می‌گوید که فن بیان منحصر‌به‌فرد و نظرات عمیق او در وادی‌های مختلف فکری و فلسفی، هر خواننده‌ی مشتاقی را عمیقاً مسحور خود می‌کند.

ژاک دریدا، فرزند خانواده‌ای یهودی‌تبار در یکی از مستعمرات فرانسه یعنی الجزایر بود؛ مردی که باوجود تحصیل در دانشگاه هاروراد و سابقه‌ی تدریس فلسفی، همچنان در سال‌های آخر دهه‌ی سوم زندگی خود فردی ناشناخته به حساب می‌آمد. اما می‌توان گفت که زندگی حرفه‌ای این فیلسوف جوان، در طی یک رخداد و با اجرای یک همایش علمی کم‌نظیر برای همیشه دگرگون شد. حال پس از گذشت سال‌ها، ژاک دریدا همچنان با آن رویداد فلسفی و با فعالیت در گسترش رویکرد «ساختارگرایی» و جنبش «واسازی» به یاد آورده می‌شود. کتاب احتمالا یک رخداد، شرحی از تلاش‌های فکری این مرد و اندیشه‌های غالب او در دوران مختلف زندگی است. پیتر سالمون، نویسنده‌ی این اثر خواندنی سعی دارد تا در بستری از حوادث شخصی و غیرشخصی، نمایه‌ی نسبتاً درستی را از روند پیشرفت حرفه‌ای این نظریه‌پرداز به خوانندگان خود نشان دهد. او در کنار ترسیم شمایل فلسفی ژاک دریدا، جزئیات جذاب و خواندنی بسیاری از سال‌های ابتدایی زندگی او، اولین رویارویی با اسامی بزرگان فلسفه مدرسه، تا دیدار با اهالی اندیشه در دانشگاه را برای مخاطب تعریف می‌کند.

نویسنده‌ی کتاب احتمالا یک رخداد، همچنین در بخش‌های دیگری به شرح مفصل اندیشه و جهد فراوان دریدا برای ساختارگشایی می‌پردازد، و فصل‌های بعدی کتاب خود را به شناساندن نظرات او در حوزه‌های مختلف ازجمله سیاست، روان‌کاوی، فمینیسم و الهیات اختصاص می‌دهد. شخصیت خاص و متفاوت دریدا و اندیشه‌ی عمیق او در وادی‌های گوناگون همیشه از جذابیت‌های اصلی این فیلسوف برای خوانندگان و علاقه‌مندان به‌حساب می‌آید. دریدا هم درباره‌ی مذهب و راز‌های آن سخن می‌گوید، هم به دنیای فیلم و سینما سری می‌زند و هم حتی درباره‌ی جهان حیوانات نطق و نظر‌های بسیار دارد. نکته‌ی محسوس در خصوص قلم دریدا آن است که باوجود پراکندگی موضوعات مورد‌ بحث، همچنان می‌توان یک‌دستی و هم‌سویی خاصی در سیر آثار و اندیشه‌های او پیدا کرد. از‌همین‌روست که طرفداران این اندیشمند فرانسوی، او را دارای یک سبک فکریِ اصیل در بیان و نوشتار می‌دانند. نویسنده‌ی کتاب احتمالا یک رخداد، در کنار پرداختن به این نکته‌ی به‌خصوص، سعی می‌کند تا در فصل‌های مختلف کتاب خود به دیگر خصوصیات بارز شیوه‌ی کاری دریدا بپردازد و چهره‌ی منحصر‌به‌فرد او را در میان فلاسفه‌ی قرن اخیر به خوانندگان خود بشناساند. او این کار را با قلمی گرم و پرکشش به ثمر می‌رساند و در طول فصل‌های خواندنی کتاب خود، بار‌ها خواننده‌ی زندگی‌نامه‌ی دریدا را از نکات منحصر‌به‌فرد شخصیت او، حیرت‌زده می‌کند. این کتاب محصول سال 2020 میلادی است و نسخه‌ی فارسی آن با تلاش انتشارات نیماژ و ترجمه‌ی هانیه یاسری تهیه شده است.

نکوداشت‌های کتاب احتمالا یک رخداد

• مختصر، خوش‌ساخت و نسبتاً تکان‌دهنده. (جاناتان ری، منتقد)
• راهی عالی برای یادگیری در مورد این‌که چگونه اندیشه‌های پیچیده‌ی این متفکر قرن بیستم همچنان بر جهان ما تأثیرگذار است. (دانیل تریلینگ، نویسنده)
• پیتر سالمون، روند رشد فکری دریدا را به شکلی ماهرانه برای خواننده باز می‌کند. (شان شیهان، منتقد)
• یک بیوگرافی روشنفکرانه از دریدا که شما را مجبور به خواندن می‌کند؛ سالمون افکار بی‌انتها و شگفت‌انگیز او را حتی زمانی که در پیچیده‌ترین حالت خود قرار دارد، با آهستگی و شفافیتی قابل‌تحسین بیان می‌کند. (متیو بومونت، استاد زبان‌شناسی)
• منبعی غنی برای کسانی که تازه با دریدا آشنا می‌شوند و همچنین طرفداران او. (هفته‌نامه‌ی ناشران)

کتاب احتمالا یک رخداد برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب آموزنده، پیشنهاد ویژه‌ی ما به علاقه‌مندان تاریخ اندیشه‌های فلسفی و دوست‌داران آشنایی با فلاسفه‌ی عصر حاضر است.

در بخشی از کتاب احتمالا یک رخداد: زندگی نامه‌ ژاک دریدا می‌خوانیم

نقد دریدا بر ساختارگرایی (از طریق روسِت) بر ترجیح «صورت» به «نیرو» متمرکز است. بار دیگر، این مسئله‌ی زمان است، مسئله‌ی امر ایستا در مقایسه با امر تکوینی. تحلیل ساختارگرای ابژه‌ی ادبی (و با جرح‌وتعدیل، هر ابژه‌ی موردِتأمل) با تحمیل قالب بر متنی خاص «تبدیل به خودِ ابژه، خودِ متن ادبی می‌شود.» در این قرائت ایستا، در این ضیافت صورت، ابژه ناچار به تطابق با قرائت می‌شود. جمله‌ی الف صرفاً به‌معنی کلمات جمله‌ی الف نیست، بلکه معنایش را از جملات ب و ج هم می‌گیرد و این قابلِ‌طرح‌ریزی است.

ازاین‌رو اگرچه کتاب‌ها، هر کتابی، «بخش‌های متوالی» دارد، وظیفه‌ی منتقد (ساختارگرا) این است که کار را «هم‌زمان حاضر» کند، چنان‌که تمام جنبه‌هایش به‌صورت بی‌واسطه، زمانمند، و در یک کلیت واحد (مثل لحظه‌ی هوسرلی) حاضر شوند.

دریدا با استفاده از قرائت روسِت از پروست منظور خود را شرح می‌دهد. او می‌گوید پروست برای آن‌گونه قرائتی که روسِت می‌خواهد وضع کند، در این مورد قرائتی دایره‌وار، حرف ندارد (در مقاله می‌گوید کرنی مارپیچ‌ خلق می‌کرده). پروست گفته بود به‌ترتیب پاراگراف اول و آخر جست‌وجو را نوشته و بعد یک میلیون و دویست‌هزار کلمه‌ی بینشان را پر کرده است. بنابراین، به‌زعم روسِت، این کتاب داستانی است که در واپسین صفحاتش، «قهرمان و راوی پس‌از طی طریق طولانی در جست‌وجوی یکدیگر که گاه خیلی نزدیک و گاه خیلی دور می‌شدند، به هم می‌پیوندند و در لحظه‌ی گره‌گشایی با هم انطباق می‌یابند، همان دمی که قهرمان راوی می‌شود، یعنی نویسنده‌ی داستانِ خودش می‌شود.»

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
1: فیلم «کودک»
2: هوسرل و همکاران
3: مسائل منشأ
4: ژاک دریدا
5: احتمالاً، یک رخداد
6: درباره‌ی گراماتولوژی
7: گیریم حقیقت زن باشد، بعدش چه؟
8: همه آمده‌اند
9: در پیشگاه قانون
10: درباره‌ی خداوند
11: رخدادی حادث شده است
یادداشت‌ها